L’lăm ahay, pr’loọng đong t’coóh Đoàn Thanh Hoà nắc muy cóh pazêng pr’loọng đong đharứt âng chr’val Hương Phong, chr’hoong A Lưới. C’moo 1999, đươi tơợ Hội đhanuôr bhrợ ha rêê đhuốch âng chr’val Hương Phong, pr’loọng đong t’coóh Đoàn Thanh Hoà vặ 50 ức đồng đoọng pa dưr kinh tế pr’loọng đong. Vêy zên, t’coóh Hoà câl may xát ha roo lâng 2 p’nong t’rí. Đoọng bh’rợ kinh tế choom dưr váih liêm, t’coóh Hoà t’bhlâng ting pấh ooy pazêng lớp pa choom ooy bh’rợ b’băn, pa dưr kinh tế pr’loọng đong nắc apêê Hội, đoàn thể cóh chr’hoong A Lưới bhrợ têng. Ting n’nắc, a đoo nắc dzợ chêếc n’năl p’xoọng tơợ bào đài đợ bh’rợ pa dưr kinh tế zazum. Mơ bơr pêê c’moo t’tun, t’rí anag pr’loọng đong dưr rứah 5 p’nong. Tơợ zên pa câl t’rí , t’coóh Hoà băn p’xoọng a tứch, c’roóc, chóh cranag. Đươi dua đợ tọm đác cóh đăn đong nắc ađoo pếch a bóc băn axiu, p’lóh băn đợ axiu mè, axiu trôi, axiu trắm đoọng đươi đợ chr’na đơ xưa tơợ bh’rợ băn c’roóc. Đươi xay bhrợ crêê cơnh xa nay bh’rợ nắc pazêng bh’năn băn âng đoo ta luôn rứah váih bấc lâng rau liêm choom ooy kinh tế bấc bhlâng. Lâng xa nay pay ếp băn đanh, tước nâu cơy, t’coóh Đoàn Thanh Hoà ơy vêy 20 héc ta keo, 20 p’nong c’roóc, lấh 200 p’nong a tứch, a bóc băn axiu… lâng đợ zên bơơn pay pa chô cóh zập c’moo nắc lấh 300 ức đồng.
Ting cơnh t’coóh Đoàn Thanh Hoà, pleng k’tiếc cóh A Lưới crêê pa bhlâng đoọng ha bh’rợ b’băn, ch’chóh, tu bhơi xấc bấc pa bhlâng đoọng ha t’rí, c’roóc cha, a tứch a đha doọ buôn crêê pr’lúh. Xay moon ooy kinh nghiệm b’băn âng pr’loọng đong, t’coóh Đoàn Thanh Hoà prá: “Băn t’rí, c’roóc, a tứch nắc ng’zâl cha groong pr’lúh k’rơ bhlâng, tu t’rí c’roóc buôn crêê pr’lúh bhíh buunh boóp, tr’ploóc chr’coóp, ha dzợ a tứch nắc buôn crêê pr’lúh cúm. Cóh đâu hân noo ha ót nắc cha kêết bhlâng, pleng buôn boo đanh, tu cơnh đêếc c’rol nắc ng’bhrợ u céch lấh mơ. Cóh hân noo ch’choong c’roóc nắc l’thai lấh mơ.”
Cắh muy bhrợ t’váih cr’van cr’bhộ ha pr’loọng đong đay, t’coóh Đoàn Thanh Hoà nắc dzợ zúp zooi đhanuôr cóh bhươl cr’noon, hội viên cóh chr’val tơợ zên, a coon m’ma tước ooy bh’rợ zư lêy t’nơơm chr’nóh. T’coóh Đoàn Thanh Hoà xay moon, cóh cr’chăl ha y nắc t’bhlâng bhrợ t’bhứah bh’rợ b’băn, ch’chóh, chr’nắp bhlâng nắc băn t’bấc c’roóc đoọng đươi pazêng bhơi xấc cóh crâng. Tơợ đêếc, pa dưr rau liêm choom âng bh’rợ b’băn ch’chóh, pa dưr kinh tế pr’loọng đong: “T’piing lâng ahay nắc nâu cơy pr’ắt tr’mông kinh tế xoọc đâu doọ dzợ zr’nắh k’đháp. Tơợ tr’pang têy k’goóh đươi zên vặ 50 ức đồng băn t’rí, c’roóc, chóh crâng nắc kinh tế ting t’ngay dưr k’rơ, liêm choom lấh mơ.”
T’coóh Mai Văn Linh, Chủ tịch UBND chr’val Hương Phong, chr’hoong A Lưới xay moon, xay bhrợ cơnh xa nay 13 ooy bh’rợ bhrợ cha, pa dưr pr’ắt tr’mông cóh xa nay bh’rợ bhrợ têng bhươl cr’noon t’mêê, cóh cr’chăl ahay, chính quyền chr’val xay moon kinh tế bha lâng nắc chóh cranag, đh’rứah lâng băn c’roóc, a óc, a tứch… Đoọng zúp zooi đhanuôr pa dưr kinh tế, chr’val Hương Phong ta luôn pazum đh’rứah lâng apêê ngành chức năng bhrợ têng bh’rợ pa choom ooy bh’rợ b’băn, zâl cha groong pr’lúh đoọng a t’rí, c’roóc, a tứch a đha, kỹ thuật chóh crâng. T’coóh Mai Văn Linh xay moon p’xoọng, chr’val Hương Phong công pay zên zúp zooi pazêng pr’loọng đong đhanuôr câl m’ma chr’nóh, bh’năn băn, bhrợ t’bhứah zr’lụ b’băn, ch’chóh, đươi dua rau liêm choom âng khoa học kỹ thuật ooy bh’rợ pa bhrợ. Tu cơnh đêếc, nắc vêy bấc zr’lụ b’băn, ch’chóh liêm choom bhlâng, vêy thu nhập bấc bhlâng. Cóh đêếc vêy bh’rợ pa dưr kinh tế zazum âng pr’loọng đong t’coóh Đoàn Thanh Hoà: “Lâng pr’loọng đong t’coóh Đoàn Thanh Hoà nắc pr’loọng đong n’nâu b’băn đh’rứah lâng bh’rợ chóh crâng, cóh đêếc ađoo băn c’roóc, a tứch, axiu… Tu cơnh đêếc lâng pr’loọng đong n’nâu pr’ắt tr’mông kinh tế ting t’ngay dưr váih k’rơ lấh mơ, bhrợ têng đong xang liêm nhâm, k’coon ch’chau bơơn học hành liêm crêê. Bh’rợ pa dưr kinh tế âng t’coóh Hoà nắc chr’val lêy pay xay moon nắc bh’rợ liêm choom bhlâng, zập c’moo chr’val công xay moon, ta đang k’dua đhanuôr lêy ting bhrợ têng cơnh bh’rợ n’nâu đoọng đh’rứah pa dưr kinh tế.”
Tơợ muy pr’loọng đong pa bhrợ nắc đhêệng cha, pr’ắt tr’mông dzợ bấc rau k’rang, xang lấh 20 c’moo bhrợ têng bh’rợ ch’chóh, b’băn, xoọc đâu pr’ắt tr’mông âng t’coóh Đoàn Thanh Hoà nắc k’van k’bhộ lấh mơ, vêy cóh têy zr’lụ b’băn ch’chóh ga mắc bhứah zập ngai công rơơm kiêng./.
Ông Đoàn Thành Hòa, chủ trang trại tổng hợp (bên trái)
A Lưới: Hộ nông dân làm giàu từ mô hình trang trại tổng hợp
PV Hốih Nhàn
Những năm gần đây, nhiều hộ nông dân trên địa bàn huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế đã xây dựng mô hình trang trại tổng hợp mang lại hiệu quả kinh tế cao. Trong đó, tiêu biểu là mô hình chăn nuôi và trồng rừng của gia đình ông Đoàn Thanh Hoà, ở xã Hương Phong.
Trước đây, gia đình ông Đoàn Thanh Hòa là một trong những hộ gia đình khó khăn của xã Hương Phong, huyện A Lưới. Năm 1999, thông qua Hội Nông dân xã Hương Phong, gia đình ông Đoàn Thanh Hoà vay 50 triệu đồng để phát triển kinh tế hộ gia đình. Có nguồn vốn, ông Hoà đầu tư mua máy xay xát lúa và 2 con trâu giống. Để mô hình kinh tế phát triển tốt, ông Hoà tích cực tham gia các lớp tập huấn về chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình do các Hội, đoàn thể ở huyện A Lưới tổ chức. Bên cạnh đó, ông tìm hiểu thêm từ báo đài về mô hình phát triển kinh tế tổng hợp. Chỉ vài năm sau, đàn trâu của gia dình tăng lên 5 con. Từ tiền bán trâu, ông Hòa nuôi thêm gà, bò, trồng rừng. Tận dụng nguồn nước từ các suối nhỏ trên núi chảy về, ông đào ao, thả nuôi các loại cá mè, cá trôi, cá trắm để tận dụng nguồn chất thải từ chăn nuôi. Nhờ thực hiện đúng quy trình kỹ thuật nên đàn vật nuôi của trang trại luôn khỏe mạnh và cho hiệu quả kinh tế cao. Với phương châm lấy ngắn nuôi dài, đến nay, ông Đoàn Thanh Hòa đã có trong tay 20 héc ta keo, 20 con bò, hơn 200 con gà, ao cá… với nguồn thu mỗi năm hơn 300 triệu đồng.
Theo ông Đoàn Thanh Hoà, khí hậu, đất đai ở A Lưới rất phù hợp để phát triển chăn nuôi, gia súc, nguồn thức ăn trong tự nhiên rất dồi dào, gia súc, gia cầm ít bị dịch bệnh. Chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi của gia đình, ông Đoàn Thanh Hoà cho biết: “Chăn nuôi trâu, bò, gà cần phải phòng dịch thật tốt, vì trâu, bò hay bị dịch lở mồm long móng, còn gà thường bị dịch cúm. Ở đây mùa đông thường lạnh hơn nhiều, khí hậu mưa dầm, nên chuông trại cần phải xây dựng kín đáo một chút. Vào mùa hè chuồng trại cần thông thoáng hơn”.
Không chỉ làm giàu cho gia đình, ông Đoàn Thanh Hòa còn giúp đỡ bà con lối xóm, hội viên hội nông dân trong xã từ đồng vốn, con giống đến việc chăm sóc cây trồng. Ông Đoàn Thanh Hoà cho biết, trong thời gian tới ông sẽ tiếp tục mở rộng trang trại, đặc biệt là phát triển đàn bò để tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên. Từ đó, nâng cao hiệu quả của mô hình kinh tế trang trại, phát triển kinh tế gia đình: “So với trước đây đời sống kinh tế hiện nay không còn khó khăn nữa. Từ bàn tay trắng nhờ vốn vay 50 triệu đầu tư nuôi trâu, bò, trồng rừng mà kinh tế ngày càng phát triển hơn nhiều”.
Ông Mai Văn Linh, Chủ tịch UBND xã Hương Phong, huyện A Lưới cho biết, thực hiện tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất trong xây dựng Nông thôn mới, thời gian qua, chính quyền xã xác định kinh tế mũi nhọn là trồng rừng, kết hợp chăn nuôi bò, heo, gà… Để giúp bà con phát triển kinh tế, xã Hương Phong thường xuyên phố hợp với các ngành chức năng tổ chức các buổi tập huấn về chăn nuôi, phòng chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, kỹ thuật trồng rừng. Ông Mai Văn Linh cho biết thêm, xã Hương Phong cũng trích nguồn kinh phí hỗ trợ các hộ nông dân mua cây, con giống, mở rộng trang trại, áp dụng những tiến bộ của khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Vì thế mà có nhiều mô hình trang trại tổng hợp phát triển rất tốt, nguồn thu nhập cao. Trong đó tiêu biểu có mô hình phát triển kinh tế tổng hợp của hộ ông Đoàn Thanh Hoà: “Đối với hộ ông Đoàn Thanh Hoà thì hộ này chăn nuôi kết hợp với trồng rừng, trong đó ông chăn nuôi bò, gà, cà… Vì vậy đối với hộ này đời sống kinh tế ngày càng phát triển, xây dựng nhà cửa khang trang, con cái được học hành đến nơi, đến chốn. Mô hình phát triển kinh tế của ông Hòa xã chọn làm mô hình điểm, hàng năm xã cũng tổ chức tuyên truyền, vận đồng bà con học tập theo các gương điển hình này để cùng phát triển kinh tế.”
Từ một hộ lao động sản xuất chỉ đủ ăn, cuộc sống còn nhiều thứ phải lo toan, sau hơn 20 năm gắn bó với nghề nông, giờ đây cuộc sống của gia đình ông Đoàn Thanh Hoà đã sung túc, có trong tay một cơ ngơi trang trại mà ai cũng mơ ước./.
Nhờ làm trang trai gia đình ông Hòa đã có cơ ngơi nhiều người mơ ước
Viết bình luận