Vaih mai rivang Muong Lo-palei hu dom ragam tamia xoe
Thứ bảy, 00:00, 17/12/2016 Bhumi Bhumi
Pathau mikva saong taong abih gauk! Bruk padang ngak hồ sơ pok tagok UNESCO brei angan Inem krung ilamu phi vật thể di menuac sia dunya ngan saong xòe Thái daok hu Mintri Ilamu, thể thao saong du lịch pambuak haong dom puk palei bhum Tây Bắc daok samar ngak. Ini lac bruk praong hu makna ngan saong bhap bini bangsa Thái Tây Bắc jeng yau tỉnh Yên Bái.

 

 

Mường Lò hu maong lac palei negar di urang Thái bhum Tây Bắc. Labik ini jeng daok khik hu rilo ilamu hadah krah di urang Thái, dalam nan hu dom ragam xòe. Yaom glaong ilamu di ragam xòe daok hu dom urang kumei Thái  khik ramik tapa rilo rai rah. Nghệ nhân Lò Văn Biến, phường Trung Tâm, ban sit Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái brei thau:"Hu jaik gauk di abih, meng pakat angaok tal pakat ala, meng urang taha tal uraniah khin jaik gauk ye xòe, nyu brei mboh bruk bình đẳng nan ye urang Thái hu tuk bui sambai yau ndam likah atau uan sang bahrau atau bruk pataom halei bo oh hu xòe ye oh bui, oh sambai."

 

Tui dom ong muk taha, xòe hu 36 ragam min nyu hu patabiak meng 6 ragam xòe klak. 6 ragam ini oh lac piah parang me-in saoh, bo nyu daok ndung bak jalan diukrai, jalan sahneng, jalan mbnag ngui, daok dang di urang Thái tmeng dom saman ini mai. Ragam Xé vóng (makna lac xòe vòng) brei mboh bruk jum pataom gauk, urang pan tangin gauktamia angaok sa vòng tròn. Ragam xoè Khắm khăn mơi lảu (an lac pok khan da-a alak)  brei mboh hatai rap ar tuai damuai, tal sang me-in brei hu cavan alak da-a. Ragam xoè Phá xí  hu makna lac, nao pak halei, daok pak halei, adei sa-ai, ayut sahabat yaom lac hu tuk atah di gauk min daok khik kajap talei rohim. Ragam xoè Đổn hôn  brei mboh, yaom lac lingik tasik salih karei yau habar, min hatai anit gauk jeng daok tamo, raidiuk hu tuk trun tuk tagok, min but pajaih oh neh rabha gauk. Ragam Nhôm khăn  lac ragam chreih chrai di abih, brei mboh bruk bui sambai chreih chrai tuk pala drak njauk, lac tuk likhah caga, tuk tagok sang bahrau. Ragam xòe Ỏm lọm tốp mư , brei mboh bruk trei sir, ginup meda, pah tangin oh lac bui sambai bo daok hu makna lac: palao gauk, sanya gaok veik. Amuk Nhung Thị Tiên, Xã Sơn A, huyện Văn Chấn brei thau:

"Dom ragam xòe brei mboh raidiuk di urang Thái. Harei harei ndom puac haong adei sa-ai, ayut sahabat yau habar ye brei mboh veik yau nan. Kayua xòe brei mboh raidiuk bo nyu kak kajap, oh kurang hu…".

 

Dom ragam xòe klak hu tuk lihik nao, min huban sit Nghĩa Lộ sangka padang veik meng 10 thun dahlau, hadei di nan hu dom nghệ nhân pato veik ka anek taco. Urak ini di ban sit Nghĩa Lộ saong huyện Văn Chấn hu yaok ribau nghệ nhân  xòe gheih, xòe njauk saong brei mboh hatung hatian dalam yaok động tác. Bilan 9/2015, 6 ragam xòe klak di ban sit Nghĩa Lộ hu pok brei angan lac Inem krung ilamu phi vật thể pakat negar. Bruk nan hu ngak brei hadah mbaok meta urang Thái di Mường Lò daok khik ramik dom ragam xòe.  Amuk Hoàng Thị Hồng Hạnh, Phó chủ tịch UB bhap bini ban sit Nghĩa Lộ brei thau: "Dalam bruk patagok saong khik ramik dom ilamu meng kan di bhap bini bangsa labik ini, kol dahlak biak caik hatai tal bruk khik 6 ragam xòe klak di urang Thái. Dom thun tapa, kol dahlak hu ieu pataom dom urang roh duah ilamu Thái pato veik cambaih laih dom ragam xòe klak, meng nan patagok jeng dom ragam xòe phổ thông. Urak ini dalam taong abih bruk bui sambai, ragam xòe oh kurang hu ngan saong bhap bini pak ini. Tapa nan nyu kak kajap talei jum pataom gauk, bruk ba drei tame di bhap bini pak ini ngan saong tuai damuai mai rivang puk palei."

 

Ragam xòe Thái meyah hu pok brei angan lac Inem krung ilamu phi vật thể di menuac sia dunya, nyu daong paglaong meta maong nghệ thuật ini di pakat negar saong pakat dunya; tapa nan nyu paglaong akaok sahneng di bhap bini puk palei dalam bruk khik ramik, patagok dom ilamu meng kan di urang Thái dalam ilamu Việt Nam. Saong tapa nan, nyu peih tabiak jalan ka xòe Thái jeng sa sản phẩm du lịch, dui pachreih dak harei dak rilo tuia damuai mai tal Yên Bái saong abih bhum Tây Bắc./. 

 

 

Bhumi
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)