Ooy đâu, bhrợ pa dưr râu liêm choom, cr’noọ cr’niêng dưr zi lâh k’rơ âng đhanuôr, ting bhr’dzang bhrợ tr’xăl pr’ăt tr’mung ting t’ngay ting t’mêê liêm, k’bhộ ngăn ha đhanuôr coh k’coong ch’ngai

Đhr’nông đông bhưah liêm, vêy zâp râu pr’đươi pr’dua chr’năp âng pr’loọng đông amoó A Lăng Thị Chích năc đoo cr’noọ cr’niêng âng bâc đhanuôr Cơ Tu đhị zr’lụ k’noong k’tiêc Hùng Sơn. Amoó Chứt moon, k’noọ 20 c’moo lăm ahay, pr’ăt tr’mung đha rưt zr’năh ha dợ a’moó ta luôn ăt k’rang k’noọ, lâng râu zooi đoọng âng Nhà nước ooy zâp xa nay bh’rợ, dự án đh’rưah lâng đợ quyết sách liêm crêê, lalua âng vêêl đông lâng râu t’bhlâng dưr zi lâh t’bhlâng âng c’la đay, pr’loọng đông năc vêy đơơh dưr zi lâh đha rưt.

Lâng c’năl bh’rợ ơy bơơn pa choom xang 4 c’moo pa choom coh Đại học tại chức ngành Nông học, amoó Chích đươi dua ooy râu pr’ăt tr’mung đoọng zooi a’đay lâng đhanuôr coh k’coong ch’ngai dưr zi lâh đha rưt nhâm mâng. Tơợ zên vặ t’đui đoọng âng Nhà nước, amoó năl cơnh lêy bhrợ tr’xăl tơơm chr’noh, bh’năn băn pa zưm lâng đươi dua khoa học kỹ thuật ooy đăh bhrợ cha lâng đươi dua mạng xã hội đoọng pa câl đợ bh’nơơn pr’đươi, năc zên bơơn bhrợ âng pr’loọng đông amoó ting bâc. Lêy amoó Chích bhrợ cha liêm choom, chính quyền vêêl đông lâng đhanuôr k’đươi a’moó bhrợ Chủ tịch Hội Liên hiệp pân đil chr’val A Xan, chr’hoong Tây Giang ty. Xang t’ngay bhrợ pa dưr chr’val t’mêê, amoó vêy ta k’đươi bhrợ Chủ tịch Hội Nông dân chr’val Hùng Sơn. Hân đhơ ăt bhrợ ha đhị, a’moó Chích cung ta luôn lươt đh’rưah lâng đhanuôr truih c’lâng dưr zi lâh đha rưt, bhrợ pa dưr pr’ăt tr’mung k’bhộ ngăn:

“Acu n’jưah xat ha roo n’jưah lêy băn a’ọc, zêệ buah, vặ zên ngân hàng 100 ực bhrợ c’roọl băn k’rooc... Tu cơnh đêêc năc pr’loọng đông doọ dzợ lâh cha a’rong, cha cha nêêh bâc lâh. Lấh mơ, căh mưy zâp cha cha nêêh năc dzợ vêy cha nêêh đoọng pa câl lâng zêệ buah, băn a’ọc. Đươi vêy cơnh đêêc năc vêy mặ choh đông, đoọng k’coon học Đại học Duy Tân, zâp kỳ học zên mơ 17 ực đồng, zên cha zâp c’xêê mơ 7 8 ực dzợ. A’đay bhrợ đoọng đhanuôr lêy ting zooi bhrợ đh’rưah. Bêl tr’nơợp đhanuôr coh đâu moon, bhiệc đương pa câl cơnh đâu năc mưy a’duôn a’năm bhrợ, ha dợ manưih Cơ Tu căh choom bhrợ, acu ting t’bhlâng bhrợ. Acu zươc đăh bh’cộ bha lâng coh chr’val đoọng bhrợ quán tạp hoá, châc pa câl pr’đươi pr’dua Online, zooi đhanuôr pa câl đợ bh’nơơn pr’đươi âng vêêl đông đoọng vêy zên bơơn bhrợ, căh mưy bhrợ ruộng, ha rêê, zươc đăh ngành Nông nghiệp zooi đoọng phân bón, pa choom đhanuôr bhrợ ha roo pa dưr bh’nơơn pr’đươi, zên bơơn pa chô”.

T’cooh Ông Văn Kiêm, Phó Bí thư Đảng uỷ chr’val Hùng Sơn đoọng năl, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ chr’val g’luh tr’nơợp moon đợc pa xiêr tơợ 50,58% pr’loọng đha rưt xoọc đâu dzợ mơ 25% moot c’moo 2030. Đọong bhrợ liêm choom cr’noọ bh’rợ nâu, Đảng uỷ chr’val ơy pa gluh mưy Nghị quyết đăh pa xuêr đha rưt, ooy đâu chr’năp lâh mơ năc pa dưr pa xơc đăh tơơm zanươu, k’đươi t’pâh doanh nghiệp k’rong bhrợ, bhrợ đoọng bhiệc bhrợ đhị đâu đoọng ha đhanuôr coh vêêl đông:

“Đảng bộ cung ơy bhrợ pa dưr Nghị quyết lalay đăh bh’rợ pa xiêr đha rưt; lêy bhrợ bhiệc lâng zâp cơ quan, đơn vị crêê tươc, ting bhr’dzang pa dưr pa xơc pr’ăt tr’mung coh vêêl đông, lâh mơ năc đăh tơơm zanươu, xang nặc k’đươi moon doanh nghiệp moot k’rong bhrợ đoọng đha đhâm c’moọr, pr’loọng đha rưt vêy bhiệc bhrợ đhị vêêl đông, doọ dzợ lươt pa bhrợ coh thành phố. Râu 2 năc bhrợ liêm choom xa nay bh’rợ k’tiêc k’ruung, lâh mơ năc xa nay bh’rợ k’tiêc k’ruung đăh pa xiêr đha rưt. Râu 3 năc xay moon, k’đươi đhanuôr ting pâh bhrợ cha, lâh mơ năc lêy bhrợ cha ting pr’loọng đông đoọng ting bhr’dzang dưr zi lâh đha rưt”.

Cung cơnh Hùng Sơn, Đảng uỷ chr’val Tây Giang ơy pa gluh mưy Nghị quyết lalay ooy đăh pa xiêr đha rưt. Ting đêêc, vêêl đông nâu t’bhlâng pa xiêr tơợ lâh 35% pr’loọng đha rưt xoọc đâu xiêr dzợ 10% moot c’moo 2030. T’cooh Bhling Mia, Bí thư Đảng uỷ chr’val Tây Giang đoọng năl: Nhiệm kỳ 2025-2030, vêêl đông pa zưm pa dưr pa xơc ting c’lâng zâp prang, nhâm mâng; pay kinh tế nông - lâm nghiệp lâng tơơm zanươu bhrợ pr’đơợ pa dưr pa xơc:

“Hân đhơ dzợ bâc zr’năh k’đhạp năc Đảng bộ t’bhlâng bhrợ, azi năl ghit vêy 12 cr’noọ bh’rợ liêm ghit ooy cr’chăl nâu a’tôh. Cr’noọ bh’rợ bha lâng năc zư lêy chr’năp sinh học pa zưm lâng zư lêy môi trường lâng têêm ngăn bhrợ t’bhưah zâp bh’rợ bhrợ têng cha, ooy đâu vêy tơơm zanươu. Nâu đoo năc đợ bh’nơơn pr’đươi chr’năp lalay coh da ding k’coong đăh Tây thành phố”.

Ha dợ t’cooh Đỗ Hữu Tùng, Chủ tịch UBND chr’val Sông Kôn, tươc đâu, vêêl đông dzợ vêy 934 pr’loọng đha rưt, tươc lâh 42% lâng 340 pr’loọng đăn đha rưt, vêy tươc mơ 15%. Đhị Đại hội Đảng bộ chr’val g’luh tr’nơợp, nhiệm kỳ 2025-2030, vêêl đông moon đợc cr’noọ bh’rợ zâp c’moo pa xiêr mơ lâh 6% pr’loọng đha rưt. T’cooh Đỗ Hữu Tùng đoọng năl:

“Tơợ râu zooi đoỌng âng Trung ương, thành phố, vêêl đông lêy cha mêêt cớ zâp chính sách pr’ăt tr’mung cơnh bhrợ cha coh cr’loọng a’boc thuỷ điện Sông Kôn, đoọng ha pêê a’xiu căh cậ rôh băn đoọng apêê pa dưr pa xơc. Xang nặc bhrợ pa dưr đăh crâng, pa dưr đợ bh’rợ bhrợ cha xoọc vaih cơnh băn a’ọc tăm, choh p’nang, pa neh lêệ bhrông, choh ba kích, sầu riêng pa zưm lâng p’nang, choh sâm Ngọc Linh, vêêl đông t’bhlâng lêy cha mêêt hân đhơ đăh choh quế cung xoọc năc râu c’rơ chr’năp âng vêêl đông. Xang bêl chr’hoong ty căh dzợ năc chr’val t’mêê ơy lêy pay bhrợ pa dưr cớ đợ bhiệc bhrợ âng chr’hoong bêl lăm ahay”.

Coh zr’lụ k’coong ch’ngai đăh Tây thành phố Đà Nẵng, đợ đhị vêêl đông dzợ bâc zr’năh k’đhạp, Nghị quyết âng Đại hội Đảng bộ zâp chr’val xoọc lươt moot ooy pr’ăt tr’mung. Ooy đâu, bhrợ pa dưr râu liêm choom, cr’noọ cr’niêng dưr zi lâh đha rưt zr’năh âng đhanuôr, ting bhr’dzang bhrợ tr’xăl pr’ăt tr’mung, đơơng chô pr’ăt tr’mung ting t’ngay ting t’mêê liêm, k’bhộ ngăn ha đhanuôr coh k’coong ch’ngai. Lâng pa zưm têy đh’rưah lâng thành phố bhrợ liêm ghit cr’noọ bh’rợ pa xiêr đợ mơ pr’loọng đha rưt xiêr dzợ 1,19% moot c’moo 2030./.

MIỀN NÚI PHÍA TÂY ĐÀ NẴNG TỪNG BƯỚC ĐƯA NGHỊ QUYẾT VÀO CUỘC SỐNG

Phát huy thành tựu đạt được nhờ những quyết sách đúng, sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, các xã miền núi phía Tây thành phố Đà Nẵng tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ cơ sở lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030 theo hướng sát đúng với đời sống người dân. Qua đó, khơi dậy tiềm năng, khát vọng vượt khó vươn lên của bà con, từng bước làm đổi thay diện mạo, đem lại cuộc sống ngày càng tươi mới, ấm no cho đồng bào vùng cao  

Ngôi nhà bề thế, khang trang đầy đủ tiện nghi của gia đình chị A Lăng Thị Chích luôn là ước mơ của nhiều bà con Cơ Tu nơi vùng biên giới Hùng Sơn. Chị Chứt trải lòng, gần 20 năm trước, cuộc sống nghèo khó nhưng chị luôn nghĩ, với sự đầu tư hỗ trợ của Nhà nước thông qua các chương trình, dự án cùng những quyết sách đúng, sát thực tiễn của địa phương và nỗ lực vượt khó của bản thân, gia đình chị sẽ sớm thoát nghèo.

Với kiến thức tích lũy được sau 4 năm học Đại học tại chức ngành Nông học, chị Chích ứng dụng vào thực tiễn để giúp mình cùng bà con vùng cao vươn lên thoát nghèo bền vững. Từ nguồn vốn vay ưu đãi của Nhà nước, chị luôn nhạy bén trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi kết hợp ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và sử dụng mạng xã hội để tiêu thụ nông sản nên thu nhập của gia đình chị ngày càng tăng. Thấy chị Chích làm ăn hiệu quả, chính quyền địa phương và bà con tin tưởng bầu chị làm Chủ tịch HLHPN xã A Xan, huyện Tây Giang cũ. Sau ngày thành lập xã mới, chị lại được giao làm Chủ tịch Hội Nông dân xã Hùng Sơn. Ở vị trí nào chị Chích cũng đồng hành với bà con trên hành trình thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no:

“Tôi vừa xay xát lúa, vừa nuôi heo, vừa nấu rượu, vay vốn ngân hàng 100 triệu làm trang trại nuôi bò…Nhờ đó mà gia đình ít phải ăn sắn, ăn gạo nhiều hơn. Thậm chí, gia đình không chỉ có đủ gaọ ăn mà còn có gạo để bán và nấu rượu, nuôi heo. Nhờ đó mình làm làm được nhà, cho con học Đại học Duy Tân, mỗi kỳ học phí 17 triệu đồng, tiền ăn ở mỗi tháng 7,8 triệu đồng nữa. Mình làm để bà con thấy mình làm được để bắt chước làm theo. Lúc đầu bà con trên này nói, buôn bán chỉ có người Kinh làm được thôi chứ người Cơ Tu không làm được, vậy là tôi quyết tâm làm. Tôi xin lãnh đạo mở quán tạp hóa; trao đổi bán hàng Online, giúp bà con tiêu thụ hàng nông sản địa phương để có thu nhập cao chứ không chỉ làm ruộng, làm rẫy, đồng thời xin ngành Nông nghiệp hỗ trợ phân bón, hướng dẫn bà con làm lúa sương để tăng năng suất, thu nhập….

Ông Ông Văn Kiêm, Phó Bí thư Đảng ủy xã Hùng Sơn cho biết, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần thứ nhất đặt mục tiêu giảm từ 50,58% hộ nghèo hiện nay xuống còn 25% vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Đảng ủy xã đã ban hành riêng một Nghị quyết về giảm nghèo, trong đó trọng tâm là phát triển kinh tế dược liệu, mời gọi thu hút doanh nghiệp đầu tư, tạo việc làm tại chỗ cho người dân địa phương: 

“Đảng bộ  cũng đã xây dựng riêng NQ về công tác giảm nghèo; tổ chức và làm việc với các cơ quan , đơn vị liên quan, từng bước đưa phát triển  ktxh trên địa bàn, đặc biệt là kinh tế dược liệu rồi kêu gọi doanh nghiệp vào đầu tư để thanh niên, hộ nghèo có công ăn việc làm tại địa phương, không phải đi xuống tp làm ăn. Thứ 2 là thực hiện hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo. Thứ 3 là tuyên truyền,  vận động người dân tham gia phát triển kinh tế, đặc biệt là kinh tế hộ gia đình để từng bước thoát nghèo”.

Cũng như Hùng Sơn, Đảng ủy xã Tây Giang đã ban hành một Nghị quyết riêng về giảm nghèo. Theo đó, địa phương này phấn đấu giảm từ hơn 35% hộ nghèo hiện nay xuống còn 10% vào năm 2030. Ông Bhling Mia, Bí thư Đảng ủy xã Tây Giang cho biết: Nhiệm kỳ 2025-2030, địa phương tập trung phát triển theo hướng toàn diện, bền vững; lấy kinh tế nông- lâm nghiệp và dược liệu làm khâu đột phá:

“Mặc dù còn lắm khó khăn, thách thức nhưng Đảng bộ quyết tâm, chúng tôi xác định có 12 chỉ tiêu cụ thể trong thời gian sắp tới. Chỉ tiêu trọng tâm là bảo tồn khu đa dạng sinh học gắn với bảo vệ môi trường và bảo đảm mở rộng các mô hình sản xuất, trong đó có dược liệu. Đây là những sản phẩm đặc trưng của miền núi phía Tây thành phố”.

Còn theo ông Đỗ Hữu Tùng, Chủ tịch UBND xã Sông Kôn, đến thời điểm này, địa phương vẫn còn 934 hộ nghèo, chiếm hơn 42% và 340 hộ cận nghèo, chiếm trên 15%. Tại Đại hội Đảng bộ xã lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025-2030, địa phương đặt mục tiêu mỗi năm giảm hơn 6% hộ nghèo. Ông Đỗ Hữu Tùng cho biết:

“Từ nguồn lực của Trung ương, thành phố, địa phương sẽ rà soát lại các chính sách sinh kế như sinh kế trên lòng hồ thủy điện Sông Kôn, trao cho họ cá hay lồng bè để họ phát triển. Rồi sinh kế phát triển về rừng,rồi phát triển những mô hình sinh kế hiện có như nuôi heo cỏ địa phương, trồng cau, mít ruột đỏ, trồng Ba Kích, sầu riêng xen cau, trồng sâm Ngọc Linh, địa phương tiếp tục nghiên cứu kể cả  trồng cây quế cũng đang là thế mạnh của địa phương. Sau khi huyện cũ không còn thì xã mới đã tiếp cận, nhận lại phần việc của huyện trước đây”.

Ở vùng núi phía Tây thành phố Đà Nẵng, nơi những bản làng còn lắm khó khăn, Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ các xã đang dần đi vào cuộc sống. Qua đó, khơi dậy tiềm năng, khát vọng vượt khó vươn lên của bà con, từng bước làm đổi thay diện mạo, đem lại cuộc sống ngày càng tươi mới, ấm no cho đồng bào vùng cao. Đồng thời, chung tay cùng cả thành phố hiện thực hóa mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống còn 1,19% vào năm 2030./.