Lâm Đồng: Gru kruăk bi hrŏ kƀun kjăp ti Dă Sar

VOV4.Êđê- Kyua mâo lu jơr ana pla mjing, boh nik mkra mjing ana êa drao, djam tam, mnga hlue hdră lŏ hma mrâo mrang, mnuih ƀuôn sang djuê ƀiă K’Ho ti Dă Sar, kdriêk Lạc Dương, Lâm Đồng gĭr ktưn tlaih ƀun, mkŏ mkra klei hdĭp trei mđao jăk mơak.

Ti đang pla mjing mtah mda prŏng êbeh 2 ha, lu mta ana pla mjing, pla pluă mbĭt kphê, ana êa drao Atisô, êtac êbai, ktơr leh anăn djam mtam dŭm mta… Ha Thanh, ti alŭ 1, să Dă Sar, kdriêk Lạc Dương, čar Lâm Đồng dôk pŏk măi krih êa kơ djam. Ha Thanh yăl dliê, êlâo duh gŏ sang knong pla mjing kphê, kyuanăn prăk hrui wĭt amâo mâo hơĭt. Mơ̆ng hruê lŏ mlih, pla mjing lu mta ana pla mjing, hnư hrui wĭt mơ̆ng gŏ sang đĭ leh lu blư̆:

 

“Klei hdĭp gŏ sang kâo mkă hŏng êlâo dih mâo leh klei đĭ kyar, bruă duh mkra hơĭt leh anăn dưi duh ƀơ̆ng. Amâo mâo msĕ hŏng êlâo dih, kyua ka thâo dưn yua klei kreh knhâo, hdră mnêč, klei ngă bruă dleh dlan suăi êmăn, amâo mâo dưi mđĭ kyar klei hdĭp mda. Ară anei, kyua mâo dŭm adŭ mtô kơ bruă pla mjing, pla lagim, thâo dưn yua klei kreh knhâo, hdră mnêč mơ̆ng bruă mtrŭt mđĭ bruă lŏ hma, Êpul hgŭm ƀĭng ngă lŏ hma mkŏ mjing. Kyuanăn, klei ngă bruă dưi ba wĭt boh tŭ dưn, klei hdĭp gŏ sang kâo dưi mđĭ hĭn.

 

            Ăt msĕ hŏng Ha Thanh, mnuih K’Ho ti să Dă Sar dôk bi lar klei mlih hdră ngă bruă lŏ hma hluê êlan mđĭ ênoh mnơ̆ng dhơ̆ng. Êngao kơ dŭm ênhă pla mjing msĕ si kphê, makka, ana ƀơ̆ng boh… să dưi mđĭ kyar 2.400ha djam mtam, giăm 850ha mnga, 25ha ana êa drao Atisô, êbeh 10 ha tei nan hruê̆… Anei jing dŭm mta ana êa drao čiăng kơ bruă pla mjing răng kriê jăk hĭn, ƀiădah dah dưi ba wĭt hnư hruit wĭt hơĭt, mđĭ kyar klei hdĭp mda kơ mnuih ƀuôn sang. Khua mduôn Kră Jăn Ha Đời, ti alŭ 3, să Dă Sar brei thâo:

 

“Leh Đảng, knŭk kna, dŭm gưl bruă Đảng, bruă sang čư êa hâo hưn kơ hdră pla mjing, dưn yua klei kreh knhâo, hdră mnêč hlăm klei ngă bruă, hrăm mbĭt mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, mnuih ƀuôn sang sa ai leh anăn hur har hluê ngă. Êlâo dih, kyua knŏng pla mjing hjăn kphê, hnư hrui wĭt amâo mâo hơĭt. Ară anei mlih jing pla lagim, ana êa drao, djam mtam, mnga dŭm mta, kyuanăn klei hdĭp mnuih ƀuôn sang mâo klei đĭ kyar lu hĭn. Mnuih ƀuôn sang hơ̆k mơak leh anăn đăo knang kơ dŭm hdră mtrŭn, hdră êlan mơ̆ng Đảng leh anăn knŭk kna. Klei hdĭp đĭ kyar, hlăm wưng yang mnga, drông tết, grăp čô dưi mkŏ mjing kluôm ênŭm.

Hluê si Cill Nim, k’iăng khua bruă sang čư êa să Dă Sar, mbĭt hŏng dŭm klei mlih hlăm hdră ngă bruă, mkra mjing bruă lŏ hma hluê hdră mrâo mrang, lu hdră êlan duh bi liê, klei đru mơ̆ng Đảng leh anăn knŭk kna tal êlâo hĭn kơ krĭng mnuih djuê ƀiă, đru leh kơ să Dă Sar bi hmar bruă mâo ênŭm hnơ̆ng čoh čuăn krĭng ƀuôn sang mrâo ti 5 thŭn êlâo. Bi kơ klei mđĭ kyar bruă duh mkra, bruă lŏ hma mâo bruă klam phŭn hlăm bruă duh mkra alŭ wăl. Klei thâo ngă bruă mơ̆ng mnuih ƀuôn sang mâo leh klei đĭ kyar. Hlăm anăn lu gŏ sang mnuih djuê ƀiă jhŏng mkŏ mlih ana pla mjing, boh nik hluê êlan dưn yua klei mrâo mrang, mtrŭt mđĭ bruă lŏ hma hlăm să ƀrư̆ hruê ƀrư̆ đĭ kyar. Truh kơ ară anei, ênhă pla mjing djam mtam, mnga mơ̆ng mnuih ƀuôn sang jing mnuih djuê ƀiă êbeh 50ha. Lu gŏ sang mnuih djuê ƀiă nao hgŭm hlăm klei bi hmô pla atisô dưi ba wĭt boh tŭ dưn. Ară anei, hnơ̆ng gŏ snag ƀun ƀin hlăm să hluê si hnơ̆ng čoh cuăn mrâo knŏng dôk mă 2%. Cill Nim brei thâo:

 

“Êlâo dih, ti alŭ wăl să Dă Sar mâo lu gŏ sang ƀun ƀin. Kyua klei gĭr mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, klei uêñ mĭn mơ̆ng gưl bruă Đảng nah gŭ, bruă sang čư êa hŏng dŭm hdră đru mơ̆ng Đảng leh anăn knŭk kna hlăm bruă bi hrŏ ƀun, kyuanăn truh kơ ară anei, gŏ sang ƀun ƀin knŏng dôk mă ƀiă. Să dôk kñăm gĭt gai mkŏ mjing klei găl čiăng kơ dŭm gŏ sang ƀun ƀin dưi thâo leh anăn dưn yua klei kreh knhâo, hdră mnêč, mlih klei ngă bruă čiăng mâo klei đĭ kyar klei hdĭp pô, bi hrŏ ƀun leh anăn gĭr ktưn hlăm klei mă bruă knuă”.

 

Hluê si bruă sang čư êa kdriêk Lạc Dương, hlăm dŭm thŭn êgao, alŭ wăl mâo klei đĭ kyar mkra mjing bruă lŏ hma dưi yua klei mrâo mrang hmar. Ai dưi duh bi liê, hnơ̆ng boh mnga bruă lŏ hma ba čhĭ dôk đĭ ktang. Kluôm kdriêk Lạc Dương ară anei mâo giăm 740ha pla mjing djam mtam, mnga, tei nan hruê̆ hlăm sang ală kĭng mrâo mrang. Boh nik, Khua knŭk kna bi klă êbeh 220 ha anôk bruă lŏ ham dưn yua kdrăp mrâo mrang ti să Dă Sar. Anei jing klei găl čiăng kơ kdriêk Lạc Dương hluê ngă dŭm hdră đru ngăn prăk, lui prăk jia lăn čiăng mtrŭt mjhar dŭm knơ̆ng bruă duh bi liê mkra mjing bruă lŏ hma doh nao mbĭt hŏng bruă mkra mjing ti alŭ wăl…Hŏng dŭm klei mlih hlăm klei mĭn, bruă ngă mơ̆ng mnuih ƀuôn sang, mbĭt hŏng klei uêñ mĭn, duh bi liê, klei đru mơ̆ng bruă Đảng nah gŭ, bruă sang čư êa, đăo knang, bruă duh mkra ala ƀuôn krĭng mnuih djuê ƀiă Dă Sar srăng đĭ kyar krang hlăm wưng kơ anăp.

 

Viết bình luận