VOV4.Êđê – Alu\ Tân Lập, sa\ Đan Phượng, kdriêk Lâm Hà, ]ar Lâm Đồng, pa\t ]ia\ng jih mnuih [uôn sang jing mnuih djuê ana K’ho s’a^ hriê dôk. Mdê ho\ng du\m b^t anôk a\t dôk ]ang guôn klei duh bi liê mơ\ng Knu\k kna, sna\n mâo leh lu go\ êsei mnuih [uôn sang djuê ana [ia\ ti Tân Lập amâo mâo mdei g^r ktưn ga\n hgao klei dleh dlan, kpưn đ^ kơ mdro\ng ho\ng du\m gru bi hmô nga\ brua\ duh mkra pla mjing djo\ guôp, đru mguôp hla\m hdra\ mko\ mkra tu\ jing hdra\ brua\ mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo ti Đan Phượng.

Thu\n 1987 mơ\ng să Tân Văn nao dôk hd^p ti alu\ Tân Lập, go\ êsei K’Chen kno\ng mâo du\m sao đuic\ lăn. ~u duh bi liê pla êtak êbai, ktơr mnơr… leh ana\n ba pla mpluă kphê ]ia\ng mă mnơ\ng pla [ia\ hruê rông mnơ\ng pla sui hruê. Bi mkiêt mkuôm prăk kăk leh ana\n mâo klei thâo kơ bruă duh mkra, `u [rư\ [rư\ loi\ dơ\ng po\k phai anôk pla mjing, lo\ ba pla kphê ho\ng du\m djuê mjeh mrâo, mđ^ kyar bruă rông mnơ\ng… Truh kơ ara\ anei go\ êsei `u mâo hnư hrui w^t h’^t kjăp êbeh 200 êklăk prăk hlăm grăp thu\n, leh ana\n 7 ]ô anak dưi nao hriăm hră m’ar truh anih, mâo bruă mă h’^t kjăp. K’Chen brei thâo:

“ Mâo klei mđing dlăng mơ\ng Đảng leh ana\n Knu\k kna po\k du\m adu\ mtô bi hria\m,bi trông kơ hdra\ kriê dlăng kphê, bi mlih mnơ\ng pla, mnơ\ng rông. Mơ\ng du\m boh adu\ mtô bi hriăm mse\ snăn, klei hd^p mda kâo leh ana\n mnuih [uôn sang ti anei mâo leh klei bi mlih s^t êdi. Tơdah kâo amâo mâo bi mlih ôh mnơ\ng pla mnơ\ng rông, amâo mâo hriăm ôh kơ hdră mnê] duh mkra mrâo mrang, sna\n dleh dưi mđ^ kyar bruă duh mkra leh ana\n dưi mâo klei bi mlih mse\ si ara\ anei”.

Hrăm mb^t g^r ktưn mse\ ho\ng go\ êsei K’Chen, lu mnuih [uôn sang K’ho ti alu\ Tân Lập mâo klei hd^p mda trei mđao. Hlăm sang ]uôr ngă mkra hluê knhuah ru\ mdơ\ng Thái Lan pro\ng siam mâo djăp ênu\m mnơ\ng yua  mrâo ngă mkra leh knhal jih thu\n dih, amai K’Nghiểu yăl dliê, du\m đang kphê ]uh blang mnga ko# bhung drông yan mnga, jing boh tu\ dưn lu thu\n hgu\m ai kpưn đ^ mơ\ng mnuih [uôn sang kr^ng lăn sah kba thu krô:

“Kr^ng lăn anei hjan [ia\ đui], ya ana pla ana ana\n djiê, mâo wưng hlăm yan bhang k[ah êa mnăm wa\t ho\ng êa yua aguah tlam. Tal êlâo pla kphê ka  ôh kơ hdră kriê dlăng, k[ah êa krih, amâo thâo hdră dưm hbâo, snăn hnơ\ng mâo boh kphê amâo mâo lu ôh. Kyua hlăm să mâo po\k du\m adu\ bi trông, mtô bi hriăm kơ hdră kriê dlăng mnơ\ng pla, mnơ\ng rông, đru brei hbâo pruê, anăn kphê [rư\ [rư\ mâo boh mnga hrui w^t đ^ h^n… Êlâo dih amâo mâo êa krih, kno\ng jưh knang kơ êa hl^m hjan đui], bi ara\ anei amâo mâo êa krih, snăn drei bii klei kbăng êa yua ma\i pom êa, dưm hbâo kơ mnơ\ng pla djo\ hdră, anăn gơ\ đ^ jing jăk leh ana\n boh mnga hrui w^t đ^ h^n mơh”.

Nguyễn Quang An, K’iăng khua knơ\ng bruă sang ]ư\ êa să Đan Phượng brei thâo: bruă duh mkra mơ\ng să lu êdi jưh knang kơ kphê leh ana\n mdiê mb^t ho\ng du\m mta mnơ\ng pla [ia\ hruê mlan mkăn. Ho\ng klei đru ngă bruă jih ai tiê mơ\ng knu\k kna alu\ wa\l knơ\ng bruă lo\ hma leh ana\n du\m êpul êya, ara\ anei mnuih [uôn sang hlăm să jho\ng kmlăn ru\ lo\ w^t pla mrâo kphê ho\ng du\m djuê mjeh mrâo boh mnga hrui w^t đ^, mb^t ana\n hluê ngă bruă kriê dlăng mdiê lo\ leh ana\n mđ^ yar du\m mta ana boh kroh mse\ si boh krue# du\ng kl^t mtah, boh krue# kam, kuit, boh suai leh ana\n pla ana rông hluăt mrai: Băng

“ Mơ\ng leh mko\ mjing să truh kơ ara\ anei, snăn alu\ mnuih [uôn sang djuê [ia\ êngao kơ klei knu\k kna đru, să mâo hdră tă ]ua kơ digơ\ hla\m bruă duh mkra, anăn [rư\ [rư\ mâo klei h’^t kjăp leh ana\n ênoh go\ êsei [un ăt [rư\ hro\ tru\n. Ho\ng bruă duh mkra pla mjing, snăn să iêu adu\ bruă lo\ hma, anôk bruă mtru\t mjhar mnuih [uôn sang ngă lo\ hma mb^t ho\ng phung thơ\ng kơ bruă lo\ hma hriê mtô bi hria\m klei thâo, mko\ mjing du\m gưl bi hriăm mjuăt, bi trông ti đang lo\ hma, djă kngan ktrâo bruă kơ digơ\ ]iăng digơ\ thâo hdră kriê dlăng kphê. Să mđ^ ktang êpul brua\ Đảng ayo\ng adei Yuăn nao hlăm alu\ [uôn ]ia\ng tă ]ua kơ digơ\, bohnik gơ\ kơ hdra\ kriê dlăng kphê leh ana\n bi mlih du\m mnơ\ng pla mkăn, ana\n ara\ anei lu go\ êsei thâo pla leh ana rông hluăt mrai, êlâo dih digơ\ amâo tuôm thâo ôh”.

Klei duh bi liê mơ\ng knu\k kna leh ana\n klei g^r kpưn đ^ mơ\ng mnuih [uôn sang, thu\n êgao, hnư mâo hrui w^t yap mdu\m hlăm 1 ]ô mnuih ti Đan Phượng truh 38 êklăk 400 êbâo prăk. Ara\ anei kluôm să kno\ng adôk 105 go\ êsei [un. Drông thu\n mrâo 2018, să Đan Phượng mâo ]ar Lâm Đồng tu\ yap ngă tu\ leh 19 hnơ\ng ]ua\n mko\ mkra kr^ng [uôn sang mrâo. Mnuih [uôn sang du\m djuê ana ti Đan Phượng hlăk lo\ dơ\ng hgu\m ai g^r ktưn ]ia\ng yan mnga mrâo h^n mơh mâo klei trei mđao sah mdro\ng.

                                                           H'Nga pô ]ih hlo\ng răk