Tợơ bêl Tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Luật Kinh tế, a noo Trầm Minh Thuần đhị chr’val Long Hiệp, chr’hoong Trà Cú, tỉnh Trà Vinh chô ooy vel đong bhrợ têng cha. A noo Thuần n’niên lâng dưr pậ coh pr’loọng đong bhrợ têng ha rêê đhuôch, tợơ dzợ p’niên a noo ơy kiêng kinh doanh tợơ cr’liêng cha neh âng vel đong, zooi đhanuôr pa dưr pr’ặt tr’mông. C’moo 2018, a noo  bhrợ t’vaih Hợp tác xã bhrợ têng ha rêê đhuôch Long Hiệp lâng 61 cha nắc nắc pazêng đhanuôr đhị vel đong. Hợp tác xã bhrợ têng ha rêê đhuôch Long Hiệp ơy bhrợ pa dưr lâng đơơng cr’iêng ch’neh liêm sạch lâng chr’năp “Cr’liêng Ngọc Rồng”. Lâh mơ zooi k’rong câl ha roo lâng chr’năp tệêm ngăn, Hợp tác xã dzợ pa câl phân bón, m’ma ha roo bh’nơơn dal đoọng ha đhanuôr lâng chr’năp pa câl ếp lâh thị trường. Hợp tác xã bhrợ têng ha rêê đhuôch Long Hiệp âng a noo Trầm Minh Thuận bơơn bh’nơơn 2,2 tỷ đồng/c’moo. Lâh mơ bhrợ têng ha roo ting cơnh c’lâng tệêm ngăn, a noo Thuần dzợ t’pâh apêê pr’loọng lơơng pa zưm bhrợ lâng HTX đươi dua bha nên ruộng đoọng băn a chông dzung t’viêng, pa dưr bh’nơơn bh’rợ. A noo Trầm Minh Thuận, Gíam đốc Hợp tác xã bhrợ têng ha rêê đhuôch Long Hiệp đọong năl, đoọng t’vaih rau tin đươi âng manuyh câl lâng bơơn thị trường đươi dua, bh’nơơn bh’rợ nắc vêy cơnh bhrợ têng, pa dưr c’lâng lalay, tệêm ngăn lâng chr’năp ta nih đha nâng nắc tợơp lêy bhrợ. “Hợp tác xã pa dưr chr’năp cha neh liêm sạch ting cơnh xa nay bhrợ têng hữu cơ, tệêm ngăn. Đọong bơơn rau đếêc, Ban k’đhơợng lêy HTX ơy pa căh quy trình bhrợ têng đoọng ha đhanuôr ting bhrợ. XoỌc đâu apêê ting pâh HTX zêng doó đươi dua za nươu zư lêy bhơi rơ veh đoọng t’vaih bh’nơơn cr’liêng cha neh yêm.”

        A móo Thạch Thị Chal Thi, 32 c’moo, ma nuyh Khmer ặt đhị chr’hoong Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh cung rach chô ooy vel đong đoọng tợơp bhrợ têng cha tợơ bêl ơy tốt nghiệp Thạch sĩ ngành Công nghệ Thực phẩm. Lâng rau bhriêl choom âng ma nuyh kỹ sư bơơn pa choom ghit liêm, a moó Chal Thi ơy lêy rau pr’đợơ liêm choom tợơ tơơm k’bhông đhị vel đong. A moó Chal Thi đoọng năl, ha dang t’vaih bh’nơơn bh’rợ lalay cơnh pân lơơng tợơ p’lêê k’bhông nắc chr’năp k’bhông ha dưr dal lâh mơ. C’xêê 7/2019, a moó Chal Thi bhrợ t’vaih Công ty TNHH Trà Vinh Farm vêy pr’đớc Sokfarm 9p’rá Khmer vêy chr’năp nắc ha rêê đhuôch liêm choom). Công ty TNHH Trà Vinh Farm âng a moó ChalThi bhrợ têng đác pô k’bhông. Lâh mơ thị trường coh k’tiếc k’ruung, bh’nơơn đác pô k’bhông Sokfarm dzợ pa câl đhị trang thương mại điện tử bha lang k’tiếc âng Mỹ. Zập c’xêê Công ty TNHH Trà Vinh Farm pa câl coh thị trường lâh 1,5 tấn đác k’bhông ơy ta  bhrợ liêm, đơơng chô mơ 500 ức đồng. Công ty TNHH Trà Vinh Farm cung t’vaih  bhiệc bhrợ đoọng k’nặ 20 công nhân lâng đợ zên lâh 5 ức đồng/c’xêê lâng t’vaih bh’nơơn bh’rợ tệêm ngăn đoọng ha 10 pr’loọng choh k’bhông. Bấc ma nuyh tợơ k’tiếc k’ruung lơơng lâng tợơ hêê pâh lêy lâng xay moon pr’đươi nâu liêm choom bhlầng. A moÓ Thạch Thị Chal Thi, Giám đốc Công ty TNHH Trà Vinh Farm đoỌng năl: “Xọoc đâu, pr’đươi nâu vêy bấc apêê kiêng đươi. Tu đác pô k’bhông nâu căh muy yêm nắc dzợ liêm choom bhlầng cơnh lâng c’rơ âng hêê. Ha y nắc a cu xay moon kỹ thuật pay đác pô k’bhông đoọng ha bơr pêê pr’loọng choh, đoọng ha đhanuôr pay đác nâu đoọng ha công ty, đhanuôr nắc vêy bh’nơơn dal lâh lâng công ty cung k’rong câl đác nâu bấc lâh mơ.”

        Cr’nọo bh’rợ tợơp  bhrợ têng tợơ chr’noh chr’bệêt âng a noo Trầm Minh Thuần lâng a moó Thạch Thị Chal Thi nắc 2 coh bấc cr’noọ bh’rợ tợơp  bhrợ têng liêm choom âng đha đhâm c’mor đhị tỉnh Trà Vinh. XoỌc đâu, bh’rợ đha đhâm c’mor tợơp bhrợ têng cha đhị tỉnh Trà Vinh ting ha dưr c’rơ lâh mơ. Chr’năp bhlầng, cr’nọo pr’chăp tợơp bhrợ têng cha âng đha đhâm c’mor ting bấc lâh mơ. Nắc cơnh cr’noọ bh’rợ tơơp bhrợ têng âng Dự án “Bột nưa tu c’rơ tr’mông-Klen Farm” âng đha đhâm sinh viên ngành Luật- Sơn Thái Ngoan, ặt đhị chr’val Thanh Sơn, chr’hoong Trà Cú, tỉnh Trà Vinh. Cr’nọo pr’chăp tợơp bhrợ têng nâu cung nắc 1 coh 2 Dự án sinh viên moọt ooy t’nooi 50 đhị tr’thi g’luh x’rịa “Học sinh, sinh viên lâng cr’nọo pr’chăp tợơp bhrợ têng cha” c’moo 2020, âng Bộ Giáo dục lâng Đào tạo bhrợ têng. Dự án nâu nắc đoọng pa dưr dal chr’năp bhrợ têng chr’noh tợơ tơơm nưa. Ting đếêc, dự án nắc t’vaih bh’nơơn pr’đươi tợơ tơơm nưa zêng tự nhiên, doó vêy lúc chất zư lêy, tệêm ngăn ch’na đh’năh… Đha đhâm Sơn Thái Ngoan đoọng năl, Dự án “Bột nưa tu c’rơ tr’mông-Klen Farm” moon đớc nắc moọt bhrợ têng, pa câl moọt quý III c’moo đâu… “Xọoc đâu, a cu pa chăp lêy bhrợ têng đoọng pa căh pa câl pr’đươi đhị thị trường ĐBSCL lâng apêê thành phố ga mắc cơnh TP.HCM, Đà Nẵng, Hà Nội lâng Cần Thơ. A cu cung xoọc pa chăp lêy cơnh kiêng đươi dua âng thị trường Campuchia, thị trường Nhật Bản lâng Trung Quốc đoọng vêy bh’nơơn bh’rợ liêm choom.”

        Bh’rợ đha đhâm c’mor tợơp  bhrợ têng cha đhị tỉnh Trà Vinh xoọc pa dưr bh’nơơn, bấc cr’nọo bh’rợ dưr vaih nắc rau liêm choom đoọng ha pazêng apêê pr’zợc kiêng bhrợ têng cha, pa bhlầng nắc đha đhâm c’mor đhị  vel bhươl, ma nuyh acoon coh. Bh’rợ nâu căh muy zooi đoọng ha đha đhâm c’mor xăl pr’ặt tr’mông, nắc dzợ chroi k’rong pa xiêr đhr’năng lướt bhrợ cha ch’ngai đong âng đha đhâm c’mor vel bhươl lâng pa dưr pr’ặt tr’mông đhị vel đong./.

Phong trào thanh niên khởi nghiệp từ nông sản ở Trà Vinh

                                PV Sa Oanh

Tại tỉnh Trà Vinh ngày càng có nhiều thanh niên về nông thôn khởi nghiệp hiệu quả kinh tế cao. Nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh hướng đến các mặt hàng nông sản chủ lực giúp tiêu thụ nông sản cho nông dân. Chuyên mục “Bàn cách làm ăn” hôm nay, mời bà con và các bạn cùng gặp gỡ và tìm hiểu một số mô hình khởi nghiệp từ nông sản của các bạn trẻ ở tỉnh Trà Vinh.

Sau khi tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Luật Kinh tế, anh Trầm Minh Thuần ở xã Long Hiệp, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh trở về quê hương khởi nghiệp. Anh Thuần sinh ra và lớn lên trong gia đình thuần nông, ngay từ nhỏ anh đã mang khát vọng kinh doanh từ hạt gạo quê nhà, giúp bà con nông dân cải thiện cuộc sống. Năm 2018, anh thành lập Hợp tác xã nông nghiệp Long Hiệp với 61 thành viên là những người nông dân tại quê nhà. HTX Nông nghiệp Long Hiệp đã xây dựng và cung ứng sản phẩm gạo sạch với thương hiệu "Hạt Ngọc Rồng". Ngoài hỗ trợ bao tiêu lúa với giá ổn định, Hợp tác xã còn cung ứng dịch vụ phân bón, giống lúa chất lượng cho nông dân với giá thấp hơn thị trường. Hiện Hợp tác xã Nông nghiệp Long Hiệp của anh Trầm Minh Thuần đạt doanh thu 2,2 tỷ đồng/năm. Ngoài sản xuất lúa theo hướng an toàn, anh Thuần còn khuyến khích các hộ liên kết với HTX tận dụng chân ruộng để nuôi tôm càng xanh, tăng thu nhập. Anh Trầm Minh Thuần, Giám đốc HTX Nông nghiệp Long Hiệp cho biết, để tạo niềm tin trong khách hàng và được thị trường đón nhận, sản phẩm phải có hướng đi riêng, an toàn và đặt chữ tín lên đầu: “HTX xây dựng thương hiệu gạo sạch theo quy trình sản xuất hữu cơ, an toàn. Để là được điều đó, Ban quản trị HTX đã vạch ra quy trình sản xuất để bà con xã viên làm theo. Hiện các xã viên tham gia HTX đều không sử dụng thuốc BVTV để tạo ra sản phẩm gạo chất lượng.

Chị Thạch Thị Chal Thi, 32 tuổi, dân tộc Khmer ở huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh cũng quyết định trở về quê nhà để khởi nghiệp sau khi tốt nghiệp Thạc sĩ ngành Công nghệ Thực phẩm. Với sự nhạy bén của một kỹ sư được đào tạo bài bản, chị Chal Thi nhận ra tiềm năng lớn từ cây dừa tại quê hương. Chị Chal Thi cho biết, nếu tạo được sản phẩm khác biệt từ trái dừa thì giá trị cây dừa sẽ được nâng cao. Tháng 7/2019, chị Chal Thi thành lập Công ty TNHN Trà Vinh Farm có thương hiệu  Sokfarm (tiếng Khmer có nghĩa là nông nghiệp hạnh phúc). Công ty TNHN Trà Vinh Farm của chị Chal Thi chuyên sản xuất sản phẩm mật hoa dừa. Ngoài thị trường trong nước, sản phẩm mặt hoa dừa Sokfarm còn được bán trên trang thương mại điện tử quốc tế của Mỹ. Bình quân mỗi tháng Công ty TNHN Trà Vinh Farm cung ứng ra thị trường hơn 1,5 tấn mật thành phẩm mang lại khoảng 500 triệu đồng. Công ty TNHN Trà Vinh Farm cũng tạo việc làm cho gần 20 công nhân với mức lương trên 5 triệu đồng/tháng và tạo thu nhập ổn định cho 10 hộ trồng dừa. Nhiều đoàn tham quan trong nước và nước ngoài đánh giá rất cao sản phẩm mật hoa dừa theo quy trình sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch. Chị Thạch Thị Chal Thi, Giám đốc Công ty TNHN Trà Vinh Farm  cho biết: “Hiện sản phẩm rất được ưa chuộng. Vì mật dừa không chỉ ngon nó còn tốt cho sức khỏe. Kế hoạch sắp tới tôi sẽ chuyển giao kỹ thuật thu mật cho một số nhà vườn, để bà con tự khai thác mật cung cấp cho công ty, bà con sẽ có thu nhập nhiều hơn và công ty cũng thu được mật nhiều hơn”.

Mô hình khởi nghiệp từ nông sản của anh Trầm Minh Thuần và chị Thạch Thị Chal Thi là 2 trong nhiều mô hình khởi nghiệp thành công của thanh niên ở tỉnh Trà Vinh. Hiện phong trào thanh niên khởi nghiệp tại tỉnh Trà Vinh ngày càng phát triển mạnh. Đặc biệt, các ý tưởng khởi nghiệp trong thanh niên ngày càng nhiều. Điển hình như ý tưởng khởi nghiệp của Dự án “Bột nưa nông sản vì sức khỏe – Klen Farm” do chàng sinh viên ngành Luật - Sơn Thái Ngoan, ở xã Thanh Sơn, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh. Ý tưởng khởi nghiệp này cũng là 1 trong 2 Dự án sinh viên lọt vào top 50 vòng chung kết cuộc thi “Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp” năm 2020, do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức. Dự án này nhằm nâng cao giá trị nông sản từ cây nưa. Theo đó, dự án sẽ tạo ra các loại sản phẩm từ cây nữa hoàn toàn tự nhiên, không chất bảo quản, vệ sinh an toàn thực phẩm... Thanh niên Sơn Thái Ngoan cho biết, Dự án “Bột nưa nông sản vì sức khỏe - Klen Farm” dự kiến đưa vào sản xuất, kinh doanh vào quý III năm nay. “Hiện nay em đang nghiên cứu phương án đưa sản phẩm tiêu thụ tại thị trường ĐBSCL và các thành phố lớn như TP. HCM, Đà Nẵng,  Hà Nội và Cần  Thơ. Thứ hai em đang nghiên cứu thị hiếu và thị trường Campuchia, thị trường Nhật Bản và Trung Quốc để có sản phẩm phù hợp”

Phong trào thanh niên khởi nghiệp ở tỉnh Trà Vinh đang phát huy hiệu quả, nhiều mô hình đang trở thành nguồn cảm hứng cho những bạn trẻ muốn khởi nghiệp, nhất là thanh niên nông thôn, thanh niên dân tộc thiểu số. Phong trào không chỉ giúp thanh niên thay đổi cuộc sống, mà còn góp phần hạn chế tình trạng ly hương của thanh niên nông thôn và phát triển kinh tế xã hội của địa phương./.