Meng kan mai, bhap bani
thau ngak men ủ alak. Meng men ini, mikva ngak tabiak dom chum, vại alak pahe ndung bak hương vị di ceik glai Tây Bắc.
Lường Hạnh, urang vak di rayo sap ndom VN daok di bhum Tây Bắc hu kadha vak
brei thau ka bruk ini
Dahlau di tuk ngak men
alak mikva caga brah bingi (brah ngak men meda lac brah ndiuk atau brah tẻ jeng
hu). Gam haong nan caga naih ua, naih brah atau vải bạt saong kam hacih, giống
men, khan bai piah me-om ka nyu tagok men. Sa kadha prong nan lac palih ruah
harei ngak ngak men alak, bhian di nyu mikva palih ruah 3 dalam 10 harei di Lịch Thái lac Cáp, Cắt,
Khốt, nan lac harei Giáp, Kỷ, Canh. Pandap ủ men bhian mikva tame glai
paik ralo hala pahe ba mai ngak.
Tuk kuhria caga blaoh
blai, mikva tram brah tapa melam, bloh caik ka nyu thu aia ba nao thaok klik
atau xay jeng tapung. Dom janih hala pahe hu mek meng glai mai jeng hu rao
hacih, thaok klik srau haong brah xay. Meyah ngak men alak cần ye oh brei ralo
hương vị, tok hu janih phun glai pahe.
Daok men alak riak ye hu ralo vị jang yau vị hala phun long não, hala quế saong
ralo hala phun glai karei. Hadei di tuk srau taong abih dom nguyên liệu ngak
men haong gauk, mikva meda capat men
hình tròn dẹt iew lac baoh binai, hình tròn dẹt iew lac baoh tano, njauk caik
hatai ngak baoh tano saong baoh binai samu gauk. Amuk Lù Thị Ban, urang hu ilamu
ngak men alak di bản Bó, Phường Chiềng An, bal Sơn La brei thau: ngak
men jeng njauk palih ruah harei siam, palih ruah sa dalam 3 harei Giáp, Kỷ,
Canh piah ngak. Tuk ngak baoh men njauk hu tano, binai, ngak yau nan meng hu
alak. Giống men jeng pilih ruah giống ngak gam harei haong men bahrau ngak, hu
yau nan meng hu men siam, ngak hu ralo alak saong bingi.”
Tuk ngak blaoh dom baoh
men, njauk prai kam ka nyu bak samu ja-ngoa, naih brah atau vải bạt, blaoh caik
dom baoh men tame nan jeng talei baoh tano, baoh binai. Hadei di nan mek tangin
kateik jeng dom gilaong sit angaok mbaok di baoh men, blaoh proi giống men hu thaok klik blaoh dalam dom
gilaong sit ini. Naih ja-ngoa, naih brah atau vải bạt piah baoh men hu labik la-hơi,
sir angin. Hadei di nan mek khan bai lapih metham tagok caik 3 tal 4 harei, tuk
baoh men tagok men grauk abih baoh ye mek khan bai tabiak, hadei di nan brei
tagok pagang apui ka baoh men thu blaoh ba nao khik piah. Quả men taha jaik sa
bilan meng meda pandar hu piah ủ alak, meyah pandar men meda ralo oh rak hu
alak atau alak oh bingi. Sa-ai Lù Thị Phung urang bhian ngak men alak pak bản
Bó, Phường Chiềng An, ban sit Sơn La brei thau: Men alak hu ralo janih. Men
alak rak brei ralo gia vị jang, hu ralo hala pahe. Men alak cần, alak yamen ye takik
hala pahe, palih ruah hala yamen piah ngak. Nguyên liệu ngak men biak ralo min bhian
lac mek angaok glai, palih ruah dom phun bo dom amaik, dom amuk drei dahlau
diah bhian mek ngak. Men drei ngak ye hu takik alak min alak menyum biak bingi,
oh pandik akaok, nyu biak pahe. Men pak darak ngak hu ralo alak min oh bingi yau
men drei ngak.
Dahlau diah mikva dalam dom palei bhap bani Thái bhian ngak alak tui
jalan cách thuỷ, meng ngak men, ủ alak tal chưng cất jeng ngak meng tangin,
alak biak jangaih, pahe bingi. Harei ini bruk ngak men baoh di nhap bani jeng daok hu dom labik khik ramik piah ngak
pandar. Alak ngak meng men hala phun glai nyu pahe yamen di dom janih hala,
ngak pachreih hatai di oh takik tuai damuai./.
Viết bình luận