Tơpai čeh Jarai – mơ̆ng gơnam mơñum tui phiăn juăt truh kơ jing gơnam OCOP 3 asar bôh pơtŭ
Thứ sáu, 06:00, 31/01/2025 Nguyễn Thảo/Siu H’ Prăk pơblang Nguyễn Thảo/Siu H’ Prăk pơblang
VOV4.Jarai - Tơpai čeh lĕ sa črăn ƀu dưi kơƀah amăng tơlơi hơdip mơda bôh thâo gah djuai ania Jarai. Hăng anô̆ mơngưi phara ha jăn, tơpai čeh ƀu kơnong kơ sa gơnam pioh mơñum ôh mơ̆, ñu dô̆ jing gru than tô nao rai mơ̆ng pran gum hrŏm hơbit hăng tơlơi pơhrua nao rai kơplah wah ană mơnuih hăng glai klô. Ƀơi ƀôn Phu Ama Miơng, să Ia Rtô, plơi prong Ayun Pa, tơring čar Gia Lai, amai Nay H’ Tó hmâo pơjing truh kih laih anăn “Tơpai čeh Jrai Ayun Pa” jing gơnam phara ha jăn ƀơi anai lơm pơdŏng plơi pla phrâo. Bruă ngă anai hơkrŭ glăi rah bruă mă đưm, hmâo rah prăk pơhrui glăi hăng djru pơgang bôh thâo đưm mơ̆ng djuai ania Jarai dong.

Ƀơi anih luh asơi hmâo pruai nao poi pơkra mă, amai Nay H’ Tó kơđiăng črŏ mut amăng čeh, laih anun gôm kă hĭ ñu. Kơnong kơ hơdôm hrơi, hơdôm čeh tơpai amra đĭ ia lê̆, ƀâo jơman phara mih rah, phĭ ƀơƀiă, hyuh đĭ. Tơpai čeh ƀu kơnong kơ gơnam mơñum amăng mông jơnum ngui ôh mơ̆, găn rơgao tơngan ƀat bruă mơ̆ng amai H’ Tó, ñu jing laih gơnam OCOP 3 asar bôh pơtŭ. Ăt mơ̆ng tơlơi abih pran jua anai mơ̆, tơpai čeh mơ̆ng ñu dưi hmâo arăng mơ̆ng lu anih hor blơi mơñum. Ayong Rah Lan Thung, ƀơi plơi prong Ayun Pa, sa čô mơnuih juăt blơi tơpai čeh pioh čơkă jum tuai mơ̆ng ataih bơni kơ tơpai anai hmâo anô̆ jơman djơ̆ hăng tơpai Jarai đưm.

“Tơpai čeh mơñum jơman, mih, ƀăt găp ƀrô. Ƀơi anai arăng blơi tơpai pioh mơñum ăt lu mơn. Sa dua čô mơnuih mơ̆ng ataih ăt rơkâo blơi lu mơn. Juăt ñu arăng yua mơñum amăng hơdôm hrơi ngui ngor, jơnum ngui… tơpai anai mơñum jơman biă!”.

Kiăng hmâo tơpai prăp lui, amai H’ Tó hmâo ruah mă gơnam pioh kŏng tơpai, pioh pơjing rai tơpai čeh ƀu kơnong ƀâo phu jơman đôč ôh mơ̆, ñu dô̆ djă pioh gru phara ha jăn mơ̆ng djuai ania Jarai dong. Poi pioh đĭ tơpai mă mơ̆ng djop djuai akha kyâo amăng glai, braih ñar khom tơnă tơsă hăng pioh rơ-ơ̆, tơdơi kơ anun luk hăng poi pơkra mă pô, laih anun dưm amăng čeh, gôm sir klep pioh đĭ tơpai amăng rơwang mơ̆ng 20-30 hrơi.

Khă tơpai čeh hmâo mơ̆ng sui laih, jing gơnam mơñum juăt ƀuh amăng hơdôm mông jơnum ngui, ngă yang gah djuai ania Jarai, samơ̆ amai H’Tó ƀu pơdơi hyu hơduah ĕp, pơčeh phrâo pioh ba gơnam mơ̆ng pô nao giăm hloh hăng mơnuih blơi yua. Ñu ƀu kơnong kơ đing nao truh anô̆ klă ôh mơ̆ ñu dô̆ đing nao truh anăn păn hăng hơdră dưm amăng kơthung dong. Hơdôm bôh čeh tơpai dưi pơhrôp klă biă, hruh dưm tơpai lăng klă hăng lŏn drŏn, glai klô, djă jă gru grua bôh thâo Dap Kơdư.

Biă ñu, rim gơnam leng kơ hmâo mrô QR djru mơnuih blơi yua amuñ ĕp ƀuh phun akha, hrŏm hăng anun ăt pơdah mơn tơlơi pơhlôm kơ agaih hơdjă gơnam ƀong mơñum. Mơ̆ng hrơi dưi pơsit tŭ yap OCOP 3 asar bôh pơtŭ amăng thun 2023, tơpai čeh mơ̆ng amai H’Tó hmâo lu mơnuih mơ̆ng Hà Nội, Đà Nẵng, ƀôn prong Hồ Chí Minh thâo truh hăng hor yua. Ñu dô̆ pơjing plăng Fanpage “Rượu Cần Jrai Ayun Pa” pioh lăi pơthâo gơnam mơñum hăng livestream lơm kŏng tơpai, kiăng kơ mơnuih blơi yua thâo hluh rơđah hloh kơ tơpai čeh anai.

“Tơpai čeh Jarai kâo kŏng pơanăn tơpai čeh Jarai Ayun Pa. Kâo đăng amăng fanpage facebook, zalo ăt klă mơn, dưi tŭ yap gơnam OCOP 3 asar bôh pơtŭ mơ̆ng tơring čar “Tơpai čeh Jarai Ayun Pa”. Kâo đăng ƀơi facebook, Zalo pioh neh wa, ƀing arăng blơi yua hmâo mă yua plăng facebook pơ̆ ataih thâo truh hăng rơkâo blơi kâo mơ-ĭt hyu. Kâo ăt hmâo pơkôl mơn hăng bơnah ba hyu gơnam tañ. Gơñu blơi lu ƀiă, tơdah gơñu blơi lu kâo leng kơ dưm amăng kơthung. Kơthung dưm čeh tơpai kâo rơkâo blơi lu mơn. Anăn păn tơpai čeh hmâo anăn păn nao hrŏm hăng kơthung dưm čeh tơpai ba hyu. Kiăng mơnuih blơi yua  hơđong pran jua lơm blơi mơñum tơpai čeh hmâo anăn păn rơđah rơđông”.

Ƀu kơnong kơ pơdơi ƀơi tơpai čeh đôč ôh, amai H’Tó dô̆ pơkra sĭ añăm un phang krô hăng hra hơdom sao dong, nao hrŏm hăng rim gơnam lĕ tơlơi pơtô ba mă yua tŏng ten. Rim blan, amai H’Tó sĭ hmâo năng ai ñu mơ̆ng 200-300 bôh čeh tơpai, hăng ƀơƀrư̆ jing sa črăn ƀu dưi kơƀah amăng tơlơi hơdip mơda gơnam ƀong huă mơ̆ng lu mơnuih.

Gong gai plơi pla ăt dŏng yua mơn hăng ngă gal brơi pioh gơnam mơ̆ng ñu dưi gum hrŏm hơdôm tal jơnum ngui sang čơ, pơdă prưng. Ơi Lê Ngọc Long, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Ia Rtô, plơi prong Ayun Pa, tơring čar Gia Lai brơi thâo:

“Tơpai čeh gơnam OCOP 3 asar bôh pơtŭ lơm dưi pok prong hyu lu anih anom sĭ mơdrô, amra djru pơđĭ kyar bơwih ƀong kơ mơnuih ƀôn sang, amra pok prong gơnam bơwih ƀong sĭ mơdrô, mơ̆ng anun pơjing prăk pơhrui glăi hơđong kơ neh wa, djru pơjing plơi pla phrâo”.

Tơpai čeh Jarai rơgao kơ tơngan amai Nay H’Tó ƀu dô̆ jing gơnam mơñum amăng hơdôm tal jơnum ngui ôh mơ̆, hmâo jing laih sa gơnam OCOP djru gơnam mơñum tui phiăn juăt đưm Jarai dưi hmâo lu mơnuih thâo truh. Yă Phan Thị Kiều Lương – Khua Khul pơlir hơbit đah kơmơi plơi prong Ayun Pa brơi thâo, amăng thun 2023 hăng 2024, plơi prong hmâo 4 gơnam OCOP yua kơ đah kơmơi ngă pô, amăng anun hmâo “Rượu Cần Jrai Ayun Pa” yua kơ amai Nay H’Tó pơkra. Anai leng kơ hơdôm hơdră dưi mă yua mơ̆ng gơnam ƀơi anai anun hmâo tơhnal kơjăp phik hăng hmâo pran lar hyu prong./.

Nguyễn Thảo/Siu H’ Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC