VOV4.Jarai - Khă dưi pơhra\m jing sa ]ô mơnuih juăt adôh suang, kơja\p bruă hrom hăng hơdôm nghệ sĩ Xuân Hinh, Quốc Trượng samơ\ bưng bo#t le\ ba Nghệ sĩ Hồng Ngát jing sa ]ô mơnuih mơng Gru\p adôh suang Go\ng phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam. Tơdơi kơ   truh kih hăng dua mơta pơhro#p “Quan Âm Thị Kính” hăng “Người đàn bà bất hạnh”, `u nao mă bruă pơ\ Go\ng phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam hăng juăt bruă hr^p jua pơhiăp hơdôm tơlơi adôh đưm, er adôh chèo đưm, adoh bôh pia phrâo, adôh Văn… kiăng hơkru\ bruă kơđi ]ar mơng Go\ng phun jua pơhiăp. Truh ră anai 27 thun laih do# mă bruă [ơi Go\ng phun jua pơhiăp, hăng nghệ sĩ Hồng Ngát, hrim tơlơi adôh hr^p mă leng kơ kah hăng sa tơlơi lông mơng drơi pô: “Lom kâo adôh [ơi anih ara\ng dar mă ru\p le\ tơlơi pơdah mơng sa ]ô mơnuih nghệ sĩ khom pơdah abih bang tơlơi bơni, pran jua mơng pô tui đok adôh yơh phun `u, [u hmâo mơnuih hmư\ lăng - [u hmâo ano# bơbe] nao. Pô nghệ sĩ khom gir run abih pran jua hăng sit nik khom kiăng khăp bruă mă. Ta adôh tui anai mơ\ hrơi pơgi ta [u hmâo tơlơi hơge\t pioh adôh hă mơnuih hmư\ ăt amra lap, lăng ăt amra lap mơn.”

            To# tui hơdôm truh kih mơng gưl nao hlâo, nghệ sĩ Hồng Ngát jing mơnuih djru pơjing rai anăn păn hơdôm jơlan hơdră tơlơi adôh đưm hăng tơlơi adôh đưm pơtui [ơi dlông pôr Go\ng phun jua pơhiăp dêh ]ar Việt Nam. Mơng sa ]ô mơnuih adôh suang truh kơ hrơi jing khoa wai lăng Sang adôh suang mơng Go\ng phun jua pơhiăp, Hồng Ngát jing gir run ngă hiưm hơpă hrim jơlan hơdră hr^p ma jua adôh, dar mă ru\p jai hrơi jai mơ-ak klă hiam hloh mơ\ ăt dưi djă pioh mơn gru grua mơng er adôh, hrim er adôh mơng hlâo: “Amăng rơwang mơng er adôh tui phiăn juăt kơnong kơ dưi pơplih bôh pia, tui bôh yôm jua suă mơng rơnuk phrâo. {u dưi kah đuăi hăng er adôh kah hăng er adôh chèo hmâo mơnuih pơblang, lới lơ, glông er jua gông… bơhmutu `u le\ lom kiăng tu\ mă sa bôh yôm phrâo hai ăt khom dăp `u amăng hơdôm rơwang mơng er adôh tui phiăn juăt anun. Lom adôh đ^ amra tơlơi bơni phrâo samơ\ ara\ng hmư\ ăt thâo mơn er adôh phiăn juăt mơng ơi yă ta đưm.”

            {u kư guam, [u hu^ kơ tơnap tap, dơng mơng hrơi do# sa ]ô adôh suang hlăk ai, Hồng Ngát hmâo hơdôm tal hyu mă bruă pơ\ ataih, ba tơlơi adôh pơsur pơtrut pran jua mă bruă, blah ayăt mơng neh wa ta, ling tơhan ta pơ\ kual goai dêh ]ar, bul ia rơs^ ataih yaih. Thun 1994, tal blung Hồng Ngát nao pơ\ Trường Sa hrom hăng [ing adơi amai nghệ sĩ. Hơdôm tal măt song [at tô ăt [u ngă tah hơtai mơng `u hăng [ing adơi ayong nghệ sĩ mơn, kiăng kơ truh [ơi hang, hơdôm er adôh chèo hlơ hlong por đ^ gah lui abih tơlơi dleh dlan kơ djo\p mơnuih: “Rơngiao kơ adôh amăng sa mông pơdah phun, kâo do# hyu hrom hăng [ing hyu mă tơlơi pơhing nao pơ\ hơdôm gru\p ling tơhan do# gak, [u dưi gum hrom mông pơdah tơlơi adôh suang hrơi anun. Dơnong kơ djă đuăn, ]ut ao ]ơlah 4 nao mơng gru\p tơhan anai truh gru\p tơhan dih adôh mơ\ [u [uh dleh ôh, kơnong kơ pơmin hơdôm hrơi pô do# [ơi hơdôm bul ia rơs^ [u lu, kơnong kơ kiăng adôh lu kơ [ing ling tơhan pô hmư\ đu].”

            Hăng [ing nghệ sĩ hlăk ai, Hồng Ngát jing mơnuih abih pran jua ]ung ba. Dơng mơng do# ane\t, Nghệ sĩ ưu tú Minh Phương lăng `u kah hăng sa ]ô ngă gru kơ pô lom hmư\ hơdôm jơlan hơdră er adôh mơng Go\ng phun jua pơhiăp. To# tui bruă pơdah adôh suang, nghệ sĩ Minh Phương lăi le\ pô bưng biă lom dưi nao hrom hăng nghệ sĩ Hồng Ngát: “Pơdah [ơi anih adôh suang pơkon do# hr^p mă jua adôh suang jing pha ra abih bang. {u djơ\ kah hăng tơlơi pơdah pô khom pơhra\m to\ng ten dua blan kah mơng pơdah mơ\ lom rai pơ\ anai, lom djă hră dăp hơdră hrơi hlâo le\ hrơi anai hr^p mă mơtam jua adôh. Hăng tơlơi găn gao le\ `u djru gum na nao [u djơ\ kơnong kơ Minh Phương ôh mơ\, hơdôm [ing go\p pơkon phrâo phun bruă ăt tui anun mơn. ~u jing sit nik nghệ sĩ hmâo bruă, hăng bruă mă le\ tơpă biă, gleng nao biă kơ [ing nghệ sĩ hlăk ai.”

            Pô rơkơi `u hăng ăt le\ nai pơtô `u – nai pơtô, dăp hơdră Trần Quỳnh phrâo rơngiă. Tơlơi ư-ang lom dưi hmâo mă hră pơanăn Nghệ sĩ Nhân dân mơng `u ăt akă hmâo lăi pơthâo hăng rơkơi `u mơn. Kơ[ah sa ]ô mơnuih ke\ ph^ hrom samơ\ lăng `u, ara\ng [uh na nao tơlơi kơja\p pran jua, phing kơ pran, dlông hloh ăt le\ tơlơi abih pran jua yua kơ bruă mă mơng pô mơn.

                                                                                    Siu H’ Prăk: Pô ]ih ha\ng pôr