VOV4.Êđê –Êbeh 80 thu\n, mduôn H’Ngher Hmo\k, kha\ng iêu jing Aduôn Uyên, mnuih djuê ana Êđê, ti [uôn Hđơ\k, sa\ Êa Kao, [uôn pro\ng {uôn Ama Thuột, ]ar Daklak, a\t kha\p m’ai êdi ho\ng brua\ dhar kreh ]ing ]har mơ\ng djuê ana. Amâo mâo mdei klei mtô  brua\ tông ]ing kơ du\m gưl anak ]ô, brei ma` ]ing ]har ]ia\ng kơ du\m go\ sang, [uôn sang bi tông tơdah mâo klei c\ia\ng… Pô mbrua\ Aduôn Uyên kno\ng dôk bi m^n nao kơ sa klei: Si sra\ng nga\ ]ia\ng dưi dôk răng kriê pioh ]ing ]har hla\m Êpul êya [uôn sang.

Găn hgao 82 thu\n yan ngă hma, [ia\dah pô mbrua\ Aduôn Uyên a\t adôk pral kdal. Bơ\k bâo kơ ]ing ]har, ală mduôn mnga] ta]: kyâo mâo ]ing ]har kâo mâo klei suaih pral leh ana\n pral kdal nanao. Ênai ]ing Êđê pral, ktang. Tông ]ing bi mâo klei suaih pra, ai ktang kja\p, kyua ana\n jing phung êkei khăng tông. {ia\dah kyua ênai ]ing jăk êdi anăn nga\ Aduôn Uyên khăp leh ana\n hluê hriăm mơ\ng hlăk adôk điêt mtam:

“ }ing kraih gơ\ phung êkei khăng tông. Kyua khăp đei sơnăn kâo ăt thâo tông mơh. Kâo thâo tông ]ing mơ\ng hlăk adôk điêt. Kâo hluê hriăm ho\ng phung aenh, pro\ng. Kâo thâo tông ]ing knak khơ\k, ]ing ana, ]ing mong… Kâo thâo iu\ đ^ng năm, đ^ng tu\t. Kâo kriê pioh bi jăk ]ing ]eh, du\m mta mnơ\ng mơ\ng aduôn aê lui pioh”.

Aduôn Uyên mtô  tông ]ing

Leh “ phung hiu ghan mnia” hiu blei mnơ\ng hđăp đưm nao hlăm djăp [uôn sang, lu mnuih ti [uôn Hđơ\k bi ]h^ jih ]ing, ]h^ jih ]eh, c\ia\ng mâo prăk ti ana\p. Aduôn Uyên [uh h’ưi êdi: đưm adih aê ama drei bi mlih ho\ng du\m drei êmô kbao mơh dưi mâo he\ r^ng ]ing ]har yuôm. }ing ]har jing mnga\t êwa dhar kreh mơ\ng mnuih [uôn sang lăn Dap kngư, dưi tu\ yap jing ngăn dhar kreh mơ\ng anak mnuih, [ia\dah ara\ anei anak aneh lu go\ êsei amâo thâo dja\ pioh ôh mnơ\ng yuôm bhăn ana\n. Ara\ anei kluôm [uôn Hđơ\k adôk kno\ng go\ êsei Aduôn Uyên đui] mâo ]ing ]har. Leh ana\n amâo djo\ kno\ng dja\ kriê pioh 2 r^ng ]ing hđăp đuic\ ôh, go\ êsei aduôn lo\ kriê pioh lu mta mnơ\ng yua djuê ana đưm mkăn, mse\ si hgơr, go\ [u\ng, go\ [e, ]eh kpiê, jhưng kpan... AM^ Mia, ]ô Aduôn Uyên brei thâo:

“ Aduôn mtô kơ anak ]ô hdră tông ]ing ]har. Aduôn khăng mtă mtăn kơ anak ]ô bi dja\ kriê pioh ]ing ]har, amâo dưi bi ]h^ mnia ôh. Mâo lu mnuih êmuh ]ia\ng blei, [ia\dah `u la] bi kriê pioh kơ anak ]ô êdei ana\p du\m ngăn do\ yuôm bhăn ana\n”.

Ara\ anei, grăp blư\ hlăm [uôn mko\ mjing klei nga\ yang huă êsei mrâo amâo dah ngă yang anak bo\ mlan, bo\ thu\n, dơr djiê...., du\m go\ êsei hla\m [uôn bi nao kơ sang Aduôn Uyên akâo ma` ]ing ]har ba w^t tông. {ia\dah bruă mtô ]ing ]har [rư\ [ia\ h^n. Hlăk m’mông wa\n, mduôn khăng mă r^ng ]ing leh ana\n du\m kdrăp tông iu\ sut bi mdoh he\, lo\ bi m^n w^t kơ du\m ênhiang tông êdu ktang mơ\ng djuê ana pô

Hu^ hyưt kyua du\m klei tu\ dưn knhuah gru đưm mơ\ng djuê ana lui] ram, khă gơ\ thu\n leh khua, [ia\dah nghệ nhân Aduôn Uyên prăp êmiêt ai tiê mtô hdră tông ]ing ]har kơ phung anak ]ô leh ana\n phung hlăk ai hlăm [uôn. }ing ]har mâo ênu\m mnuih sơnăn kơh thâo tông. {ia\dah [ia\ đui] phung hlăk ai adôk khăp ]ia\ng kơ ênai ]ing ]har. Nghệ nhân Aduôn Uyên ênguôt ê-ưn:

“ Phung hlăk ai amâo mâo ôh pô ]ia\ng tông ]ing ]har, amâo mâo pô ]ia\ng hmư\ ênai ]ing ]har dơ\ng ôh. Kno\ng phung khua mduôn adôk thâo tông ]ing. Kâo kno\ng mtô kơ am^ ama di`u thâo. Bi phung ]ô [ia\ đui] mnuih ]ia\ng hriăm, sơnăn gơ\ amâo thâo ôh. 1 kdrê] ăt kyua amâo mâo m’mông wa\n tông ]ing ]har ôh, sơnăn phung ]ô hđeh amâo ]ia\ng hriăm ôh. Kâo ênguôt êdi, kyua kno\ng adôk [ia\ đui] mnuih thâo tông, khăp hriăm tông ]ing ]har”.

Ho\ng mnuih [uôn sang djuê ana Êđê la] hjăn leh ana\n mnuih djuê [ia\ ti lăn Dap kngư la] mb^t, ênai đung kwang mơ\ng ]ing ]har siă suôr mse\ si êsei huă êa mnăm grăp hruê, jiă [a\l hlăm ai êwa leh ana\n đ^ hlơr hlăm ai tiê, đru mđ^ mngăt êwa du\m ênuk gưl. Ênai ]ing kwang grăp blư\ mâo mnuih k’kiêng leh ana\n ênai ]ing ata\t ba digơ\ w^t ho\ng aduôn aê atâo atiêt.

{ia\dah klei hd^p mda ênuk gưl ara\ anei hlăk ktu\ng ba digơ\ `u\ kma hlăm klei hd^p mrâo, ngă kno\ng adôk [ia\ đui] mnuih kriê pioh ]ing ]har, boh yuôm bhăn dhar kreh mơ\ng mnuih [uôn sang lăn Dap kngư. Du\m phung nghệ nhân mse\ si Aduôn Uyên, thu\n leh khua h^n mơh lo\ bi m^n 1 mta: si be\ ngă ]ia\ng ]ing ]har dưi kriê pioh du\m kơ du\m ênuk êdei ana\p?

                                                                                        H’Nga pô ]ih hlo\ng răk