Xang bêl chô ooy vel đong, a noo Phạm Thế Sa ắt cóh cr’noon Long Bình, chr’val Tam Nghĩa, chr’hoong Núi Thành, tỉnh Quảng Nam bhrợ têng bh’rợ băn a mít. Bh’rợ băn a mít doọ đươi bấc zên, buôn pa câl, kỹ thuật băn công buôn. Chêếc lêy bh’rợ băn tơợ mạng Internet, tr’nơớp c’xêê 4/2018 a noo Sa nắc tơớp bhrợ têng. Cóh tr’nơớp a đoo xây boọng xi măng cóh bhươn đong lâng câl tơợ Đà Nẵng 2 đhi cr’liêng a mít chô băn lâng đợ zên câl 200 r’bhâu đồng. Muy đhia cr’liêng nắc váih k’dâng 1 r’bhâu p’nong  acoon a mít. A noo xay moon: Bêl u váih a coon a cu đoọng cha n’cam (n’cam ng’băn a tứch), bêl a mít ga mắc bh’năn ng’băn buôn pa bhlâng ng’chêếc lêy lâng doọ bấc zên ng’câl, acu băn lâng clang, n’cam ch’néh, a dul, r’véh muống… Cr’chăl băn đơớh bhlâng, k’dâng 45 t’ngay, tơợ bêl cr’liêng váih a coon nắc choom đơơng pa câl ooy manuýh đươi dua…

Tơợ 2 đhia cr’liêng a mít cóh tr’nơớp, tước nâu cơy, a noo Sa nắc ơy pa trơơi 20 đhia cr’liêng lâng 20 r’bhâu p’nong a mít cóh 16 boọng xi măng cóh bhươn đong. Đợ a mít âng a noo Sa băn nắc vêy bấc ngai câl, bh’rợ pa câl công đơớh bhlâng. Xoọc đâu chr’nắp cóh thị trường k’dâng 150 r’bhâu đồng muy kg a mít ga mắc. Đợ zên bơơn pay pa chô tơợ a mít cắh lấh bấc, nắc nâu đoo bh’rợ pay ếp băn đanh âng a noo Sa. Tu lấh băn a mít a noo Sa nắc dzợ băn gur bhứah k’dâng 400m2 lâng băn 1 r’bhâu p’nong k’dzông. Chr’nắp bhlâng, a noo nắc dzợ pa chắp ch’mêết lêy băn r’rooi tăm đoọng bhrợ bh’năn ha a tứch, a đha… lâng pay êế cloong âng bh’năn bón ooy t’nơơm chr’nóh. Đoọng pazêng bh’rợ n’nâu u váih liêm choom, a noo Sa pác bấc zr’lụ la lay đhị, crêê cơnh đoọng băn pazêng rau bh’năn la lay. Zập c’moo bh’rợ b’băn zazum âng a noo Sa bơơn pay pa chô k’dâng 200 ức đồng, pác lơi zên đươi ooy bh’rợ b’băn đợ zên lãi tơợ 70 tứơc 80 ức đồng.

Lâng rau t’bhlâng bhrợ t’váih cr’van cr’bhộ, xang muy cr’chăl, a noo Phạm Thế Sa ơy bhrợ zr’lụ bhươn bhứah 2 r’bhâu m2 lứch chuáh bhoóc cóh cr’noon Long Bình váih bh’rợ kinh tế zazum lâng đợ zên bơơn pay pa chô z’zăng bấc. Hân đhơ cơnh đêếc, a noo Sa kiêng bhrợ t’bhứah bh’rợ b’băn âng đay. A noo Sa xay moon: Acu ta luôn chêếc lêy n’năl ta moóh, chêếc p’xoọng c’năl cóh bh’rợ bhrợ têng bh’rợ b’băn zazum cóh xoọc đâu lâng cr’noọ nắc t’bhlâng bhrợ cha, zay lâng bh’rợ tr’nêng âng đay. Cóh ha y, nắc t’bhlâng pa chắp ch’mêết lêy bhrợ t’bhứah băn bấc rau bh’năn đoọng bh’rợ b’băn zazumn dưr váih k’rơ lấh mơ lâng rơơm kiêng Nhà nước, pazêng đoàn thể, c’bhúh xã hội k’rang zúp zooi ooy zên lâng pazêng pr’đơợ n’lơơng đoọng bơơn pa dưr bh’rợ kinh tế đhị vel đong đay.

T’coóh Châu Ngọc Khúc, Chủ tịch Hội Nông dân chr’val Tam Nghĩa, chr’hoong Núi Thành xay moon, nâu đoo nắc bh’rợ b’băn t’mêê, cha chríh âng a đoo ta đhâm c’mor đhị vel đong. Hội Nông dân chr’val bhrợ t’váih rau liêm crêê doọng bh’rợ b’băn zazum âng a noo Sa dưr váih k’rơ, ting n’nắc vêy cr’noọ bh’rợ bhrợ t’bhứah tước ooy pazêng zr’lụ./.

( Ảnh: Khai thác)

Khởi nghiệp bằng mô hình chăn nuôi tổng hợp

                                             Báo Quảng Nam

Sau thời gian bôn ba làm ăn tận tỉnh Bình Phước, đầu năm 2018, anh Phạm Thế Sa trở về quê Long Bình, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam khởi nghiệp bằng  mô hình nuôi dế và bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế cao…

Sau khi trở về quê nhà, anh Phạm Thế Sa quyết định đầu tư nuôi dế. Mô hình nuôi dế vốn ít, dễ tiêu thụ, kỹ thuật nuôi lại đơn giản. Học hỏi kiến thức từ mạng Internet, đầu tháng 4/2018 anh Sa bắt tay vào làm. Bước đầu anh xây hộc xi măng trong vườn nhà và đặt mua ở thành phố Đà Nẵng 2 dĩa trứng dế về nuôi với giá 200 nghìn đồng. Mỗi dĩa trứng dế sẽ nở ra khoảng 1.000 dế con. Anh chia sẻ: “Khi dế mới nở, tôi cho nó ăn bột cám (loại dùng để nuôi gà con), khi dế lớn thì thức ăn rất dễ kiếm và rẻ tiền, tôi cho nó ăn chủ yếu là lá khoai mỳ, cám gạo, bắp chuối, rau muống… Thời gian nuôi dế khá nhanh, khoảng chừng 45 ngày, kể từ khi trứng nở là có thể xuất bán cho khách hàng….

Từ 2 dĩa trứng dế ban đầu, đến nay, anh Sa đã nhân giống được 20 dĩa trứng với 20 nghìn con dế ở 16 hộc xi măng trong vườn nhà. Sản phẩm dế được nuôi từ cơ sở anh Sa bán rất chạy và được giá. Hiện trên thị trường giá bán khoảng 150 nghìn đồng/kg dế thành phẩm. Thu nhập từ dế tuy không nhiều, nhưng đây là phương pháp lấy ngắn nuôi dài của anh Sa. Bởi ngoài nuôi dế, anh Sa còn nuôi trùn trên diện tích 400m² và nuôi 1.000 con nhông. Đặc biệt, anh còn nghiên cứu nuôi thành công giống ruồi đen để làm thức ăn cho động vật nuôi như gà, vịt… và lấy chất thải làm phân bón cho cây trồng. Để các mô hình phát triển hiệu quả, anh Sa phân chia thành nhiều khu vực riêng biệt, hợp lý để nuôi các loại động vật khác nhau. Theo ước tính, hằng năm mô hình chăn nuôi tổng hợp của anh Sa đạt tổng doanh thu khoảng 200 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi từ 70 đến 80 triệu đồng.

Với sự nỗ lực quyết chí làm giàu, sau một thời gian, anh Phạm Thế Sa đã biến khu vườn 2.000m² toàn là cát trắng ở thôn Long Bình, xã Tam Nghĩa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam trở thành mô hình kinh tế tổng hợp cho thu nhập khá. Thế nhưng, anh Sa vẫn mong muốn mở rộng mô hình trong thời gian tới. Anh Sa nói: “Tôi luôn học hỏi, tìm tòi để bổ sung kiến thức trong việc phát triển mô hình chăn nuôi tổng hợp hiện tại và tâm niệm là phải chí thú làm ăn, siêng năng với công việc mình làm. Sắp đến, tôi tiếp tục nghiên cứu mở rộng đối tượng nuôi để phát triển mô hình chăn nuôi tổng hợp và rất mong được Nhà nước, các đoàn thể, tổ chức xã hội quan tâm hỗ trợ về nguồn vốn và các điều kiện khác để tiếp tục phát triển mô hình kinh tế ngay trên quê hương mình”.

Ông Châu Ngọc Khúc, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tam Nghĩa, huyện núi Thành đánh giá, đây là mô hình chăn nuôi mới lạ của một thanh niên trẻ tại địa phương. Hội Nông dân xã rất quan tâm và tạo điều kiện để mô hình chăn nuôi tổng hợp của anh Sa phát triển, đồng thời có kế hoạch khuyến khích nhân rộng ra trên địa bàn./.