Hlăk ai Dak Lak hăng bruă ngă “Mơñum ia hơdor kơ čroh hnoh”
Thứ bảy, 07:19, 29/07/2023 VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Ngă tui tơlơi juăt mơ̆ng đưm “Ƀong boh hơdor kơ pô pla, mơñum ia hơdor kơ čroh hnoh” mơ̆ng djuai ania, hơdôm hrơi hăng anai, hlăk ai Dak Lak pok pơhai lu bruă mă lăp djơ̆, pơdah rai pran jua hơdor tơngia kơ ƀing ngă tơhan blah ngă, tuh drah pơčah asar yua tơlơi rơngai, rơnuk rơnua dêh čar.

Tŭ mă hră pơkrem prăk rơnoh 5 klăk yua kơ Anom bruă tơdăm dra mut phung tơring čar Dak Lak ngă hrom lu mơnuih čơmah djru, yă Võ Thị Thuận, hlăk ai kơsung nao hơđăp dŏ pơ plơi Tân Hòa, să Tân Lập, tơring glông Krông Ƀŭk ol kơdol mơak pran jua mơak. Thun anai, yă Thuận 70 thun laih, samơ̆ ăt hyu duñ djah gêt čai, kơđuh kơsu ba sĭ ĕp prăk. Amăng sang yua grup hlăk ai kơsung nao pơ anăp djru ba, ñu hok mơak lăi:

“Ƀơi să hơmâo ngă hrŏm hăng ƀing hlăk ai tơdăm dra mut phung pơdong brơi sang khăp pap djơh hăng anai, rĭm čô djru čô ƀiă pơdong sang anai hăng rơnoh 80 klăk prăk. Tal anai, gơñu brơi hră pơkrem prăk anai dơ̆ng”.

Bơ ơi Trần Văn Hùng, tơhan hơđăp dŏ ƀơi thôn 15, să Tân Hòa, tơring glông Ƀuôn Đôn, hrơi mơak hloh lơ̆m hrơi ƀing tơdăm dra mut phung amăng să nao čuă ƀudah djru brơi bruă ngă hmua, jik rơ̆k amăng đang sang ñu. Ră ruai hăng ƀing hlăk ai, ñu hơdor glăi hơdôm thun đưm hlâo adih, ñu hăng ƀing gơ̆p kơsung nao pơ anăp blah ayăt kiăng rơngai lŏn ia. Yua hơmâo tơlơi djru mơ̆ng hlăk ai mơ̆ sang anŏ ñu kah hăng dưi pơtrut pran jua hăng hơmâo hmăi dram gơnam yua.

 “Ƀing gơmơi kơnong ngă hmua pla pơjing đôč, ƀing tơdăm dra hlăk ai rai djru hrŏm mă bruă, gơñu bơjak rai djru sa, dua mơguah, rĭm wơ̆t tui anun hơmâo hơpluh čô rai djru, sang anŏ gơmơi mơak biă mă. Wơ̆t amăng mông gơmơi duăm ruă, hơmâo tơlơi truh hơgĕt thơ, djơ̆ hrơi jơnum hơdor kơ bruă čar hai ƀing hlăk ai mut phung ăt rai djru hăng ƀơk gơnam hmao kru soh”.

Tơring čar Dak Lak ră anai hơmâo 60.000 pok hră čih anăn ƀing  hơmâo djru kơnuk kơna, amăng anun giăm 45.000 pok hră čih anăn ƀing djru kơnuk kơna hơmâo djru na nao, sang anŏ hơmâo mơnuih ngă bruă hơkrŭ đưm hăng rơbêh 14.000 pok hră pơkŏn djru ba kơ hlăk ai kơsung nao pơ anăp. Rĭm blan, tơring čar Dak Lak tla rơbêh 10.000 čô mơnuih hơmâo anăn djru ba, hăng rơnoh prăk truh 21 klai prăk.

Ƀrô djơ̆ tal 76 hơdor glăi Hrơi pioh kơ ƀing tơhan rơka rơkač hăng mơnuih djai pơsăn drơi jăn yua kơ lŏn ia, tơring čar Dak Lak ngă tui bruă hyu čuă jơmư, ƀơk gơnam kơ sang anŏ kơnuk kơna djru abih tih rơnoh prăk hơmâo 15 klai; pơphun ba nao 55 čô mơnuih ngă hơkrŭ ba gru hlâo mơ̆ng tơring čar hyu čuă jơmư, ĕp lăng bruă mă nao pơ hơdôm tơring čar kual Tong krah hăng kual gah kơdư; ba nao 240 čô mơnuih hơmâo anăn djru bruă hơkrŭ đưm, nao pơjrao tơlơi duăm ruă pơ kual Tong krah.

 Ngă tui tơlơi phiăn juăt “Mơñum ia hơdor kơ čroh hnoh”, thun blan rơgao, hlăk ai Dak Lak hơmâo lu bruă mă rơđah rơđong biă mă, djru ba lu sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna lăng ba, ƀing tơhan rơka rơkač, sang anŏ hơmâo mơnuih djai pơsăn drơi yua kơ lŏn ia amăng tơring čar. Anun lĕ bruă mă djru ba lu mơta tơlơi dŏ dong ƀong huă, djru ngă hmua, jak iâu djru pơdong hơdôm rơtuh boh sang hơdor tơngia, ƀơk hơdôm rơbâo gơnam, hră pơkrem prăk kiăng djru hrŏm lu sang anŏ plai ƀiă tơnap tap. Kơnong kơ 6 blan akŏ thun anai, đơ đam tơring čar hơmâo pơphun giăm 300 mơta bruă mă hơdor tơngia, ƀong boh hơdor kơ pô pla, mơñum ia hơdor kơ pô klơi ƀudah hơdor kơ čroh hnoh laih dơ̆ng ngă tui lu bruă mă hơdor glăi pơ rơngôl sô, anih anom hơkrŭ kiăng pơtô lăi ƀing hlăk ai, čơđai muai thâo hluh kơ bruă hơkrŭ dêh čar.

Biă mă ñu amăng blan 7 rĭm thun, ƀơi plơi pla ala ƀôn pơphun lu bruă mă, ngă tui hrơi mông yôm “Hơdor tơngia”, ƀong boh hơdor kơ pô pla yua kơ anom bruă tơdăm dra mut phung tơring čar pơphun. Amai Phan Thị Trinh, Kơ-iăng Khua git gai tơdăm dră mut phung tơring čar brơi thâo:

 “Djop anih mă bruă mơ̆ng tơdăm dra hlăk ai mut phung ngă tui lu bruă mă hơdor tơngia, mơñum ia hơdor kơ čroh hnoh kiăng pơtô lăi kơ ƀing tơdăm dra mut phung, ƀing čơđai muai sang hră thâo hluh gru grua bruă hơkrŭ dêh čar, kiăng pơ-ư ang kơ djuai ania, tơlơi glăm ba amăng bruă mă hlăk ai rơnuk anai. Djop sang bruă khul tơdăm dra mut phung hăng bruă mă djru ba lu sang anŏ kơnuk kơna lăng ba, ƀing neh wa pơ anăn amĭ Việt Nam sông kơtang; hyu mă bruă djru pơkra, hrêp glăi pưk sang, gong kut, pơsat tơhan djai pơsăn drơi jăn yua kơ lŏn ia, pơphun nao čuh ñang, tŭi apui hlĭn ƀơi bôt pơsat ƀing tơhan pơsăn drơi mơmŏt lơ 26/7 amăng djop anih pơsat gong kut đơ đam tơring čar”.

Tui hăng Gơnong bruă wai lăng bruă mă tơhan rơka hăng mơnuih mơnam tơring čar Dak Lak, thun blan pơ anăp, anom bruă amra pơtrut kơtang hloh amăng bruă pơtô lăi, pôr pơthâo lu hloh kơ tơdăm dra, hlăk ai, čơđai muai thâo hluh tong ten gru grua bruă hơkrŭ mơ̆ng ƀing tơhan khin hơtai, ƀing tuh rơyuh pran jua, drah kơtăk mơ̆ng ơi yă anong wa nao hlâo yua kơ bruă rơngai lŏn ia. Mơ̆ng anun thâo pơđĭ tui bruă gru grua hiam mơ̆ng djuai ania, đah mơ̆ng ngă klă bruă hơdor tơngia. Hrŏm hăng anun pok pơhai hmao kru, tŭ yua djop jơlan hơdră mơ̆ng kơnuk kơna djru, ngă gêh găl amuñ hloh kiăng djop sang anŏ hơmâo djru kơnuk kơna, kiăng hơmâo tơlơi hơdip mơda hơđong, ăt kiăng pơtong rơđah gru grua hiam hơkrŭ dêh čar ta, djă kjăp kơnuih djop sang anŏ, kơnung djuai ngă klă bruă  hơkrŭ,  ngă djơ̆ tơlơi phiăn kơnuk kơna pơtrun pioh kơ djru ba ƀing hơmâo anăn ngă bruă hơkrŭ đưm, hơmâo hơdip mơda pơđĭ kyar bơkơnar hăng tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang amăng kual plơi pla ƀơi anih dŏ hrŏm.

 

 

VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC