Mâo klei mtă amâo mâo duah bi kluh pla lu boh durian ôh
Thứ năm, 10:17, 16/03/2023 VOV TAYNGUYEN VOV TAYNGUYEN
VOV4.Êđê- Ară anei ti lu alŭ wăl dôk mâo klei mnuih ƀuôn sang bi kluh pla durian lu leh anăn mâo klei hâo hưn durian dưi ba čhĭ ti China, mbĭt hŏng ênoh yuôm hlăm wưng giăm anei. Hlue si anôk bruă kriê dlăng, bruă mđĭ ênhă pla lu, kƀah ktuê dlăng, srăng ba klei amâo jăk, ngă kơ hnơ̆ng boh mkăp lu hĭn kơ ba čhĭ.

Tuôm lĕ leh hlăm klei kruh kyua amâo mâo păn kjăp hdră êlan mă bruă bi mlih sa krĭng lăn pla mjing truh 1 hecta ênhă lăn gŏ sang pô mâo bi pla mjing ana boh durian sơăi, Phạm Như Anh, dôk ti să Ia Blang, kdriêk Čư̆ Sê, čar Gia Lai lač, phŭn tal êlâo pla mjing ana boh durian đĭ jing siam snăk, ƀiădah leh kơ năn dơ̆ng dliu krô lehanăn djiê amâo mâo thâo ôh ya dŏ djŏ. Tui si Phạm Như Anh, ka thâo ôh kơ hdră dlăng kriê mta ana anei, ƀiădah kyua ƀuh mta boh anei hlăk hlê mâo ênoh snăn mnuih pla mjing bi kluh pla mjing ênưih lĕ hlăm klei kruh kơ bruă:

 

“Pla boh durian mâo hdră dlăng kriê bi jăk, amâo mâo djŏ jing ênưih ôh. Bi dlăng kơ ana boh čiăng thâo bi dlăng kriê hŏng klei jăk, tơdah dlăng kriê amâo mâo djŏ hdră kăn mâo boh tŭ dưn rei”.

 

 Jing sa pô pla mjing mâo leh klei mưng juă mơ̆ng sui hlăm dlăng kriê ana boh durian, Nguyễn Duy Khánh, ti ƀuôn Hoàng Tiên, să Ia Phìn, kdriêk Čư̆ Prông, čar Gia Lai brei thâo:

 

“Ana boh durian bi mâo klei thâo dlăng kriê wiê ênăk, amâo mâo djŏ jing hơăi mang msĕ hŏng lu ana boh mkăn ôh. Tal 2 lĕ, bi tơdah truh yan hrui êmiêt leh ƀiădah amâo mâo dưi čhĭ ôh snăn mnuih pla mjing hlŏng luič jih”.

 

 Đặng Ngọc Nam, K’iăng khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Ia Blang, kdriêk Čư̆ Sê, čar Gia Lai brei thâo hlăk dôk mtă kơ mnuih pla mjing brei thâo bi mkă ênoh pla mjing ana boh durian, đăm ôh koh rŭ hĕ jih ana mkăn bi kluh pla mjing hĕ ana boh durian sơăi:

 

“Ana pla phŭn jing kphê, dŭm adôk jing boh durian, ana boh durian jing pla pluă hlăm đang kphê, hŏng hnơ̆ng mơ̆ng 69 - 70 phŭn /hecta”

 

 Ară anei đang boh durian ti Lăn Dap Kngư đĭ pral, truh leh êbeh, 40.000 hecta. Hŏng ênhă anei snăn ti Lăn Dap Kngư anei jing êgao leh hŏng ênoh kčah brei pla. Anăp srăng lĕ hlăm klei mâo lu boh kroh, ƀiădah amâo mâo pô lŏ blei hlăm wưng kơ anăp. Tui si Lưu Trung Nghĩa, khua knơ̆ng bruă lŏ hma čar Gia Lai, hrô kơ bruă mđĭ ênhă pla mjing, brei mđing hĭn kơ bruă čuăl mkă lehanăn dlăng kriê wiê ênăk đang boh leh pla, mâo klei bi hgŭm hlăm bruă duh mkra pla mjing, hlŏng truh kơ bruă mkra mjing, dŭ mdiăng lehanăn ba čhĭ:

“Kyua mưng hĕ leh mơ̆ng klei pla mjing ka mâo hdră êlan jăk, mjing boh mnga mâo ba wĭt ka prŏng, amâo mâo pô kăp hrui blei snăn jing dleh dlan êdi hŏng mnuih pla mjing. Kâo ƀuh leh lu klei mnuih ƀuôn sang pla lehanăn koh, koh lehanăn pla. Lŏ mkŏ wĭt hdră mă bruă, ktrâo atăt hdră êlan pla mjing, si srăng ngă čiăng kơ phung duh mkra mâo klei bi mguôp kjăp kñăm mkŏ mjing hdră êlan mă bruă mơ̆ng phŭn hlŏng kơ êdŭk”.

 

Tui si Phŭn bruă lŏ hma hưn, ară anei lu anôk dôk pŏk mlar ênhă pla mjing boh durian ti dŭm krĭng mâo lăn ala amâo mâo jăk găl ôh, mâo leh đa đa anôk rŭ jih đang kphê tiu, tơl hnơ̆ng wăt hlăm kdrăn lŏ ăt čiăng pla ana boh durian mơh... Bruă pŏk phai anôk pla mjing đang boh durian êgao hdră čuăl mkă snăn anăp srăng lĕ hlăm klei amâo mâo jăk dleh thâo tĭng mkă êlâo, anăp srăng jing boh mâo lu hĭng kơ ênoh čiăng blei. Boh nik hŏng dŭm krĭng jing kdrăn lŏ anôk jing lăn čuôr, lăn bring kăn guôp rei hŏng pla boh durian, klei anei srăng ngă kơ boh mnga boh durian êdei dih amâo mâo djăp ênoh čuăn ôh mơ̆ng Việt Nam.

 

  Mrâo anei, Anôk kiă kriê bruă pla mjing, hlăm phŭn bruă lŏ hma ăt mâo leh mơh hră mtrŭn mơĭt kơ dŭm čar, ƀuôn prŏng nah dhŭng kơ bruă mđĭ kyar kjăp ana boh durian. Hră mtrŭn anei mâo bi lar êjai ti dŭm čar nah dhŭng ƀuh leh klei bi knăl hlăk hlê pŏk phai ti dŭm čar hlăm krĭng dap mnai krông Cửu Long, krĭng ngŏ kwar dhŭng, lehanăn lăn dap kngư. Tơdah boh durian mơh lŏ tui lĕ hlăm klei djŏ boh mnga luič ênoh čhĭ. Hlăk anăn mnuih pla mjing mơh jing pô tŭ klei luič liê tal êlâo, lehanăn ktrŏ kjham hĭn./.

 

VOV TAYNGUYEN

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC