
Harei puac adit di Sang ilamo bhap bani palei O Ngol, xa Ia Vê, huyen Chư Prông, tinh Gia Lai bak sap kong caing, panuac adaoh kadha daoh bhap bani saong sap ndom klao. Bruk ngak pato kong caing saong daoh kadha daoh bhap bani Jarai hu jeng mbang ma-in njauk tukvak harei bilan, ngan haong bruk hu mbaok di rilo rilo tal bhap bani. Lac urang dang tabiak pataom urang kamei palei O Ngol hu mbaok tame bruk khik ramik asal ilamo bangsa, sa-ai Siu H’Biáo, brei thau:
“Kadha adaoh bhap bani Jarai hu dom kadha daoh cak rok patagok daoh pok meyaom dom urang bijak sanak anh hùng dalam jaman mesruh metak. Pagap yau kadha daoh "Ơ dom cei, wa, dom sa-ai"; kadha "Hơ̆k kơdơ̆k – uan bui harei peih paha"... Dalam nan hu ndom mayai lac dom kadha adaoh pambak tui kadha daoh bhap bani piah pok meyaom Wa Ho nao ngak cách mạng. Bruk ngak urak ini oh daok kan kandah yau dahlau diah; meng tuk hu mbaik phon jak, drei thau pandar nyu biak hu kein laba ka bruk ngak di drei. Pagap yau drei padang ngak hội viên, tuk caong khin pathau khan saong ndom biai nao mai dalam bruk ngak mboh siam lagaih jang”.

Urang taha palei angan Siu Jo chreih hatai ndom mayai lac: O Ngol nan lac palei ngak katmang, bhap bani gul pataom gauk, abih hatai jia tame bruk pal kaok ba jalan di Ndang. Labaih 10 thun blaoh tapa, O Ngol thun halei jeng mek hu angan palei ilamo pakat tinh. Dalam nan, siam gheih nan lac dom bruk ngak pacang khik saong cakrok patagok dom yaom ilamo meng kal:
“Dahlak mboh biak bui sambai kayua hu tal rai dam dara daok patui bac dom tal ragam taong kong caing saong khik ramik ilamo meng kan di ong akaok ong kei caik mai. Ta-eng palei O Ngol hu 3 kapul njaom chieng ka dom rai rah pagap yau: Kapul nyaom chieng dam dara, kapul nyaom chieng uranaih saong kapul nyaom chieng di urang prong... Hu gam urang me-in ragam angan Ama Nga saong akaok palei jeng hu mbaok tame ma-in kong chieng gam haong adei sa-ai. Rup taha ini oh daok huac kanda hagait, kayua lac hu kapul nyaom kong caing daok patui ngak. Kayua lac chieng nyu labik dang biak prong dalam rai diuk hatai saneng, yau: ndam metai, klak kubo saong dom bruk ngak adat cambat tanarakun prong karei di palei jeng caong khin hu sap kong caing”.

Palei Làng O Ngol hu jaik 120 baoh sang, 500 urang, jaik abih nan lac urang bangsa Jarai. Palei mek hu tanut asal palei ngak nong bahrau meng 7 thun dahlau. Mikva dalam palei tuk halei jeng gul pataom padang ngak rai diuk trei sil, haniem phuan. Abih di nyu lac patui khik dom bruk ngak ilamo yau kong caing, ma-in alat ragam bangsa, tamia xoang, daoh kadha daoh bhap bani nan lac kadha caong khin oh kurang hu dalam rai diuk di mikva. Ong Siu Huỳnh, Bi thu Chi bo, Akaok palei O Ngol, khan brei thau.
“Raidiuk dak harei dak cak rok patagok tui jalan bahrau, njauk tui jaman bahrau, min ilamo meng kal siam gheih ye njauk patagok. Pagap yau rup dahlak jeng kham merat pathram adaoh kadha adaoh bhap bani, daoh dom kadha daoh ilamu katmang meng kadha daoh bhap bani Jarai. Urang taha, uranaih thei thei jeng hu hatai saneng yau nan, yau nan ye palei khaol dahlak ngak hagait jeng ba akaok nao dahlau, dalam nan njauk ndom mayai lac bruk padang ngak palei ngak nong bahrau”.

Ong Siu Khlo, Bi thu Ndang uy xa Ia Vê, huyen Chư Prông, brei thau: Peih ngak Sarak ka 12 di Ban Thuong vu Tinh uy Gia Lai ka bruk padang ngak palei pala bahrau dalam bhum urang bangsa takik, meng puac thun 2018, palei O Ngol mek hu dom asal kadha; saong hu jeng sa dalam dom palei pala bahrau hu angan naih gheih di dalam tỉnh.
Palei O Ngol, xa Ia Vê, huyen Chư Prông harei ini nan lac thaik binguk ka sa palei pala ngak nong bahrau bahrau dalam bhum urang bangsa takik tinh Gia Lai. Ini lac tanut hadah dalam bruk khik ramik asal ilamo bangsa dalam raidiuk harei ini. Ngan haong bruk mek tangin tame ngak di taong abih majam politik, bruk ba akaok nao dahlau di urang taha palei, urang hu angan je saong bruk patui veik peih ngak abih hatung hatai di tal uranaih daok ngak brei padang ngak palei pala bahrau tui jalan khang kajap, saong kaya meda asal halau gha ilamo bangsa./.
Viết bình luận