Klei mnơ̆ng ngă tŭl hla ti ana hbei ƀlang mơ̆ng kman Sri Lankan Cassava Mosaic Virus ngă truh. Klei mnơ̆ng ngă anei ka mâo ôh sa mta êa drao răng mgang ana pla mjing dưi mdjiê kman anei. Klei mnơ̆ng ngă anei dưi đĭ lar mơ̆ng mjeh, mơ̆ng phŭn ana hbei ƀlang mâo mnơ̆ng ngă leh anăn mơ̆ng tŏng tĭt eh kô̆. Ana mrâo čăt knăt mâo mnơ̆ng ngă amâodah čăt mơ̆ng phŭn mâo mnơ̆ng ngă mâo klei huĭ hyưt srăng luč 80% hnơ̆ng hbei ƀlang, ana hbei ƀlang hlăm wưng prŏng lŏ mâo mnơ̆ng ngă srăng hrŏ hnơ̆ng leh anăn hnơ̆ng tŭ jăk hbei ƀlang, tơdah lŏ pioh mă mjeh anăn kơ gưl pla mjing êdei amâo srăng lŏ mâo hbei ôh.

Dŭm hdră êlan gang mkhư̆, mâo:

a. Hdră kriê dlăng klei mnơ̆ng ngă ana pla mjing

Kăm mkhư̆ klei dŭ mdiăng phŭn leh anăn hla hbei ƀlang mơ̆ng dŭm anôk mâo mnơ̆ng ngă truh kơ dŭm anôk ka mâo mnơ̆ng ngă

b. Hdră pla mjing kriê dlăng: Ruah mjeh ana hbei ƀlang:

Ruah dŭm mta mjeh dưi bi kdơ̆ng hŏng klei mnơ̆ng ngă msĕ si HN3, HN5, mjeh ƀiă mâo mnơ̆ng ngă msĕ si KM94 (mnơ̆ng ngă hdjul hĭn mkă hŏng mjeh mkăn). Amâo pla ôh dŭm mta mjeh HLS-11, HLS-12 (kreh pia jing mjeh lu kpŭng).

Mă yua mjeh amâo mâo mnơ̆ng ngă, mjeh mâo phŭn agha klă mngač. Mâo mă yua ôh ana mjeh mâo klei bi êdah tŭl hla (wăt kơ ƀiă) pioh ngă mjeh.

Mlih ana pla mjing: Amâo mâo pla giăm ana hbei ƀlang dŭm mta ana pla mjing amâo hdang dliê gam msĕ si: ana hlăt hla, trŏng msăm, trŏng dlông awan, boh giêt, boh plei, ana amrêč, kruê̆ hruê̆…ti dŭm anôk mâo mnơ̆ng ngă ƀiă êdi sa gưl pla mjing.

Amâo mâo pla mjeh ti ênhă pla mjing mâo mnơ̆ng ngă bi tŭl hla.

Lui êruh lăn plah wah 2 wưng pla mjing ƀiă êdi 30 hruê: Amâo mâo pla ôh ana hbei ƀlang hluê yan.

   c. Gang mkhư̆ mnơ̆ng djă ba kman (hdang dliê, tŏng tĭt eh kô̆)

Yua ƀưi blĭt êa kñĭ yuôl ti kdrăn pla mjing čiăng đăo knăl mâo tŏng tĭt eh kô̆ leh anăn mdjiê hĕ tŏng tĭt prŏng.

Dŭm anôk mâo klei arưp aram klei mnơ̆ng ngă tŭl hla bluh đĭ ktang srăng krih êa drao mdjiê tŏng tĭt eh kô̆ hŏng êa drao răng mgang ana pla mjing mơ̆ng wưng dôk jing boh.

 Mta êa drao răng mgang ala pla mjing mdiê tŏng tĭt eh kô̆: Dưi yua êa drao mâo mta Dinotefuran leh anăn Pymetrozne. Hnơ̆ng mtlai hŏng êa yua djŏ msĕ si klei mtô čih hlăm hruh êa drao mơ̆ng phung mkra mjing.

Klei krih êa drao: Krih bi msah jih hla ana hbei ƀlang. Bi hŏng ana hbei ƀlang prŏng (ana dlông, lu hla) srăng rơ̆ng krih ƀiă êdi 400 lĭt hlăm sa ha, krih êmưt leh anăn kluôm 2 nah hla mơ̆ng knăt mda truh kơ phŭn, kyua boh tŏng tĭt eh kô̆ kreh dôk lu ti dŭm hla nah gŭ. Bi hŏng ana hbei ƀlang mda, srăng krih msah hla wăt nah dlông leh anăn phŭn gŭ lăn čiăng mdjiê jih boh tŏng tĭt eh kô̆.

Hdră bi rai phŭn agha mnơ̆ng ngă tŭl hla hlăm ana hbei ƀlang.

Tal 1: Ksiêm duah, bi klă ênhă pla mjing mâo mnơ̆ng ngă, hnơ̆ng mnơ̆ng ngă leh anăn wưng đĭ hriê čiăng dưn yua hdră bi rai djŏ guôp.

Tal 2:  Krih êa drao răng mgang ana pla mjing mdiê tŏng tĭt eh kô̆ ti ênhă pla mjing mâo mnơ̆ng ngă leh anăn ênhă jĕ giăm êlâo kơ bi rai kñăm gang mkhư̆ tŏng tĭt eh kô̆ ba kman mnơ̆ng ngă tŭl hma nao kơ dŭm ênhă ka mâo mnơ̆ng ngă.

Tal 3: Bi rai jih jang ana hbei ƀlang mâo mnơ̆ng ngă amâodah kluôm ênhă pla mjing mâo mnơ̆ng ngă (mâo wăt phŭn, hla leh anăn hbei) leh krih êa drao mdiê tŏng tĭt eh kô̆ mâo 3 hruê leh anăn amâodưi lui êgao 7 hruê leh krih êa drao. Kyuadah, leh 7 hruê jing jih êa drao, tŏng tĭt eh kô̆ lŏ wĭt đĭ lar leh anăn lŏ dơ̆ng bi lar klei mnơ̆ng ngă tŭl hla.

Mâo 2 hdră:

+Bi rai sa kdrêč: Dưn yua hŏng ênhă pla ana hbei ƀlang mâo hnơ̆ng mnơ̆ng ngă ti gŭ 70%.

+Bi rai jih jang ênhă pla mjing mâo mnơ̆ng ngă: Dưn yua hŏng ênhă pla ana hbei ƀlang mâo hnơ̆ng mnơ̆ng ngă ti dlông 70%.

Dŭm ênhă pla mjing hbei ƀlang tơdah dưi rŭ hbei srăng rŭ mtam jih jang, mă knŏng hbei, phŭn leh anăn hla ba bi rai jih.

Hdră bi rai: Hrui mă leh anăn čuh, dơr êlam amâodah kčoh, bi lik (hŏng kngan amâodah masin) leh anăn mđam jing hbâo pruê.

MTÔ LAČ KƠ HDRĂ MĂ MJEH LEH ANĂN MNIA MBLEI MJEH

-  Mă mjeh:

+ Amâo mâo mă mjeh ti dŭm anôk dôk mâo klei mnơ̆ng ngă.

+ Amâo mâo mă mjeh ară anei dôk mâo mnơ̆ng ngă kjham msĕ si HLS-11, HLS-12, bi lar hmar dŭm mta mjeh dưi bi kdơ̆ng hŏng kman HN3 leh anăn HN5.

+Ruah mă mjeh amâo mâo kman, thâo bĭt phŭn agha čiăng ba pla mjing.

+Krih êa drao tŏng tĭt eh kô̆ leh anăn mă ba čuh bi rai jih dŭm phŭn mâo klei bi knăl mâo mnơ̆ng ngă tŭl hla.

+ Êlâo kơ hrui mă srăng mă jih dŭm phŭn mâo klei bi knăl mâo mnơ̆ng ngă (wăt knŏng mâo 1 kdĭt tŭl hla điêt).

+ Anôk bruă mă mjeh čiăng mă mta ksiêm mkă kman ti sang mkă dlăng čiăng bi klă mjeh amâo mâo kman.

- Blei mjeh ana hbei ƀlang:

+ Blei mjeh amâo mâo mnơ̆ng ngă, thâo klă phŭn agha.

+ Tơdah mjeh dôk hla srăng dlăng kơ knăt ana hbei ƀlang, tơdah ƀuh mâo mnơ̆ng ngă hlŏng lui mtam.

+ Tơdah mjeh amâo mâo hla, amâo lŏ dưi bi klă ôh phŭn mjeh mâo mnơ̆ng ngă dôk hgăm, srăng brei pô čhĭ ƀuă rơ̆ng srăng čiu tla klei hmăi tơdah mjeh mâo mnơ̆ng ngă.