Anoo Nguyễn Bá Lộc ting pa choom chuyên ngành kinh tế lâng vêy 20 c’moo bhrợ bhiệc đhị zâp công ty cóh Huế lâng bh’rợ k’đhơợng zư. Hân đhơ cơnh đêếc, c’moo 2012, anoo Lộc nắc lêy chô bhrợ đhanuôr. Tr’nơợp anoo chấc lêy năl thị trường xang nặc moót cóh Nam ta moóh pa choom kinh nghiệm chóh a’moót. Đh’rứah lâng đợ râu c’năl lalua ơy pa choom đắh kinh tế, anoo nắc bhrợ dự án pa dưr bhươn tước 5ha chóh a’moót, t’nơơm cha p’lêê lâng thuê k’tiếc đhị vel Quang Lộc, chr’val Hương Bình đoọng bhrợ têng. Dự án âng anoo bơơn chính quyền vel đông hâng hơnh.

Tơợ c’moo 2014-2016, anoo Nguyễn Bá Lộc k’rong chóh 3,5ha a’moót lâng 1,5ha píh Xã Đoài lâng quýt Thanh Bình. Lâng râu liêm choom, váih abác p’lêê, đha hưm ngam, a’chặc bhrông liêm lâng glúh váih crêê bêl Tết. Lâng tơơm píh ngam, a’moót cung  dưr váih liêm choom tu vêy zư lêy liêm ghít. Bh’rợ âng anoo Lộc bơơn vel đông xay moon nắc bh’rợ bha lâng đắh bhiệc xăl tơơm chr’nóh liêm choom xoọc đâu. Hân đhơ cơnh đêếc, manứih năl cắh mơ plêệng k’tiếc năl, bêl lứch c’moo 2016, tu cắh liêm crêê âng đợ g’lúh boo đenh đươnh, k’noọ 2ha a’moót ma xrắh hư zêng. Anoo Lộc moon, pa glúh bhrợ k’noọ 5,5 tỷ đồng, hân đhơ cơnh đêếc nắc lãi dzợ 4.500 t’noọl xi măng chóh a’moót lâng k’ha riêng t’nơơm píh ngam, quýt. K’rong bhrợ bấc, hân đhơ cơnh đêếc nắc zêng bil pất tu boo túh. Đợ a’moót lơơng, anoo nắc lơi jợ tu cắh dzợ váih zên lâng zên pa câl a’moót cung xiêr. Ha dang k’rong chóh bhrợ cớ nắc cắh zâp zên đoọng ha bhiệc pêếh bơơn, cắh ơy moon tước bhiệc zư lêy...

Anoo Lộc moon, chóh a’moót cắh liêm choom, anoo nắc lêy k’rong chóh t’nơơm cha p’lêê. Chóh zâp râu m’ma chr’nóh cha p’lêê liêm buôn lấh mơ a’moót, hân đhơ cơnh đêếc nắc bil bấc c’rơ g’lêếh. Đoọng tơơm chr’nóh liêm choom, têêm ngăn, anoo nắc lêy chô bhrợ têng hữu cơ lâng bhiệc đươi dua phân hữu cơ vi sinh tự bhrợ lâng bhiệc ủ chất ta lơi nông nghiệp cơnh n’jăng ha roo, mùn cưa, êệ ta rí k’roóc... ooy cr’chăl tơợ 4-8 c’xêê. Anoo Lộc moon, tu vêy tr’xăl bhiệc chóh bhrợ, ủ phân hữu cơ vi sinh tơợ công ty bhrợ têng phân coh Thái Bình, nắc lêy k’rong bhrợ lấh 200 ực đồng bhrợ pa dưr đông, máy móc bhrợ têng phân hữu cơ đhị bhươn tược. Lâng xang cr’chăl đươi dua phân hữu cơ bón đoọng ha tơơm cha p’lêê, váih bấc p’lêê đha hưm yêm lấh mơ.

Tu đợ mơ phân ủ cắh loon đấh nắc mơ lấh 60% k’tiếc chóh bơơn bón phân hữu cơ, đợ ha mơ nắc dzợ đươi êệ ta rí k’roóc. Hân đhơ cơnh đêếc, râu âng anoo Lộc hơnh déh bhlâng nắc chất lượng p’lêê cóh bhươn bêl âng đơơng lêy cha mêết nắc liêm choom đoọng pa câl đơơng cóh k’tiếc k’ruung lơơng. Anoo Lộc moon, ha y chroo nắc đươi phân hữu cơ vi sinh đoọng bón 100% k’tiếc chóh đhị bhươn tược.

Xoọc anoo Nguyễn Bá Lộc vêy 2ha píh ngam, quýt tước hân noo chóh bơơn bhrợ lâng lấh 1ha thanh trà ra văng đoọng p’lêê. Ooy bhươn tược nâu, ổi, píh bhung, đu đủ cung váih bấc p’lêê. Cr’chăl nâu a’tốh, anoo k’noọ đợc nắc t’bhlâng pa dưr pa xớc 1ha a’moót, 1ha thanh trà lâng 3ha píh, quýt ting c’lâng hữu cơ. Lâng nắc chóh t’bấc píh, quýt đoọng ha zâp đhanuôr vêy cr’noọ đươi dua.

T’mêê đâu, bêl g’lúh lưm prá lâng đhanuôr đhị chr’val Hương Bình, bh’cộ thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế nắc ơy chô lưm lêy bhươn tược âng anoo Lộc lâng xay moon liêm dal bh’rợ tr’xăl tơơm chr’nóh ting c’lâng bhrợ têng hữu cơ liêm choom âng anoo. T’coóh Hà Văn Tuấn, Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế đoọng năl, k’noọ tước đâu, thị xã nắc bhrợ bhiệc lâng 3 chr’val zr’lụ da ding bha đưn nắc Hương Bình, Bình Tiến, Bình Thành lâng đoọng ha đhanuôr cóh đâu pấh lêy bhươn tược đoọng t’bhứah bh’rợ nâu đợ đhị vêy pr’đơợ liêm ma mơ. UBND thị xã nắc zooi zúp bhiệc chóh bhrợ, m’ma chr’nóh, đác tưới ting c’lâng bh’rợ Nhà nước lâng đhanuôr đh’rứah bhrợ./.

Lên đồi làm trang trại

                                    Theo báo Thừa Thiên Huế

Rời cuộc sống phố thị, anh Nguyễn Bá Lộc lên vùng đất Hương Bình, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế lập trang trại trồng tiêu và cây ăn quả. Trang trại của anh hiện là điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới của địa phương.

Anh Nguyễn Bá Lộc theo học chuyên ngành kinh tế và có gần 20 năm làm việc tại các công ty ở Huế với vị trí quản lý. Thế nhưng, năm 2012, anh Lộc quyết định “rẽ ngang” làm nông dân. Ban đầu anh tìm hiểu thị trường rồi vào Nam học hỏi kinh nghiệm trồng tiêu. Cùng với vốn kiến thức kinh tế, anh lập dự án xây dựng trang trại 5ha trồng tiêu, cây ăn quả và thuê đất tại thôn Quang Lộc, xã Hương Bình để thực hiện. Dự án của anh được chính quyền địa phương rất ủng hộ.

Từ năm 2014 - 2016, anh Nguyễn Bá Lộc đầu tư trồng 3,5ha tiêu và 1,5ha cam Xã Đoài và quýt Thanh Bình. Với ưu điểm trái nhiều, vị ngọt thơm ngon, múi có màu đỏ đẹp và cho thu đúng thời điểm đón Tết. Cùng với cây cam, cây tiêu cũng phát triển rất tốt nhờ được chăm bón kỹ lưỡng. Mô hình của anh Lộc địa phương đánh giá là mô hình điểm trong việc chuyển cây trồng hiệu quả lúc bấy giờ. Nhưng “người tính không bằng trời tính”, vào cuối 2016, do ảnh hưởng của những trận mưa kéo dài, gần 2ha tiêu bị thối rễ chết toàn bộ. Anh Lộc ngậm ngùi cho hay, bỏ kinh phí gần 5,5 tỷ đồng nhưng cuối cùng phần “lãi” chỉ còn lại 4.500 trụ xi măng trồng tiêu và mấy trăm gốc cam, quýt. Đầu tư bài bản nhưng “thua” vì thời tiết. Số tiêu còn lại, anh “thả tay” vì hết tiền và giá tiêu giảm mạnh. Nếu tiếp tục đầu tư sẽ không đủ trang trải chi phí hái, chưa nói đến công chăm sóc, khấu hao…

Anh Lộc cho biết, trồng tiêu thất bại, anh quay sang tập trung cho cây ăn quả. Trồng các giống cây có múi này dễ hơn cây tiêu nhiều, nhưng mất nhiều công. Để cây trồng đạt chất lượng, an toàn, anh hướng sang sản xuất hữu cơ bằng cách sử dụng phân hữu cơ vi sinh tự chế bằng cách ủ chất phế thải nông nghiệp (rơm rạ, mùn cưa, phân chuồng…) trong thời gian từ 4-8 tháng. Anh Lộc nói: “Nhờ được chuyển giao kỹ thuật ủ phân hữu cơ vi sinh từ công ty sản xuất phân ở Thái Bình, mình đầu tư hơn 200 triệu đồng xây dựng nhà, máy móc sản xuất phân hữu cơ ngay trong trang trại”. Và sau thời gian dùng phân hữu cơ bón cho cây ăn quả, cây cho quả nhiều, trái ngon hơn. 

Do lượng phân ủ chưa kịp nên chỉ hơn 60% diện tích cây trồng được bón phân hữu cơ, số còn lại vẫn dùng phân chuồng. Nhưng điều anh Lộc mừng nhất là chất lượng trái cây có múi trong vườn khi mang đi kiểm định đạt tiêu chuẩn để xuất khẩu. Anh Lộc cho hay, tương lai sẽ dùng phân hữu cơ vi sinh để bón cho 100% diện tích cây trong trang trại.

Hiện anh Nguyễn Bá Lộc có 2ha cam, quýt đến kỳ thu hoạch và hơn 1ha thanh trà chuẩn bị cho trái. Trong trang trại, ổi, bưởi da xanh, đu đủ cũng cho trái sai quả. Thời gian tới, anh dự định tiếp tục phát triển 1ha tiêu, 1ha thanh trà và 3ha cam, quýt theo hướng hữu cơ. Đồng thời, sẵn sàng nhân giống cam, quýt hiện có để cung cấp cho người dân có nhu cầu.

Mới đây, trong lần tiếp dân tại xã Hương Bình, lãnh đạo thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế đã đến thăm trang trại của anh Lộc và đánh giá cao mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hữu cơ hiệu quả của anh. Ông Hà Văn Tuấn, Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế cho hay, sắp tới, thị xã sẽ làm việc với 3 xã vùng gò đồi là Hương Bình, Bình Tiến, Bình Thành và cho người dân ở đây tham quan trang trại để nhân rộng mô hình này tại những nơi có điều kiện tương đồng. UBND thị xã sẽ hỗ trợ kỹ thuật, giống cây, hệ thống nước tưới theo phương châm Nhà nước và Nhân dân cùng làm./.