Azi tước lêy bhươn crêê bêl t’cooh Đào Văn Minh xoọc trơ vâng lâng bh’rớ pêêh pih n’căr t’viêng. T’cooh Minh xay moon, hân đhơ đăn đâu, chr’nắp âng pih vêy u xiêr dzợ k’dâng 30 r’bhâu đồng muy kg, nắc 08 sào bhươn t’nơơm pay cha p’lêê n’nâu công vêy zên lãi k’nặ 01 tỷ đồng muy c’moo. Pazêng c’moo l’lăm ahay, đợ zên lãi tơợ bhươn t’nơơm chr’noh bấc lâh mơ. T’cooh Đào Văn Minh xay moon, pr’loọng đong đoo bêl ahay vêy 5 sào k’tiếc choh bấc rau t’nơơm chr’noh cơnh: cam, nhãn, rau liêm choom lâng zr’lụ pa câl công căh nhâm mâng.

C’moo 2007, a đoo pa liêm bhươn choh t’nơơm pih n’căr t’viêng. Đươi xay bhrợ liêm choom ooy kỹ thuật năc bhươn t’nơơm chr’noh âng đoo ting t’ngay liêm lâh mơ. Xang 3 c’moo, bhươn pih ơy vaih bấc p’lêê. Vêy cr’chăl, pa bhlâng năc bêl Tết cổ truyền chr’năp âng pih lâh 50 r’bhâu đồng muy kg, pr’loọng đong đhanuôr n’nâu vêy đợ zên bơơn pay pa chô bấc lâh mơ. Vêy zên k’miah, a đoo câl p’xoọng 3 sào k’tiếc bhươn n’lơơng đoọng bhrợ t’bhứah bhươn choh lâng đợ p’lêê pih coh zập c’moo lâh 30 tấn p’lêê coh muy c’moo. Rau choom ng’lêy ghit nắc bhươn pih n’căr t’viêng âng a đoo đhanuôr Đào Văn Minh năc lứch ta choh bhrợ ting cơnh bh’rớ VietGAP, căh lâh đươi bấc phân, z’nươu hoá học. Đoọng pa xiêr bh’ruy, nhâm mâng rau liêm crêê ha pih, a đoo đươi bh’rớ pa ang đèn coh ha dum đoọng zâl a pấc pặc, p’loh a ling ooy t’nơơm pih lâng phun đác tưới tih ooy đoong t’nơơm pih, bha lâng đoọng zâl t’bil bh’rưy. Đươi vêy cơnh đêếc, p’lêê pih sạch âng zr’lụ bhươn n’nâu nắc vêy apêê doanh nghiệp, hợp tác xã tước pay câl. Xay truih tước ooy bh’rớ choh pih n’căr t’viêng VièGAP, t’cooh Đào Văn Minh xay moon ghít bhlâng: “Đoọng choh pih n’căr t’viêng liêm choom nắc tr’nớơp manuyh choh n’năl t’nơơm pih n’hau u đươi, năc chêếc ta mooh n’năl tơợ lơơng xang n’năc năc chô choh crêê cơnh kỹ thuật, choh bhrợ bhưah mơ ooy. Coh dinh dưỡng lâng t’nơơm k’tứi nắc ng’vước phân n’hau, zâl cha groong pr’luh cơnh ooy. Đoo bêl t’nơơm vaih p’lêê, phân bón ng’vước đoo bêl t’nơơm vêy bấc p’lêê. Lêy pay câl phân bón tơợ công ty liêm choom, lêy pay phân đơ liêm. Ahêê năc công ting pâh ooy câu lạc bộ, Tổ hợp tác căh cậ HTX, prá xay đh’rưah lâng đhanuôr, năc đợ rau liêm choom u bấc lâh mơ.”

Tu ơy vêy kinh nghiệm lâng bhrợ têng liêm choom lâng bh’rớ choh pih n’căr t’viêng Viet GAP năc 13 c’moo ahay, a đoo vêy ta k’dua bhrợ têng Tổ phó Tổ hợp tác choh bhrợ pih n’căr t’viêng Phú Thành, chr’val Quới Sơn; manuyh anag Hợp tác xã nông nghiệp Bến Tre, manuyh âng câu lạc bộ tỉ phú tỉnh Bến Tre. Coh cr’chăl ahay, a đoo ta luôn pa choom ooy bh’rớ choh bhrợ ha bấc đhanuôr tơợ ch’ngai đăn choh pih n’căr t’viêng liêm choom. T’cooh Trương Thành Vũ, Chủ tịch Hội Nông dân chr’val Quới Sơn xay moon: “Lâng t’cooh Đào Văn Minh xoọc năc uỷ viên Ban chấp hành Hội Nông dân chr’val. Hội Nông dân chr’val k’dua a đoo bhrợ têng bh’rớ zúp zooi kỹ thuật choh pih n’căr t’viêng đoọng ha đhanuôr chr’val Quới Sơn. Ting n’năc, ađoo năc vêy ta xay moon nông đhanuôr bhrợ cha choom cấp Trung ương ta luôn coh 5 c’moo lâng năc vêy Trung ương haanh deh đhanuôr bhrợ cha choom c’moo 2016. Ng’moon zazum bh’rớ âng đoo bhưah 8 sào choh pih n’căr t’viêng, đợ zên bơơn pay pa chô tơợ 1,1 tỷ tước 1,3 tỷ coh muy c’moo.”

Hân đhơ 60 c’moo, năc đhanuôr Đào Văn Minh dzợ zay pa bhrợ coh bhươn bhưah 8 sào choh pih n’căr t’viêng. A đoo xay moon, căh bhrợ t’bhưah bh’rớ năc t’bhlâng pa dưr dal rau liêm choom, pa liêm pa crêê bhươn chr’noh ting cơnh c’lâng bh’rớ GAP: “Nâu cơy a cu công t’cooh đhur ặ, a cu căh bhrợ t’bhưah bhươn dzợ năc đhiệp muy pa dưr bh’rớ ơy choom ng’bhrợ. Tr’nơớp k’tiếc năc căh dzợ u liêm cơnh ahay, tu cơnh đêếc xoọc đâu a cu pa liêm, bhrợ têng bh’rợ hữu cơ đoọng k’tiếc liêm cớ cơnh ahay đoọng tơơm pih choom chắt vaih liêm, đanh. Rau bơr cậ năc đơc k’tiếc liêm đoọng ha lang t’tun; ting n’năc t’bhlâng zúp zooi đoọng ha đhanuôr.”

Lâng rau t’bhlâng coh bh’rớ pa bhrợ, đhanuôr Đào Văn Minh năc vêy ta lêy xay moon đhanuôr bhrợ cha choom cấp tỉnh, cấp Trung ương coh bấc c’moo. C’moo 2016, a đoo tr’haanh bơơn vêy Thủ tướng Chính phủ đoọng Bằng khen ooy bh’nơơn bh’rợ coh bh’rớ pa bhrợ, chrooi đoọng bhrợ pa dưr chủ nghĩa xã hội lâng zư lêy k’tiếc k’ruung./.

Nông dân làm giàu từ cây bưởi da xanh Viet GAP

                                                         Nhật Trường

Gần đây, mô hình trồng bưởi da xanh theo hướng an toàn nông nghiệp tốt( GAP) đã bén duyên và nhân rộng  trên quê hương xứ dừa. Cây bưởi da xanh cho hiệu quả kinh tế cao đã giúp nhiều nông dân tỉnh Bến Tre vươn lên làm giàu. Ông Đào Văn Minh ở ấp Quới Hòa Đông, xã Quới Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre là trường hợp như thế, có nguồn lãi trên 1 tỷ đồng từ việc gắn bó với cây đặc sản này.

Chúng tôi đến thăm vườn đúng lúc ông Đào Văn Minh đang tất bật với công việc thu hoạch vườn bưởi da xanh. Ông Minh nhẩm tính, dù gần đây, giá bưởi giảm còn khoảng 30.000 đồng/kg, nhưng  08 công vườn cây ăn quả này cũng có nguồn lãi gần 01 tỷ đồng/năm. Các năm trước, nguồn lãi từ vườn cây còn cao hơn nhiều. Ông Đào Văn Minh cho biết, gia đình ông trước đây chỉ có 05 công đất trồng  nhiều loại cây như: cam, nhãn, năng suất và đầu ra bấp bênh. 

Năm 2007, ông quyết cải tạo vườn trồng cây bưởi da xanh chuyên canh. Nhờ áp dụng tốt các tiến bộ kỹ thuật nên vườn cây của ông ngày một tươi tốt. Sau 03 năm, vườn bưởi đã cho trái xum xuê, trĩu quả. Có thời điểm, nhất là dịp Tết cổ truyền giá bưởi ở mức trên 50.000 đồng/kg, gia đình người nông dân này có nguồn thu rất lớn. Có được vốn tích lũy, ông sang nhượng thêm 03 công đất vườn khác để mở rộng mô hình và nâng sản lượng bưởi da xanh đạt hơn 30 tấn trái/ năm. Điều đáng ghi nhận là vườn bưởi da xanh của nông dân Đào Văn Minh đều sản xuất theo tiêu chuẩn Viet GAP, hạn chế tối đa phân, thuốc hóa học. Để giảm sâu bệnh, đảm bảo chất lượng trái bưởi thương phẩm, ông sử dụng xông đèn về đêm để xua đuổi bướm, thả kiến vàng vào vườn cây và dùng vòi phun để tưới thẳng vào cành cây, thân cây để “làm sạch” sâu bệnh.  Nhờ vậy, trái bưởi” sạch” của khu vườn này rất được các doanh nghiệp, hợp tác xã chọn mua. Đề cập đến kỹ thuật trồng bưởi da xanh Viet GAP, ông  Đào Văn Minh tỏ ra rất thông thạo: “Trồng bưởi da xanh thành công thì thứ nhất người nông dân phải biết cây bưởi cần cái gì, phải học hỏi trước rồi mới trồng đúng kỹ thuật, phải lên mô, khoảng cách như thế nào. Trong dinh dưỡng cây nhỏ mình phải rải phân gì, quản lý dịch hại bệnh như thế nào. Còn khi cây có trái, phân bón phải chọn lúc vì cây có nhiều lứa trái, mình phải chọn vận dụng. Phân bón thì mình chọn các công ty có uy tín, chọn phân bón tốt. Mình cũng nên tham gia vào các câu lạc bộ, Tổ hợp tác hay HTX, bà con sẽ giao lưu với nhau, hiệu quả sẽ cao.”

Do có kinh nghiệm và thành công với mô hình trồng bưởi da xanh Viet GAP nên 13 năm qua, ông được bình chọn làm Tổ phó Tổ hợp tác sản xuất bưởi da xanh Phú Thành, xã Quới Sơn; thành viên  Hợp tác xã nông nghiệp Bến Tre, thành viên câu lạc bộ tỉ phú tỉnh Bến Tre. Thời gian qua, ông đã tích cực chuyển giao, hướng dẫn kỹ thuật giúp cho nhiều nông dân xa gần trồng bưởi da xanh đạt hiệu quả. Ông Trương Thành Vũ, Chủ tịch Hội Nông dân xã Quới Sơn cho biết thêm: “Đối với ông Đào Văn Minh hiện là ủy viên BCH Hội nông dân xã. Hội nông dân xã phân công nhiệm vụ ông hỗ trợ kỹ thuật trồng bưởi da xanh cho bà con  nông dân xã Quới Sơn. Đồng thời, ông đã được bình xét nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cáp TW 5 năm lien tục rồi và được TW tuyên dương Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi năm 2016. Nói chung mô hình của ông có diện tích 8 công trồng bưởi da xanh cho thu nhập từ 1,1-1,3 tỷ đồng/ năm.”

Đã tuổi ngoài 60, nhưng nông dân Đào Văn Minh vẫn hăng say lao động trên 8 công vườn bưởi da xanh. Ông cho biết, không mở rộng mô hình mà tiếp tục nâng chất, cải tạo vườn cây theo hướng GAP: “Bây giờ mình cũng hơi lớn tuổi,  mình không nhân rộng mô hình nữa mà chỉ phát huy mô hình  đã làm được, cứ phát huy tiếp. Trước hết đất không còn màu mỡ như ngày xưa nữa, nên hiện tại mình sẽ làm cái nền hữu cơ lại  để cho đất màu mỡ lại cho cây bưởi kéo dài tuổi thọ lên. Thứ hai mình để lại đất màu mỡ cho thế hệ sau; đồng thời giúp cho bà con nông dân.”

       Với những nỗ lực trong sản xuất, nông dân Đào Văn Minh được bầu chọn là nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi cấp tỉnh, cấp TW nhiều năm liền. Năm 2016, ông  vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen về thành tích trong lao động sản xuất, góp phần xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc./.