Pô đang war nao êlâo hlăm bruă mlih mrô bruă lŏ hma
Thứ sáu, 08:03, 16/06/2023 Thiên Lý – VOV TP HCM Thiên Lý – VOV TP HCM
VOV4.Êđê- Jing pô ngă bruă mrô dưi mtô mjuăt ti Prăng, Đặng Dương Minh Hoàng tuôm mâo lu knơ̆ng bruă hlăm ala čar leh anăn ala tač êngao iêô jak hŏng hnơ̆ng prăk mlan dŭm êbâo USD. Lui jih klei anăn, Đặng Dương Minh Hoàng wĭt ti ƀuôn sang Bình Phước, ngă lŏ hma. Jhŏng mĭn, jhŏng ngă, Hoàng ba boh ƀơr Việt Nam ti dŭm ala čar.

Ñu lŏ kƀĭn phung khăp kơ klei mlih mrâo, mbruă mkŏ mjing Êpul hgŭm bruă lŏ hma mrô Bìng Phước, grăp knhuang đru kơ mnuih ƀuôn sang yua klei kreh knhâo hlăm bruă pla mjing.

Ti thŭn 35, Đặng Dương Minh Hoàng jing leh khua kiă kriê Đảng pla mjing Thiên Nông mâo ênhă êbeh 50ha ti kdriêk Bù Gia Mập, čar Bình Phước, hlăm anăn mâo 12ha pla boh ƀơr Mã Dưỡng (sa mta mnơ̆ng jăk yâo mơ̆ng Bình Phước), bi adôk pla ksu leh anăn tiu. Hŏng hnơ̆ng boh mnga 100 tôn hlăm sa thŭn, ênoh čhĭ mơ̆ng 70 – 90 êbâo prăk hlăm sa kg, leh mă jih prăk bi liê, grăp thŭn Đặng Dương Minh Hoàng mâo prăk mnga êbeh 6 êklai prăk. Boh ƀơr Mã Dưỡng ti đang pla mjing Thiên Nông amâodjŏ knŏng ba čhĭ hlăm ala čar ƀiădah dưi mnia mblei truh kơ Lào, Campuchia, Đài Loan, China leh anăn Japon. Ară anei Đặng Dương Minh Hoàng dôk mkŏ, pŏk mlar anôk mnia mblei truh kơ Ơrôp. Čiăng dưi mâo boh tŭ dưn msĕ ară anei leh anăn ba boh ƀơr Việt Nam nao kbưi, pô k’kiêng kơ anăn knăl “bơ Ông Hoàng” găn leh lu klei dleh êjai “Lui ƀuôn prŏng wĭt kơ ƀuôn sang”.

Hoàng lŏ yăl dliê, êlâo dih gŏ sang knŏng pla mă ksu leh anăn tiu. Ƀuh mjeh boh ƀơr Mã Dưỡng jing ana pla mjing mâo klei găl bruă duh mkra leh anăn dưi dlăng jing mnơ̆ng jăk yâo mơ̆ng Bình Phước, kyuanăn ama mơ̆ng Hoàng ngă bruă pla boh ƀơr. Êjai dôk kai hli lăn ama ñu djiê. Thŭn 2016, leh wĭt hriăm ti ala čar Prăng, Hoàng bi klă ksiêm duah pla mjing boh ƀơr Mã Dưỡng, lŏ dơ̆ng bi leh klei hmăng hmưi mơ̆ng ama ñu.

Yăl dliê kơ hdră ba boh ƀơr bn truh kơ dŭm ala čar, truh kơ phung blei ba yua, Hoàng brei thâo, đang pla mjing boh ƀơr mơ̆ng gŏ sang dưn yua kdrăp mrâo mrang Blockchain čiăng tui duah phŭn agha. Hlăm dŭm anôk mnia mblei điện tử, phung blei ba yua knŏng bi klă mrô QR srăng thâo klă anôk pla mjiing, hdră kriê dlăng, mta hbâo pruê, hruê hrui pĕ leh anăn ba čhĭ. Anei jing knhuang êbat đru kơ anăn knăl "Bơ Ông Hoàng" truh kơ kngang phung blei ba yua, pŏk mlar anôk mnia mblei amâo mâo guôp phung hrui blei. Hoàng brei thâo:

 “Klă sĭt ară anei mđing kơ bruă lŏ hma doh, ƀơ̆ng čiăng amâo mâo klei ruă jing klei mđing mơ̆ng phung blei ba yua, mâo lu mnuih khăp čiăng êdi. Ƀiădah čiăng ngă bruă lŏ hma doh amâo mâo thâo ngă bruă lŏ hma mrô srăng luč sa klei găl mkŏ hŏng phung blei ba yua. Bruă bi mguôp bruă lŏ hma doh hŏng bruă lŏ hma mrô đru kơ phung blei ba yua ktuê dlăng mơ̆ng kbưi, thâo klă hdră pla mjing, kriê dlăng ana pla mjing, răng mgang anăn knăl, mkŏ mjing anăn knăl.

Êjai ngă bruă lŏ hma, Hoàng amâo mâo lŏ ngă bruă msĕ hŏng dưm ôh, ƀiădah dưn yua kdrăp mrâo mrang, hrô kơ ai mnuih. Kluôm đang pla mjing dưi mdưm cảm biến, bi mguôp hŏng hdră krih aruăt êa leh anăn čŏng pruê hbâo truh kơ grăp phun boh ƀơr. Hlăm hdră dưn yua Internet mkŏ jing jang mnơ̆ng (IOT), jih jang klei čih hnơ̆ng ăp msah lăn, hnơ̆ng êa krih leh anăn klei đĭ hriê mơ̆ng ana pla mjing dưi hrui mă hŏng cảm biến leh anăn mơĭt kơ đĭng blŭ thâo mĭn čiăng mâo klei hlak mblang leh anăn mâo dŭm klei hưn, hdră êlan kơ phung pla mjing kriê dlăng, hrui pĕ boh kroh djŏ guôp. Phung pla mjing srăng mkiêt mkriêm 80% êa krih, 40% hbâo pruê leh anăn ana êa drao.

Klei bi hmô mlih mrô hlăm bruă lŏ hma mơ̆ng Hoàng dưi ba wĭt lu boh tŭ dưn leh anăn mâo lu mnuih uêñ mĭn. Ară anei mâo lu mnuih ti Bình Phước ăt nao hgŭm hlăm adŭ hrăm pŏk phai ênhă pla mjing Mã Dưỡng truh kơ 200ha. Hoàng mĭn sơnei, hlăm bruă lŏ hma “Čiăng nao kbưi srăng nao hrăm mbĭt” kyuanăn ñu hmăng hmưi kah mbha hdră ngă bruă jăk kơ grăp čô. Klei mĭn anăn mơ̆ng Hoàng mâo pô mnia mblei mniê Nguyễn Thị Thành Thực sa ai leh anăn kčĕ mkŏ mjing êpul hgŭm bruă lŏ hma mrô, mâo 12 čô mâo klei msĕ nao hgŭm, mơ̆ng anăn mâo Êpul hgŭm bruă lŏ hma ti mlan 6/2022, Anei jing sa hlăm dŭm anôk bruă tal êlâo mơ̆ng Bình Phước hluê ngă klei mlih mrô hlăm bruă lŏ hma. Hoàng dưi čuăn ruah ngă khua kiă kriê.

Hŏng bruă klam jing khua kiă kriê Êpul hŭm bruă, Hoàng mâo leh klei kčĕ leh anăn ba jao kdrăp anei kơ dŭm pluh knơ̆ng bruă. Mơ̆ng anăn mkŏ mjing wăl pla mjing hnơ̆ng tŭ jăk leh anăn hdră êlan kriê dlăng jăk hĭn, đru kơ mnuih ƀuôn sang mâo hnư hrui čiăng bi hơĭt klei hdĭp, boh nik dưi ba boh mnga bruă lŏ hma Việt Nam nao kbưi hĭn. Nguyễn Minh Hiếu, pô kiă kriê Gia Bảo Ecofarm ti wăl krah Phước Long, k’iăng khua kiă kriê êpul hgŭm bruă lŏ hma mrô Bình Phước brei thâo:

 “Hoàng mâo klei thâo hlăm klei hưn mthâo mrâo mrang. Ñu thâo êdi hlăm dŭm klei mlih mrâo kyuanăn mâo klei mtô kơ phung ayŏng adei, ăt msĕ mkŏ hŏng dŭm klei hưn čiăng mlih mrô ktang hĭn, jăk hĭn”).

Ară anei, phung hgŭm hlăm Êpul hg ŭm bruă mâo sơăi klei mtô yua app AutoAgri, boh nga bruă lŏ hma srăng dưi kriê dlăng hluê si hdră mbĭt. Hnơ̆ng tŭ jăk bruă lŏ hma amâo mâo klei kpleh kyuanăn bruă ba čhĭ hlăm ala čar amâodah ala tač êngao mâo klei găl hin. Hŏng bruă klam jing khua kiă kriê Êpul hgŭm bruă lŏ hma mrô Bình Phước. Truh kơ ară anei, lu gŏ sang pla mjing dưi mâo klei klei bi hmô mơ̆ng Hoàng leh anăn phŭn mâo klei tŭ jing.

Trần Quốc Duy, khua kiă kriê anôk bruă mtrŭt mđĭ klei mnia mblei leh anăn hiu čhưn ênguê čar Bình Phước brei thâo, đang pla mjing boh ƀơr mơ̆ng Hoàng jing sa hlăm dŭm klei bi hmô bruă lŏ hma thâo mĭn ti BÌnh Phước. Hoàng čŏng pô mkŏ, đru leh anăn kah mbha klei thâo kơ phung êdam êra čô̆ kơ bruă hluê êlan mrâo mrang. Čiăng mkŏ mjing sa wăl čô kơ bruă djŏ guôp, đru kơ phung mda asei jhŏng mlih mrâo, mbruă, ară anei anôk dôk hrăm mbĭt hŏng Hoàng hluê ngă lu hdră êlan. Trần Quốc Duy brei thâo:

 “Truh kơ ară anei, hmei dôk hrăm mbĭt hlăm êlan pŏk mlar dŭm klei hưn kơ phung mda asei, đru kơ ƀĭng ngă lŏ hma hlăm krĭng, đru mguôp kơ wăl mlih mrâo hŏng klei mbruă hŏng dŭm hdră êlan klă klơ̆ng. Sitôhmô mkŏ hŏng phung thơ̆ng kơ bruă lŏ čuê dŭm klei mĭn, klei hưn, amâodah ba jao kdrăp mrâo mrang. Mơ̆ng anăn si srăng ngă čiăng kơ bruă lŏ hma Bình Phước đĭ kyar leh anăn hrăm mbĭt hŏng rup boh mnga bruă lŏ hma Việt Nam truh kơ dŭm ala čar tar rŏng lăn leh anăn hlăm alŭ wăl”.

Hŏng dŭm hdră ngă bruă hŏng klei mbruă, mlih mrâo, kolei bi hmô pla boh ƀơr mơ̆ng Hoàng mâo hnơ̆ng čuăn Vietgap, dưi mâo lu klei pah mni mơ̆ng phŭn, dhar bruă. Hoàng mâo mă klei pah mni Lương Định Của thŭn 2021 mơ̆ng Bruă êdam êra gưl dlông mđup brei.

Ară anei Hoàng lŏ jing khua kiă kriê hdră bruă Lương Định Của kluôm ala. Hŏng bruă klamn anei, Hoàng mbĭt hŏng phung mâo klei bi hmô Lương Định Của mkŏ, đru kơ phung êda êra krĭng ƀuôn sang čô̆ kơ bruă hluê êlan bruă tuh tia 4.0. Hŏng klei khăp čiăng, amâo mâo mdei klei hriăm, mbruă leh anăn kdlưn hĭn, Hoàng mâo lu mnuih tŭ yap kơ klei bi klă êlâo dih, êjai ñu ruah wĭt ti ƀuôn sang čô̆ kơ bruă, đru kơ boh mnga bruă lŏ hma Việt Nam nao kbưi.

Thiên Lý – VOV TP HCM

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC