Yan adiê êăt, ai êwa hơ̆k mơak dôk bŏ dlai hlăm dŭm ƀuôn êlan ti krĭng čư̆ čiăng Tả Leng, kdriêk Tam Đường, čar Lai Châu. Mơ̆ng aguah ưm hruê knăm mơak Gầu tào, êkei êdam, mniê êra hlăm kdrăp čŭt hơô djuê ana, bi mđup brei kơ hdơ̆ng pô dŭm klei blŭ tlao jăk mơak, mbĭt hŏng ênai khèn, ênhiang kdŏ djuê ana.

Ayŏng Giàng Làng Páo, ti ƀuôn Pho Lao Cải, să Tả Lèng brei thâo, knăm mơak Gẩu Tào mâo mơ̆ng klei ngă yang đưm. Anei jing wưng čiăng kơ mnuih Mông bi êdah klei mpŭ kơ lăn adiê, hmăng hmưi yang čư̆, kbuă lăn hơêč hmưi kơ mnuih ƀuôn sang hlăm ƀuôn. Mơ̆ng anăn brei kơ mnuih ƀuôn sang thŭn mrâo suaih pral, grăp čô mâo klei hơ̆k mơak, mâo boh mnga, mdiê ktơr bŏ hjiê, mnơ̆ng rông bŏ war.

Kâo pô nao hlăm knăm mơak Gầu tào mgei ai tiê êdi. Anei jing knăm mơak knhuah gru mơ̆ng mnuih Mông, dưi lŏ čuê mơ̆ng đưm kyuanăn amâodưi lui ôh. Hmei lač jăk kyua klei uêñ mĭn mơ̆ng Đảng leh anăn knŭk kna mkŏ mjing kơ mnuih ƀuôn sang, kâo pô hơ̆k mơak êdi. Jing pô nao hgŭm hlăm knăm mơak hlăm lu thŭn, tơdah kâo thâo kâo srăng lŏ mtô kơ phung anak čô čiăng dưi djă pioh lă lar.

Grăp thŭn msĕ sơnăn sơăi, grăp wưng knăm mơak Gầu tài ti să tả Leng dưi iêo jak lu phung tuê hlăm leh anăn êngao čar čuă dlăng. Ktuê dlăng dŭm knhuah dhar kreh phŭn mơ̆ng mnuih Mông hlăm alŭ wăl, phung tuê ƀuh lu klei jăk. Amai Bùi Thị Tình, mơ̆ng Hà Nội brei thâo:

Hriê hŏng knăm mơak anei kâo ƀuh jăk êdi, hơ̆k mơak leh anăn jiă kma dhar kreh djuê ana mơ̆ng mnuih Mông tinei. Mnuih ƀuôn sang nao hgŭm dŭm klei bi lông ƀuh hur har êdi.

Să Tả Lèng, kdriêk Tam Đường, čar Lai Châu jing anôk hdĭp mda phŭn mơ̆ng mnuih Mông. Knăm mơak Gầu tào yan mnga akŏ thŭn jing anôk kriê pioh dhar kreh, ăt msĕ mơh bi mguôp mnuih ƀuôn sang hŏng dŭm klei yăl dliê, leh sa thŭn mă bruă suăi êmăn. Knăm mơak Gầu Tào ăt jing klei găl kơ grăp čô ti dŭm ƀuôn kbưi, ƀuôn giăm nao mă bruă mâo wưng wĭt mbĭt hŏng gŏ sang, găp djuê, wĭt hŏng ƀuôn sang, hlăp lêñ mprăp mŭt hlăm thŭn mrâo, hmăng hmưi sa thŭn mă bruă knuă myun mdan. Hảng A Lử, k’iăng khua bruă sang čư̆ êa să Tả Lèng, kdriêk Tam Đường yăl dliê:

Knăm mơak Gầu tào anei brei mâo klei yâo mơak, hơêč hmưi kơ mnuih ƀuôn sang grăp thŭn mâo klei suaih pral, gŏ sang yâo mơak. Phung yang brei kơ mnuih ƀuôn sang mâo mdiê braih, rông mnơ̆ng dhơ̆ng mâo klei găl hĭn. Phung yang srăng hơêč hmưi kơ anak mnuih mâo klei suaih pral, gŏ sang yâo mơak, amâo mâo klei ruă duam.

Tơdah mnuih Mông ti Tả Lèng mâo knăm mơak Gầu tào, bi mnuih Thái ti să Bản Bo, kdriêk Tam Đường mâo knăm mơak Xòe chiêng. Yan mơak akŏ thŭn iêo jak dŭm êbâo čô mnuih ƀuôn sang leh anăn phung tuê nao hgŭm. Tinei phung tuê dưi ñŭ kma hlăm ai êwa myang klei ngă yang akŏ thŭn mrâo mơ̆ng mnuih Thái ti djiêo hnoh êa, dưi nao hgŭm hlăm klei kdŏ xoè mbĭt hŏng mnuih ƀuôn sang hlăm alŭ wăl, ăt msĕ mơh ktuê dlăng klei siam mơ̆ng ƀuôn sang mnuih Thái hŏng sang krum knhuah gru. Ayŏng Nguyễn Văn Trọng, tuê mơ̆ng Hải Phòng brei thâo:

Anei jing gưl tal 3 kâo nao hlăm knăm mơak Xoè Chiêng akŏ thŭn mrâo. Kâo ƀuh knăm mơak anei mnuih ƀuôn sang hruê lu êdi. Mnuih ƀuôn sang hriê tinei hmăng hmưi mâo sa thŭn mrâo angĭn ênang hjan siam leh anăn kâo hriê tinei hmăng hmưi mâo mă lu klei tŭ jing hlăm klei mă bruă knuă leh anăn klei hdĭp.

Nao hŏng knăm mơak, phung tuê dưi ñu kma mbĭt hlăm klei kdŏ xoè leh anăn dưi ƀuh klă klei bi mguôp, dŭm knhuah siam dhar kreh mdê hjăn mơ̆ng mnuih djuê ana Thái. Knăm mơak dưi mkŏ mjing lu thŭn hŏng anei leh anăn jing klei bi klă kơ klei bi mguôp mơ̆ng bruă sang čư̆ êa, mnuih ƀuôn sang hlăm bruă hluê ngă hdră mtrŭn kơ bruă kriê pioh, nao mbĭt hŏng mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê ti alŭ wăl. Nguyễn Sỹ Tiện, k’iăng bruă sang čư̆ êa să Bản Bò, kdriêk Tam Đường brei thâo:

Knăm mơak Xoè chiêng mâo mơ̆ng đưm mơ̆ng mnuih djuê ana Thái, ñu dưi mkŏ mjing mơ̆ng klei hdĭp mda aguah tlam mơ̆ng mnuih ƀuôn sang. Leh anăn mta kñăm mơ̆ng knăm mơak bi êdah ai tiê bi mguôp, hrăm mbĭt găn jih klei dleh dlan, klei lông dlăng leh anăn hrăm mbĭt dưn klei hơ̆k mơak hlăm klei hdĭp, hlăm dŭm hruê mơak, hruê knăm, hruê tết leh anăn dŭm wưng mkăn.

Hlăm ai êwa hơ̆k mơak mơ̆ng yan mnga, mnuih ƀuôn sang Lai Châu hrăm mbĭt mkŏ mjing dŭm knăm mơak bi mni kơ knhuah gru djuê ana. Knăm mơak yan mnga jing wưng grăp djuê ana dưi rang mdah dhar kreh djuê ana, mơ̆ng knhuah gru, mnơ̆ng ƀơ̆ng huă truh kơ dŭm klei hlăp mblul. Phung tuê nao ti Lai Châu wưng anei dưi kma mbĭt hŏng dŭm mta bruă dhar kreh mơ̆ng dŭm djuê ana msĕ si: kdŏ giê kram, mmuñ then, ayŭ đĭng khèn amâodah nao hlăm dŭm klei hlăp lêñ msĕ si trŭt giê, ktŭng klei, mnah hna.

Leh wưng Tết Nguyên đán ti čar Lai Châu srăng mkŏ mjing lu knăm mơak, mơ̆ng gưl čar truh kơ gưl să. Anei jing bruă čiăng kriê pioh, bi lar dŭm boh tŭ dưn dhar kreh mơ̆ng dŭm djuê ana ti alŭ wăl. Êngao kơ mta kñăm bi djăp ênŭm klei čiăng hlăm ai tiê mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, anei ăt jing dŭm hdră bruă kčưm kơ sa thŭn mtrŭt mđĭ bruă hiu čhưn ênguê, iêo jak lu phung tuê hriê ti Lai Châu hlăm thŭn 2025.

Knăm mơak yan mnga ti Lai Châu amâo djŏ knŏng jing wưng čiăng kơ mnuih ƀuôn sang drông tết ƀiădah lŏ jing bruă ksiêm duah dhar kreh lu êa mil, mkŏ anak mnuih hŏng čư̆ dliê. Grăp knăm mơak jing sa klei bi klă kơ klei lu jơr hlăm knhuah gru djuê ana mơ̆ng mnuih djuê ƀiă, ba kơ phung tuê dŭm klei dleh wơr. Hŏng klei siam leh anăn ai êwa jăk mơak, Lai Châu jing anôk jăk êdi hlăm akŏ yan mnga kơ phung čiăng ksiêm duah, ktuê dlăng leh anăn ñŭ kma mbĭt hlăm wăl yan mnga ti krĭng dlông Yŭ Dưr./.