Tacei pato ilamu pasang iek phun cam hadei tuk paik baoh.
-Phun cam hadei di tuk paik baoh njauk hu pasang iek, ngak hacih, kakak tỉa, caga halak piah phun cakrok saong hu rilo baoh di bilan hadei.
1. Kakak tỉa, ngak thoat binguk
Hadei di yaok bilan paik baoh, bruk kakak tỉa, ngak thaot ka phun cam hu ngak gam gam ye: kakak klak dom dhar thu, dhar hu halak palai kaik, dhar atah, dhar mbang tame tán, dhar tamuh biak kapan, dhar biak limin piah ngak ka phun laneng lahei, takik halak.
2. pasang iek, buh khak:
Pasang iek:
– Ngak hareik, caoh taneh: bhian ngak hacih hareik vil tam dar tui halui di dhar phun, piah trun takik bruk meriak mek ia saong dinh dưỡng di hareik; pacang bruk daok, ndam tame di halak. Bruk caoh taneh njauk ngak yaok thun piah daong taneh laneng lahei, pabak ôxy ka taneh. Jaik taphia got njauk liua lipih, di dom ro ye caoh dalam jang kayua gha di cam quýt tamuh yếu saong lipih jaik tal mbaok haluk.
– Pruh ia: phun cam lac phun takre ẩm saong takik takre thu, bruk pruh ia ka phun lac njauk ngak di dom tukvak cah meta, tamuh caduk, tabiak bingu, ndam baoh saong baoh cakrok. Dalam bilan thu njauk pruh ia ka phun meng bilan 11 tal bilan 2 thun hadei. Phun cam jeng huac ia dauk, yau nan ye njauk tathuak ia drak samal di bilan hajan xua. Oh caik beir cam dauk ia, abih di nyu nan lac tuk phun daok hu baoh.
– Bruk khak: pandar caleing caoh lubang atau caoh ro tui gah lingiu halui di phun, dalam 25 tal 30cm, praong 20 tal 25cm ( tui lượng khak drak) srau saong dom janih khak, buh tame ro blaoh lam haluk samal.
– Tukvak buh khak -
+ Mbang sa: hadei tuk paik baoh, buh abih khak hữu cơ, khak lân, cur tapung saong 1/3 khak đạm.
+ Mbang 2: dahlau tuk phun tabiak bingu, drak 1/3 lượng đạm.
+ Mbang 3: hadei tuk phun tabiak baoh 6 tal 8 adit, drak 1/3 lượng đạm saong ½ lượng kali.
+ mbang 4: dahlau tuk paik baoh 1 tal 2 bilan, darak abih meteh khak kali daok veik.
3. Caga halak halieng:
-Phun cam bhian gaok dom halak palai kaik ye: halak cao phun, halak vẽ bùa, nhện, rệp; ruak laka, ruak bruk baoh, ruak bruk got, nduac katak, ruak loét cam…
-Bruk caga halak siam di abih lac ngak tui jalan caga tổng hợp piah hu beir phun khang kadang, hacih halak.
– Kakak tỉa gam gam piah dhar laneng lahei, kakak klak dom dhar barau layau (héo) kayua halak cao phun sit, ngak hacih beir phun piah takik pambak ruak di halak.
– Patagok bruk buh khak, pruh ia piah beir phun khang kadang. Tỉa dhar, drak khak njauk, ngak brei phun tabiak caduk haong gauk piah mbuan si pasang iek saong caga halak palea kaik.
– Ngan saong halak cao phun, cao dhar: cap abih halak praong (xén tóc), mek talei thép luồn tame gilaong pametai halak anek; mbơm jru tame gilaong cao di halak.
– Pametai dom janih côn trùng pambak ruak ye rầy chổng cánh ba ruak kanyik hala Greening…
– Pandar dom bruk sinh học dalam caga halak palei kaik ye: pandar bẫy bả sinh học, palao raong dom janih thiên địch hu kein laba (kiến vàng), pambuak bruk pala pablak saong dom janih phun oh hu dom janih halak yau nan…
Viết bình luận