Pr’loọng đông t’coóh Nguyễn Thế Sinh nắc pr’loọng tr’nơợp cohs vel Thuận Trung 1, chr’val Thuận, chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị lêy bhrợ tr’xăl m’ma chr’nóh. Pr’loọng đông t’coóh k’rong bhrợ k’noọ 1000 mét vuông k’tiếc đoọng chóh m’ma a’tao Thái Lan. M’ma a’tao nâu, pr’loọng đông lêy câl đắh Nam. đoọng lêy pay chóh m’ma a’tao Thái Lan nâu bhrợ tơơm chr’nóh bha lâng, t’coóh Nguyễn Thế Sinh nắc ơy chấc lêy năl liêm gít đắh pr’đơợ tr’mung, k’tiếc k’bunh, bhiệc chóh bhrợ ha cơnh.... râu chr’nóh nâu. Xang k’noọ 2 c’moo zư lêy, m’ma a’tao Thái Lan âng pr’loọng đông t’coóh padưr pa xớc liêm choom. k’noọ lêy hân noo chóh bhrợ nâu, pr’loọng đông t’coóh pa chô tơợ 70-100 ực đồng: “Bêl l’lăm ahay, đhanuôr hêê kiêng bhlâng m’ma a’tao Róc 10 lâng Róc 1. Hân đhơ cơnh đêếc, xoọc đâu, a’tao Thái Lan nâu t’mêê đoọng bh’nơơn liêm choom, chữ đường dal lâng mặ zâng lâng p’răng xơớt. Ooy đợ kinh nghiệm lâng t’bhlâng chấc lêy năl, pr’loọng đông zi nắc lêy chóh m’ma a’tao nâu.”

       Cung cơnh pr’loọng đông t’coóh Nguyễn Thế Sinh, pr’loọng đông p’căn t’coóh Lê Thị Thuỷ cóh vel Thuận Trung 1, chr’val Thuận, chr’hoong Hướng Hoá lêy pay chóh padưr m’ma a’tao Thái Lan nâu. Xang mưy cr’chăl t’moót lêy chóh, xoọc đâu t’nơơm a’tao nâu nắc đoo bh’nơơn pr’đươi pa chô zên têêm ngăn đoọng ha pr’loọng đông t’coóh. P’căn Lê Thị Thuỷ đoọng năl: “Bhiệc pa câl a’tao Thái Lan bấc c’moo tr’nơợp lưm zr’nắh k’đhạp, tu đhanuôr cắh ơy năl đác a’tao vêy ngam hay cắh. C’moo đâu, apêê nắc ơy năl tước m’ma a’tao nâu nắc vêy bấc ngai ta moóh câl. Cr’chăl nâu a’tốh, pr’loọng đông nắc lêy chóh t’bhứah a’tao lâng nắc t’bhlâng chấc lêy c’lâng pa câl têêm ngăn.”

       M’ma a’tao Thái Lan vêy râu liêm chr’nắp nắc doọ buôn c’lâm tr’đêếh lâng dưr váih liêm k’rơ lấh mơ m’ma a’tao n’lơơng. Tu cơnh đâu, bấc pr’loọng đhanuôr cóh Hướng Hoá nắc ơy lêy pay m’ma a’tao nâu đoọng lêy padưr pa xớc pr’ắt tr’mung.

          Cắh mưy chóh a’tao đoọng âng đơơng ha pêê lêy câl, xoọc đâu bấc pr’loọng đhanuôr cóh chr’hoong k’coong ch’ngai Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị dzợ lêy pa zưm pị pay đác đoọng pa câl. Tu cơnh đêếc, zên pa chô tơợ bhiệc chóh a’tao ting t’ngay ting bấc, zúp đhanuôr têêm ngăn pr’ắt tr’mung. Nâu đoo cung nặc c’lâng lướt t’mêê đắh bhiệc chấc lêy m’ma chr’nóh liêm glặp lâng zr’lụ k’tiếc Hướng Hoá. T’coóh Nguyễn Dương Tài, Chủ tịch Hội nông dân chr’val Thuận, chr’hoong Hướng Hoá đoọng năl: “Bhiệc xăl chóh tơơm chr’nóh liêm glặp cơnh lâng pr’đơợ plêệng k’tiếc nắc đoo liêm choom. hân đhơ cơnh đêếc, azi cung k’đươi moon đhanuôr lêy cha mêết liêm gít đoọng liêm glặp. Cr’chăl nâu a’tốh, Hội nông dân nắc bhrợ têng pa choom lâng pazưm lâng Ngân hàng chính sách xã hội chr’hoong đoọng zooi zúp đhanuôr vặ zên, vêy pr’đơợ lêy chóh a’tao lâng padưr zên bơơn bhrợ.”

        Xăl chóh tơom chr’nóh nắc bhiệc cắh vêy t’mêê lâng đhanuôr cóh chr’val Thuận, chr’hoong Hướng Hoá. Hân đhơ cơnh đêếc, lâng râu liêm choom, tr’xăl cr’noọ bh’rợ đắh chóh bhrợ, vêy đươi dua khoa học kỹ thuật nắc đoo liêm choom ooy c’năl padưr pa xớc bh’rợ tr’nêng âng đhanuôr. ooy đâu bhrợ p’cắh bhr’dzng pr’lướt âng đhanuôr ooy đắh tr’xăl tơơm chr’nóh lâng lêy cha mêết chấc lêy c’lâng pa câl têêm ngăn ha bh’nơơn pr’đươi./.

Nông dân Hướng Hóa

thành công từ mô hình trồng mía Thái Lan

                                                                                                                        CTV Kim Huệ

Những năm gần đây, nhiều hộ dân ở xã Thuận, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị đã đưa vào nuôi trồng nhiều giống cây trồng, con vật nuôi cho hiệu quả kinh tế cao. Mía Thái Lan là một trong những giống cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng ở Hướng Hóa, bước đầu đem lại thu nhập cao, giúp người dân ổn định cuộc sống.   

Gia đình ông Nguyễn Thế Sinh là hộ đầu tiên ở thôn Thuận Trung 1, xã Thuận, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị mạnh dạn chuyển đổi giống cây trồng. Gia đình ông đầu tư gần 1000m2 đất để trồng giống mía Thái Lan. Giống mía này, gia đình ông đặt mua ở phía Nam. Quyết định chọn giống mía Thái Lan làm cây trồng chủ lực, ông Nguyễn Thế Sinh đã tìm hiểu rất kỹ về điều kiện sống, đất đai, kỹ thuật canh tác…. loại cây trồng này. Sau gần 2 năm chăm sóc, giống mía Thái Lan của gia đình ông phát triển khá tốt. Ước tính vụ thu hoạch này, gia đình ông thu nhập từ 70 đến 100 triệu đồng. “Trước đây, dân ta ưa chuộng giống mía Róc 10 và Róc 1. Nhưng hiện tại, trên thị trường loại bỏ 2 giống mía này để trồng giống mía Thái Lan. Mía Thái lan này vừa cho năng suất, chữ đường cao và chịu hạn tốt. Qua những kinh nghiệm và tìm tòi, gia đình tôi quyết định trồng giống mía này.”

Cũng như gia đình ông Nguyễn Thế Sinh, gia đình bà Lê Thị Thủy ở thôn Thuận Trung 1, xã Thuận, huyện Hướng Hoá chọn phát triển kinh tế từ giống mía Thái Lan. Sau một thời gian đưa vào trồng, hiện cây mía này chính là nguồn thu nhập ổn định cho gia đình bà Lê Thị Thủy: “Đầu ra giống mía Thái Lan mấy năm đầu gặp khó khăn, vì người dân họ chưa biết nước mía ra có ngọt hay không. Năm nay, họ đã biết đến giống mía này nên có nhiều người hỏi mua. Thời gian tới, gia đình sẽ mở rộng diện tích trồng mía và tiếp tục tìm đầu ra ổn định.”

Giống mía Thái Lan có ưu điểm là không bị trổ cờ, ít đổ ngã và lưu gốc tốt so với các giống mía khác. Chính vì thế, nhiều hộ dân ở Hướng Hóa đã chọn giống mía này để phát triển kinh tế.

Không chỉ trồng mía để cung cấp cho thương lái, hiện nhiều hộ dân ở huyện miền núi Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị còn kết hợp ép nước để bán giải khát. Nhờ đó, lợi nhuận từ mô hình trồng mía ngày càng lớn, giúp người dân ổn định cuộc sống. Đây cũng là hướng đi mới trong việc tìm kiếm giống cây trồng phù hợp với vùng đất Hướng Hóa. Ông Nguyễn Dương Tài, Chủ Tịch Hội Nông dân xã Thuận, huyện Hướng Hoá cho biết: “Việc chuyển đổi cây trồng phù hợp với điểu kiện khí hậu là rất tốt. Tuy nhiên, chúng tôi cũng khuyến cáo cho người nông dân nên tính toán và cân đối giữa cung – cầu cho phù hợp. Thời gian tới, Hội Nông dân sẽ tổ chức tập huấn và phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội huyện để hỗ trợ cho bà con vay vốn, có điều kiện thâm canh cây mía và tăng thu nhập”.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng là chuyện không mới đối với người dân ở xã Thuận, huyện Hướng Hóa. Song với sự nhạy bén, đổi mới tư duy trồng trọt có áp dụng khoa học kỹ thuật  là tín hiệu mừng trong nhận thức phát triển kinh tế của người dân. Qua đó, thể hiện bước tiến bộ của bà con trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng và chủ động tìm đầu ra tiêu thụ ổn định cho sản phẩm./.