C’moo 1995, pr’loọng đông amoó Phạm Thị Thơ tơợ tỉnh Thanh Hoá tước chr’val Trà Giang, chr’hoong k’coong ch’ngai Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam bhrợ têng cha. Tr’nơợp, pr’loọng đông amoó Thơ bhrợ bấc râu bhiệc đoọng t’bơơn t’mung. Đợ t’tưn, pr’loọng đông amoó k’rong chóh keo, chóh a’tao, píh ngam, chanh cắh ma cr’liêng, băn a’ọc, k’roóc. Tơợp c’moo 2019, tơợ zên zooi zúp âng chr’hoong Bắc Trà My, amoó Thơ nắc bơơn ta đoọng 300 p’nong a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập. Đh’rứah lâng nâu, amoó bơơn pấh bhrợ zâp lớp pa choom kỹ thuật băn a’tứch, tiêm vắc xin zêl cha groong pr’lúh, bhrợ têng ch’na cha đoọng ha tứch tơợ zâp pr’đươi tự váih cơnh tơơm n’loong bhrợ m’pêng, p’lêê p’coo bhrợ m’piêng, đạm a’xiu axit amin, thảo mộc tỏi... amoó Phạm Thị Thơ xay moon ooy bhiệc bhrợ têng ch’na cha đoọng ha t’nooi a’tứch âng đay: “Lêy pay zâp ch’na đh’nắh ơy váih cóh pr’loọng đông cắh cậ câl a’tuông cóh chợ, xang nặc a’cọ a’xiu đơơng chô zêệ, hr’lục pazưm lâng a’bhoo, n’cám cha nêếh. Ra diu nắc lêy zêệ ch’na, tu bêl a’tứch lạch cr’liêng xang, nắc lêy zêệ ch’na hr’lục lâng a’cọ a’xiu. Bêl cha a’vị pứih a’tứch nắc bhrợ t’váih cr’liêng a’tứch. Đoọng pa dưr t’bấc hàm lượng can xi đoọng ha tứch, nắc lêy pay n’hang trâm lâng giấm bhrợ đác can xi xang nặc hr’lục lâng ch’na đh’nắh cắh cậ câl a’chông k’tứi hr’lục đoọng ha tứch cha đoọng zâp chất.”

Xang 7 c’xêê băn zư, t’nooi a’tứch 300 p’nong m’ma Ai Cập âng pr’loọng đông amoó Phạm Thị Thơ nắc ơy lạch cr’liêng. Ting lêy zâp t’ngay amoó Thơ pa chô tơợ 100-150 cr’liêng a’tứch, lâng zên pa câl 4.500 đồng đhị mưy cr’liêng. Xoọc đâu, amoó Thơ nắc ơy đoọng ấp m’ma a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập nâu đoọng bhrợ t’bhứah bh’rợ băn: “Lâng m’ma Ai Cập, zâp c’moo lạch tơợ 250-260 cr’liêng đhị mưy p’nong a’tứch. Lạch bấc bhlâng, lalay lâng a’tứch hêê. T’mêê băn rúh tr’nơợp ha dợ lêy a’tứch nâu liêm choom. acu đọc cóh báo nắc moon bấc ngai bhrợ cung liêm choom. nắc c’la cu cung kiêng bhrợ t’bhứah lấh mơ bh’rợ nâu đoọng pa dưr pa xớc pr’ắt tr’mung pr’loọng đông.”

T’coóh Nguyễn Hữu Sự, Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng chr’hoong Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam đoọng năl, c’moo 2019, chr’hoong nắc ơy bhrợ têng zooi zúp 4 pr’loọng đhanuôr pa dưr pa xớc bh’rợ băn a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập. Tước đâu, pa zêng 4 pr’loọng zêng băn liêm choom, bhrợ pa xoọng c’lâng lướt t’mêê đắh ngành pa dưr pa xớc b’băn đhị Bắc Trà My. T’coóh Nguyễn Hữu Sự đoọng năl: “Pa zêng zên zooi zúp bh’rợ băn a’tứch m’ma Ai Cập k’noọ 150 ực đồng, pa zêng zên m’ma, pa choom, tr’xăl bh’rợ zêl cha groong đoọng ha pr’loọng đhanuôr. zâp pr’loọng bơơn zooi zúp t’bhlâng pấh bhrợ lâng rơơm kiêng t’bhứah lấh. Tr’nơợp, bh’rợ băn a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập bơơn xay moon đoọng kinh tế liêm choom.”

Liêm choom tr’nơợp tơợ bh’rợ băn a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập âng 4 pr’loọng đhanuôr đhị 2 chr’val Trà Giang lâng Trà Dương nắc ơy bhrợ t’bhứah mưy c’lâng bh’rợ băn a’tứch a’đha t’mêê cóh chr’hoong Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. xoọc đâu, chr’hoong Bắc Trà My xoọc lêy bhrợ câl pa xoọng m’ma a’tứch âng đơơng đoọng ha đhanuôr đoọng t’bhứah bh’rợ băn a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập. Chr’hoong cung bhrợ pa dưr c’rơ bh’rợ pa choom kỹ thuật lâng bhrợ têng bhiệc pấh lêy chi ớh bh’rợ băn a’tứch lạch bấc cr’liêng Ai Cập. Lâng chấc lêy thị trường têêm ngăn đoọng ha bh’nơơn pr’đươi, zooi zúp đhanuôr k’rêệm loom pa dưr pa xớc bh’rợ tr’nêng./.

Hiệu quả từ nuôi gà siêu trứng ở Bắc Trà My

                                                       CTV Tấn Sỹ

Nuôi từ 150 đến 200 con gà siêu trứng sau thời gian 7 tháng, mỗi ngày người nuôi sẽ lãi từ 350 đến 400 nghìn đồng. Đây được xem là nguồn thu nhập cao đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Chúng ta cùng tìm hiểu mô hình nuôi gà siêu trứng tại xã Trà Giang, huyện Bắc Trà My.

  Năm 1995, gia đình chị Phạm Thị Thơ từ tỉnh Thanh Hóa đến lập nghiệp tại xã Trà Giang, huyện vùng cao huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Ban đầu, chị Thơ làm nhiều việc khác nhau để mưu sinh. Về sau, gia đình chị đầu tư trồng keo, mía, cam sành, chanh không hạt, chăn nuôi heo, bò. Đầu năm 2019, từ nguồn hỗ trợ của huyện Bắc Trà My, chị Thơ được nhận 300 con gà siêu trứng Ai Cập. Cùng với đó, tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật nuôi gà, tiêm vắc xin phòng bệnh, chế biên thức ăn cho gà từ các sản phẩm tự nhiên như thân cây lên men, trái cây lên men, đạm cá axit amin, thảo mộc tỏi… Chị Phạm Thị Thơ chia sẻ về cách chế biến thức ăn cho đàn gà của mình: “Tận dụng các thức ăn có sẵn trong gia đình hoặc mua bả đậu nành ngoài chợ, rồi đầu cá về nấu, trộn chung với bắp, cám gạo. Sáng thì mình nấu cơm, vì thời điểm gà đẻ trứng rồi nên mình cần nấu cơm gạo lứt trộn với đầu cá. Khi ăn cơm nóng gà sẽ tạo trứng. Để tăng hàm lượng can xi cho gà, mình lấy xương ngâm với giấm tạo nước can xi rồi trộn với thức ăn hoặc mua tôm tép họ bỏ ngoài chợ trộn cho gà ăn để đầy đủ các chất.”

Sau 7 tháng chăm sóc, đàn gà 300 con giống Ai Cập của gia đình chị Phạm Thị Thơ đã đẻ trứng. Bình quân mỗi ngày chị Thơ thu về từ 100-150 quả trứng. Với giá bán 4500 đồng/1 quả như hiện nay, gia đình chị thu lãi từ 350 đến 400 ngàn đồng mỗi tháng. Chị Thơ cho biết sẽ  cho ấp giống gà siêu trứng Ai Cập để mở rộng quy mô chăn nuôi. “Với giống gà Ai Cập, mỗi năm đẻ từ 250-260 trứng/1 con gà. Đẻ rất nhiều, khác với gà ta của mình. Mới nuôi lứa đầu mà thấy giống gà này rất có hiệu quả. Tôi đọc báo thấy nhiều người làm cũng thành công nhiều. Nên bản thân tôi muốn tiếp tục mở rộng hơn nữa mô hình này để phát triển kinh tế gia đình.”

Ông Nguyễn Hữu Sự, Trưởng phòng Kinh tế Hạ tầng huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam cho biết, năm 2019, huyện đã hỗ trợ 4 hộ dân phát triển mô hình nuôi gà siêu trứng Ai Cập. Đến nay, cả 4 hộ đều thành công, mở thêm hướng đi mới trong phát triển chăn nuôi tại huyện Bắc Trà My. “Tổng kinh phí hỗ trợ mô hình gà giống Ai Cập gần 150 triệu đồng, bao gồm tiền giống, tập huấn, chuyển giao mô hình kháng sinh cho các hộ dân. Các hộ được hỗ trợ tích cực tham gia và mong muốn tiếp tục nhân rộng. Bước đầu, mô hình nuôi gà siêu trứng Ai Cập được đánh giá cho kinh tế hiệu quả cao.”

Thành công ban đầu từ mô hình nuôi gà siêu trứng Ai Cập của 4 hộ dân tại 2 xã Trà Giang và Trà Dương đã mở ra một hướng chăn nuôi gia cầm mới ở huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Hiện huyện Bắc Trà My đang tiến hành mua thêm giống gà cung cấp cho bà con để nhân rộng mô hình. Huyện cũng lập kế hoạch tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật và tổ chức cho bà con tham quan các mô hình về nuôi gà siêu trứng Ai Cập; Đồng thời tìm kiếm thị trường nhằm ổn định đầu ra cho cho sản phẩm, giúp bà con yên tâm phát triển kinh tế./.