VOV4.Jarai-  Plơi anai do\ pơ gah jơlan rơdeh mrô 661 dik dăk ara\ng nao rai lu, mơnuih [ôn sang Jarai pơ plei Mrong Yo#, să Ia Ka, tơring glông }ư\ Pah, tơring ]ar Gialai, hơmâo mut hro\m ta` bia\ ma\ tơlơi pơđ^ kyar bơwih [o\ng huă hro\m ha\ng abih ba\ng mơnuih djuai ania ayo\ng adơi hd^p mơda pơ anai. Khă anun gơ`u ăt do\ djă pioh đu] hdôm tơlơi phiăn juăt gru groa djuai ania pô, ama\ng anun mơak ngă yang huă asơi hle. Rơkâo ơi pang yă Dôn ha\ng neh met wa, [ing gơyut khăp juăt hro\m ha\ng [ing gơmơi ăt nao ]ua\ ngui Plei Mrong Yo#, kiăng rai hơduah tơlơi ngui ngor ngă yang rơbang anai.

Hrim thun kah ha\ng anun soh, ama\ng blan 1 blan Prăng, tơdang abih băng [ơi hơmua pơdai să yuă hơpuă  abih laih, hdôm phun {lang s^ng pre ]i ]uh bơnga laih, ]ơkă bơyan bơnga, hlăk anai ama\ng plơi pla [ơi plơi Mrong Yo#, să Ia Ka, tơring glông }ư\ Pah, pre lui hlâo ngă yang huă asơi hle. Djơ\ tơlơi pơhiăp ngă yang, ngu ngor, pơdai hle anai amra yua ama\ng tơlơi ngă yang rơbang. Năng ai ha krah blan, hlâo kơ tơlơi ngă yang anai, hơdôm sang ano\ ama\ng plơi pla pơ]ruh braih, pioh pơ uh đih tơpai ]eh, sa ]ra\n pioh brơi brong ko] đing, laih anun pơkra gơnam [o\ng huă. Ơi R’}om Hmut, mơnuih ama\ng plơi Mrong Yo# brơi thâo: “Tơlơi ngă yang huă asơi hle kơ mơnuih [ôn sang djuai ania Jarai, juăt ako\ pơjing tơdơi yuă pơadai giong, juăng ngă yang ama\ng sang ano\ pô, [udah pơ sang Rông plơi. Tơlơi ngă yang anai pioh hdor bơni kơ yang rơbang pha brơi pơdai pơboh jor, rơkâo yang rơbang pha brơi sang ano\, kơnung djuai plơi pla hiam drơi jăn”

Ngă yang mơak huă asơi hle le\, pre lui un, mơnu\ prong, kiăng bơni kơ yang rơbang. Tơdơi kơ ]uh giong a`am hlô mơnong, lui abih proăi un, mơnu\ o\m h^ să mriah, laih anun dưm nao pơ pra nga\ yang, [ơi giăm gong gra to\ng krah sang Rông. Pơ phun soai kơ yang, tha plơi pơđok tơlơi soai yang prong bia\ ma\, iâu glăi bơnga\t bơngoi yang rơbang trun rai mơ`u\m tơpa, [o\ng a`a\m un, mơnu\ anai: “ Ơ yang ]ư\ yang ia, yang pơdai, yang glai, yang glo... Trun rai pơ plơi pla [ing gơmơi. Hrơi anai kâo ngă yang brơi un prrong, mơnu\ prong, tơpai ]eh prong. Rơkâo yang rơbang trun [o\ng mơ`um tơpai ]eh rai mơ`um tơpai ]eh. Tơdơi anai yang pha brơi sang ano\ kâo hơmâo lu pơdai, kiăng kaoa rông ana\ ba\, rông plơi pla hd^p bơwih [o\ng huă trơi pơđao, huăi duăm ruă, huăi rơpa, kiăng plơi pla trơi pơđao yâu mơak"

Tơdơi tơlơi soai yang mơng tha plơi, tơdăm pơ phun tong ]êng hgor mơak mơai, bơ kơ dra le\ djă tơngan nao rai soang yơh, gah gu\ sang rông. Mơnuih tha rơma hloh ama\ng plơi hr^p mơ`u\m tơpai ]eh hlâo, thun ]ơđai hloh mơ`um tơdơi. Tơlơi mơ`um tơpa [o\ng a`a\m un, mơnu\, adoh soang dik dăk. Amai R’}om Seng, mơnuih plơi Mrong Yo# lăi tui anai: “Truh hrim thun, sa thun sa wot, [ing gơmơi ako\ pơjing [o\ng mơ`um ngui ngor adoh suang dik dak hơk mơak ]ơkă thun phrâo. Kâo mơak bia\ ma\, dưi bưp adơi ayo\ng, gơyut gơyâo rai ngui hro\m ]ơkă thun phrâo, hlơi kiăng adoh le\ adoh yơh, hlơi kiăng suang le\ suang yơh, hơmâo mơnuih mơ`um tơpai ]eh...Kâo mơak yua kơ sang ano\  kâo mă brua ưgiong laih, thun pơ ana\p ana\p anai ]ang rơmang abih ba\ng mơnuih hiam drơi jăn, hơmâo lu braih pơdai, laih anun mơak mơai”

Tơlơi ngă yang mơak huă asơi hle, djơ\ tui ha\ng tơlơi nga\ yang rơbang kơ djuai ania Jarai  [ơi plơi Mrong Yo#, kiăng hrơi plơi pla mơnuih [ôn sang pơdah rai pran jua hdor bơni kơ yang rơbang, kiăng neh met wa ngă hơmua pla pơdai pơ boh jor, pha brơi mơnuih tha rơma, ]ơđai muai huăi hơmâo duăm ruă, laih anun ]ang rơmang yang rơbang pha brơi  pơdai pơboh jor, trơi pơđao yâu mơak hloh. Ơi Nguyễn Quang Tuệ, khoa g^t gai [irô wai lăng gơnam gru groa đưm, [irô wai lăng tơlơi gru groa, bơkơja\p drơi jăn laih anun ]ua\ ngui tơtring ]ar Gialai lăi: “ Plơi Mrong Yo# do\ [ơi jơlan mut nao pơ sang măi drai ia apui lơtrik Ialy, rơdeh ôtô nao rai hrơi mlăm klăm mơguah. Hrim thun đu] ara\ng ngă yang kah ha\ng anun. Tơlơi phiăn juăt iâu glăi yang rơbang djru ba gơ`u. Gah tơlơi phun le\ thâo pơ pu\ kơ mnuih ngă hơmua, pơ pu\ kơ pơdai. ~u pơtum glăi abih băng, gru kơnal tơlơi đăo kơ yang rơbang”

Hrơi anai, tơlơi ngă hơmua kơ mơnuih [ôn sang plơi Mrong Yo# hua\i tơguan tah  adai brơi hjan phang, mơnuih [ôn sang pơ anai thâo yua tui boh thâo măi mok phrâo laih, gah bruă ngă hơmua, wai lăng pơdai kơtor. Kha\ anun hai hrim thun đu] yơh, gơ`u leng ako\ pơjing ngă yang huă asơi hle, gah tơlơi nga\ yang yôm anai. Yua dah mơak huă asơi hle ră anai, [u djơ\ tơlơi phia\n nga\ yang bơngat bơngoi đu] ôh, jing anih neh met wa plơi pla rai pơtum jơnum ngui ngor mơak, adoh suang găn gao thun blan mă bruă dleh tơnăp tăp. Ơi Nguyễn Quang Tuệ, khoa g^t gai [irô wai lăng gơnam gru groa đưm, [irô wai lăng tơlơi gru groa, bơkơja\p drơi jăn, laih anun ]ua\ ngui tơtring ]ar Gialai brơi thâo dong:“Yua dah mơnuih [ôn sang đăo nao hơdôm gơnam tam leng hơmâo yang rơbang soh sel. Tui anun mơnuih [ôn sang pơdah rai pran jua, [ing gơmơi hdor bơni kơ yang rơbang tui ha\ng anun. ~u ngă brơi pran jua ta mơak mơak bia\ ma\. Tal dua ma\ng plơi pla mơnuih [ôn sang, ba rai tơlơi mơak hlăk. Gah tơlơi gru groa phia\n juăt, jing hdră ta dja\ pioh tơlơi yôm gru groa mơng đưm adih”

Ama\ng tơlơi hd^p mơda rơnuk phrâo anai, tơlơi ngă yang mơak huă asơi hle kơ mơnuih [ôn sang plơi Mrong Yo#, să Ia Ka, tơring glông }ư\ Pah, ăt do\ dja\ pioh na nao, kiăng pơbưp nao rai, hơmâo tơlơi thâo gum gôp, ]ơkă thun phang phrâo djơh ha\ng kual }ư\ Siăng, ha\ng tơlơi ]ang rơmang brơi tơlơi hơd^p hiam mơak hloh dong.

Rơluch Xuân: Pô ]ih hăng pôr