VOV4.Jarai - Prăk brơi čan mơng Sang bruă prăk Agribank mông anai rơgao mrô 16 rơbâo klai prăk laih, amăng anun rơbêh 70% pơƀut amăng bruă mơnuih ngă hmua - ngă hmua - plơi pla. Hơdôm thun rơgao, prăk brơi čan anai hơmâo djru brơi klă biă kơ anom ngă ƀong hrŏm, anom bơwih ƀong prong, sang anŏ pơđĭ kyar pơkra pơjing gơnam, bơwih ƀong huă, hơmâo prăk lu ƀiă, pơplih tơlơi hơdip.

Ơi Nguyễn Văn Diên - sa čô mơnuih ngă hmua sang pơdrong biă ƀơi plơi Nam Hòa, să Dray Bhăng, tơring glông Čư̆ Kuin (Dak Lăk) ruai glăi: Sang anŏ ñu mơng Nghệ An mut nao pơ dŏ pơ anai mơng thun 1994. Lŏn tơnah prong, thâo rông gơnam, samơ̆ ƀu hơmâo prăk blơi rơmô či rông ôh. Truh pơ thun 1998 kah ñu mơng hơmâo sang bruă prăk brơi čan prăk blơi rơmô. Amăng rơbêh 20 thun anai, amăng war rơmô ñu lêng kơ hơmâo mơng 40 truh 50 drơi rơmô ngă añăm wơ̆t hăng rơmô pioh tuh. Giăm 25 thun rơgao, rơkơi bơnai ơi Diên jing pô juăt čan prăk, hơmâo sang bruă prăk đăo gơnang biă, yua ñu čan giong lĕ tla. Ơi Diên lăi: yua hơmâo prăk mơng sang bruă prăk mơn, sang anŏ ñu mơng hơmâo tơlơi hơdip dơnap tui anai.

“Mơng prăk brơi čan mơng Agribank, wơ̆t hăng prăk pơđom lui amăng sang anŏ, hơmâo mơng 2 truh 2 klai ha mơkrah. Sang anŏ pơđĭ kyar rông rơmô, čem rông klă tui kiăng hơmâo lu pŭ rơmô ngă añăm hăng rơmô tuh ană. Rim thun kah hĭ prăk apah arăng wai rơmô, gơnam čem rơmô, sang anŏ gơmơi dŏ glăi 300 klăk prăk. Kâo ƀuh pơđĭ kyar rông rơmô mơng sang anŏ gơmơi ba glăi tơlơi hơdip hơđong biă yơh”.

Sang bruă  prăk Agribank Dak Lăk.

Ơi Nguyễn Văn Tĩnh, Khua sang bruă prăk Agribank Čư̆ Kuin brơi thâo: amăng mrô 835 klai prăk brơi čan ră anai, hơmâo truh 97% mơng 4.200 čô tuai lĕ mơnuih ngă hmua. Gơñu čan pioh rông hlô, pla sầu riêng, kơphê, tiu. Tuai hơmâo brơi prăk čan amăng ha hrơi čan mơtăm, brơi čan tañ mơtăm kiăng hmao brơi gơnam yua, kmơk pruai, anun jing huăi hơmâo pô čan prăk ƀong kơmlai lu ôh.

Sang anŏ ơi Nguyễn Doãn Thi, thôn 2, să Băng Adrênh, tơring glông Krông Ana pơđĭ kyar bơwih ƀong yua hơmâo prăk čan mơng sang prăk Agribank Dak Lăk. Bơyan sầu riêng thun anai, sang anŏ ñu hơmâo năng ai 25 tơn; pơhrui kraih ha mơkrah laih, sĭ hơmâo nua 48 klăk prăk lơ̆m sa tơn. Rơngiao kơ anun, sang anŏ ñu ăt rông bui dong, rim thun ba sĭ hơmâo năng ai 30 tơn.

“Sang anŏ kâo jing tuai juăt čan prăk laih mơng Agribank. Hlâo adih čan mă aset đôč, tơdơi anai hơmâo prăk mơng sang anŏ, wơ̆t hăng čan thim mơng sang bruă prăk dong pioh ngă hmua, rông hlô. Prăk mơng sang bruă prăk Agribank djru kơ sang anŏ gơmơi pơđĭ kyar bơwih ƀong amuñ hloh. Mơng bruă brơi kmơk, gơnam yua gah bruă hmua, măi mok djŏp mơta ăt pơhlôm hơmâo mơn. Mơnuih ƀon sang pơ Băng Adrênh anai hui đôč pô čan prăk mă kơmlai lu, gơñu juăt čang mơng sang bruă prăk ngă hmua đôč”.

Mă bruă rơbêh 10 thun anai laih, Anom ngă ƀong hrŏm Bơwih brơi bruă hmua Thanh Bình, să Dur Kmăl, tơring glông Krông Ana jai hrơi hơđong, ba glăi boh than kơ anom ngă ƀong, mơnuih ngă hmua amăng kual. Biă ñu amăng hrơi blan giăm anai anăn braih Thanh Bình - Krông Ana mơng anom ngă ƀong anai hơmâo ba sĭ amăng tơring čar, gah rơngiao tơring čar. Anai jing hơbô̆ bruă pơkra braih hơdjă tui hơnong pơkă VietGAP. Gơnam pơkra pơhlôm hơdjă, ƀu hơmâo ia jrao gun, hơmâo arăng ruah mă blơi. Ơi Nguyễn Văn Sanh, Khua anom ngă ƀong hrŏm Thanh Bình lăi:

“Dong mơng thun 2009 hơmâo čan prăk mơng sang bruă prăk laih. Sang bruă prăk Agribank hơmâo djru, lơ̆m anun hơmâo čan mă 400 klăk. Ră anai prăk čan truh 3 klai laih. Mơ-ak mơn lơ̆m sang bruă prăk brơi čan djru anom ngă ƀong hrŏm pơđĭ kyar kơtang. Abih bang bruă mă lêng kơ kiăng hơmâo prăk soh, bơ prăk mơng ding kơna lĕ ƀu hơmâo ôh, anun jing khŏm kơnang kơ sang bruă prăk. Tuh pơ plai blơi kmơk, ia jrao pơgang phun pla ăt kiăng prăk mơn, kiăng sang bruă prăk brơi čan đah mơng dưi mă bruă”.

Tuh pơ plai brơi čan prăk pioh ngă hmua, plơi pla jing hơmâo anŏ klă

Sa amăng hơdôm tơlơi ba tơbiă kiăng ngă ƀơi Tơlơi pơtrun mrô 19 mơng Jơnum lok 5 Khul khua apăn bruă git gai Ping gah tal 13 kơ bruă hmua, mơnuih ngă hmua, plơi pla truh thun 2030, lăng nao pơ anăp thun 2045 anun lĕ ngă pơgiong tơlơi phiăn, tơlơi djru gah bruă ngă hmua, mơnuih ngă hmua, plơi pla. Amăng anun, lăi nao prăk brơi čan mă kơmlai aset, pơtrut pơsur hơdôm sang bruă prăk pioh prăk brơi čan hăng bruă ngă hmua, mơnuih ngă hmua, plơi pla; djru prăk čan kơ anom ngă ƀong hrŏm, anom bơwih ƀong prong, sang anŏ pơđĭ kyar bơwih ƀong sĭ mơdrô. Ơi Vương Hồng Lĩnh, Khua sang bruă prăk Agribank Dak Lăk brơi thâo:

“Kơ bruă djru čan prăk pơđĭ kyar ngă hmua, plơi pla, Agribank Dak Lăk hơmâo tuh pơ plai prăk brơi čan hơmâo rơbêh 70% mrô prăk pioh brơi čan. Ră anai prăk brơi čan pioh pơđĭ kyar ngă hmua plơi pla ƀơi Agribank Dak Lăk hơmâo rơbêh 11 rơbâo klai laih. Tơlơi anai jing pơƀuh tơlơi gơgrong bruă mơng Agribank Dak Lăk jing anom bruă prăk kơnuk kơna ngă tui Tơlơi pơtrun mrô 19 jơnum lok 5 Khul khua apăn bruă git gai Ping gah tal 13 ngă bruă sit nik, mut nao amăng tơlơi hơdip kơ bruă pơđĭ kyar ngă hmua plơi pla, mơnuih ngă hmua. Đah mơng djru ba hơdôm anom bơwih ƀong, anom ngă ƀong hrŏm hăng sang anŏ dưi čan mă pioh pơđĭ kyar bruă ngă hmua ƀơi Dak Lăk”./.

VOV Tây Nguyên: Čih - Siu H’Mai: Pơblang