VOV4.Êđê - Mđ^ lar knhuah gru L^ng kahan Awa Hồ, kahan hđa\p Y’Bla\m Niê, kha\ng iêu jing Aê Nho, mnuih [uôn sang djuê ana êđê, ti [uôn Klat C, sa\ Êa Drông, wa\l krah {uôn Hồ, ]ar Daklak, ga\n hgao leh du\m klei dleh dlan, mđ^ kyar brua\ duh mkra go\ sang. ~u lo\ jih ai tiê kreh kria\ng  hluê nga\ hla\m lu hdra\ brua\ bi lông ktưn kha\p ]ia\ng kơ la\n ]ar ti alu\ wa\l, ]o\ng pô ba myơr la\n ]ia\ng ru\ mdơ\ng sang dhar kreh [uôn.

{o# mta dla\ng ênang ê’ưih, Aê Nho m’ak hlak yăl dliê, thu\n 1979, leh rue# ngă kahan, `u mphu\n kơ brua\  mđ^ kyar duh mkra leh ana\n ruah mă kphê jing mnơ\ng pla phu\n. Leh đang kphê khua mduôn, hnơ\ng mâo boh mnga hro\ tru\n, `u jho\ng ai tiê bi mlih 1 kdrê] lăn ba pla tiêu leh ana\n ba yua hdră mnê] nga\ brua\ mrâo mrang. Ara\ anei, go\ êsei `u mâo êbeh 2 êbâo gơ\ng tiêu leh ana\n 1 ha 6 đang kphê hlăk mboh. ~u lo\ pla mpluă du\m mta ana boh kroh mse\ si sâu riêng, boh [ơr, boh kneh hlăm đang kphê. Hlăm bruă pla mjing, Aê Nho ]o\ng grep tu\ jing djuê mjeh boh [ơr Hass leh ana\n ]o\ng bi mdjuê mjeh tiêu. Amâo djo\ kno\ng jho\ng bi m^n, jho\ng ngă, jho\ng duh bi liê ba yua hdră mnê] nga\ brua\ mrâo mrang hlăm bruă duh mkra, grăp thu\n go\ êsei Aê Nho mâo hnư hrui w^t truh du\m êtuh êklăk prăk:

“ Go\ êsei kâo mâo 1 ha 6 đang kphê, êngao kơnăn kâo pla tiêu, ba pla mpluă du\m mta ana boh kroh mse\ si sâu riêng, boh [ơr, boh kneh… Kâo ăt rông êmô, rông hlăm brô 200 drei mnu\ grăp thu\n… ]ia\ng lo\ dơ\ng mâo hnư hrui w^t. Kphê khua mduôn, snăn kâo uă druôm ru\ leh ana\n ba pla mrâo. Grăp thu\n hrui w^t yap mdu\m mơ\ng go\ êsei kâo mâo hlăm brô 300 êklăk prăk”.

Amâo djo\ kno\ng ngă bruă duh mkra thâo mbruă, jing khua g^t gai hlăm Êpul hgu\m kahan hđăp [uôn Klat C, Aê Nho mđ^ h^n klei đua klam ho\ng êpul êya, ba ana\p hlăm du\m mta bruă mơ\ng [uôn sang. Kyua ngă jăk bruă ]ung ba iêu la] mnuih [uôn sang anăn [uôn Klat C ho\ng 100% mnuih [uôn sang hluê đăo, klei êđăp ênang bruă kđi ]ar dưi rơ\ng bi h’^t kjăp. Aê Nho yăl dliê, je\ giăm sia\ suôr ho\ng mnuih [uôn sang amâo djo\ kno\ng bi k[^n grăp hruê, [ia\dah du\m klei bi k[^n [uôn, hlăm du\m hruê knăm m’ak, klei dơr djiê bru\... jing klei găl jăk ]ia\ng `u blu\ hra\m mtă mtăn kơ mnuih [uôn sang. Mâo mnuih [uôn sang đăo knang leh ana\n khăp ]ia\ng jing klei mđ^ ai ]ia\ng `u g^r ktưn ngă bi leh bruă k]ah jao kơ pô:

“ Kâo đru mguôp klei blu\, mguôp mb^t ho\ng du\m knơ\ng, dhar bruă mtă mtăn kơ mnuih [uôn sang amâo hmư\ asa\p phung ju\ jhat mplư, mtă mtăn kơ mnuih [uôn sang h’^t ai tiê ngă bruă pla mjing, mđ^ kyar bruă duh mkra go\ êsei… Iêu la] phung hội viên hlăm êpul hgu\m kahan hđăp ba ana\p kơ mnuih [uôn sang tui hriăm”.

Ho\ng klei nga\ brua\ jih ai tiê, mâo klei đua klam, blu\ hlo\ng ngă mtam, Aê Nho mâo mnuih [uôn sang dlăng jing gru mnga] mơ\ng [uôn sang. Ama Păn, mnuih hlăm [uôn Klat C hưn ktưn:

“ Aê Nho jing mnuih khăng đru, mtă mtăn kơ hmei. ~u kreh kriăng iêu la] mnuih [uôn sang đru mguôp du\m hnư prăk mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo. ~u mtă mtăn kơ hmei mâo lăn snăn ba pla du\m mta ana ]ia\ng lo\ dơ\ng mâo hnư hrui w^t leh ana\n bi kreh kriăng ngă bruă. Mnuih [uôn sang djăp mnuih bi mni s’a^ kơ `u mâo ai tiê jăk leh ana\n hmư\ tui hluê”.

Kahan hđăp Aê Nho lo\ jing gru mnga] hlăm bruă myơr lăn nga\ mkra du\m hdră bruă êpul êya ba yua hlăm [uôn. Thu\n 1999, Aê Nho ]o\ng myơr giăm 500 m2 lăn đang kphê ]ia\ng knu\k kna đru ru\ mdơ\ng sang k[^n [uôn [uôn Klat C. Thu\n 2004, leh Sang hră Gưl I Trần Quốc Toản dưi ru\ mdơ\ng ti [uôn Klat C, `u ]o\ng myơr uă druôm êbeh 100 gơ\ng tiêu mơ\ng go\ êsei, myơr lăn po\k phai êlan klông leh ana\n iêu la] 2 go\ êsei giăm ana\n myơr lăn ]ia\ng êlan anei dưi ngă bi leh. Du\m klei đru mguôp mơ\ng Aê Nho jing ba klei mđ^ ai kơ mnuih [uôn sang hgu\m ai tiê mko\ mjing kr^ng [uôn sang mrâo.

          Nguyễn Văn Công – khua Êpul hgu\m kahan hđăp să Êa Drông, la] kơ Aê Nho:

“ Êdah kdlưn hlăm du\m hdră bruă mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo mâo lu êpul hgu\m, hlăm ana\n êdah klă mâo Y’ Blăm – khua g^t gai Êpul hgu\m kahan hđăp [uôn Klat C, jin sa ]ô knuă druh pral kdal nga\ brua\ ho\ng jih ai tiê, mâo du\m bruă ngă s^t,  jing sa ]ô mnuih êdah kdlưn, sa gru mnga] hmei ma\  bi hmô ba  mtô mblang kơ du\m mnuih hla\m êpul leh ana\n mtru\t mjhar po\k nga\ hlăm kluôm să, tui hluê knhuah mnuih jăk bruă jăk”.

Ho\ng du\m klei đru mguôp kơ bruă mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo leh ana\n hdră bruă jih jang mnuih [uôn sang hgu\m mguôp mko\ mkra klei hd^p mda dhar kreh ti alu\ wa\l, Aê Nho k’drưh mâo mă leh lu hra\ pah mni mơ\ng du\m gưl knơ\ng bruă. ~u jing leh gru mnga] mnuih [uôn sang Êđê, jing klei hưn ktưn mơ\ng mnuih [uôn sang [uôn Klat C.