Coh đhr’năng cơnh đêêc, cán bộ apêê chr’val da ding ca coong ơy pa zay pa bhrợ ta têng, tệêm ngăn bh’rợ liêm choom, bhrợ têng zập bh’rợ đọong ha đhanuôr.

Trụ sở chr’val da ding ca coong Trà Linh, thành phố Đà Nẵng ặt coh da ding Ngọc Linh prang c’moo đh’luuc nhưr. Chr’val Trà Linh bơơn pa zưm tơợ chr’val Trà Linh lâng Trà Nam âng chr’hoong da ding ca coong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam lalăm, ch’ngai tơợ trung tâm thành phố Đà Nẵng mơ 200 cây số.

Năc tơợ tơợp tuần, Trung tâm bhrợ têng bh’rợ hành chính công âng chr’val vêy bấc đhanuôr manuyh Xê đăng tước bhrợ bh’rợ hành chính. Cán bộ Trung tâm lưch loom pa choom đhanuôr bhrợ zập bh’rợ đăh điện thoại đoọng bhrợ bh’rợ hành chính công. Cr’chăl tr’nơợp dzợ lưm bấc k’đhap k’ra đăh xay moon, công nghệ thông tin ha dợ tước nâu kêi, Trung tâm ơy bhrợ k’nặ 700 hồ sơ; coh đêêc 99,4% hồ sơ bơơn bhrợ crêê t’ngay c’xêê; đợ hồ sơ mơ dzợ âng cán bộ chuyên môn lalâh bấc căh ơy bhrợ crêê t’ngay c’xêê. T’cooh Ngô Văn Trung, Phó Giám đốc Trung tâm bhrợ têng bh’rợ hành chính công chr’val da ding ca coong Trà Linh, thành phố Đà Nẵng moon ghit, đợ hồ sơ pa căh zêng bơơn ta bhrợ coh môi trường mạng. “Cơnh lâng đhanuôr acoon coh bhrợ têng đăh mạng dzợ k’zih. Sóng điện thoại coh đâu êêh rau đhơ đhơ đhị cung vêy. Chr’val nâu vêy 7 zr’lụ đhanuôr ặt lâng 540 pr’loọng căh ơy vêy điện ang k’tiếc k’ruung, bhrợ k’đhap ha bh’rợ hành chính trực tuyến. Pa liêm rau k’đhap k’ra nâu, pazêng bh’rợ liêm buôn năc pa choom đoọng ha đhanuôr bhrợ; đoàn đha đhâm c’mor coh chr’val zooi. Trung tâm bhrợ têng bh’rợ hành chính công chr’val Trà Linh cung k’đươi cán bộ zooi đhanuôr bhrợ têng bh’rợ hành chính coh môi trường điện tử”.

Chô đăh Tây Bắc thành phố Đà Nẵng, chr’val ca noong k’tiếc Tây Giang bơơn pa zưm tơợ 2 chr’val Avương lâng Bhalêê âng chr’hoong Tây Giang, tỉnh Quảng Nam ty. Coh đâu vêy lâh 5.500 cha nắc đhanuôr, manuyh Cơ Tu bấc bhlầng, đhăm k’tiếc âng chr’val bhưah, cơ sở vật chất ta bhuch zập rau.

Đhị pa bhrợ âng Trung tâm bhrợ têng bh’rợ hành chính công chr’val ca noong k’tiếc Avương, thành phố Đà Nẵng nắc đong ặt cấp 4 căh lâh nhâm mâng bơơn vặ tơợ đong za nêệ âng muy đơn vị k’đhơợng zư lêy crâng đoọng pa bhrợ. Hạ tầng mạng căh k’rơ, internet căh tệêm ngăn, bhrợ căh liêm tước đhr’năng bhrợ zập bha ar điện tử. Ha bu năc buôn boo grâm điện pặ, internet cung bil. Ha dợ, cán bộ, chuyên viên âng trung tâm cung pa zay z’lâh k’đhap k’ra đoọng bhrợ têng bh’rợ công trực tuyến. T’cooh Arâl Ta, Phó Giám đốc Trung tâm bhrợ têng bh’rợ hành chính công chr’val Avương xay moon: “Coh đâu, cán bộ bhrợ đoọng ha đhanuôr đơ bhlầng, đhanuôr m’bứi ngai choom ma bhrợ bh’rợ âng đay.UBND chr’val cung r’vaih k’bhuh ứng cứu đăh công nghệ tước zập vel. Tu đhanuôr ting năl công nghệ căh lâh, ha dang apêê tước đâu năc cán bộ chuyên trách bhrợ đoọng. Căh ơy vêy đhanuôr n’đoo ma choom nhập xa nay bh’rợ âng đay kiêng bhrợ ooy công dịch vụ công trực truyến”.

T’cooh Arâl Hoàng, Phó Chủ tịch UBND chr’val k’đhơợng bhrợ Văn phòng UBND chr’va ca noong k’tiếc Avương, thành phố Đà Nẵng đoọng năl, phần mềm k’đhơợng bhrợ âng thành phố Đà Nẵng năc vêy pazêng rau lalay cơnh lâng tỉnh Quảng Nam a hay. Tu cơnh đêêc, bêl pa zưm 2 vel đong lâng bhrợ chính quyền vel đong bơr cấp, cán bộ da ding ca coong lưm bấc rau k’đhap k’ra. T’cooh Arâl Hoàng đoọng năl, tơợ ơy bơơn pa choom, cán bộ chr’val ơy bhrợ liêm choom zập bh’rợ coh môi trường số đoọng bhrợ bh’rợ hành chính đoọng ha đhanuôr lâng doanh nghiệp. “Phần mềm âng thành phố Đà Nẵng, xoọc đâu, cán bộ chr’val ơy xay bhrợ, đươi dua liêm choom. Lalăm đêêc, phần mềm âng Quảng Nam, bêl pa zưm năc đươi phần mềm âng Đà Nẵng đươi dua hệ thống k’đhơợng bhrợ âng thành phố Đà Nẵng. Tu cơnh đêêc, thành phố Đà Nẵng tập huấn, pa choom ghit liêm. Xang đêêc, a zi đươi  tơợ rau zooi âng cán bộ công nghệ thông tin pa choom đoọng ha zập cán bộ bhrợ têng lâng đươi dua pa chô bh’nơơn. Xoọc tơợp cung lưm bấc k’đhap k’ra, năc lâh 1 c’xêê azi ơy choom đươi dua. Acu lâng apêê đồng chí bh’cộ chr’val xọoc ơy choom đươi dua chữ ký số”.

Tơợ 3 c’xêê pa zưm tỉnh Quảng Nam lâng thành phố Đà Nẵng, bơr pêê chr’val da ding ca coong, bấc cán bộ pa bhrợ coh pazêng phòng k’tứi; ặt đhị đong đhanuôr coh cr’chăl ra pặ đhị pa bhrợ tệêm ngăn, liêm choom. Đhị đâu, hạ tầng công nghệ thông tin, wifi căh tệêm ngăn, ta luôn pặt điện bêl pleng boo… Ha dợ rau hâng hơnh lâh mơ năc pr’chăp âng cán bộ liêm choom bhlầng, ta luôn bhrợ têng lưch c’rơ, z’lâh k’đhap k’ra bhrợ têng đoọng ha đhanuôr. T’cooh Nguyễn Văn Tuế, manuyh Xê đăng đhị vel 2, chr’val da ding ca coong Nam Tra My xay moon: “Tơợ ơy pa zưm chr’val Nam Trà My chô ooy thành phố Đà Nẵng t’mêê nắc azi bhrợ zập bh’rợ hành chính. Acu lêy cán bộ tư pháp choom bhrợ, cán bộ ặt tớt lâng đhanuôr liêm, bhrợ têng đâh lâh lalăm a hay”.

Xăl cr’nọo pr’chăp đhị bhrợ têng, pa ghit lêy bhrợ chính quyền số cơnh lâng apêê chr’val da ding ca coong âng thành phố Đà Nẵng năc muy rau k’đhap k’ra bhlầng. Đhơ cơnh đêêc, cán bộ apêê chr’val da ding ca coong năl ghit, jưah bhrợ, jưah pa chô kinh nghiệm, jưah bhlêh lơi rau k’đhap k’ra, bhrợ liêm bh’rợ đoọng ha đhanuôr lâng doanh nghiệp. Bh’cộ thành phố Đà Nẵng jưah lâng sở, ban ngành crêê tước ơy đâh lêy bhrợ, bhlêh lơi k’đhap k’ra xoọc tr’nơợp. T’cooh Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng moon ghit, bh’rợ x’rịa cug nắc bhrợ liêm choom bhlầng cơnh đươi dua âng đhanuôr, doanh nghiệp, pa bhlầng năc apêê chr’val da ding ca coong, ca noong k’tiếc. “Apêê vel đong lêy bhlêh lơi k’đhap k’ra, bhrợ cơnh liêm t’mêê, pa zương k’bhuh cán bộ coh đhr’năng tr’nơợp bhrợ dzợ lưm k’đhap k’ra lâng bấc rau bh’rợ t’mêê, bâc rau k’đhap k’ra. Ahêê lêy bhlêh lơi r’dợ đoọng bh’rợ bơơn ta bhrợ liêm buôn, bh’nơơn dal bêl bhrợ bh’rợ hành chính vel đong bơr cấp, t’hước tước bhrợ têng đoọng ha đhanuôr đâh lâh, pa chô quyền lợi đoọng ha đhanuôr vel đong”./.

CÁC XÃ MIỀN NÚI ĐÀ NẴNG KHẮC PHỤC KHÓ KHĂN PHỤC VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG THÔNG SUỐT

Tại các xã biên giới, vùng cao thành phố Đà Nẵng, điều kiện hạ tầng viễn thông, cơ sở vật chất không đảm bảo, đường truyền internet thường xuyên ngắt quãng... đã gây không ít khó khăn trong việc vận hành trung tâm hành chính công. Trong điều kiện đó, cán bộ các xã vùng cao đã nỗ lực làm việc, đảm bảo vận hành công việc thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu của người dân.

Trụ sở xã miền núi cao Trà Linh, thành phố Đà Nẵng nằm giữa lưng chừng đỉnh Ngọc Linh quanh năm mây phủ. Xã Trà Linh được hình thành từ 2 xã Trà Linh và Trà Nam của huyện vùng cao Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam trước đây, cách trung tâm thành phố Đà Nẵng chừng 200 cây số.

Ngày đầu tuần, Trung tâm phục vụ hành chính công của xã đón tiếp rất nhiều người dân là đồng bào dân tộc Xê đăng đến làm thủ tục hành chính. Cán bộ Trung tâm tận tình hướng dẫn bà con các thao tác trên điện thoại để thực hiện thủ tục hành chính công. Thời gian đầu còn gặp rất nhiều trở ngại về đường truyền, công nghệ thông tin nhưng đến nay, Trung tâm đã giải quyết gần 700 hồ sơ; trong đó 99,4% hồ sơ được giải quyết đúng hạn; số hồ sơ còn lại do cán bộ chuyên môn quá tải nên chưa xử lý đúng hạn. Ông Ngô Văn Trung, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ Hành chính công xã miền núi cao Trà Linh, thành phố Đà Nẵng khẳng định, các hồ sơ toàn trình đều được xử lý trên môi trường mạng. “Bà con đồng bào dân tộc thiểu số kỹ năng thao tác trên môi trường điện tử còn chậm. Tỷ lệ phủ sóng điện thoại di động cũng hạn chế. Xã này có 7 khu dân cư với 540 hộ chưa có điện lưới quốc gia, gây khó khăn cho thủ tục hành chính trực tuyến. Khắc phục khó khăn này, những thủ tục đơn giản thì hướng dẫn bà con làm; đoàn viên thanh niên trong xã hỗ trợ. Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Trà Linh cũng cử cán bộ giúp bà con thao tác thủ tục hành chính trên môi trường điện tử”.

Ngược về phía Tây Bắc thành phố Đà Nẵng, xã biên giới A Vương được nhập từ 2 xã A Vương và Bhalêe của huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam trước đây. Nơi này có hơn 5.500 người dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc Cơ Tu, diện tích của xã rất rộng, cơ sở vật chất còn thiếu thốn.

Nơi làm việc của Trung tâm Phục vụ Hành chính công xã biên giới A Vương, thành phố Đà Nẵng là dãy nhà cấp 4 ọp ẹp được mượn tạm từ nhà ăn của một đơn vị quản lý bảo vệ rừng để làm việc. Hạ tầng mạng còn yếu, đường truyền internet không ổn định, ảnh hưởng lớn đến việc tiếp nhận và xử lý văn bản điện tử. Buổi chiều thường xảy ra mưa dông khiến nguồn điện và hệ thống internet bị gián đoạn. Thế nhưng, cán bộ, chuyên viên của Trung tâm vẫn cố gắng khắc phục khó khăn cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Ông Arâl Ta, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã A Vương quả quyết: “Chủ yếu ở đây là cán bộ làm thay chứ người dân ít khi tự làm được. UBND xã cũng thành lập tổ ứng cứu về công nghệ đi các thôn. Bởi việc tiếp cận của người dân rất là hạn chế, nếu họ tới đây thì chủ yếu cán bộ chuyên trách ở đây làm thay thôi. Chưa có trường hợp nào người dân có thể tự họ nhập được thông tin lên cổng dịch vụ công trực tuyến”.

Ông Arâl Hoàng, Phó Chủ tịch UBND xã phụ trách Văn phòng UBND xã biên giới A Vương, thành phố Đà Nẵng cho biết, phần mềm điều hành của thành phố Đà Nẵng mới có những điểm khác so với tỉnh Quảng Nam trước đây. Vì vậy, khi hợp nhất 2 địa phương và thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, cán bộ miền núi hơi lúng túng.  Ông Arâl Hoàng cho rằng, sau khi được tập huấn, hướng dẫn, cán bộ xã đã thực hiện thành thạo các thao tác trên môi trường số để giải quyết thủ tục hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp. “Phần mềm của thành phố Đà Nẵng, hiện nay, cán bộ xã đã cơ bản khai thác sử dụng tốt. Trước đó, phần mềm của Quảng Nam, khi sáp nhập thì dùng phần mềm điều hành của Đà Nẵng sử dụng hệ thống điều hành của thành phố Đà Nẵng. Vì vậy, thành phố Đà Nẵng tổ chức tập huấn, hướng dẫn cụ thể. Sau đó chúng tôi tiếp tục nhờ cán bộ công nghệ thông tin hướng dẫn cho từng cán bộ khai thác và sử dụng hiệu quả. Bước đầu thì lúng túng, sau đó chỉ hơn 1 tháng thì chúng tôi sử dụng thành thạo. Tôi và các đồng chí lãnh đạo xã hiện đã sử dụng thành thạo chữ ký số”.

Sau 3 tháng hợp nhất tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, ở một số xã miền núi cao, nhiều cán bộ làm việc trong những căn phòng nhỏ hẹp; phải ở tạm nhà dân trong thời gian chờ bố trí địa điểm phù hợp. Tại đây, hạ tầng công nghệ thông tin, Wifi hoạt động không ổn định, thường xuyên mất điện khi trời mưa... Nhưng điều đáng mừng là đội ngũ cán bộ vẫn giữ tinh thần nhiệt huyết, luôn nỗ lực vượt khó phục vụ nhân dân. Ông Nguyễn Văn Tuế, người dân tộc Xê đăng ở thôn 2, xã miền núi cao Nam Trà My nhận xét: “Sau khi sáp nhập xã Nam Trà My về thành phố Đà Nẵng mới thì tôi đã ra làm thủ tục hành chính. Tôi thấy cán bộ tư pháp làm rất tốt, cán bộ niềm nở với người dân, hiệu quả và nhanh hơn so với trước đây”.

Việc thay đổi tư duy, chủ động thích ứng với mô hình chính quyền số đối với các xã miền núi của thành phố Đà Nẵng là một thách thức lớn. Tuy vậy, cán bộ các xã miền núi xác định vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, vừa vận hành, vừa từng bước tháo gỡ vướng mắc, đáp ứng nhiệm vụ phục vụ người dân và doanh nghiệp. Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng cùng sở, ban ngành liên quan đã nhanh chóng bám sát cơ sở, nhận diện khó khăn để đưa ra giải pháp khắc phục ban đầu. Ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng khẳng định, mục tiêu cuối cùng là phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân, doanh nghiệp, nhất các xã miền núi, biên giới. “Các địa phương chúng ta cũng đã chủ động khắc phục các khó khăn có nhiều cách làm sáng tạo, động viên kịp thời đội ngũ cán bộ trong bối cảnh ban đầu có nhiều lúng túng với rất nhiều cái mới, rất nhiều khó khăn, rất nhiều tâm lý để chúng ta khắc phục từng bước những vướng mắc để chúng ta vận hành ngày càng trơn tru, hiệu quả hơn mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tiến tới mục tiêu phục vụ cho nhân dân chúng ta tốt hơn nhu cầu, quyền lợi của người dân tại địa phương”./.