VOV4.Jarai - Hơdôm thun je# hăng anai, mơnuih ngă đang hmua [ơi plơi pla hmâo pơjing laih lu kual ngă đang hmua, hmâo tơlơi pơlir hơbit kơja\p hăng anom bơwih [ong blơi s^, yak blung a pơhlôm anih pioh s^ a`ăm pơtăm, pơhrui glăi prăk hơđong kơ mơnuih ngă đang hmua.

Hăng sa amăng hơdôm bôh sang ano# blung a [ơi să Sơn Lang, tơring glông Kbang khin hơtai pơplih lo\n pla kơ phê [u klă hiam hơdai nao pla phun bôh kruăi mih, ayong Phạm Tố Hữu brơi thâo, kơmlai mơng đang phun pla ră anai giăm hmâo 300 klăk prăk sa ektar amăng sa thun, lu hloh mơng 2 truh kơ 3 wot bơhmu hăng pla kơ phê.

Biă `u le\ lom ngă tui bruă ngă đang hmua hơdjă, pơhrui glăi mơng đang bôh kruăi mih đ^ lu biă.

Hơdră ngă [u tơnap đơi ôh: kơnong kơ kiăng yôl long não [ơi phun pla pioh prung đuăi arong hlăt, pơkra mă jrao mơng djop djuai hơbơi pơtơi bôh troh hmâo ia pơhăng hang kah hăng tỏi, pơhăng, rơya hăng tơpai pơdjai ruai kơ`^ juăt pơ]ra\m bôh troh.

Hrom hăng anun, `u pơđa\m akan luk hăng rơtă na` ngă kơmok pruai kơ phun pla. Gơnang kơ anun, prăk mă yua kơ đang pla rơgêh hloh bơhmu hăng mă yua jrao hoá học mơ\, bôh kruăi jơman hloh mơn.

Ayong Phạm Tố Hữu brơi thâo, akă truh bơyan pe\ pơhrui ôh, samơ\ hmâo laih [ing s^ mdrô nao tơl sang rơkâo blơi hơdôm pluh tơn bôh kruăi amăng tal Tết anai:

“Lo\n le\ jai klă tui, hlai, [u khăng kah hăng mă yua jrao hoá học ôh. Nua rơgêh hloh, hăng 1 ektar ta dưi pơkrem hmâo mơng 20 truh 30 klăk prăk sa thun. Bôh `u hiam mih hăng jơman hloh. Kâo le\ mơnuih pla phun bôh kruăi mih, bôh kuit.

Tơdah mă yua jrao pơgang, mơnuih bơdjơ\ nao blung a le\ pô ta, tơdơi kơ anun mơnuih amăng sang ano# pô bơdjơ\ nao tơlơi suaih pral.

Dua le\ ]ang rơmang mơnuih blơi yua hmâo tơlơi suaih pral klă. Kâo ngă hơdjă le\ ara\ng do\ng yua biă, anun bruă s^ bôh kruăi hơđong”.

Să Sơn Lang, tơring glông Kbang (Gialai) hmâo rơbêh kơ 50 ektar đang phun bôh kuăi mih

Pla phun bôh troh hăng a`ăm pơtăm le\ jơlan pơđ^ kyar bơwih [ong glăk dưi lu mơnuih ngă đang hmua Gialai ngă tui kiăng plai [ia\ hluai tui kơ djop mơta phun pla pơkon kah hăng kơ phê, tiu.

Thun 2020, [ơi Gialai đ^ nua gơnam mă mơng đang hmua, ră anai [ơi Gialai hmâo laih 22 bôh anom pơkă a`ăm pơtăm, bôh troh, ngă tui pơlir hơbit hăng mơnuih ngă đang hmua amăng pơkra hăng s^ gơnam tam.

Gơnong bruă đang hmua tơring ]ar hmâo djru laih lu anom gum hrom ngă tui bruă pla tui hơdôm tơhnal pơkă kah hăng VietGAP, GlobalGAP, ngă giong kơdung anung gơnam, tem QR code, pơdo\ng tơlơi ]râo ba anăn păn kơ hơdôm gơnam tam.

Truh ră anai, [ơi Gialai hmâo pơdo\ng hơdôm mơta gơnam s^ a`ăm pơtăm hơđong kah hăng Sang bruă bơwih [ong mơnuih [ôn sang sa ding kơna Hương Đất An Phú (Pleiku), anom mă bruă hrom An Trường Phát (Đak Pơ), anom mă bruă hrom An Nhiên (Kong Chro), anom mă bruă hrom pla a`ăm hơdjă Phú Thiện, gru\p mă bruă hrom pla bôh kruăi mih Kon Gang (tơring glông Đak Đoa)…

Yă Nguyễn Tuyết Hoa – Khua Khul wai lăng ngă rah Khua Anom mă bruă hrom An Trường Phát brơi thâo, ră anai anom hmâo 50 ektar lo\n pla a`ăm [ơi hơdôm bôh să Hà Tam, Gia Hội, Giang Bắc, Cư An, Tân An (tơring glông Đak Pơ).

Hăng anih anom s^ gơnam hơđong, rim mơnuih amăng anom hmâo rơnoh pơhrui glăi hơđong 5 klăk prăk sa ar sa blan.

Yă Nguyễn Tuyết Hoa brơi thâo, Anom mă bruă hrom glăk anăp nao bruă pơkra a`ăm pơtăm kiăng đ^ nua kơ gơnam tam:

“Anom mă bruă hrom Anom pơtrut pơsur bruă mă yua (Gơnong bruă s^ mdrô djru 1 bôh măi pơhang krô. Anun gơnam djuai 2, djuai 3, anom mă bruă hrom amra pơkra [ơ [ia\, dưi pơsir a`ăm djuai mrô 2, [u lui lơi ôh.

}ang rơmang mơng anom mă bruă hrom le\ hmâo sa sang măi pơkra sit nik gơnam tam truh mơnuih blơi yua gơnam amra [uh klă hăng anom mă bruă hrom [u kiăng bơngot kơ gơnam s^ [u kloh ôh”.

Hơdră pla a`ăm hơdjă mơng Anom mă bruă hrom đang hmua hăng bơwih buang An Trường Phát

Hrom hăng bruă pơlar lo\n pla a`ăm pơtăm, hơbơi pơtơi tui jơlan gah hơdjă, bruă pơtrut kơtang pơlir hơbit, đing nao pơkra tơdơi kơ pe\ pơhrui glăi jing bôh than phun ngă đang a`ăm kơja\p sui thun kơ bôh tơhnal bơwih [ong prong.

Amăng mông bơkơtuai “Jơlan pơsir pơđ^ nua rim gơnam s^ a`ăm hla rok, bôh troh hơbơi pơtơi [ơi hơdôm bôh tơring kual Dơnung To\ng Krah hăng kual Dăp Kơdư” pơphun ako# blan 12/2020 [ơi Gialai, ơi Hoàng Văn Hồng, Khua Anom pơsur bruă tơju\ pla hăng đang kyâu (Anom pơsur bruă đang hmua Lo\n ia) lăi rơđah:

“{ing gơmơi ba tơbiă kiăng hmâo hơdôm bôh anom bơwih [ong, hơdôm anom kơsem min, kơsem min hơdră phrâo, hmâo măi mok rak pioh, pơkra [ơ [ia\ djơ\ rơ-oa, s^ kơ neh wa ngă đang hmua pioh pe\ pơhrui, pơkra, rak pioh tơdơi kơ pe\ pơhrui giong.

Dưi pơke\ hrom mơnuih pla, pơkra, kơsem min bôh thâo phrâo hăng anom bơwih [ong, anun kah mơng đ^ nua gơnam tam, đ^ tui prăk pơhrui glăi kơ neh wa ngă đang hmua”.

Hăng ano# gal gah lo\n mơnai hăng ayuh hyiăng, pơtrut pơlir hơbit ngă đang hmua, Gialai dưi pơđ^ kyar gơnong bruă pla a`ăm hăng bôh troh jing sa ano# gal kơtang gah bơwih [ong phrâo, hrom hăng hơdôm djuai phun pla phun kah hăng kơ phê, tiu, kơ su./.

Nguyễn Thảo: Pô ]ih – Siu H’ Prăk: Pô pơblang