Ong Hoàng Trần Nghịch- urang roh duah ilamu bhap bini urak ni dok di Sơn La. Caik abih rai di drei roh duah ilamu Thái, ong duah pataom hu yaok ribau panuac pandit kakei pato di urang Thái. Dok di labik halei, gah halei di rai duik, urang Thái jeng meda ndom puac jeng lagu, jeng ariya, hu makna biak dalam.
Sa bangsa dalam tuk vak patagok, tong abih dom bruk pato pakai nyu hu ngak jeng sa janih ieu lac bok mạy xòn côn, makna lac phun bingu pato menuac. Nan lac pato menuac siam yau bingu phun. Pagap yau ndom tal jien, urang Thái hu panuac “hền ngơn tà đằm, hền căm tà mựt, ngơn căm hư pek lượt, lượt nị cướt pẹ chảu, ngơn piêng ấc hựt àu ma, ngơn piêng hù piêng tà hù tà báu mi xường hụ, ngơn piêng nả đén lẹo lưm mết chù khù….nan lac mboh jien ye meta dah,mboh meh ye meta sabil, jien ndo dreih yau darah, oh lagaih nyu ngak khut rup, jien dauk tal cada hatai haqua medeih tagok, thei jeng yau nan , urang kan, urang kaya, metai mai tal tanye tal meta, meta sabil tanye tangoah, tuk dauk tal dei, var abih janih.
Ndom tal bruk sa hatung hatai dalam meyut meyau, meng dom panuac biak đơn giản min ngak ka urang sahaneng veik ka rup drei.
Urang halei ranam rilo lac urang oh thau ranam, urang halei rilo duik lac oh hu haniemphol, nan nyu pataom veik abih yau nan.
Lac urang Thái gheih ví von oh suan. Hatai sahaneng di urang ka rai duik lac 100 thun, samu song 100 umo, yaok umo hu urang ví von karei di gauk:
10 thun me-in di craoh, menei di craoh, main ia oh thau liar, 20 thun lua kamei oh thau gleih glar, 30 thun caik tangin tagok tada. 40 thun ndih vak takai, 50 thun cada kacuh yau rabung thu, 60 thun klik hu đốm nâu, 70 thun ye ndia ndang, 80 thun ye urang ranam nao anak mbaok jeng oh maong iek, 90 thun ye tanyaih oh meriak ye njom meriak, 100 thun ye phun nêu di glai parac ieu.
Ong Vi Trọng Liên, daok di Sơn La, sa dalam dom urang thau cambaih ka bruk ndom nyai nao mai di urang Thái brei thau, meng bruk dok dang ndom nyai, sua salam gauk, taha, meda, likei, kumei, gah angaok gah ala, urang Thái jeng tui njauk adat cambat.
Dom bruk ni biak gheih, mbang hu gauk, daok hu labik, pren sa drei oh jeng, khang sa urang oh siam. Urang halei njauk ieu wa ye ieu wa, njauk ieu nai ye ieu nai, ngak ar brei hu haluk kiak, padang palei brei hu urang taha.
Dalam talei rohim, urang Thai dok jeng puk, jeng palei, tui but pajaih, adei saai gah amaik gah ame daok jiak taphia gauk, jum pataom gauk anit ranam gauk.
Dua urang drei puk sa-ai palei adei, puk wa palei anai, puk gah kumei, palei gah likei. Sang gah la sang sara, sang gah angaok sang brah, nao mbang ikan, mai huak lisei, mai sang ndih tul mesam phui, adei sa-ai yau ia tak oh klaoh, nao tal halei jeng oh var gauk hu.
Viết bình luận