Lấh muy c’moo đâu, anoo Nguyễn Duy Phong ặt đhị vel Đông Chín, thị trấn Lao Bảo, chr’hoong Hướng Hóa k’rong băn a tứch p’lóh cóh bhươn âng pr’loọng đong. Đươi tợơ cr’noọ bh’rợ nâu, tr’mông tr’méh âng đhanuôr nắc ơy zăng tệêm ngăn.

Anoo Nguyễn Duy Phong đoọng năl, xoọc tợơp tu căh ơy năl ghít cơnh băn p’lóh cóh bhươn, tu cơnh đếêc nắc a noo băn bơr pêê zệt p’nong m’ma tợơ Lào. Đươi vêy pa zay pa choom băn bhrợ lâng chếêc lêy năl zập đăh, a noo nắc ting năl lấh mơ lâng vêy bấc kinh nghiệm đăh băn a tứch p’lóh cóh bhươn. Tợơ đếêc, a noo k’rong băn lấh mơ, bấc tước 500 p’nong, bấc bhlầng nắc băn a tứch cỏ lâng a tứch sao đen. Anoo Phong pa căh moon, tợơ ơy dáp lâng zên băn bhrợ, zập c’moo nắc pr’loọng đong a noo dzợ vêy bơơn lấh 100 ức đồng: “Rau liêm choom âng a tứch băn p’lóh cóh bhươn nắc vêy c’rơ liêm, zêl pr’lúh k’rơ. Đhơ cơnh đếêc, nắc tu pleng k’tiếc tr’xăl p’lắh nắc vêy bêl a tứch cung váih pr’lúh. Tu cơnh đếêc, pr’loọng đong cu ta luôn bhrợ pa liêm, críh pr’íh t’ruung a tứch lâng phun za nươu khử trùng, tệêm ngăn  a tứch liêm sạch đoọng ha thị trường.”

Ảnh: QRTV

  Anoo Nguyễn Duy Phong xay moon, cr’noọ bh’rợ băn a tứch p’lóh cóh bhươn buôn k’rang lêy, doó bấc váih pr’lúh, cr’năn a tứch dưr pậ đấh bhlầng. Chr’noóh đoọng ha tứch nắc n’cam, ha roo, a bhoo, bhơi r’véh t’viêng tu cơnh đếêc nắc k’bớch zên bạc. Cóh đếêc, zên k’rong bhrợ t’ruung đoọng a tứch băn p’lóh nắc doó bấc zên. Đọong vêy bơơn bh’nơơn dal cóh b’băn, pr’đợơ tr’nợơp nắc đọong a tứch choóh chr’noóh sạch, ặt sạch lâng cha groong pr’lúh ta luôn. Băn a tứch p’lóh bhươn mơ 4-5 c’xêê nắc choom pa câl ooy thị trường.

Xọoc đâu, dâng zập p’nong, pr’loọng đong a noo Phong pa câl lâng chr’nắp 200 r’bhầu đồng. Băn bhrợ căh ơy đanh, ha dợ cr’noọ bh’rợ băn a tứch p’lóh cóh bhươn âng pr’loọng đong anoo Phog nắc ơy ta bhứah zr’lụ băn cóh bhươn đong âng đay. T’coóh Trần Đại Luận, Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Lao Bảo, chr’hoong Hướng Hoá đoọng năl: “Đắh Hội, nắc đoọng vặ pa xoọng zên đăh ngân hàng chính sách lâng zên zúp zooi đhanuôr âng chr’hoong đoọng pa dưr tr’mông tr’méh pr’loọng đong. Cóh cr’chăl ha y, hội nắc bhrợ lớp tập huấn pa choom cơnh băn, chóh, pa bhlầng nắc cơnh băn a tứch sao đen. Lâng cr’noọ bh’rợ bhrợ têng, pleng k’tiếc đhị đâu nắc cr’noọ bh’rợ băn a tứch p’lóh cóh bhươn vêy đơơng chô  bh’nơơn dal, chroi k’rong pa dưr dal pr’ặt t’rmông âng pr’loọng đong”.

         Bh’nơơn tợơ cr’noọ bh’rợ băn a tứch p’lóh cóh bhươn âng pr’loọng dong anoo Nguyễn Duy Phong nắc ơy t’váih c’lâng lướt bhrợ t’mêê cóh bhrợ têng, pa dưr pr’ặt tr’mông đoọng ha đhanuôr da ding ca coong  Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Pa bhlầng nắc bh’rợ pa dưr lâng băn m’ma a tứch sao đen p’lóh cóh bhươn n’jứah pa câl lệê, n’jứah pa câl cr’liêng ting cơhh cr’noọ bh’rợ pậ b hứah lâng ting c’lâng hàng hoá ha dợ ếêh rau zập ngai cung choom  bhrợ têng.

Liêm choom tợơ cr’noọ bh’rợ băn a tứch p’lóh cóh bhươn âng anoo Nguyễn Duy Phong nắc đoọng lêy, đhanuôr xoọc đâu ơy năl cơnh chếêc lêy, bhrợ têng cr’noọ bh’rợ pa đăn, pa tệêt lâng pr’đợơ k’tiếc k’bunh, pleng k’tiếc đhị vel đong, tợơ đếêc nắc pân k’rong bhrợ têng apêê cr’noọ bh’rợ đoọng pa dưr dal bh’nơơn bh’rợ, tệêm ngăn, chroi k’rong pa dưr dal pr’ặt tr’mông đoọng ha đhanuôr zr’lụ da ding ca coong./.

Hiệu quả từ mô hình nuôi gà thả vườn

                                                                       CTV Kim Huệ

Nắm bắt được nhu cầu của thị trường, anh Nguyễn Duy Phong ở khóm Đông Chín, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã mạnh dạn đầu tư mô hình nuôi  gà thả vườn, bước đầu thu được hiệu quả đáng mừng.  

        Hơn một năm nay, anh Nguyễn Duy Phong ở khóm Đông Chín, thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa đầu tư mô hình gà thả vườn của gia đình. Nhờ mô hình này, kinh tế gia đình anh đã có cuộc sống khá ổn định.

Anh Nguyễn Duy Phong cho biết, lúc đầu do chưa nắm vững kỹ thuật chăm sóc gà thả vườn, nên anh chỉ nuôi vài chục con gà giống bên Lào. Nhờ chăm chỉ lại ham học hỏi kỹ thuật chăn nuôi gà từ các phương tiện thông tin đại chúng, anh ngày càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm chăn nuôi gà thả vườn. Từ đó, anh đầu tư mở rộng quy mô nuôi lên 500 con gà, chủ yếu là gà cỏ và gà sao đen. Anh Phong khoe, sau khi trừ chi phó, bình quân mỗi năm gia đình anh thu nhập hơn 100 triệu đồng : “Ưu điểm của gà thả vườn là có sức đề kháng tốt. Tuy nhiên, do điều kiện thời tiết đôi khi gà cũng mắc dịch bệnh. Chính vì thế, gia đình tôi thường xuyên làm vệ sinh chuồng trại và phun thuốc khử trùng, đảm bảo gà sạch để cung cấp cho thị trường.”

        Anh Nguyễn Duy Phong chia sẻ, mô hình nuôi gà ta thả vườn rất dễ chăm sóc, ít dịch bệnh, đàn gà phát triển nhanh và đều. Thức ăn cho gà chủ yếu là cám, lúa, bắp, rau xanh nên tiết kiệm được chi phí. Trong khi đó, vốn đầu tư chuồng trại nuôi gà thả vườn không cao. Để đạt được hiệu quả kinh tế cao trong chăn nuôi, điều kiện đầu tiên là phải cho đàn gà ăn sạch, ở sạch và phòng chống dịch bệnh thường xuyên. Nuôi gà thả vườn khoảng 4 – 5 tháng là có thể bán ra thị trường.

Hiện nay, trung bình mỗi con, gia đình anh Phong bán với giá 200 nghìn đồng. Mới đi vào hoạt động chưa lâu, nhưng mô hình nuôi gà cỏ thả vườn của gia đình anh Phong đã có thị trường tiêu thụ ổn định, được thương lái đến đặt mua tại nhà. Anh Phong dự tính mở rộng quy mô nuôi gà thả vườn của gia đình. Ông Trần Đại Luận, Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hoá cho biết:“Về phía Hội, sẽ tác động thêm vay vốn bên ngân hàng chính sách và vay vốn quỹ hỗ trợ nông dân của huyện để phát triển thêm kinh tế hộ gia đình. Trong thời gian tới, hội sẽ tổ chức lớp tập huấn về kỹ thuật nuôi trồng, đặc biệt là nuôi gà sao đen này. Với quy mô đất sản xuất và khí hậu thì mô hình nuôi gà thả vườn này sẽ mang lại hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế gia đình”.

        Hiệu quả từ mô hình chăn nuôi gà thả vườn của gia đình anh Nguyễn Duy Phong đã mở ra hướng đi mới trong cách làm kinh tế cho nông dân miền núi Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Đặc biệt, việc phát triển và nuôi thành công giống gà sao đen thả vườn vừa bán thịt vừa lấy trứng  quy mô lớn theo hướng hàng hóa mà không phải ai cũng làm được.

Thành công từ mô hình nuôi gà thả vườn của anh Nguyễn Duy Phong cho thấy, nông dân hiện nay đã biết cách tìm các mô hình gần với điều kiện đất đai, khí hậu tại địa phương, từ đó mạnh dạn đầu tư các mô hình cho kinh tế cao, ổn định, góp phần từng bước nâng cao chất lượng sống cho người dân miền núi./.