Hlăm sang prŏng čhĭ mnơ̆ng ƀơ̆ng ti ƀuôn Akŏ Dhông, sa boh ƀuôn hiu čhưn ênguê gưl čar ti ƀuôn hgŭm Ƀuôn Ama Thuôt, ayŏng Y-Nuel Niê mjêč ruăt dôk drông, ktrâo atăt grăp êpul tuê nao mŭt ƀơ̆ng huă mơ̆ng djuê ana Êđê. Ayŏng Y-Nuel Niê brei thâo, mnuih ƀuôn sang ară anei amâo lŏ mă hjăn bruă lŏ hma. Hiu čhưn ênguê hdră dhar kreh, mnơ̆ng ƀơ̆ng huă hlăk jing hdră duh ƀơ̆ng mrâo.

 “Ară anei lăn amâo ênŭm čiăng pla boh durian snăn drei bi mlih mđing kơ bruă hiu čhưn ênguê. Boh nik, hdră hiu čhưn ênguê êpul êya hlăm anăn mâo kphê, mnơ̆ng ƀơ̆ng huă, pla dŭm mta djam mtam, trŏng phĭ mơ̆ng djuê ana pô, ară anei ba wĭt lu boh tŭ dưn, mjing êpul êya ngă bruă hiu čhưn ênguê jăk êdi”.

Mbĭt hŏng ƀuôn Akŏ Dhông, hlăm 5 thŭn êgao, Dak Lak mkŏ mjing leh 10 ƀuôn hiu čhưn ênguê êpul êya, ba hdră dhar kreh dŭm ƀuôn sang jing boh kdrŭt mđĭ kyar bruă duh mkra. Y-Wer Ktŭl, khua ƀuôn ti ƀuôn Tuôr, sa ƀuôn hiu čhưn ênguê mkăn mơ̆ng Dak Lak brei thâo, mơ̆ng dŭm gŏ sang ngă bruă hiu čhưn ênguê tŭ jing, hdră ngă mrâo hlăk dưi bi lar ti lu anôk. Grăp ênai čing, ênhiang mmuñ, knhuah sang krum, sang dlông lehanăn hnoh êa akŏ ƀuôn, ară anei dưi ba yua ngă hdră hiu čhưn ênguê.

"Ba yua klei găl mâo Êa Tuôr, krông Serepok lehanăn dŭm knhuah dhar kreh jăk siam čiăng mđĭ kyar bruă hiu čhưn ênguê êpul êya, lăn mnga êa mơak. Ƀuôn ăt mkŏ mjing kơ lu phung mda asei nao tui hriăm ngă bruă hiu čhưn ênguê, ară anei wĭt kơ ƀuôn sang ngă yơh. Ƀuôn mprăp leh ênŭm, srăng gĭr lehanăn čang hmăng bruă knŭk kna lŏ đru thiăm čiăng dưi ngă bruă tŭ jing”.

Mđrĭng hŏng bruă hiu čhưn ênguê, dŭm hdră pla mjing phŭn ăt đĭ kyar pral. 8 mlan êgao, ênoh prăk bi mnia mblei hŏng ala tač êngao mơ̆ng čar mâo êbeh 2 êklai USD, mâo 91% hdră kčah, đĭ 33,9% mkă hŏng wưng anei thŭn êlâo. Bruă tuh tia mkra mjing, ka mâo klei găl đĭ kyar ôh ti čar ƀiădah ăt mâo hnơ̆ng đĭ kyar 12,3%. Dŭm krĭng tuh tia mkra mjing ti krĭng nah Yŭ čar, jak iêu leh 7.000 čô mnuih mă bruă.

Hlăm wưng ti anăp, Dak Lak lŏ dơ̆ng pŏk mlar bruă klam hlăm hdră mđĭ boh tŭ yuôm mnơ̆ng lŏ hma ala čar, boh nik hŏng mnơ̆ng pla sui thŭn lehanăn ana boh kroh. Mđrĭng hŏng anăn, hdră bi mlih bruă duh mkra dưi bi êdah klă, mơ̆ng “Bruă lŏ hma mơ̆ng đưm” jing leh “Bruă lŏ hma – tuh tia mkra mjing mrâo mrang” mguôp mbĭt. Tă hdră êlan trah dlăng mơ̆ng čar jing pŏk mlar wăl anôk đĭ kyar kơ nah Ngŏ. Krĭng wăl duh mkra Dhŭng Phú Yên – hŏng hnơ̆ng êbeh 20.000 ha, mguôp hŏng kdrŭn Bãi Gốc – hlăk jing ƀăng jang phŭn čiăng kơ Dak Lak lehanăn kluôm Lăn dap kngư mkŏ hgŭm hŏng hdră duh mkra ktuê hang ksĭ. Tinei, lu hdră prŏng dưi pŏk ngă: Kdrŭn Bãi Gốc lehanăn krĭng bi mguôp hdră mkra mjing msei hjei hŏng ênoh duh bi liê truh 120 êbâo êklai prăk mơ̆ng Êpul grŭp Hòa Phát mbĭt hŏng lu hdră pui kmlă, kar êa pui, êwa čuh, kdrăp mrâo lehanăn logistics.

 Huỳnh Lữ Tân, Khua kriê dlăng wăl anôk duh mkra Phú Yên, brei thâo:

 “Krĭng duh mkra Dhŭng Phú Yên srăng jing boh kdrŭt phŭn čiăng jak iêu hdră duh bi liê dŭm hdră bruă prŏng hlăm bruă pla mjing lehanăn mkra mjing, mkăp hlăm krĭng mbĭt hŏng dŭm hdră bruă phŭn anăn jing hdră mkra mjing msei hjei mơ̆ng Êpul grŭp Hòa Phát srăng ngă leh hlăm knhal jih thŭn 2028. Boh nik hdră anôk bruă nah gŭ wăl tuh tia mkra mjing ba yua kdrăp mrâo ăt jing sa hlăm dŭm hdră yuôm bhăn čiăng jak iêu dŭm hdră bruă mkăn ba yua kdrăp mrâo. Ară anei, anôk bruă ăt dôk mtrŭt mđĭ hdră jak iêu hlăm bruă pui kmlă, sang maĭ kar êa pui, anôk bruă mkra mjing êwa čuh lehanăn dŭm hdră mkra pui kmlă doh.

Hluê si Klei hưn mdah bruă kđi čar ba mdah ti anôk bi kƀĭn, wưng thŭn 2025-2030, čar Dak Lak mâo mta kñăm mđĭ kyar GRDP kah knar êbeh 10,5%/thŭn, hnư hrui wĭt kah knar grăp čô mnuih thŭn 2030 đĭ êbeh 2 blư̆ ară anei, hnơ̆ng ƀuôn prŏng êgao 45%. Hlăm anăn, bruă hiu čhưn ênguê dưi bi mklă jing bruă duh mkra phŭn; hdră tuh tia mkra mjing – bruă lŏ hma ba yua kdrăp mrâo jing dua bruă phŭn; hdră êlan klông lehanăn logistic jing boh kdrŭt kơ anôk bruă nah gŭ. Tạ Anh Tuấn, Khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Dak Lak brei thâo:

 “Drei jak iêu klei đru kčĕ mrô sa mơ̆ng tar rŏng lăn ngă hdră čuăl mkă mrâo mơ̆ng čar Dak Lak mŏng anăn lŏ jak iêu phung duh bi liê prŏng hĭn mŭt hlăm Dak Lak, wăt hlăm bruă tuh tia mkra mjing, ngă hiu čhưn ênguê lehanăn bruă lŏ hma ba yua kdrăp mrâo. Hlăm anăn, dŭm boh kdrŭt hlăm bruă êlan klông brei gĭr ngă leh ktuê êlan êran pral Ngŏ – Yŭ. Mbĭt anăn, dŭm Hdră prŏng ăt gĭr hưn mdah hlăm wưng ti anăp. Lu wăl hiu čhưn ênguê hŏng hnơ̆ng prŏng ăt mđing jak iêu phung duh bi liê”.

Dŭm ƀuôn sang dôk bi mlih hlăm grăp hruê, truh kơ dŭm ktuê êlan dưi pŏk kñăm mjing wăl anôk đĭ kyar mrâo, Dak Lak dôk bi mlih hŏng dŭm bruă ngă klă sĭt. Sa wưng đĭ kyar mrâo dôk mkŏ mjing hŏng klei kjăp mơ̆ng klei găl mâo, klei bi mguôp mơ̆ng êpul êya mƀt hŏng hnơ̆ng trah dlăng lehanăn klei gĭr hlăm bruă kđi čar./.