Pathau mikva saong taong abih gauk!

Hu bruk daong di danak dak 3PAD (lac Dự án pambuak bruk kayua urang kan kathaot dalam patagok bruk ngak nông, ngak glai tỉnh Bắc Kạn), bhap bini daok di palei Pác Ngòi, xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể (Bắc Kạn) ba gauk padang kapul takre daoh then, capi tính saong ba gauk pasram megru. Urang ralo meng lac bangsa Tày saong lac dom urang nông tapak tapaiy, langiu tuk tabiak hamu, melam mai ba gauk pasram megru atau nao parang me-in pamơrơ tuai damuai, oh lac daong khik ramik, patagok ilamu bangsa bo daok hu jien mek tame.

Hu jeng bhian randap, yaok harei hadei var huak melam, dom urang di klup kapul daoh then kayua saai Triệu Duy Thủ, bangsa Tày daok di palei Pác Ngòi ngak đội trưởng pataom gauk mai sang ilamu palei atau sang sa urang dalam klup kapul piah pasram đàn, daoh then, bac dom ragu then barau. Tuk tuai du lịch caong khin, kapul ba gauk daoh dom ragu then brei ka tuai pang.  

Padang tagok di thun 2007 ngan saong dom urang tuk camereip, meng nan tal urak ini kapul văn nghệ palei Pác Ngòi khik hu bruk parang me-in pamơrơ tuai damuai. Urak ini kapul hu 12 urang. Yaok bilan kapul parang me-in pamơrơ meng 4 tal 6 mbang. Yaom jien mek hu jaik pluh triệu đồng piah blei gilac khan ao, dom đạo cụ, jien bảo dưỡng thiết bị saong bồi dưỡng ka adei saai dalam kapul. Meng nan hu ba bruk ngak, patagok jien mek tame saong khik ramik hu dom ilamu di puk palei, dui pachreih dak harei dak ralo jang tuai mai mai rivang iek. Karei jang klup kapul di saai Triệu Duy Thủ, urang dalam klup kapul daoh then, capi tính di saai Triệu Thị Xuyến ralo meng lac kamei, hu 8 urang, urang taha abih umo 40 thun, urang ranaih abih 16 thun. Sa-ai Xuyến khan lac: dom adei saai ralo meng lac urang dalam palei, langiu bruk hamu puh, melam mai dom saai ba gauk pasram paik capi, daoh then saong bac dom ragu then barau. Yaok melam nao parang me-in pamơrơ tuai damuai di bein negar Ba Bể, dom saai njauk nao meng gaiy saong mai kreh melam min jeng bhian randap saong mboh kak kajap, mboh takre bruk ngak. Yaok melam parang me-in, sa urang hu bồi dưỡng jaik 200 ribau đồng, daong adei saai patagok jien mek tame. Saai Xuyến daok brei thau lac, tapa dom tal bac daoh then, capi tính kayua dự án khik ramik yaom glaong ilamu meng kan palei Pác Ngòi peih, hadei di 15 harei lac thau dom ilamu cơ bản, hadei di nan bac tagok glaong, tapa bruk pato di dom nghệ nhân, dom urang thau ralo pato veik ka urang thau takik. Dom urang hu amaik ame, ong muk pato veik ye samar thau saong parang me-in siam jang. Dom panuac then ralo meng pok meyaom puk paga, palei negar, pok meyaom bruk gheih mekre di lingik tasik, danao Ba Bể, bruk dam dara anit ranam gauk… Dom klup kapul daoh then, capi tính di palei Pác Ngòi tuk camereip hu padang eng piah duh ka hatai caong di tuai damuai, hadei di nan urang jakar dự án khik ramik yaom glaong ilamu meng kan palei Pác Ngòi hu peih dom tal pato capi tính, daoh then saong tacei pato bhap bini parang me-in pamơrơ tuai damuai hu chuyên nghiệp jang. Meng sa klup kapul tuk camereip, urak ini palei Pác Ngòi hu 4 klup kapul daoh then, capi tính duh ka tuai damuai. Yaok klup kapul hu meng 10 tal 15 urang.

Palei Pác Ngòi daok tapen danao Ba Bể ngan saong dom tabung sang ton meriah bhong, palei hu 91 baoh sang (ralo meng lac bangsa Tày) ye jaik 20 baoh sang ngak du lịch. Jalan ngak du lịch bhap bini pachreih hu biak ralo tuai damuai, abih di nyu nan lac tuai negar langiu. Yaok thun hu jaik 5.500 mbang tuai negar langiu saong labaih 500 mbang tuai dalam taneh ia mai rivang iek. Tuai damuai mai tal ini oh lac hu mbang dom pandap mbang đặc sản bangsa, ndih sang ton, vah gaiy, maong iek cảnh danao Ba Bể… bo daok hu pang ragu then lai li-an.

 Lac sa dalam dom urang dang tagok padang klup kapul daoh then, capi tính akaok meti di Pác Ngòi, amuk Nguyễn Thị Hằng, akaok UB bhap bini xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể brei thau: tuai du lịch, abih di nyu nan lac tuai negar langiu biak takre pang dom kadha daoh tamia ndung bak ilamu palei pala, pang dom ragu daoh then, lượn, daoh dam dara. Bruk khik ramik dom klup kapul daoh then, capi tính rik daong biak praong dalam bruk khik ramik ilamu meng kan jeng yau pagalong rai diuk di bhap bini. Jalan khik ramik saong patagok yaom glaong inem krung then dahlau di abih saong siam di abih nan lac bruk khik ramik, patagok dalam bhap bini yaok bangsa. Rilo puk palei dalam tỉnh Bắc Kan hu padang klup kapul daoh then. Gam saong dom nghệ thuật meng kan, daoh then njauk ba tame dom danak dak duh ka du lịch piah khai thác, daong khik ramik, peih tabiak jalan palagaih piah ka then “diuk hu” dalam bhap bini./.