Giăm hmâo 2 thun rơgao, Anom mă bruă gah đang hmua, sĭ mơdrô hăng tuai čuă ngui glai klô Hàm Rồng (Plei Ku) hmâo čơkă mă laih tơlơi gum djru mơ̆ng grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla amăng bruă pok pơhai ngă đang kơphê hơdjă. Ơi Lâm Quốc Triều, Khua Anom mă bruă hrŏm brơi thâo, bruă pơplih tơlơi pơmin hăng hơdră phrâo ngă đang hmua hơdjă jing yôm phăn biă. Amăng 2 thun rơgao, grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla hmâo pơphun lu anih pơhrăm ngă đang hmua hơdjă, djru neh wa wai lăng bruă ruah pơjeh truh kơ pla hăng pơhrui glăi, hăng ngă juăt hăng bruă čih djă pioh bruă ngă đang hmua kiăng hơduah ĕp anih anom ngă rai gơnam. Ră anai, grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla hmâo djru laih Anom  mă bruă hrŏm tô nao rai hăng anom bơwih ƀong pioh sĭ gơnam hăng hmâo nua lu hloh lơm pơhrui glăi gơnam.

 “Grŭp hmâo gum hrŏm hăng anom mă bruă hrŏm lăi pơhing hyu, pơsur, pơphun hơdôm mông hrăm, pơhrăm kơ neh wa thâo rơđah bruă pla kơphê mơ̆ng bruă ruah pơjeh, kơmok pruai, ia jrao hlăt, truh pơhrui glăi gơnam tam. Dua lĕ, lơm mă bruă, bơnah grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla ăt lăi pơthâo mơn kơ anom mă bruă hrŏm hăng mă bruă hăng anom pơsur bruă đang hmua tơring čar hăng dưi hmâo anom pơpha bruă kơ sang anô̆ pla kơphê hơdjă. Grŭp pơsur bruă đang hmua ăt hmâo djru laih anom mă bruă hrŏm pơlir hơbit hăng sang bruă juăt sĭ gơnam kơ dêh čar tač rơngiao hăng sang bruă anai ăt hmâo čơkă mă laih gơnam sĭ mơ̆ng neh wa, nua ñu lăi hrŏm lăp djơ̆”.

Kơnong tơdơi kơ 2 thun pơdŏng hơdră pơsur bruă đang hmua plơi pla, tơring čar Gia Lai hmâo laih 2 grŭp gah rơwang bruă pơphô hlâo hăng hơdôm pluh grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla pơkon ƀơi hơdôm bôh să. Hơdôm grŭp pơsur bruă đang hmua anai hmâo pơphun rơbêh kơ 40 bôh anih pơhrăm, hăng rơbêh kơ 2.000 wot čô mơnuih gum hrŏm. Bôh yôm pơhrăm đing nao hơdôm tơlơi rơkâo mơ̆ng jơlan hơdră kơphê kơjăp sui thun, pơhlôm klă mơnuih mă bruă hăng hơdră phrâo pla glăi kơphê. Ơi Võ Văn Kế - Khua Grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla să Ia Băng (Đăk Đoa) brơi thâo:

 “Tơdah mơnuih djuai ania thơ kâo pơhrăm brơi hơdră mă yua măi mok hăng pơtô brơi ƀơƀrư̆ truh bruă ngă đang hmua pơhrui gơnam hăng pơđĭ dlông bôh thâo, mă yua hơdră phrâo măi mok. Bơ̆ hăng ƀing Yuan lĕ kâo pơjing grŭp pơlir hơbit, grŭp mă bruă hrŏm hăng anom mă bruă hrŏm. Mơ̆ng anun, anom mă bruă hrŏm amra kĭ pơlir hơbit hăng anom bơwih ƀong sĭ gơnam. Kâo hyu hơduah ĕp lăng tơlơi kiăng hơget ƀơi tơring glông A, tơring glông B. Hluai tui anun, čih rơwang bruă. Lơm pok pơhai rơwang bruă, mơ̆ng Anom pơsur bruă đang hmua tơring čar hăng hmâo hră pơ-ar brơi kơ anom đang hmua lăng tui”.

Ră anai, hơdôm grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla ƀơi tơring čar Gia Lai glăk gum hrŏm amăng hơdôm rơwang bruă kah hăng pơjing hơdră ngă đang kơphê hơdjă rơgoh ƀơi plơi pla rơwang thun 2023-2025 hăng pơjing hơdră ngă đang hmua, phun boh tui VietGAP djru pơđĭ kyar kual pla boh troh nao hrŏm hăng pơlir hơbit sĭ gơnam ƀơi hơdôm bôh tơring čar Dap Kơdư. Hăng hơdră ngă phrâo, hur har, hơdôm grŭp pơsur bruă đang hmua plơi pla glăk ƀơƀrư̆ ngă tui klă bruă tô nao rai gơnam sĭ mơdrô ƀơi tơring čar.

Ƀuh rơđah, tơdơi kơ 2 thun pok pơhai kơčăo bruă grup mơnuih pơsur ngă đang hmua, khul grup anai hơmâo pơđĭ tui wơ̆t mrô hăng boh tŭ yua kơ bruă mă. Thun blan pơ anăp, Anom bruă pơsur bruă ngă hmua ăt amra pơtrut djru khul grup anai thâo hruaih hloh amăng bruă mă, kiăng dưi ngă djơ̆ tơhnal pơkă kơ bruă ngă hmua apla pơjing măng rơnuk phrâo, pô čih tơlơi pơhing hơmâo bưp ră ruai tom ơi Lê Quốc Thanh-Khua anom bruă pơsur bruă ngă hmua dêh čar lăi nao kơ  tơlơi anai.

-Ih ƀuh hiư̆m lĕ kơ boh tơhnal blung a dưi ngă laih tơdơi kơ 2 thun pok pơhai kơčăo bruă hơmâo grup pơsur bruă ngă đang hmua amăng  kual plơi pla ?

-Ơi Lê Quốc Thanh: Tơdơi kơ 2 thun pok pơhai kơčăo bruă pơsur bruă ngă hmua amăng kual plơi pla, ƀing gơmơi hơmâo hơduah ĕp tơlơi bơ tŭ ư hrŏm prong mơ̆ng djop gưl gong gai kơnuk kơna. Biă mă ñu, abih bang djop tơring čar, plơi pla hơmâo mơnuih ngă hrŏm soh. Ră anai, hơmâo 57 boh tơring čar, ƀôn prong akŏ pơjing grup pơsur bruă ngă hmua amăng plơi pla djơh hăng anai. Kơ rơnoh lĕ lu hloh sa kơčăo bruă, sa hơbô̆ bruă lông ngă hlâo. Samơ̆ ngă hiư̆m pă pioh kơ grup pơsur bruă ngă hmua amăng plơi pla mă bruă tŭ yua hloh, ƀing gơmơi ăt dŏ kơsem min tui hơdôm tơlơi.

Sa lĕ ngă hiư̆m pă kiăng kơtưn pơđĭ tui tơlơi thâo kơ ƀing ngă bruă anai. Dua lĕ dăp hơdră mă bruă, pơjing rai tơlơi phiăn pơphun bruă mă kiăng ngă hiư̆m pă djop grup pơsur bruă hmua anai kơnang kơ anun pioh gơñu dưi pơphun bruă mă, pơkra tơlơi phiăn mă bruă, hơdră gum hrŏm, pơlir hơbit hăng djop sang bruă, anom ngă hrŏm, hăng mơnuih ngă hmua hiư̆m pă…..Anai lĕ hơdôm tơlơi mơ̆ ƀing gơmơi amra pơtrut ngă tui amăng thun blan pơ anăp.

-Hăng tơlơi thâo thăi tom găn rơgao laih pok pơhai thun blan rơgao, ih ƀuh tơlơi hơgĕt kiăng pơsir lăp djơ̆ pioh kơ hơbô̆ bruă pơsur ngă hmua amăng kual plơi pla dưi djă hơnơ̆ng klă tơlơi gơgrong ba amăng bruă ngă hmua?

-Ơi Lê Quốc Thanh: Ƀing gơmơi pơmin lĕ bruă lir hơbit plah wah hơdôm grup anai hăng sang bruă sĭ mơdrô, hăng anom ngă hrŏm yơh phun kơ tơlơi kiăng đing nao. Ngă hiư̆m pă kiăng pơsir hĭ rơnoh yom amăng bruă pơkra ming gơnam sĭ mơdrô anun kơnang kơ bruă pơtruh nao rai hăng djop sang bruă sĭ mơdrô blơi pơmut laih anun pơkra ming hăng ba sĭ mơdrô glăi dơ̆ng. Samơ̆ tơlơi kiăng đing nao lĕ, hơdră či ngă hrŏm hiư̆m pă, hơdră ngă tui hơƀơi? Lăi biă ñu, anai lĕ khul ngă bruă amăng plơi pla đôč. Tơnap biă mă pioh akŏ pơjing kiăng hơmâo hơbô̆ bruă ba gru mơtam. Kơnang kơ bruă mă sit nik, ƀing gơmơi amra hrăm tui hăng ba tơlơi phiăn ngă hrŏm pok pơhai ngă tui. Gah Ding jum bruă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla, mơ̆ngră anai truh rơnuč thun gơmơi hơmâo tơlơi pơtô hrŏm. Gah bruă git gai mơ̆ng dlông trun pơyŭ ăt khom ngă tui ƀơi anăp mơta, tŭ mă tơlơi pơčrâo trun, git gai gah tơlơi thâo brơi ƀing ngă bruă pơsur ngă hmua mơ̆ng dlông truh pơ tơring čar, plơi pla. Samơ̆ ngă hiư̆m pă pioh pok pơhai ba yua hơdôm boh thâo, bruă mă, khul mơnuih ngă hrŏm, lir hơbit hăng djop anom bruă ngă hrŏm, sang bruă sĭ mơdrô kơnang ngă hră pơkôl pơtô brơi, pơtruh nao rai, pơjao tơlơi thâo thăi hơdră phrâo ia rơgơi. Mơ̆ng anun, kơnang kơ tơlơi pơtruh brơi, pơđĭ tui boh tŭ yua pơhrui glăi, pơhlôm tơlơi hơdip mơda brơi kơ mơnuih ngă bruă pơsur ngă hmua amăng plơi pla. Laih anun ăt mơ̆ng anun mơ̆n tơhnal pơkă prong hloh lĕ djru kơ sang bruă mơdrô dưi ngă hrŏm hăng mơnuih ngă hmua pơkra ming gơnam sĭ mơdrô.

-Prăk pơhrui glăi mơ̆ng grup hyu pơsur bruă ngă hmua amăng plơi pla yom biă mă yua dah kiăng pơhlôm hơđong pơhrui glăi kah, khul grup mă bruă anai mơ̆ng h’ĭn (hơđong) pran jua mă bruă. Tui anun, tơlơi anai hlăk pơsir hiư̆m pă lĕ ơ ơi ?

-Ơi Lê Quốc Thanh: Djơ̆ yơh, tơlơi anai ngă hiư̆m pă lĕ, sit mơ̆n grup ngă bruă pơsur ngă hmua amăng plơi pla anai gơñu hơdip hăng bruă mă. Gơñu dưi hơdip hăng bruă mă, ƀing ta khom iâu pơthưr djop rơnoh djru amăng mơnuih mơnam gum hrŏm. Kơnuk kơna kơnong apah prăk blan hăng rơnoh pơkă ƀiă hloh tui mrô kơnuk kơna pơtrun kơ khul anai, samơ̆ rơnoh prăk blan pơkă anun sit mơ̆n ƀu djop yua bơwih brơi kơ tơlơi hơdip mơda ƀing gơñu ôh, kiăng dưi djop khom hơmâo tơlơi djru ba mơ̆ng khul mơnuih mơnam, anom bruă sĭ mơdrô. Kơnang kơ bruă pơlir hơbit, pơđĭ rơnoh sĭ mơdrô amra hơmâo rơnoh prăk kơmlai mơ̆ng ƀing ngă hmua hăng pơkra ming, mơ̆ng anom ngă hrŏm, anom bruă bơwih ƀong sĭ mơdrô. Sit yơh amăng anun hơmâo ƀing djru pơsur pơtô ba bruă ngă hmua hơmâo gum ba gơñu, rơnoh prăk kơmlai anai gơñu khom kah pơpha ƀiă, djơ̆ lăp hăng črăn bruă ƀing anun ngă bruă. Tơ tă anai, bơhmutu ƀơi tơring čar Bến Tre hơmâo grup pơsur ngă hmua amăng plơi pla, gơñu ngă bruă bơwih bơwăng, lăi pơthâo wai lăng, răk rem, pla pơjing phun pla, hmua pơdai truh pơ bruă pơtô brơi ngă hră pơsit gru mrô kual pla pơjing boh kruăi dŭng kơđuh mơtah hăng prăk pơhrui glăi mơ̆ng grup pơsir bruă hmua, prăk kơmlai anun yơh apah kơ khul mơnuih pơsur bruă hmua ƀong prăk blan. Ƀơi tơring čar Kiên Giang, djop grup pơsur bruă ngă hmua amăng kual plơi pla pơjing rai anih pla pơjing sa hơnơ̆ng, ngă hmua pơdai pioh sĭ kơ sang bruă sĭ mơdrô, gơñu ăt tŭ mă prăk apah lăp djơ̆ mơ̆n. Gơmơi ƀuh hơdră ngă djơh hăng anun, mơnuih mơnam djru hrŏm hăng kơnuk kơna, pioh djru kơ khul grup anai.

-Kiăng ngă klă tơlơi glăm ba hăng mơnuih ngă hmua, anom bruă sĭ mơdrô, sang bruă git gai wai lăng mơ̆ng kơnuk kơna, khom hơmâo khul grup djru pơtô ba pơsur bruă ngă hmua amăng plơi pla thâo hmar amăng bruă mă, thâo hruaih laih anun thâo hluh lu mơta amăng bruă ngă hmua. Tui anun, hrơi blan pơ anăp, Anom bruă pơsur ngă hmua dêh čar hơmâo tơlơi djru hơgĕt kiăng pơđĭ tui tơlơi thâo kơ ƀing ngă bruă pơsur ngă hmua kơ plơi pla ?

-Ơi Lê Quốc Thanh: Hăng bruă mă kiăng pơtô lu tơlơi thâo kơ mơnuih ngă bruă pơsur ngă hmua amăng plơi pla, ƀing gơmơi khom pơkă tơhnal pơtrun brơi kơ mơnuih mă bruă  pơsur ngă hmua khom kơhnăk hloh. Biă mă ñu ƀu kơnong pơsir tơlơi thâo kơhnâo kơhnăk đôč ôh, dŏ pơtô kơ tơlơi thâo bơwih ƀong huă, tơlơi thâo ĕp bruă sĭ mơdrô tui ruăi gơnam sĭ mơdrô pơđĭ rơnoh gơnam tam. Kiăng dưi ngă bruă anai, anom bruă pơsur ngă hmua dêh čar, gơmơi kiăng hơmâo hơdrôm hră pơtô ba, ba yua hơdôm hră pơtô anai kơ lu mơnuih hrăm kiăng kơtưn tơlơi thâo thăi amăng bruă pơsur ngă hmua. Dua lĕ kơtưn akŏ pơjing hơdră pơsur ngă hmua mơ̆ng gơnong dlông pioh hyu pơtô kơ djop anih kiăng thâo. Klâo lĕ jak iâu djop anom bruă jar kmar, hơdôm sang bruă sĭ mơdrô hơmâo prăk, hơmâo mơnuih ba djru ngă hrŏm hăng gơmơi amăng bruă pơtô hrăm mơnuih ngă bruă pơsur bruă đang hmua amăng plơi pla. Tui anun, lơ̆m čih pơkra hơdrôm hră pơtô, pơphun anih hrăm, hơmâo pok tal hrăm sui hrơi, hơmâo anih pơhrăm sa čăl kiăng thâo lu amăng bruă pơsur ngă hmua….Laih anun kơtưn pok mông jơnum pơčrong sai hrăm tơdruă tơlơi thâo thăi plah wah djop grup pơsur ngă hmua hăng hơdră, djru pơhrăm nao rai tơdruă, kah pơpha tơlơi pơhing phrâo, tơlơi thâo tom găn rơgao amăng bruă mă.

-Hai, bơni kơ ih ơi Lê Quốc Thanh hơmâo pioh mông bơ ră ruai hăng VOV hŏ.