Tui hăng hră lăi pơthâo hlâo amăng mông jơnum, 5 thun laih rơgao, ping gah tơring čar Quảng Ngãi hăng tơring čar Kon Tum hơđăp, hơmâo git gai ană plơi pla gir run, kơtưn hloh, kiăng tŭ mă lu boh tơhnal yom hăng hlom bom amăng bruă kơđi čar, tơlơi bơwih ƀong huă, gru grua, mơnuih mơnam, ling tơhan hăng pơgang rơnuk rơnua. Hăng bruă mă akŏ pơphô djơh hăng anun, ping gah hăng glông bruă kơđi čar, Ping gah amăng tơring čar Quảng Ngãi pơtum ngă tui tơlơi git gai kiăng ba glăi boh tŭ yua tui hăng hră pơtrun mơ̆ng gơnong dlông laih anun hră pơtrun mơ̆ng tơring čar, kiăng ngă giong bruă jao dăp glăi, kah pơpha ruah mơnuih apăn bruă, amăng sang bruă kơnuk kơna hơbôt hloh, pơtô hrăm khul mơnuih apăn bruă čar, ƀing ngă khua sang bruă ping gah kơjăp, kơtang, hơmâo tơlơi pơblih klă hiam, hơmâo bruă ngă rơgơi kơhnâo pơčeh phrâo, tŭ yua amăng bruă akŏ pơdong ping gah.

Amăng tơlơi bơwih ƀong huă, mơnuih mơnam, tơring čar Quảng Ngãi ngă pơgiong lu hloh tơhnal pơkă phun, rơnoh pơđĭ kyar hmar, pơkă dưm dưm 7,3% rim thun, dong tal 10/34 boh tơring čar, ƀôn prong amăng dêh čar. Tơring čar ăt amra ngă giong rơnoh jao pơhrui prăk jia djop hăng rơgao rơnoh pơkă 5 thun abih tih truh kơ 165.000 klai prăk, man pơdong khom pơgiong brơi abih bang sang tơ̆i, sang phŏ kơ mơnuih ƀôn sang tơnap amăng tơring čar truh 9000 boh. Bruă pơhrŏ tơlơi ƀun rin dưi pok pơhai ngă tui sa amăng plĕ, pơhrŏ rim thun rơbêh 2%, amăng anun kual čư̆ siăng khom pơhrŏ 4,64% sa thun.

Jơnum ruah khua tal anai ăt pơtong rơđah, gir run truh thun 2030, Quảng Ngãi lĕ jing tơring čar pơđĭ kyar hmar hăng yom hloh ƀơi kual Tong krah hăng Dap Kơdư. Amăng anun, gir run pơtrut rơnoh pơđĭ kyar GRDP mơ̆ng thun 2026-2030 khom tŭ mă mơ̆ng 10% sa thun pơdlông (pơngŏ). Truh thun 2030, GRDP pơkă dưm dưm sa čô mơnuih mă bruă pơhrui glăi mơ̆ng 6.900-7000 USD. Truh abih thun 2030, amra ƀu hơmâo sang anŏ ƀun rin dơ̆ng tah.

Hră lăi pơthâo amăng mông jơnum ruah khua ping gah tal I tơring čar Quảng Ngãi, rơwang bruă thun 2025-2030 hơmâo pơtong rơđah 5 bruă mă phun hăng 3 bruă mă pơblih kơtang pơ anăp adih.

Yă Bùi Thị Quỳnh Vân, Khua git gai ping gah tơring čar Quảng Ngãi lăi pơtong: Jơnum ruah khua ping gah tal anai lĕ,  jơnum mơ̆ng tơlơi đăo kơnang tong ten, mơ̆ng tơlơi lăng nao pơ anăp adih hăng bruă či ngă:

 “Ƀu tŭ ư hăng dơ̆ boh tơhnal dưi ngă anun đôč ôh, Ping gah tơring čar ăt đing nao kơ tơlơi tơña hnai : Quảng Ngãi hlăk dŏ dong či hơƀơi pơkă hăng tơring čar pơkŏn amăng dêh čar ? Khin pơtong lăng rơđah, sem glăi djơ̆ hơnơ̆ng rơnoh pơđĭ kyar ră anai ƀơi Quảng Ngãi dưi ngă lăp hăng anŏ hơmâo hăng anŏ gêh găl laih hă, ba yua abih tơlơi thâo, pran jua mơnuih apăn bruă laih hă aka ? Tơlơi tŭ yua hơdip mơda, hơmâo rơnoh pơkă pơhrui prăk kăk, tơlơi hyuk hyak mơak klă mut tơma hrŏm amăng rim čô mơnuih ƀôn sang laih hă ? Mơ̆ng anun, tŭ mă tơlơi hrăm, bruă găn rơgao sit nik, ba glăi boh tŭ yua djơ̆; pơtong rơđah tơhnal pơkă, bruă mă, hơdră pơsir, hơdôm tơlơi pơtrun yom pơpă djru kơ Quảng Ngãi pơđĭ kyar ? ”.

Pơhiăp git gai jơnum, ding kơna ding jum kơđi čar, Kơ-iăng Khua dêh čar ơi Nguyễn Hòa Bình čih pioh, lăng yom tơlơi gir run mơ̆ng ping gah tơring čar Quảng Ngãi, gong gai kơnuk kơna hăng mơnuih ƀôn sang amăng tơring čar rơwang bruă laih rơgao, pơčrâo rơđah anŏ dŏ gun, kơƀah kiăng rŭ glăi pơsir tañ.

Kơ bruă akŏ pơdong ping gah, Kơ-iăng khua dêh čar lăi rơđah, khom lăng kơ bruă akŏ pơdong ping gah hăng glông bruă kơđi čar tơpă, rơgoh, kơjăp tong ten jing bruă khom ngă phun; đing nao pơtô hrăm mơnuih apăn bruă lăp hăng bruă glăm ba, ngă khua. Kơ tơlơi bơwih ƀong huă, pok pơhai amăng rơwang bruă pơ anăp, tơring čar Quảng Ngãi, Kơ-iăng khua dêh čar rơkâo kơ tơring čar khom pơkă anăp pơđĭ kyar tuh tia pơkra ming tui hăng bruă ngă tong ten, dơlăm hloh, ba yua boh thâo ia rơgơi phrâo, mă anih ngă ƀut tuh tia pơkra ming Dung Quất jing anŏ phun, kah hăng asar aliăng, ngă anŏ pơtrut tơlơi bơwih ƀong huă lir hơbit, ngă hrŏm prong ƀơi dêh čar.

Kơ bruă čơkă tuai, tơring čar khom pơjing rai gơnam sĭ mơdrô phara, pơtruh nao rai “čư̆ siăng hăng ia rơsĭ”, ngă tui bruă sa boh anih nao truh pơ klâo boh dêh čar, pơjing anih nao ngui bul pơtâo Lý Sơn, pơtrut tuai hor nao čuă ngui, ayuh hyiăng hiam mơak Măng Đen, anŏ gêh găl pơhưč nao ĕp lăng jơlan guai anih tơkuh klâo boh dêh čar Ngă ba Đông Dương, kah hăng gơnam pơhưč tuai hyu ngui hiam mơak. Kơ-iăng khua dêh čar lăi pơtong:

“Quảng Ngãi lĕ sa boh anih bơwih ƀong huă, kơđi čar yom phara biă mă, dŏ ƀơi jơlan tơkuh guai klâo boh dêh čar, anun yơh jơlan pơtruh nao rai mơ̆ng lŏn Dap kơdư trun nao pơ ia rơsĭ. Kâo bơni biă, tơlơi či kiăng mơ̆ng tơring čar pơsit pơđĭ kyar 10% pơngŏ. Khă hnun, anai lĕ, ăt jing tơlơi lông lăng prong biă mă hăng bruă či ngă, tơlơi khin hơtai hăng tơlơi thâo apăn bruă mơ̆ng ping gah tơring čar. Khua mua pơmin tong ten, dơlăm hloh, ngă bruă prong yua kơ mơnuih ƀôn sang. Khom lui hĭ yơh tơlơi pơmin hơđăp, tơguan kơnuk kơna dêh čar đôč tuh pơ alin, tơguan pơsit kơčăo bruă hăng rơnoh prăk tuh pơ alin. Khom hơmâo jơlan hơdră, tơlơi pơkă amăng bruă mă hruaih ƀiă pioh iâu pơhrui hăng ba yua lu mơta prăk djru hrŏm mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, sang bruă mơdrô djru ngă bruă man pơdong, anun jing tơlơi ngă djơ̆ lăp, rơđah rơđong hloh. Anŏ gêh găl prong tơdơi kơ pơmut hrŏm hăng tơlơi čang rơmang mơ̆ng rơnuk hrưn đĭ pô, kâo rơkâo abih bang khom pơčrong sai mông jơnum anai,  čih pơkra hră pơtrun rơđah rơđong pơčrâo bruă ngă tui, hơmâo akŏ bruă hăng hơdră pơsir kơtang, sa hơnơ̆ng hăng khut khăt amăng glông bruă kơđi čar, gir run hloh, kiăng dưi ngă djơ̆ tơhnal pơkă hăng rơgao tơhnal pơkă hơmâo lăi pơthâo amăng mông jơnum".