Hŏng êbeh 100 ha đang boh kruĕ hruĕ, thŭn 2022, Êpul hgŭm bruă lŏ hma mnia mblei Hùng Thơm (să Đăk Ta Ley, kdriêk Mang Yang, čar Gia Lai) mâo bi leh jih jang ngă hră mơar 7 mrô knăl anôk pla mjing. Đỗ Thị Thơm – Khua kiă kriê êpul bruă hgŭm brei thâo, kyuanăn jih jang boh mnga mơ̆ng êpul hgŭm bruă mâo čhĭ leh kơ ala tač êngao hŏng êlan phŭn, jih boh kruĕ hruĕ mta 1 mâo ba čhĭ kơ ala čar Prăng, lehanăn Switz:

 “Êpul hgŭm bruă mâo bi mguôp leh hŏng phung ƀuôn sang, lehanăn jih jang dŭm bruă hgŭm mkăn kñăm mkŏ mjing sa hdră êlan mă bruă djŏ hŏng ênoh čuăn mnuih blei yua mơ̆ng ala tač êngao lehanăn hlăm ala čar čiăng. Ară anei, tui si hdră tui duah klă mngač phŭn agha truh hŏng grăp boh sang pla mjing, čiăng hrăm mbĭt ngă bruă. Ară anei, ênoh boh mnga mâo đĭ leh êbeh 2 blư̆ mkă hŏng thŭn êlâo”.

   Msĕ snăn mơh, knơ̆ng bruă duh mkra pla mjing Hưng Sơn mâo bi leh hdră ngă bruă, lehanăn mâo mkăp truh 7 mrô knăl krĭng pla mjing mtei, 3 mrô knăl anôk đŭng hruh kơ 400ha mtei ti kdriêk Đăk Đoa, čar Gia Lai. Lê Hoàng Linh- Khua kiă kriê đang mtei mơ̆ng knơ̆ng bruă brei thâo, anei amâo mâo djŏ knŏng jing kliăng kơ klei dưi čhĭ mnia hŏng ala tač êngao, ƀiădah mơ̆ng klei anei dưi lŏ tui duah pŏk mlar anôk mnia mblei, lu arăng mơ̆ng ala tač êngao hriê tui duah akâo blei mnia. Thŭn dih knơ̆ng bruă mâo čhĭ leh giăm 20.000 tôn mtei, hdră hlăm thŭn 2023 jing bi mâo 24.000 tôn. Lê Hoàng Linh brei thâo:

 “Mơ̆ng phŭn pla mjing, phung duh mkra ngă leh hră mơar mrô knăl krĭng pla mjing. Snăn mơ̆ng pla mjing knơ̆ng bruă čŏng pô đŭng hruh, čŏng pô dưi čhĭ mnia hŏng ala tač êngao, amâo lŏ guôn găn pô dôk krah wah, dưi bi hrŏ ênoh bi liê. Mta kñăm mơ̆ng knơ̆ng bruă jing anăp anei srăng pŏk mlar anôk čhĭ mnia, mđing hĭn kơ boh tŭ mnơ̆ng pô mâo đăm lĕ hlăm klei dleh dlan ôh êjai bi mnia mblei”.

        Truh kơ knhal jih thŭn 2022, kluôm čar Gia Lai đã mâo mkăp leh truh 99 mrô knăl krĭng pla mjing kơ 6.700 ha mnơ̆ng pla, lu jing mtei, boh kruĕ hruĕ, amrêč, mkai, boh guga... Mbĭt hŏng anăn mâo 24 mrô knăl kơ anôk đŭng hruh, hŏng ênoh jih jang dưi mâo 700 tôn boh kroh mtah/hrue. Lê Tấn Hùng- K’iăng khua anôk bruă lŏ hma kdriêk Đăk Đoa, sa hlăm dŭm kdriêk mâo lu krĭng mâo mrô knăl pla mjing hĭn hlăm čar Gia Lai, brei thâo kơ hdră alŭ wăl mâo ngă leh:

 “Dhar bruă lŏ hma hgŭm leh hŏng anôk bruă pla mjing lehanăn răng mgang mnơ̆ng pla mjing, hlăm knơ̆ng bruă lŏ hma čar mkŏ mjing klei bi tuôm, dŭm êpul phung duh mkra mnia mblei ngă hră mơar mrô knăl krĭng pla mjing hŏng phung ƀuôn sang. Truh kơ ară anei kdriêk Đăk Đoa mâo 20 mrô knăl krĭng pla mjing lehanăn anôk đŭng hruh kơ boh mnga bruă pla mjing hlăm alŭ wăl lu jing 3 mta boh mnga mơ̆ng boh kruĕ hruĕ, mtei, lehanăn boh durian. Hluê anăn, hmei lŏ ngă hŏng dŭm mta mnơ̆ng pla mkăn, boh nik jing hŏng dŭm mta boh kroh, kñăm mđĭ hĭn klei bi hgŭm bruă, hơĭt kơ bruă mnia mblei hŏng ala tač êngao, mđĭ klei hdĭp phung pla mjing hlăm dŭm thŭn kơ anăp”.

        Hlăm dŭm thŭn êgao, boh mnga mnơ̆ng pla mjing mâo čhĭ kơ ala tač êngao mơ̆ng čar Gia Lai đĭ nanao. Thŭn 2022, klei čar bi mnia mblei hŏng ala tač êngao mâo truh 660 êklăk USD, hlăm anăn, giăm 80% jing boh mnga bruă pla mjing. Dưi mâo hĕ klei anei, nao mđrĭng hŏng klei mă bruă knhăk mơ̆ng phung duh mkra, pai mă mtam dŭm klei găl hlăm bruă bi mnia mblei, hdră êlan đru mdul kơ klei bi mnia mblei hŏng ala tač êngao, čŏng lŏ mâo dŭm hdră pŏk phai krĭng pla mjing ngă hră mơar mrô knăl krĭng pla mjing, mrô knăl anôk đŭng hruh boh mnga mâo...   Lưu Trung Nghĩa- khua knơ̆ng bruă lŏ hma čar Gia Lai brei thâo, thŭn anei, čar ktưn mkŏ mjing bi mâo mơ̆ng 180 – 200 mrô knăl krĭng pla mjing lehanăn hlăm brô mơ̆ng 40 – 50 mrô knăl anôk đŭng hruh boh mnga pioh ba čhĭ kơ ala tač êngao:

 “Hlăm thŭn lehg êgao, bruă lŏ hma jih ai tiê hâo hưn, đru kơ phung duh mkra mkăp mrô knăl krĭng pla mjing hŏng dŭm mta mnơ̆ng pla, čiăng kơ klei thâo bĭt anôk klă mngač, mă bruă hŏng klei ênuah ênô dơ̆ng mơ̆ng phŭn pla mjing hlŏng truh ti mmông đŭng hruh êlâo kơ ba čhĭ hŏng dŭm anôk mnia mblei prŏng”.

        Mbĭt hŏng klei bi mguôp bruă duh mkra pla mjing, bruă jih ai tiê ngă hră mơar krĭng pla mjing jing knhuang yuôm bhăn mơ̆ng čar Gia Lai anăp truh kơ anôk čhĭ mnia boh mnga mơ̆ng alŭ wăl, ƀrư̆ ƀrư̆ mkŏ mjing atur kjăp kơ klei mđĭ kyar bruă lŏ hma./.