Palei ngak lan am Cham Hamu Traok, tinh Ninh Thuan Thun bahrau, jalan ngak mbang bahrau
Thứ bảy, 00:00, 21/02/2015

Thun bahrau tal mai, lac tuk yaok boh sang, dom co so ngak mbang pablei salaih, dom palei ngak meng kan jar var haong bruk ngak tabiak pandap panda pablei ka darak  pasa, gam duah jalan ngak bahrau piah patagok bruk ngak di drei. Di palei ngak lan am Hamu Traok, ban sit  Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận dalam tuk tet anek sak pabe 2015 jeng yau nan. Urang ngak lan am di palei ngak biak bui sambai tuk hu tinh NT dong brei 2 ging cuh lan tui jalan patak patom nhiên liệu, phun jien buh tame takik, min nyu tagok năng suất saong chất lượng pandap panda, tagok jien mek tame ka xã viên.

Palei ngak lan am Hamu Traok di ban sit Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận hu thau tal lac sa palei ngak lavik saman di abih di bhum Đông Nam Á. Jiak di ni,  lan am Hamu Traok hu biak rilo menuac takre  oh lac kayua hu rilo janih bo dok kayua nyu ndung bak ilamu Cham klak.  Min tapen dom gheih mekre nan, pandap lan am Hamu Traok dok hu dom hạn chế. Kayua lac lan am di labik ni hu ngak tui ilamu meng muk kei caik veik song hu cuh di lingiu jalan. Kayua yau nan ye pui pandiak oh glong, tasak oh ka tal ngak ka pandap lan di labik ini samar khut.

Anak dom tavak tavaiy yau nan, tapa pasang iek dom palei ngak lan am di gah kreih negar song gah barak, mboh bruk cuh lan di palei ngak lan am Thanh Hà , tỉnh Quảng Nam lagaih piah ba tame ka palei ngak lan an Hamu Traok, Pasak pachreih cong song  xúc tiến pablei salih tỉnh Ninh Thuận hu padang dự án dong ging cuh lan tui mô hình lò nung ngựa di pael ngak lan am Thanh Hà; saong hu da a dom nghệ nhân, urang ngak naih joi di palei lan am Thanh Hà mai padang, tacei pato jalan cuh lan dalam ging ka 2 cơ sở ngak lan an di palei ngak lan am Hamu Traok, tỉnh Ninh Thuận. Ong Võ Viết Hiếu, Giám đốc pasak pachreih cong song xúc tiến pablei salih tỉnh Ninh Thuận brei thau: Sa dalam dom bruk njauk pasiam di lan am Hamu Traok nan lac cuh  yau habar piah ka lan am Hamu Traok hu độ tasak di lan. Dut song dahlau deih cuh lingiu jalan ye pandiak glong di abih, tui khol hulin tong yaom lac labaih 600 tal 700 độ C. Nan ye meda lac độ tasak di lan oh ka tal, nan oh ka ndom tal bruk pacah, khut biak glong tuk cuh di gah langiu. Ni lac nhược điểm njauk daong pasiam veik.

 2 cơ sở ngak lan am Hamu Traok hu dong padang ngak ging cuh tui jalan di Quảng Nam lac cơ sở ngak lan am Đàng Xem song Hợp tác xã lan am Hamu Traok di palei ngak lan am Hamu Traok. Yaom jien dong ngak yaok ging cuh nan lac 30 triệu đồng, meng kadung jien pachreih kong. Dalam nan Pasak pachreih cong song xúc tiến pablei salih tỉnh dong 20 triệu đồng, yaok  cơ sở buh tame 10 triệu đồng tui jalan lac karja song bhap bini gam ngak. Ging cuh lan di palei ngak lan am Thanh Hà, Quảng Nam nyu sit, ngak meng kiak nan ye biak lagaih haong bruk ngak lan tui sang di palei ngak lan am Ninh Thuận. Dự án bahrau ba brei di puac thun 2014, min tuk camereip hu ba mai kein liba ka dom cơ sở ngak lan an Hamu Traok; nyu ngak ka lan am hu sambo hadah, mekre, patagok độ tasak di lan am. Ong Đàng Xem, sa dalam  2 cơ sở ngak lan am Hamu Traok taduan hu ging cuh lan brei thau: Hiệu quả đem lại của nó đó là tỷ lệ ít bẻ, vỡ của lò nung hầu như rất ít, cỡ 2% là cùng; ưu điểm nữa đó là mặc dù mưa, gió nhưng nung vẫn không sợ; đặc điểm cái thứ ba nữa là nung trong lò, chất lượng độ chín cao hơn.

26 xã viên Hợp tác xã lan am Hamu Traok jeng biak njauk hatai hadei di tuk taduan saong pandarging cuh lan kayua pasak pachreih cong song xúc tiến pablei salih tỉnh dong brei, kayua kein laba meng ging cuh lan ni biak glong dut song bruk cuh lingiu jalan yau dahlau deih. Dahlau deih tuk oh hu ging cuh, urang palei lan am njauk cuh di lingiu jalan ye pandap nyu khut, pacah meng 30 tal 50%.. Daok cuh meng ging nung ngựa ni, khut, pacah oh hadom. Ong Đổng Văn Lộc – Chủ nhiệm Hợp tác xã lan am Hamu Traok brei thau: Khi Nhà nước hỗ trợ cái lò nung này rất tiện lợi cho bà con trong quá trình sản xuất gốm, nung rất là đảm bảo không có bẻ, vỡ; còn trước kia nung theo cách nung lộ thiên, nung 100 thì tỷ lệ bẻ, vỡ là 50% rồi; thành thử từ lúc Nhà nước làm được mô hình này, nung bao nhiêu sản phẩm thì ra bấy nhiêu sản phẩm rất là đẹp, không có bẻ, vỡ.

Tong yaom bruk kein laba di ging cuh lan, ong Võ Viết Hiếu, Giám đốc pasak pachreih cong song xúc tiến pablei salih tỉnh Ninh Thuận brei thau: Dut song cuh gah langiu ye cuh dalam ging oh hu sauk, oh ngak nerak tachuak alam moi truong yau dahlau deih, nyu daok patak pataom hu nhiên liệu kayua nhiệt độ hu khik tani tanat dalam ging, nyu oh khat lahik dut song bruk cuh di gah langiu, ni lac dom siam lagaih bo khol hulin sahanang lac bruk ba ging nung ngựa di Thanh Hà tame palei ngak lan am Hamu Traok nan lac hu kein laba bo dom cơ sở brei kham merat hu  meng sa tal dua boh ging cuh ni

Tui jalan mbeik drei tame dunya song patagok yau urak ni, bruk ba ging cuh lan tame dom cơ sở ngak lan di palei ngak lan am Hamu Traok Trúc, tỉnh Ninh Thuận di pasak pachreih cong song xúc tiến pablei salih tỉnh ni, lac sa bruk ngak siam ba mai kein laba.  Ni lac jalan peih tabiak ka dom cơ sở ngak lan song pablei salih lan am tinh NT thau jalan cuh lan gam siam lagaih gam kein liba.

Sa thun bahrau hu mai tal, dalam tuk bui sambai tet song mik va dalam taneh ia, bhap bini Cham di palei ngak lan am Hamu Traok  dok chreih chrai song dom jak jeng ba mai meng bruk cuh lan bahrau, meda ba mai siam mekre hadah hadai ka palei ngak lan am di anak tal./.

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)