Lấh mưy c’moo ahay, Sở Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl tỉnh Quảng Ngãi xay bhrợ dự án pa liêm lâng pa dưr pa xớc t’nooi ta rí ting c’lâng pay lêệ đhị vel đông zâp chr’hoong k’coong ch’ngai tỉnh Quảng Ngãi cr’chăl c’moo 2016-2020. Đhị chr’hoong Minh Long, t’nooi ta rí m’ma đấh dưr pậ k’rơ đhị pr’đơợ lêy băn padưr, nắc bhiệc băn lâng phối m’ma liêm choom lấh mơ. Bh’nơơn t’tưn lêy cha mêết nắc ta rí acoon rứah váih k’rơ liêm, dưr pậ đấh lấh mơ ta rí cóh vel đông anoo Đinh Văn Hiếu, cóh vel Vị Xuyên, chr’val Long Hiệp, chr’hoong Minh Long-mưy ooy đợ pr’loọng pấh bhrợ bh’rợ đoọng năl, pr’loọng đông vêy 3 p’nong ta rí căn r’rứah nắc bơơn Ban k’đhơợng zư dự án zooi zúp 1 p’nong ta rí conh đoọng bhrợ m’ma. Xang 1 c’moo, nắc ơy rứah váih 20 p’nong ta rí acoon, dưr pậ liêm, k’rơ lấh mơ ta rí cóh vel đông. Anoo Đinh Văn Hiếu đoọng năl: “Ta rí pa dưr pa xớc liêm choom, mặ ặt mamung liêm k’rơ cóh vel đông. 2 c’moo đâu bơơn phối m’ma. Mưy c’moo nắc phố 16-20 p’nong. Ha dợ ooy đâu, acu băn pa tang zêng xrặ cóh bha ar. Ta rí rứah váih k’rơ pậ lấh mơ lâng ta rí cóh đông.”

Ảnh minh họa: Internet

  Đợ pr’loọng ting lêy pấh bhrợ ooy dự án ngai cung bhui har tu t’nooi ta rí bơơn lêy padưr liêm choom. t’coóh Đinh Văn Hoà cóh chr’val Long Hiệp, chr’hoong Minh Long moon: “Bêl ahay ta rí k’tứi cắh têêm ngăn đoọng ha đhanuôr, xoọc đâu bơơn Nhà nước zooi zúp đoọng m’ma nắc t’nooi ta rí dưr bấc lấh mơ. Đhanuôr bhui har tu vêy pr’đơợ padưr pa xớc kinh tế, padưr dal pr’ắt tr’mung pr’loọng đông.”

         Cắh mưy zooi zúp m’ma ta rí, nắc dự án bhrợ pa liêm lâng padưr pa xớc t’nooi ta rí ting c’lâng pay lêệ dzợ tr’xăl đắh kỹ thuật, zư lêy, zêl cha groong pr’lúh cr’ay liêm choom đoọng ha ta rí. Cơnh lơơng cậ, xay moon đoọng đhanuôr b’băn oó p’lóh, băn croọl cóh c’roọl đoọng ta rí dưr váih k’rơ liêm. t’coóh Đinh Văn Hoà, cóh chr’val Long Mai, chr’hoong Minh Long moon: “Tơợ bêl âng đơơng ta rí m’ma chô ooy đâu nắc ơy bhrợ m’ma rứah váih lấh 30 p’nong ta rí ooy 2 c’moo 2017-2018. Xăl đợ ta rí cắh k’rơ liêm doọng băn padưr ta rí ga mắc liêm lấh mơ. T’ngay p’lóh, đhâng lâng hi bu nắc pa xoọng cắt bhơi k’tang, bột, tơơm prí.”

       Bhrợ têng dự án paliêm lâng padưr pa xớc ta rí ting c’lâng pay lêệ, chr’hoong Minh Long bơơn zooi zúp k’noọ 20 p’nong ta rí conh m’ma. T’coóh Phạm Đăng Đàm, Trưởng Trạm Khuyến nông-khuyến lâm chr’hoong Minh Long đoọng năl, xang k’noọ 2 c’moo. Dự án nắc ơy bhrợ pa liêm, padưr t’nooi ta rí cóh vel đông liêm choom. lấh 100 p’nong ta rí acoon padưr pa xớc liêm choom. nâu đoo nắc pr’đơợ đoọng chr’hoong Minh Long padưr pa xớc t’nooi ta rí ting c’lâng hàng hoá: “Đhị ta xay bhrợ đoọng lêy, bh’nơơn băn padưr ta rí nắc liêm choom. tước đâu nắc phối m’ma k’dâng 400 p’nong. Nắc ơy ruáh váih acoon lấh 100 p’nong. Tước đâu ta rí padưr pa xớc liêm choom, nắc lêy pa dưr đợ t’nooi ta rí cóh vel đông chr’hoong.”

       Pa dưr pa xớc t’nooi ta rí cóh zr’lụ k’coong ch’ngai ting c’lâng hàng hoá nắc mưy ooy đợ c’lâng bh’rợ padưr nông nghiệp cóh Quảng Ngãi ooy đợ c’moo nâu a’tốh. Nâu đoo cung nặc pr’đơợ t’bil ha ul pa xiêr đha rứt, padưr dal pr’ắt tr’mung đhanuôr./.

Đồng bào Hre ở huyện Minh Long

phát triển đàn trâu theo hướng hàng hóa

                                                               CTV Anh Vinh

         Minh Long là một trong những huyện miền núi của tỉnh Quảng Ngãi được chọn thí điểm phát triển đàn trâu theo hướng hàng hóa. Từ mô hình này đã cải thiện đáng kể chất lượng của đàn trâu so với trước đây; đồng thời đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho người nuôi trâu ở địa phương.

         Hơn một năm trước, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi triển khai Dự án “Cải tạo và phát triển đàn trâu theo hướng thịt” trên địa bàn các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2016-2020. Tại huyện Minh Long, đàn trâu giống nhanh chóng thích nghị, phù hợp với điều kiện môi trường chăn nuôi nên phát triển tốt và bắt đầu phối giống từ đó đến nay. Kết quả trâu con sinh ra khỏe mạnh, phát triển nhanh so với giống trâu địa phương. Anh Đinh Văn Hiếu, ở thôn Vị Xuyên, xã Long Hiệp, huyện Minh Long- một trong những hộ tham gia mô hình cho biết, gia đình có 3 con trâu cái sinh sản nên được Ban Quản lý Dự án hỗ trợ 1 con trâu đực để cải tạo giống. Sau 1 năm, đã cho ra đời 20 con trâu con, phát triển tốt so với trâu địa phương. Anh Đinh Văn Hiếu cho biết: “ Trâu phát triển tốt, thích nghi được môi trường. Hai năm nay được phối giống. Một năm phối 16-20 con. Trong khi đó, tôi chăn dắt ghi chép trong sổ. Trâu sinh ra to khỏe so với trâu địa phương mấy năm về.”

       Những hộ tham gia vào Dự án ai cũng phấn khởi vì đàn trâu được cải thiện đáng kể. Ông Đinh Văn Hòa ở xã Long Hiệp, huyện Minh Long chia sẻ: “Trước kia trâu nhỏ không đảm bảo cho bà con, nay được Nhà nước hỗ trợ trâu giống nên đàn trâu tăng cả về số lượng và chất lượng. Bà con rất vui vì có điều kiện phát triển kinh tế, nâng cao đời sống gia đình”

         Không chỉ hỗ trợ giống cải tạo đàn trâu mà Dự án “ Cải tạo và phát triển đàn trâu theo hướng thịt” còn chuyển giao kỹ thuật, chăm sóc, phòng chống dịch bệnh hiệu quả cho trâu. Mặt khác, tuyên truyền cho bà con chăn nuôi không thả rông, nuôi nhốt chuồng trại để trâu phát triển tốt. Ông Đinh Văn Hòa, ở xã Long Mai, huyện Minh Long cho biết: “Từ khi đem trâu giống về đây đã lai giống sinh đẻ hơn 30 con trâu trong 2 năm 2017-2018. Thay đổi đàn trâu sinh trưởng ra lai tạo trâu nó to hơn so với trâu địa phương trước đây. Ngày thả, trưa và chiều bổ sung thêm cắt cỏ, bột, cây chuối”

Thực hiện Dự án “Cải tạo và phát triển đàn trâu theo hướng thịt”, huyện Minh Long được hỗ trợ gần 20 con trâu đực giống. Ông Phạm Đăng Đàm, Trưởng Trạm Khuyến nông- khuyến lâm huyện Minh Long cho biết, sau gần 2 năm,  Dự án đã cải thiện đàn trâu ở địa phương đáng kế. Hơn 100 con trâu con phát triển tốt. Đây là điều kiện để huyện Minh Long phát triển đàn trâu theo hướng hàng hóa: “Qua triển khai cho thấy: kết quả trâu rất là phát triển tốt. Đến thời điểm này phối giống khoảng 400 con, phố giống có chữa. Đã sinh ra bê con hơn 100 con. Đến nay đàn trâu phát triển rất tốt nó sẽ cải thiện giống đàn trâu trên địa bàn huyện”

Phát triển đàn trâu ở khu vực miền núi theo hướng hàng hóa là một trong những định hướng tái cơ cấu nông nghiệp ở Quảng Ngãi trong những năm đến. Đây cũng là điều kiện để tỉnh Quảng Ngãi thực hiện hiệu quả công tác xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống người dân./.