Apêê chr’val da ding ca coong Tây Giang, Đông Giang, thành phố Đà Nẵng vêy bâc pr’đơợ  liêm đoọng bhrợ têng apêê bh’nơơn bh’rợ chr’năp âng vêêl đong. N’đhơ cơnh đêêc, tơợ ahay tươc đâu, pr’đươi pr’dua  âng đha nuôr bâc đươi dua đhị đêêc, căh âi bơơn thị trường năl tươc.

Bơơn lêy pr’đơợ pa câl hàng pa bhlâng bâc tơợ mạng xã hội, amoó Hôih Blúi, pr’loọng đong kinh doanh bh’nơơn bh’rợ chr’năp - Z’nươu coh chr’val da ding ca coong Tây Giang âi pa choom xay pa căh, pa câl hàng dhị bêệ điện thoại bhriêl g’lăng. Zâp t’ngay, amoó Hôih Blúi livestream, quay clip xay pa căh bh’nơơn  bh’rợ đhị đăn đong pa căh coh facebook, Zalo… Căh muy apêê bh’nơơn t’mêê liêm cơnh bhơi r’veh, ca đâc, a lui, z’nươu tr’hâu, amoó Blúi dzợ xay pa căh tươc ma nưih đươi dua cơnh avị hor, pr’chơh abhoo, p’châu uh xr’lua, lêệ p’riêng. Đợ ch’na n’nâu tỵ năc muy dưr vaih coh bêl bhiêc bhan a năm năc nâu câi âi dưr vaih bh’nơơn choom câl đhị mạng xã hội.

Amoó Blúi dzợ ta luôn pa choom đoọng a đhi amoó coh vêêl cơnh pa câl hàng coh mạng xã hội cơnh lâng rơơm kiêng đh’rưah pa zum têy xay pa căh bh’nơơn vêêl đong. Tơợ râu t’bhlâng âng amoó, bâc ađhi amoó coh chr’val Tây Giang âi chit livestream xay pa căh ch’nêêh đêêp a ham, z’ngor, đẳng sâm, pih ngam lâng a đooh a dooh tươc apêê lêy coh mạng xã hội. “Ooy pa dưr tr’mông tr’meh pr’loọng đong, pa bhlâng năc ooy pân đil đươi dua công nghệ số, c’la cu âi ting pa câl hàng đhị mạng. bâc pr’đhang bh’rợ âng ađhi amoó bhrợ c’la xooc đâu âi băr bhưah lâng t’đang t’pâh bâc đha nuôr đươi dua bh’rợ n’nâu, pa bhlâng năc bh’rợ pa câl hàng, chuyển đổi số đhị apêê zalo, facebook. Acu công p’luur bhrợ l’lăm, pa câl apêê bh’nơơn bh’rợ đhị vêêl đong pa bhlâng liêm choom. Zâp chu livestream, đha nuôr coh apêê tỉnh n’lơơng ma pâh pay câl, acu lêy bâc pr’đơợ choom pa dưr. Hội Liên hiệp pân đil đhị apêê chr’val pa choom đoọng ha đhi amoó coh bh’rợ đươi dua công nghệ thông tin chuyển đổi số, bhrợ đoọng ha pêê a đhi amoó livestream pa câl hàng”.

Bâc c’moo đâu, amoó Phạm Thị Nhung, Giám đốc Hợp tác xã Nông lâm - Dược liệu Quảng Nam, pa bhrợ đhị chr’val Đông Giang công âi r’dợ tr’xăl cơnh pa câl hàng dzang ooy nền tàng số. Hợp tác xã n’nâu năc muy đương p’têêt, pay câl bh’nơơn âng đha nuôr Cơ Tu bhrợ têng, xang n’năc bhrợ têng pa câl ooy thị trường. Pa ghit, cơnh apêê bh’nơơn ra zeh, a riêt, c’ruôl, sâm ba kích, tri crêệ, tinh dầu bhlăng xi… Ting amoó Phạm Thị Nhung, l’lăm a hay, bh’nơơn âng HTX năc đhêêng pa câl coh zr’lụ đăn, tơợ bêl năl đươi dua facbook, zalo bhrợ dhdị pa câl hàng bha lâng, đơn hàng ting t’ngay ting bâc, pa chô zên yêm têêm lâh. “Acu rơơm kiêng xay pa căh bâc bh’nơơn crâng ca coong âng Quảng Nam tươc lâng apêê n’lơơng, bâc năc bh’nơơn coh crâng bhơi âng đha nuôr Cơ Tu ma bơơn bhrợ. Chính quyền vêêl đong k’rang bhrợ t’vaih pr’đơợ ha Hợp tác xã pa dưr k’rơ. Đươi vêy đươi dua công nghệ số pa câl hàng tu cơnh đêêc Hợp tác xã vêy đợ apêê câl z’zăng yêm têêm lâng đơơng âng đợ bh’nơơn moot tươc nhà hàng, siêu thị”.

Tơợ bh’rợ đươi dua điện thoại đoọng liên lạc, pân đil da ding ca coong âi r’dợ ting pa choom bhrợ lâng apêê pr’đơợ cơnh facebook, zalo lâng You Tube đoọng p’têêt pa zu, chơơc lêy xa nay lâng pa dưr tr’mông tr’meh. Đươi vêy đươi dua chuyển đổi số moot bhrợ cha, bâc hội viên pân đil Cơ Tu coh thành phố Đà Nẵng âi vêy pr’đơợ tr’xăl pr’ăt tr’mông. Pr’căn Lê Kim Vi, Chủ tịch Hội liên hiệp Pân đil chr’val Tây Giang, đoọng năl: cr’chăl ha nua, hội âi bhrợ t’vaih c’bhuh zalo, facebook, t’đang t’pâh bâc apêê ting pâh đoọng prá xay kinh nghiệm, pa câl bh’nơơn, p’têêt pa zum cr’noọ đươi dua: “Bâc ađhi amoó âi ting pâh pa choom đoọng, zooi đoọng ha dưr dal z’hai đươi dua công nghệ thông tin lâng chuyển đổi số. Hội liên hiệp Pân đil âi k’rong đoọng ha hội viên pân đil bơơn đươi dua kinh tế số p’têêt lâng bhrợ cha ting pr’loọng đong đoọng apêê amoó pa câl hàng đhị pr’đơợ công nghệ số. P’têêt pa dưr tr’câl tr’bhlêy điện tử đoọng xay pa căh, pa câl bh’nơơn âng hội viên pân đil bhrợ t’vaih đoọng apêê câl đươi”.

Pr’căn Lương Thị Đạo, Phó Chủ tịch Hội liên hiệp pân đil thành phố Đà Nẵng đoọng năl: “Hội t’bhlâng bhrợ pa choom đoọng kỹ năng số, tr’xin đoọng ađhi amoó bơơn choom đươi dua thanh toán điện tử kinh doanh đhị sàn thương mại điện tử lâng zooi đoọng pân đil tơơp bhrợ cha, pa câl hàng, xay pa căh bh’nơơn đhị pr’đơợ công nghệ, chơơc bơơn năl tu tơơm bh’nơơn đhị sàn thương mại điện tử. Đh’rưah lâng t’bhlâng xay truih p’too moon đoọng hội viên pân đil vêy choom đươi dua công nghệ số muy cơnh liêm choom. Xooc, Hội liên hiệp pân đil xooc bhrợ pa dưr kế hoạch t’đang moon “Pr’đhang Chi hội số, cơ sở hội số”, l’lăm năc tơơp bhrợ đhị muy bơr vêêl đong, xang n’năc t’bhưah đhị vêêl đong thành phố. P’rơơm nhiệm kỳ tươc bh’rợ đươi dua công nghệ số băr k’rơ zooi ađhi amoó moot ăt bhrợ k’rơ lâng pr’đơợ t’mêê”./.

PHỤ NỮ MIỀN NÚI TÍCH CỰC CHUYỂN ĐỔI SỐ ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ

Mong muốn đưa nông sản quê hương ra khỏi bản làng, nhiều phụ nữ Cơ Tu ở các xã miền núi thành phố Đà Nẵng đã khởi nghiệp thành công nhờ tận dụng các nền tảng số.

Các xã miền núi Tây Giang, Đông Giang, thành phố Đà Nẵng có nhiều lợi thế để sản xuất các loại nông sản đặc trưng của địa phương. Tuy nhiên, từ trước đến nay, hàng hóa của bà con chủ yếu tiêu thụ tại chỗ, chưa được thị trường biết đến.

Nhận thấy lợi thế bán hàng rất lớn từ mạng xã hội, chị Hốih Blúi, hộ kinh doanh nông sản- Dược liệu ở xã miền núi Tây Giang đã tập tành quảng bá, bán hàng thông qua chiếc điện thoại thông minh. Hàng ngày, chị Hốih Thị Blúi livestream, quay clip giới thiệu sản phẩm ngay tại vườn nhà đưa lên mạng facebook, Zalo… Không chỉ các loại nông sản tươi như rau rừng, bí, bầu, dược liệu, chị Blúi còn giới thiệu đến người tiêu dùng các món cơm lam, cháo bắp, ốc nấu sắn, thịt gác bếp. Những món ăn truyền thống vốn chỉ xuất hiện trong dịp lễ hội nay đã trở thành sản phẩm có thể đặt qua mạng xã hội.

Chị Blúi còn thường xuyên hướng dẫn chị em trong thôn cách bán hàng trên mạng xã hội với mong muốn chung tay quảng bá nông sản quê hương. Từ nỗ lực của chị, nhiều chị phụ nữ ở xã Tây Giang đã tự tin livestream quảng bá gạo nếp than, đẳng sâm, cam và sảm phẩm từ thổ cẩm rộng rãi đến người xem mạng xã hội. “Về phát triển kinh tế gia đình, đặc biệt về phụ nữ ứng dụng công nghệ số, bản thân đã mạnh dạn bán hàng qua mạng. Nhiều mô hình do chị em phụ nữ làm chủ hiện nay đã lan tỏa và thu hút nhiều người dân hưởng ứng phong trào này, đặc biệt là việc bán hàng, chuyển đổi số qua các kênh như Zalo, facebook. Tôi cũng mạnh dạn làm trước, bán các sản phẩm nông sản tại địa phương rất hiệu quả. Mỗi lần livestream, người dân ở các tỉnh bạn ủng hộ nhiều, tôi thấy có chiều hướng phát triển. Hội Liên hiệp phụ nữ tại các xã hướng dẫn chị em trong việc ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số, tổ chức cho chị em livestream trực tiếp bán hàng.”

Nhiều năm nay, chị Phạm Thị Nhung, Giám đốc Hợp tác xã Nông lâm- Dược liệu Quảng Nam, đóng tại xã Đông Giang cũng đã dần thay đổi cách bán hàng từ truyền thống sang ứng dụng các nền tảng số. Hợp tác xã này chuyên kết nối, thu mua nông sản do đồng bào Cơ Tu sản xuất, sau đó chế biến và bán ra thị trường. Cụ thể, như các sản phẩm chè dây rừng, chuối hột rừng, sâm dây, ba kích, nấm lim xanh, tinh dầu sả…Theo chị Phạm Thị Nhung, trước đây, nông sản của HTX chỉ bán quanh vùng, từ khi biết dùng facebook, Zalo làm kênh bán hàng chính, đơn hàng ngày càng tăng, thu nhập ổn định hơn. “Tôi mong muốn giới thiệu những sản phẩm rừng núi của Quảng Nam đến với khách hàng, chủ yếu là sản phẩm rừng tự nhiên của người địa phương, người Cơ Tu làm ra. Chính quyền địa phương quan tâm tạo điều kiện cho Hợp tác xã phát triển. Nhờ ứng dụng công nghệ số bán hàng nên Hợp tác xã có những khách hàng nhất định và đưa ra những sản phẩm vào các nhà hàng, siêu thị”.

Từ việc ứng dụng điện thoại để liên lạc, phụ nữ vùng cao đã dần làm quen với các nền tảng như Facebook, Zalo và You Tube để kết nối, tìm kiếm thông tin và phát triển kinh tế. Nhờ áp dụng chuyển đổi số vào phát triển kinh tế, nhiều hội viên phụ nữ người Cơ Tu ở thành phố Đà Nẵng đã có cơ hội thay đổi cuộc sống. Bà Lê Kim Vị, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Tây Giang, cho biết: thời gian qua, hội đã thành lập nhóm zlo, facebook, thu hút nhiều thành viên tham gia để trao đổi kinh nghiệm, mua bán sản phẩm, kết nối cung cầu. “Nhiều chị em phụ nữ đã tham gia tập huấn, hỗ trợ nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đã tập trung cho hội viên phụ nữ tiếp cận kinh tế số gắn với kinh tế hộ gia đình để các chị bán hàng trên nền tảng công nghệ số. Kết nối xúc tiến thương mại điện tử để quảng bá tiêu thụ sản phẩm do hội viên phụ nữ làm ra để đáp ứng trong và ngoài thị trường”.

Bà Lương Thị Đạo, Phó Chủ tịch  Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Đà Nẵng cho biết: “Hội đẩy mạnh tập huấn kỹ năng số, từng bước để chị em tiếp cận thanh toán điện tử kinh doanh trên sàn thương mại điện tử và hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, bán hàng trực tiếp, quảng bá sản phẩm qua môi trường số, truy xuất nguồn gốc nông sản tham gia sàn thương mại điện tử. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền để hội viên phụ nữ có thể tiếp cận công nghệ số một cách hiệu quả. Hiện nay, Hội Liên hiệp phụ nữ đang xây dựng kế hoạch phát động“Mô hình Chi hội số, cơ sở hội số”, trước hết thí điểm một số địa phương, sau đó nhân rộng trên địa bàn thành phố. Hy vọng nhiệm kỳ đến công tác ứng dụng công nghệ số lan tỏa mạnh mẽ giúp chị em hội nhập mạnh mẽ với xu thế mới”./.