T’coóh Trần Ngọc Châu, mưy manứih cóh Tổ liên kết chóh chanh dây vel 1, chr’val Nam Yang, chr’hoong Đak Đoa, tỉnh Gia Lai đoọng năl, hân noo bơơn bhrợ nâu, t’coóh pa chô 80 tấn p’lêê, pa câl 750 ực đồng. lơi jợ zên pa glúh đươi l’lăm, pr’loọng đông t’coóh pa chô zên mơ 500 ực đồng: “Zên pa câl chanh cóh châu Âu, nắc mơ 30 tước 40 r’bhâu đồng đhị mưy ký, zên pa cal chanh cóh chợ cung dal, mơ 6.500 đồng đhị mưy ký, hân đhơ cơnh đêếc, xiêr mơ 1, 2 t’ngay, xoọc đâu nắc pa câl 8 r’bhâu đồng đhị mưy ký, vêy bêl 10 r’bhâu đồng, dal bhlâng nắc 11 r’bhâu đồng đhị mưy ký. C’moo đâu bấc pr’loọng đông cung bơơn bấc, zi lấh zr’nắh k’đhạp tu tơơm chanh nâu.”

T’coóh Nguyễn Hồng Sinh cóh vel 3, chr’val Hải Yang, chr’hoong Đak Đoa moon, bấc c’xêê đăn đâu, zên pa câl chanh dây cóh thị trường dưr bấc lấh mơ c’moo l’lăm ahay. Ha dang chanh liêm, zâp cơnh cr’noọ lêy moon nắc pa câl ooy châu Âu bơơn câl pay lâng zên lấh 40 r’bhâu đồng đhị mưy ký, chanh pa câl đệ bhlâng mơ 6 tước 7 r’bhâu đồng đhị mưy ký, ha dợ ta luôn pa cala mơ 8-9 r’bhâu đồng đhị mưy ký. Lâng 7 sào chanh dây, xang bêl lơi jợ đợ mơ zên pa glúh đươi l’lăm nắc pa chô lấh 200 ực đồng.

Prang chr’hoong Đak Đoa vêy k’noọ 400ha chanh dây âng đhanuôr lâng 2, 3 pr’loọng p’têết pazưm lâng Công ty TNHH mưy thành viên pa câl cóh k’tiếc k’ruung lơơng bhơi r’véh DOVECO Gia Lai. Tơợ tơợp c’moo tước đâu, zên pa câl chanh dây dzoọc dal nắc zúp đoọng bấc pr’loọng đông vêy zên bơơn pa chô têêm ngăn. T’coóh Lê Tấn Hùng, Phó Phòng Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl chr’hoong Đak Đoa, Gia Lai đoọng năl: “Thị trường pa câl nắc ooy c’moo 2021, hân đhơ pr’lúh cr’ay dưr váih k’rơ bấc, nắc bhiệc âng đơơng lâng bhrợ têng chanh dây âng đhanuôr têêm ngăn, doọ vêy râu cắh liêm crêê. Xoọc đhanuôr bhrợ têng têêm ngăn, doọ váih pr’lúh cr’ay. Lấh mơ, c’moo 2021 pa câl dal zên, lâng zâp râu lơơng nắc chanh dây đơơng chô zên têêm ngăn lấh mơ đoọng ha đhanuôr.”

Xoọc đâu, prang tỉnh Gia Lai vêy lấh 3.100 hécta chanh dây. Bh’nơơn pa chô tơợ chanh dây nâu nắc 40 tấn đhị 1 hécta, k’noọ đợc bh’nơơn pa chô lấh 120 r’bhâu tấn. Zâp chr’hoong vêy k’tiếc chóh chanh dây bấc bhlâng nắc Mang Giang, Đak Đoa, Ia Grai, Đak Pơ, Chư Prông. Đhị đâu, đhanuôr p’têết pazưm váih tổ, hợp tác xã. Zâp tổ p’têết pazưm nâu ký hợp đồng âng đơơng đoọng ha zâp đông máy bhrợ têng cóh tỉnh. Cung tu cơnh đâu, hân đhơ váih pr’lúh Covid-19 cóh Gia Lai, nắc bhiệc pa câl chanh dây cung têêm ngăn lêy pa câl./.

Gia Lai: Nông dân phấn khởi vì chanh dây được giá

                                                                       Nguyễn Thảo

Hiện nay, quả chanh dây tại tỉnh Gia Lai được mua với giá từ 35 nghìn đến 38 nghìn đồng/ 1 kg đối với loại lớn cho thị trường xuất khẩu và từ 8 nghìn đến 11 nghìn đồng đối với loại nhỏ. Đây là mức giá cao nhất từ 2018 tới nay. Nhờ được giá, nên với mỗi héc ta, nông dân trồng chanh dây thu về hàng trăm triệu đồng.

Ông Trần Ngọc Châu, thành viên Tổ liên kết trồng chanh dây thôn 1, xã Nam Yang, huyện Đak Đoa, tỉnh Gia Lai cho biết, vụ này, ông thu được 80 tấn quả, bán  được 750 triệu đồng. Trừ chi phí, gia đình ông thu lãi xấp xỉ 500 triệu đồng:“Giá chanh xuất khẩu châu Âu, thì dao động từ 30 đến 40.000 đồng/ 1 kg; giá chanh chợ thì cũng đa dạng, xuống thấp nhất là 6.500 đồng/1kg, nhưng chỉ xuống 1 đến 2 ngày, hiện giờ giá 8000 đồng/ 1kg, có khi 10 nghìn, cao nhất là 11.000 đồng/1kg. Năm nay nhiều hộ cũng khá, vượt qua khó khăn cũng nhờ cây chanh.”

Ông Nguyễn Hồng Sinh ở thôn 3, xã Hải Yang, huyện Đak Đoa chia sẻ: “Những tháng gần đây, giá chanh dây trên thị trường tăng cao hơn năm ngoái. Nếu chanh đẹp đủ tiêu chuẩn xuất sang châu Âu được thương lái thu mua với giá hơn 40.000 đồng/kg, chanh múc thấp nhất cũng đạt 6.000-7.000 đồng/kg, còn lại dao động 8.000-9.000 đồng/kg. Với 7 sào chanh dây, sau khi trừ chi phí, tôi thu về hơn 200 triệu đồng”.

Toàn huyện Đak Đoa có gần 400 ha chanh dây của người dân và một số hộ liên kết với Công ty TNHH một thành viên xuất nhập khẩu rau quả DOVECO Gia Lai. Từ đầu năm đến nay, giá chanh dây tăng cao giúp nhiều hộ có nguồn thu nhập ổn định. Ông Lê Tấn Hùng, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai cho biết:“Thị trường tiêu thụ thì trong 2021, mặc dù dịch xảy ra rất phức tạp, nhưng vận chuyển và sản xuất chanh dây của người dân ổn định, không có ảnh hưởng gì. Hiện tại người dân sản xuất luôn ổn định, ít sâu bệnh. Đặc biệt 2021, được giá cao, so với các nông sản khác thì chanh dây, mang lại thu nhập ổn định cho người dân”.

Hiện nay, toàn tỉnh Gia Lai có hơn 3.100 héc ta chanh dây. Năng suất trung bình vụ chanh này là 40 tấn/1 ha, ước tính sản lượng trên 120 nghìn tấn. Các huyện có diện tích chanh dây nhiều nhất là Mang Yang, Đăk Đoa, Ia Grai, Đăk Pơ, Chư Prông. Tại đây, nông dân liên kết thành tổ, hợp tác xã. Các tổ liên kết này ký hợp đồng cung ứng cho các nhà máy chế biến ngay trong tỉnh. Cũng nhờ vậy, trong khi tình hình dịch COVID-19 tại Gia Lai phức tạp, nhưng việc tiêu thụ chanh dây vẫn được đảm bảo thông suốt./.