Ơi Điểu Út, djuai ania Stiêng, plơi Mười Mẫu, să guai dêh čar Phước Thiện, tơring glông Bu Đôp lăi, sang anŏ ñu dŏ pơ plơi Mười Mẫu giăm hơpluh thun anai đôč, dưi hơmâo kơnuk kơna kăng pơpha brơi lŏn pơdong sang, lŏn ngă hmua, mơak biă mă. Thun 2017, sang anŏ ñu hăng mơnuih ƀôn sang pơ anai hơmâo tơlơi mơak prong, apui lơtrik kơnuk kơna hơmâo dăng nao truh pơ plơi, tơlơi mơ̆ ană plơi pla dŏ tơguan sui thun laih.
Kual lŏn glai mrô 67 gah plơi Mười Mẫu, să Phước Thiện, tơring glông Bu Đôp hơmâo 200 boh sang anŏ mơnuih ƀôn sang hăng hơdôm rơtuh čô mơnuih, amăng anun 95% lĕ mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă soh, amăng anun lu biă mă ñu djuai ania Stiêng. Hlâo adih, kual anai dưi lăng kah hăng anih kơnam mơmŏt biă mă hăng ƀun rin ư̆ rơpa yua lu mơnuih ƀôn sang ƀu thâo hră pơar, jơlan glông nao rai aka ƀu hơmâo, čư̆ siăng glai klô jơlan tơnap ƀu thâo truh nao rai, mrô sang dưi pơdong kjăp hăng hơmâo apui lơtrik yua kơnong ƀiă đôč, čơđai muai ƀu dưi nao sang hră, lu sang anŏ rĭm thun ư̆ rơya rơpa mơhao.
Dơ̆ng mơ̆ng hơmâo apui lơtrik, tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang pơblih laih. Mơnuih ƀôn sang thâo yua măi ƀôp ia pơkĕ apui lơtrik, lui hĭ hăng măi ƀong ia săng, ia jâo tơnap kah hăng hlâo. Hrom hăng anun, čơđai muai nao sang hră, laih hơmâo apui lơtrik bơngač hrăm hră klă hloh. Ƀu kơnong apui lơtrik pơčrang bơngač đôč ôh, djop sang anŏ blơi tivi či lăng, blơi măi dưm rơ-ot mơnong ƀong huă, măi pưh hŏu, gŏ tơnă asơi hăng apui lơtrik, yua kơ anun tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang pơblih đĭ tui ƀuh rơđah. Ayong Điểu Thâm, sa čô mơnuih ƀôn sang pơ kual lŏn glai mrô 67 brơi thâo, mơnuih ƀôn sang dŏ pơ anai, hơmâo djuai ania Stiêng, Mnông, Mạ hăng Khmer.
Dơ̆ng mơ̆ng hơmâo apui lơtrik, lu sang anŏ mă bruă bơwih ƀong huă gêh găl hloh, triăng ƀiă mơ̆n mă bruă ĕp ƀong huă, tơlơi hơdip mơda pơblih hmar biă mă, ayong Điểu Thâm hok mơak lăi:
“Kơnuk kơna djru kơ ta kah hăng anun, laih anun pơsir bruă mă lĕ apah prăk blan pơkôm ƀiă hơmâo prăk man pơdong sang prong hloh, pơkôm prăk tloh blơi tivi, blơi măi pơrơ-ot laih anun blơi măi boh sum ao, lu sang anŏ hơmâo djop laih. Ră anai dưi pơđĭ kyar tui, hơmâo gơnam yua anŏ anai, anŏ adih”.
Mơ̆ng sang să Phước Thiện pơtruh nao pơ kual lŏn mrô 67 lĕ hơmâo jơlan gŏ drŏng tuh kơsu laih, dơnar lơlong, lăng ieo gah treng jơlan ƀuh pŭ bê, phung rơmô rơbat rŭi hyu ƀong rơ̆k lu biă mă, đơ đa ƀong rơ̆k gah yŭ tơ-ui kyâo ƀrŭk ƀrăk amăng đang kơsu phrâo pla, laih anun hrĕ apui lơtrik dêh čar dăng nao truh pơ djop sang, pơkĕ yua bơngač, ƀuh ƀô̆ mơta mơnuih ƀôn sang hok mơak yua tơlơi hơdip mơda phrâo pơblih lu.
Ayong Điểu Phúc, sa čô mơnuih ƀôn sang dŏ amăng kual lŏn mrô 67 lăi: Rơkơi bơnai gơmơi dŏ pơ anai 11 thun laih, hlâo adih tơlơi hơdip mơda tơnap tap biă mă, sang anŏ hơmâo 4 čô mơnuih samơ̆ gir run mă bruă kiăng hơmâo mơnong ƀong huă tŭ kơ djop rĭm hrơi, pơ anai hơmâo 10 boh sang lĕ 9 boh sang anŏ ư̆ rơpa, ƀun rin, dŏ glăi plai ƀiă ƀun rin. Samơ̆, dưi hơmâo ping gah, kơnuk kơna đing nao, dăng hrĕ apui lơtrik, djop pô mơak, hlâo adih aka ƀu hơmâo rơmô, ră anai hơmâo rơmô, ƀu hơmâo bê ră anai hơmâo bê, ƀu hơmâo man pơdong sang simăng ră anai hơmâo sang simăng, djop pô djop mơnong ƀong huă, ană bă trơi pơđao soh, đăo kơnang biă mă kơ Ping gah, Kơnuk kơna.
Tha plơi ơi Điểu Cre, sa amăng hơdôm čô mơnuih arăng đăo kơnang biă mă ƀơi plơi pla, dưi hơmâo kơnuk kơna pơpha brơi lŏn tui Hơdră 134 mơ̆ng thun 2005, truh thun 2017, kual lŏn glai mrô 67 dưi hơmâo kơnuk kơna dăng hrĕ apui lơtrik, pơkra jơlan, pơdong sang hră, hơmâo sang ia jrao. Hơdôm thun giăm anai, yua hơmâo Hơdră dêh čar pơtrun man pơdong plơi pla phrâo hăng pơhrŏ ƀun rin, mơnuih ƀôn sang pơ anai dưi hơmâo dơ̆ng kơnuk kơna djru gơnam yua mă bruă, bơwih ƀong huă. Hăng tơlơi pơmin gir run hrưn đĭ, mơnuih ƀôn sang khin hơtai ba yua boh thâo ia rơgơi phrâo pioh ngă hmua pla pơjing. Truh ră anai, abih bang mơnuih ƀôn sang amăng plơi Mười Mẫu, dŏ 5 boh sang anŏ đôč ƀun rin, hrŏ trun 90% pơkă hăng hơdôm hrơi kual lŏn glai mrô 67 phrâo tơgŭ mă bruă. Mơnuih ƀôn sang pơ anai hok mơak biă mă.
Mơ̆ng 4 mơta ƀu hơmâo, apui lơtrik, jơlan glông, sang hră, ia yua ƀơi kual lŏn mrô 67 hlâo adih, truh ră anai hrưn đĭ jing anih hơmâo 6 mơta laih: apui lơtrik, jơlan glông, sang hră, sang ia jrao, lŏn hmua hăng ia yua. Dưi hơmâo tơlơi hơdip mơda mơak rĭm hrơi, pơblih klă anun yua Ping gah, kơnuk kơna đing nao, khua mua, gong gai kơnuk kơna tơring čar djru laih anun mơnuih ƀôn sang hrưn đĭ kiăng pơklaih mơ̆ng ư̆ rơpa ƀun rin.
Viết bình luận