VOV4.Êđê - Hla\m du\m thu\n gia\m anei, kha\dah ênoh ]h^ kta\k ksu tru\n êdi, brua\ duh mkra mnia mblei mơ\ng Knơ\ng brua\ 78 la] hja\n lehana\n Binh đoàn 15 la] kluôm dôk tuôm ho\ng lu klei dleh dlan, [ia\dah ho\ng klei m^n mđ^ kyar hluê hdra\ h’^t kja\p, brua\ ra\ng mgang la\n êa wa\l anôk hd^p mda jing brua\ bi mđing tal êlâo, ana\n Knơ\ng brua\ 78 duh bi liê leh kơ hdra\ brua\ msir mkra bi mdoh wa\l anôk hd^p mda ti Sang ma^ mkra mjing kta\k ksu ho\ng sa hdra\ djo\, dja\p hnơ\ng ]ua\n msir mkra êa djah djâo mta A. Anei jing sa hla\m du\m anôk brua\ duh mkra ba ako\ ti ]ar Kontum kơ brua\ rơ\ng ra\ng mgang la\n êa wa\l anôk hd^p mda.

Ti Plei Ngo Rông, sa\ Ia Krêl, kdriêk Đức Cơ, ]ar Gialai lu jing mnuih djuê ana Jrai hd^p mda, klei hd^p kno\ng jưh knang kơ brua\ lo\ hma pla mjing. Aduôn Rmah H’Huy, khua brua\ Đảng Plei Ngo Rông brei thâo, du\m thu\n tiêu, kphê, lehana\n k`u\l jăk êa hl^m hjan, ]h^ mâo ênoh mơh, snăn klei hd^p mda mnuih [uôn sang hơ^t, [ia\dah tơ tuôm ho\ng êa hl^m hjăn amâo mâo jăk, ]h^ mnia amâo mâo yuôm, mse\ ho\ng ara\ anei ngă leh kơ lu go\ êsei lo\ le\ hlăm klei k[ah êsei hua\. Brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo hla\m [uôn dleh dưi djăp ênoh ]ua\n k]ah, boh nik tơdah ba yua ho\ng ênoh ]ua\n mrâo:

“ Hluê ngă ênoh ]ua\n bi hro\ [un, djo\ ho\ng ênoh ]ua\n mơ\ng brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, jing bi hro\ [un ho\ng lu hdră êlan, ara\ anei hlăm [uôn dôk tuôm ho\ng klei dleh dlan, kyuadah hlăm [uôn ara\ anei adôk êbeh 40% jing go\ êsei [un. Hlăm wưng kơ ana\p, ]ia\ng dưi djăp ênoh ]ua\n bi hro\ [un djo\ ho\ng ênoh ]ua\n mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, [uôn ăt dôk guôn klei gưl dlông đru”.

Sa\ Ia Krêl, mâo leh knơ\ng brua\ sang ]ư\ êa ]ar Gialai mkla\ mklơ\ng tu\ yap djăp ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo knhal jih thu\n 2015, wưng tu\ yap jing thu\n 2015 – 2020. Leh ksiêm mka\ ho\ng ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo wưng thu\n 2016 – 2020, sa\ kno\ng djăp ma\ 9/19 ênoh ]ua\n, jing toh hroh êgao kơ mkrah. Siu Luy`, khua sa\ Ia Krêl, brei thâo, tơdah hluê ho\ng ênoh ]ua\n mrâo snăn sa\ Ia Krêl dleh dưi djăp ênoh ]ua\n kr^ng [uôn sang mrâo, kyuadah adôk lu ênoh ]ua\n dleh dưi bi s^t mse\ si bi hro\ [un, hnơ\ng hrui w^t, klei kơ sang dôk. Sa\ dleh ]o\ng hjăn ngă brua\, tơdah ]ia\ng bi djăp ênoh ]ua\n ana\n, brei bi mâo prăk mơ\ng knu\k kna đru:

“ Mâo lu snăk ênoh ]ua\n sa\ dleh dưi bi leh kơ go\ êsei [un, kơ hnơ\ng hrui w^t, klei kơ sang dôk, anôk brua\ dhar kreh, ]ia\ng snăk mâo prăk knu\k kna bi liê lu, klei anei bi mbha hlăm lu wưng, kyuadah hlăm klei knu\k kna duh bi liê mâo leh hdră duh bi liê hnơ\ng man dưn, lehana\n bhiâo hla\m hdră ngă brua\”.

Ti kdriêk Đức Cơ, ]ar Gialai êjai dôk ngă ]ia\ng bi leh ênoh ]ua\n mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, wưng thu\n 2016 – 2020, mb^t ho\ng dua sa\ djăp leh ênoh ]ua\n jing Ia Krêl, lehana\n Ia Dom, 7 sa\ adôk hlăm kdriêk ăt lo\ toh hroh lu ênoh ]ua\n. Kyuadah leh lo\ mâo ênoh ]ua\n mrâo ti hnơ\ng ktro\ h^n, mâo du\m ênoh ]ua\n ka djo\ guôp ôh ho\ng klei jing hlăm alu\ wa\l. Mb^t ho\ng ana\n, mâo đa đa ênoh ]ua\n lo\ mđ^ h^n, êjai brua\ dôk ngă ka leh ôh. Snăn ho\ng klei ba yua ênoh ]ua\n mrâo, amâo lo\ dưi mgo# mgan ôh, kyuadah êwang bi kpleh jing pro\ng leh. Ngô Hữu Thiện, khua sa\ Ia Dom, kdriêk Đức Cơ, ]ar Gialai, brei thâo, hluê ho\ng ênoh ]ua\n mrâo snăn ara\ anei sa\ kno\ng mrâo bi leh mil 15/19 ênoh ]ua\n k]ah:

“ Sa boh sa\ bi hmô, tơdah leh dưi bi leh ênoh ]ua\n mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo, snăn mâo du\m ênoh ]ua\n dôk hlăm klei mda đei. {ia\dah kyua yap jing sa\ bi hmô snăn bi mđ^ he\ yơh, mtru\t ai tiê jih jang knua\ druh, mnuih [uôn sang, lehana\n mđ^ ai du\m boh sa\ adôk. Kyuana\n, truh kơ đa đa ênoh ]ua\n lo\ toh hroh. Tui si brua\ sang ]ư\ êa lehana\n du\m brua\ Đảng alu\ wa\l m^n, hla\m wưng kơ ana\p srăng lo\ mâo klei kia\ kriê, bi mlih si srăng ngă bi djo\ h^n, ktưn truh kơ thu\n 2020, srăng dưi tu\ yap djăp ênu\m, lehana\n ho\ng klei kjăp h^n”.

Ara\ anei, hla\m kluôm ]ar Gialai tui si ênoh yap ka jăk ênu\m, snăn ênoh sa\ lo\ toh hroh ênoh ]ua\n, tui si ênoh ]ua\n mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo wưng thu\n 2016 – 2020. {ia\dah, mơ\ng klei s^t brei [uh kdriêk Đức Cơ, sa hla\m du\m kdriêk duh mkra kdlưn h^n hlăm ]ar, snăn dưi [uh, ênoh sa\ toh hroh du\m ênoh ]ua\n hla\m kluôm ]ar amâo mâo djo\ [ia\ ôh… brua\ mghaih msir si srăng ngă ho\ng du\m sa\ mâo leh klei mkla\ mklơ\ng bi êdah djăp ênoh ]ua\n [ia\dah lo\ toh hroh lu ênoh ]ua\n, jing klei năng lo\ mđing.

Trương Phước Anh, khua knơ\ng brua\ lo\ hma, Khua kia\ kriê Êpul g^t gai brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo ]ar Gialai brei thâo, ]ar hlăk ksiêm w^t jih jang du\m sa\ djăp leh ênoh ]ua\n hlăm ]ar. Ho\ng du\m boh sa\ lo\ mâo ênoh ]ua\n toh hroh, brua\ sang ]ư\ êa gưl kdriêk, sa\ mâo brua\ klam duah djăp hdră lo\ bi djăp ênoh ]ua\n ana\n. Tơdah amâo mâo dưi djăp ôh ho\ng ênoh ]ua\n mrâo, srăng mâo klei k]e\ kơ knơ\ng brua\ sang ]ư\ êa ]ar, thâodah lo\ sua w^t klei tu\ yap djăp ênoh ]ua\n:

“ Ara\ anei mâo leh hdră bi kla\, srăng ksiêm hla\m thu\n 2018 mtam, hlăm grăp alu\ wa\l brei mâo hdră k`ăm lo\ mđ^ bi djăp ênoh ]ua\n ana\n. Bi brua\ lo\ sua w^t ăt srăng ngă mơh, kdrê] kơ knơ\ng brua\ hlăk dôk bi trông ]ia\ng bi kla\ kơ ya wưng srăng sua w^t. Tơdah sua w^t hlăm knhal jih thu\n. Dlăng w^t hlăm wưng ana\n hlo\ng truh kơ 6 mlan k]ah, tơdah hlăm wưng ana\n kăn lo\ dưi bi mlih rei, snăn jih jang ênoh ]ua\n toh hroh srăng tuôm ho\ng klei sua w^t yơh. {ia\dah brua\ sua w^t anei mâo hra\ mơar mơ\ng Adu\ brua\ kia\ kriê brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo mơ\ng gưl dlông ka mâo klei blu\ ôh. Snăn mđ^ ai yơh du\m sa\ brei g^r dua êlan mđ^ ênoh ]ua\n ana\n”.

Ngă du\m ênoh ]ua\n k]ah mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo wưng thu\n 2016 – 2020, mâo leh lu boh sa\ lo\ toh hroh hlăm ]ar Gialai. Mơ\ng klei ana\n brei [uh, brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo ti anei ăt adôk lu brua\ ka kjăp ôh.

Klei yuôm bhăn h^n jing brei mâo ksiêm mkla\ bi djo\ boh mơ\ng du\m sa\ ana\n si ngă leh brua\ knua\ anei. Đăm bi tio\ êran tui duah kno\ng klei bi mni ôh, lehana\n ]ia\ng bi msiam klei hâo mdah, du\m klei mkla\ mklơ\ng djăp ênoh ]ua\n mrâo h^n êdi, [ia\dah ti du\m kr^ng [uôn sang ăt adôk nanao klei hđăp ana\n jing amâo mâo ram, ana\n jing ăt ư\ êpa, lehana\n [un [in.

Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k