N’niên lâng dưr pậ coh pr’loọng đong vêy 6 a đhi noo, tợơ dzợ k’tứi, a moó Bling Thị Vấp ặt đhị vel Agrồng, chr’val A Tiêng, chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam z’lâh bấc rau đha rựt đha răh, zr’năh kđhap. Tước pậ banh, díc điêl a moó Vấp nắc cung pa zay t’bơơn cha, băn tr’mông. 3 p’nong coon nắc r’dợ pr’ang, đong pa xoọng boóp cha, t’rông t’rmeh ting zr’năh k’đhap lâh mơ, tr’mông tr’meh pr’loong đong nắc g’nưm tợơ ha rêê ha lai, tu cơnh đếêc ặt đha rựt hớ. Căh mặ zâng lâng ha ul đha rựt, a moó Vấp xay lâng k’dic nắc pêch a bóc băn a xiu, băn a tưch, a đha, đươi vêy k’tiếc âng đong aconh căn đớc lơi ga gooh. Cơnh pa chăp cơnh bhrợ, díc điêl a moó nắc pa loon pêch a bóc băn a xiu, pa xoọng băn a tưch, a xiêm. Ha dợ, hân noo g’luh tr’nợơp tước g’luh bơr zêng căh bơơn rau rị, a tưch, a xiu lưch ma chệêt.

Lâng c’rơ pa zay âng đay, a moó Vấp ting pâh bấc lớp pa choom bhrợ têng cha, cơnh băn rơơi lang ting pa choom bhrợ. A moó truih: Xọoc tợơp căh vêy zên k’dua máy móc bhrợ, a nhi dic điele pa zay pêch bhrợ, kâh k’tiếc, kâh đhêl, pa tih đhăm clung tước bele dzung hooi a ham cung căh bơơn xợơng, đoọng vêy đhăm k’tiếc liêm êch abóc băn a xiu, a tưch, a xiêm. “Bêl đếêc zr’năh pa bhlầng, căh rau cha đăh. Pay k’tiếc a ma nắc a zi pêch a bóc băn a xiu, a xiêm… ha dợ xoọc tr’nợơp căh bơơn rau rị. Coh t’tun, pa zay chếêc pa choom bhrợ têng, vặ zên 30 ức, xang nắc 60 ức tước 100 ức đoọng t’bhưah zr’lụ b’băn coh ha rêê t’mêê.”

Pa chô kinh nghiệm tợơ pazêng g’luh lalăm đếêc, a moó Vấp bhrợ trang trại đhị ha rêê ch’ngai đong ặt, g’đech oó đoọng bh’năn vaih pr’luh. C’moo 2012, a moó vặ 150 ức đồng zên tợơ Ngân hàng CSXH k’rong bhrợ ta bhưah đhị zr’lụ k’tiếc 5ha đoọng băn bhrợ. C’moo tr’nợơp  nắc băn lâh 100 p’nong a tưch, a xiêm, 500 p’nng a xiu zập rau, choh 2ha keo lâng lâh 2 sào choh bhơi rơ veh lâng tơơm cha p’lêê. Tợơ bh’nơơn xoọc tr’nợơp, díc điêl a moó Vấp băn t’bấc bh’năn lâng đợ a tưch, a xiêm lâh 2000 p’nong, a băn bấc rau a xiu cơnh cha ruôh, a xiu mè, a xiu chép...  Pa zay bhrợ têng, bh’rợ âng a moó Vấp nắc ơy vêy đơơng chô bh’nơơn tước 200tr/c’moo. A moó Bling Thị Vấp đọong năl, ma nuyh Cơ Tu hêê buôn lướt t’mooi, bhrợ bhiệc xay xơ, đươi bấc a tưch, a xiêm, a xiu. Bấc chu căh zập pa câl đoọng ha pêê. “A cu đơơng pa câl ooy chợ, zập đoo t’ngay pa câl lưch, doó dzợ đơơng chô pa văl. Bấc ngai zước câl tợơ lalăm, vêy bêl căh vêy đọong pa câl. A cu pa câl coh vel đong zi nâu lâng pa câl m’ma đoọng ha pêê ngai vêy tước zước câl.”

Căh muy pa zay bhrợ pa dưr ca van ha đay, a moó Bling Thị Vấp dzợ pa zay ting pâh bh’rợ xã hội, đâh xay moon kinh  nghiệm đoọng ha pêê lơơng ting pa choom bhrợ, zooi apêê k’đhap zr’năh. A moó Bling Thị Ooch, Chủ tịch K’bhuh pân đil chr’val A Tiêng, chr’hoong Tây Giang đọong năl: A moó Vấp buôn zooi apêê a moó lơơng đh’rưah pa dưr pr’ặt tr’mông, r’dợ t’bil ha ul pa xiêr đha rựt. “Cơnh lâng vel đong nắc cu lêy xay moon dal pr’loọng a đoo nâu. Tợơ bh’rợ b’băn a đoo vêy pa chô cung z’zăng. Lêy tợơ pr’loọng a moó Vấp nắc apêê lơơng ting lêy, ting moọng bhrợ A moó Vấp căh muy bhrợ pa dưr ca van ha đay nắc a đoo dzợ pa zay ting pâh bhrợ bh’rợ xã hội, zooi apêê k’đhap zr’năh coh pr’ặt tr’mông.”

  Pa zay pa choom bhrợ têng, k’rong zên pặ đoọng pa dưr têng cha, nâu kêi, pr’loọng đong a moó Bling Thị Vấp ơy vêy đong xang, tang leh liêm, coon a nhi học hành liêm ta nih. Bấc c’moo nắc a nhi bơơn cher đoọng cha ner nắc pr’loong bhrơ cha choom. T’mêê đâu bhlầng, a moó Vấp nắc bơơn K’bhuh pân đil chr’hoong Tây Giang chơih pay đoọng ting pâh Hội nghị  pa choom kinh nghịê đhị bhrợ têng cha âng K’bhuh pân đil tỉnh Quảng Nam bhrợ têng./.

Chị Bling Thị Vấp - nông dân Cơ Tu sản xuất giỏi

PV Vơ Ních Oang

Tại huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam, từ phong trào nông dân thi đua phát triển kinh tế, sản xuất kinh doanh giỏi, ngày càng xuất hiện nhiều nông dân dám nghĩ, dám làm vươn lên làm giàu trên mảnh đất quê hương. Trong đó, chị Bling Thị Vấp ở xã A Tiêng, huyện Tây Giang là một điển hình với thu nhập hơn 200 triệu đồng mỗi năm. 

Sinh ra và lớn lên trong gia đình có 6 anh chị em, từ nhỏ chị Bling Thị Vấp ở thôn Agrồng, xã A Tiêng, huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trải qua bao vất vả. Lớn lên, lập gia đình, vợ chồng chị Vấp phải tự bươn chải, kiếm sống. 3 đứa con lần lượt ra đời, nhà thêm miệng ăn mà kinh tế ngày càng khó khăn, cuộc sống cả gia đình chỉ trông chờ vào đám rẫy nên đói nghèo cư mãi đeo bám. Không cam chịu đói nghèo, chị Vấp bàn với chồng xây dựng mô hình VAC trên đất vườn bỏ trống của ba mẹ. Nghĩ là làm, vợ chồng chị tranh thủ đào ao thả cá rồi nuôi thêm gà, vịt. Thế nhưng, vụ đầu, rồi đến vụ thứ 2, đàn cá mắc bệnh chết trắng ao, gà vịt cũng lần lượt chết hết.

Với quyết tâm “bại không nản” chị Vấp xin tham gia nhiều lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, rồi mày mò tìm các tài liệu khuyến nông để học hỏi và làm theo. Chị Vấp kể: Ban đầu không có tiền thuê máy ủi đất, hai vợ chồng hì hục san cả khoảnh đồi, cùng nhau cuốc đất đến khi bàn chân rướm máu, mới có được khoảnh đất bằng phẳng để đào ao, thả cá, chăn nuôi gà, vịt...”Hồi đó cực khổ lắm! hai vợ chồng đi làm rẫy quanh năm mà cũng không có đủ ăn. Tận dụng đất vườn đào ao thả cá, nuôi gà, vịt, heo… nhưng không thành công, do mình chưa có kinh nghiệm. Về sau, cũng tự học hỏi nhiều chỗ, tôi tiếp tục vay tiền lần lượt 30tr, 60 triệu rồi đến 100tr để đầu tư mở rộng trang trại nơi đất khác.”

Rút kinh nghiệm từ thất bại những lần trước, chị Vấp xây dựng trang trại chăn nuôi nơi đất rẫy cao ráo hơn, xa khu dân cư để tránh nhiễm bệnh. Năm 2012, chị mạnh dạn vay 150 triệu đồng từ Ngân hàng CSXH đầu tư, mở rộng hơn 5ha đất rẫy để chăn nuôi và trồng trọt. Năm đầu tiên, chị nuôi hơn 100 con gà, 5000 con cá, trồng 2ha keo, hơn 2 sào hoa màu và cây ăn quả. Từ mô hình này, hàng năm, gia đình chị Vấp có thu nhập 50-100 triệu đồng. Từ hiệu quả ban đầu, vợ chồng chị Vấp tiếp tục tăng đàn gia cầm lên hơn 2000 con, mở rộng diện tích ao cá với nhiều giống cá khác nhau theo nhu cầu thị trường như cá trắm, cá mè, cá chép… Chịu khó, chịu khổ, gia đình chị Vấp đã thành công với mô hình VACR, nâng thu nhập lên đến 200tr/năm. Chị Bling Thị Vấp cho biết, người Cơ Tu ở đây có nhu cầu thăm hỏi bà con, cưới xin theo truyền thống nên sử dụng lượng gia súc, gia cầm rất lớn, mình bán ra rất chạy. Nhiều lúc, gà, vịt, cá đem ra chợ bán chưa đầy 20 phút thì đã bán hết. “Tôi hay đem gà, vịt ra chợ bán, ngày nào cũng bán hết, thậm chí thiếu hàng để bán. Nhiều người đến đặt trước cả tháng, có khi cũng không có hàng cho họ. Mỗi tháng, tôi xuất bán từ 150-200 con gà, vịt tiêu thụ trên địa bàn huyện và một số con giống cho địa phương khác.”

Không chỉ làm giàu cho gia đình, chị Bling Thị Vấp còn tích cực tham gia công tác xã hội, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ những gia đình khó khăn vươn lên trong cuộc sống. Chị Bling Thị Ooch, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã A Tiêng, huyện Tây Giang cho biết: chị Vấp thường xuyên giúp chị em cùng phát triển kinh tế hộ gia đình, từng bước xóa đói giảm nghèo. “Đối với địa phương chúng tôi thì đánh giá về hộ này rất cao, từ phát triển kinh tế VACR nên gia đình có thu nhập tương đối cao so với các hộ khác. Và cũng từ hộ bà Bling Thị Vấp làm kinh tế phát triển tốt góp phần thúc đẩy các hộ xung quanh nhìn và học tập theo. Chị Vấp Không chỉ là nông dân điển hình trong sản xuất vươn lên làm giàu chính đáng cho gia đình, chị còn tích cực tham gia công tác xã hội, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ cho những gia đình khó khăn vươn lên trong cuộc sống.”

Chịu khó học hỏi, mạnh dạn đầu tư phá triển kinh tế, giờ đây, gia đình chị Bling Thị Vấp đã có được cơ ngơi khang trang, con cái được ăn học tử tế. Nhiều năm liền, chị Vấp được tặng danh hiệu nông dân sản xuất kinh doanh giỏi. Mới đây, chị Bling Thị Vấp được Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Tây Giang chọn đi dự Hội nghị chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế hộ gia đình do Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Nam tổ chức./.