Čơkă hrơi ngă lơphet 80 thun hrơi akŏ pơdong Kơnuk kơna lŏn ia lơ 2/9, ƀơi plơi Chưp, să Lơ Pang, tơring čar Gia Lai, neh met wa djuai ania Bahnar gum atôl, akă hla kơ Lŏn ia, pơphun lu bruă yom pơdah pran jua khăp kơ lŏn ia, plơi pla. Anai jing hrơi mông kiăng ană plơi lăng glăi thun blan kơdrưh kơ-ang yôm pơphăn mơ̆ng djuai ania ta hăng anăp nao tơlơi hơdip tơdơi anai dơnap hloh. Ơi Đinh Brơi, 67 thun, 44 thun mut ping gah, jing tha plơi ƀơi plơi Chưp, să Lơ Pang, tơring čar Gia Lai pơ-ư ang lăi tui anai: “Lơ 2/9, hrơi akŏ pơdong kơnuk kơna lŏn ia ta, abih bang mơnuih ƀôn sang pơ Dap Kơdư mut hrŏm hăng hrơi mơak lŏn ia rơngai. Lơ̆m dŏ anet, pô kâo thâo hluh mơn tơlơi yôm pơphăn anai, truh kơ prong kâo gir kiăo tui kơnuih Tơhan sông kơtang Núp lơ̆m blah ayăt Prang lĕ ƀu hŭi kơ ayăt, ƀu tơdu pran, ƀu yơr tơngan lua gŭ kơ ƀing ayăt ôh, ƀu gưt ngă hlun arăng ôh. Anun jing kâo nao ngă tơhan, gum djru lŏn ia tơdah kiăng,gum pơgôp ha pran jua kiăo tui Ping gah, Kơnuk kơna, yua hnun mơn truh thun 1975 mơ̆ng dưi pơklaih rơngai lŏn ia. Bơ ră anai tơlơi bơwih ƀong, tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang jai hrơi đĭ kyar baih, laih anun pơ-ư ang hloh kơ lŏn ia Việt Nam”.

Tha plơi K’Keo djuai ania K’Ho giăm 70 thun, Khua git gai ping gah plơi Hàng Làng, să Di Linh, tơring čar Lâm Đồng brơi thâo, hrăm hăng hla tui gru Wa Hồ, abih bang 16 čô mơnuih ping gah amăng grup ping gah plơi gơñu ba gru hlâo djop bruă mă. Kah hăng tha plơi pô, mah thun lu laih, drơi jăn tha rơma pơ-ai buai ăt gir run hrăm hăng ba yua boh thâo ia rơgơi amăng bruă pla kơphê, ngă hmua ia....kiăng pơhrui glăi lu. Laih dơ̆ng djă pioh gru grua hiam djuai ania pô, jak iâu ană plơi akŏ pơdong tơlơi hơdip mơda phrâo. Tha plơi ơi K’Keo brơi thâo:“Abih bang mơnuih ping gah amăng khul grup ping gah lêng kơ thâo tong ten bruă ngă hăng tơlơi glăm ba mơ̆ng sa čô mơnuih ping gah, khom ba jơlan hlâo amăng djop bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, ngă tui djơ̆ jơlan hơdră, tơlơi phiăn ping gah hăng kơnuk kơna, djă kơjăp khul gum pơgôp djuai ania, amăng anun hơmâo lu mơnuih ping gah dŏ hlăk ai. Anai yơh gru bơngač ba jơlan hlâo amăng bruă hrăm hăng hla tui gru hiam Wa Hô pioh kơ mơnuih ƀôn sang lăng anun ngă anŏ pơkă pran jua. Kiăng khul bruă ping gah tong ten lĕ, mơnuih ping gah khom sa pran jua anăp nao, ba gru hlâo djop bruă mă ngă giong tơhnal pơkă, bruă jao amăng sa thun”.

Pơmin hnun mơn kơ bruă ƀing tha ba jơlan ngă kơnuih hiam kiăng ƀing čơđai hla tui, ơi Liêng Hót Ka Kliêng (djuai ania K’ho) mơnuih ană plơi kơnang ƀơi plơi Srê Đăng, să Tân Hội, tơring čar Lâm Đôgng brơi thâo:“Hrăm tui Wa Hồ anun lĕ tơlơi khăp kơ lŏn ia, kiăo tui tơlơi pơtrun mơ̆ng Ping gah hăng Kơnuk kơna. Dua lĕ neh wa amăng plơi ta khŏm gir jik bruă ngă hmua, pơtă pơtăn ană tơčô, biă ñu lĕ hlăk ai ƀu dưi ngă bruă soh glăi, soh tơlơi phiăn, khŏm bĕ đuăi ataih mơ̆ng hot jrai ma túy, ƀu dưi mơñum tơpai wơr lui bruă. Khŏm gum pơgôp, ƀu dưi tlĕ dŏp gơnam ôh, ƀu dưi ngă rung răng ƀu mơ-ak, kah ania pơpha djuai, anun jing hơdôm tơlơi ƀing ta hrăm tui Wa hăng khŏm ngă klă kiăng ană tơčô amăng plơi hla tui”.

Ayong Luy, Khua khul tơdăm dra mut phung să Ia Ƀăng, tơring čar Gia Lai djă pioh tong ten tơlơi Wa Hô pơtô: Bruă hơgĕt tŭ yua kơ mơnuih ƀôn sang lĕ khom ngă, bruă hơgĕt pơglăi sat kơ ană plơi lĕ, khom bĕ đuăi. Ñu brơi thâo bruă mă mơ̆ng ƀing hlăk ai ƀơi să gơñu tui anai:“Bruă gơmơi ngă lĕ, pơtrut pơtô lăi ƀing hlăk ai hăng ană plơi pla thâo hluh, mơ̆ng anun dŏ dong ƀong huă ngă djơ̆ tơlơi pơtô glăi mơ̆ng Wa Hô. Khul tơdăm dra mut phung amăng să hur har ngă hrŏm djru mơnuih ƀôn sang ngă hră pơar, čih anăn pơmut hơnong dua hla kak amăng plang VNeID. Mơ̆ng anun, kiăng ngă hră pơar tañ hloh, gêh găl. Khul tơdăm dra amăng să Ia Ƀăng ngă hrŏm tơhan Quân đoàn 3, hyu kih rơmet, jah rơ̆k rơnăk jơlan glông, plăng ia rô, djru ană plơi rô nao rai rơhiah rơhong, glông jơlan rơgoh”.

Hrăm hăng hla tui tơlơi pơmin pran jua mơ̆ng Hồ Chí Minh, đah kơmơi hăng hlăk ai să Čuôr Dăng, tơring čar Dak Lăk glăk bang hyu tơlơi pơmin thâo gum djru tơdruă, khăp pap nao rai. H’Xani Niê, djuai ania Êđê, jing Kơ-iăng khua khul đah kơmơi să Čuôr Dăng brơi thâo: “Khul đah kơmơi hăng hlăk ai ƀơi să Čuôr Dăng lêng kơ ha pran jua, hmư̆ tui tơlơi pơtô mơ̆ng Wa Hồ hăng bruă iâu pơthưr abih bang adơi amai amăng khul pơčrông sai, ĕp jơlan djru ba plơi pla; pơhmutu gir djru ba sang anŏ ƀơi thơ rin, nao čuă jơmư sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna djru…Hlăk ai amăng să hăng đah kơmơi să ăt ngă hrŏm kiăng djă pioh, răk lui gru grua tơlơi phiăn juăt mơ̆ng đưm hlâo kah hăng mơñam mrai, adoh eirei, hrăm atông čing”.

Jing mơnuih ba gru hlâo, hơmâo să Đak Tô, tơring čar Quảng Ngãi apah bơni hlâo kơ lơ 2/9, yă Y Xuân djuai ania Sedang, Khua git gai ping gah ngă rah khua plơi Kon hring, hơ̆k mơak lăi:“Kâo pơtrut ană plơi pla man pơdong plơi pla phrâo hiam, khom pơblih tơlơi hơdip mơda, sang dŏ anŏ ƀong klă, lan sang hơmâo war pơga, jơlan nao rai rơhiah rơhong, akiăng jơlan pla bơnga kiăng hiam plơi pla. Kâo jak iâu ană plơi pơblih yơh tơlơi pơmin, bruă mă kiăng bơwih ƀong huă, pơđĭ tui rơnoh pơhrui glăi kơ sang anŏ. Amăng plơi ră anai pơblih lu laih, biă mă ñu ƀing hlăk ai, gir biă mă bơwih ƀong huă, mă bruă thâo bơkơtưn nao rai, lu sang anŏ dưi blơi rơdêh thut, rơdêh kai, măi kơ-uă tăp pơdai....djop sang hơmâo gơnam yua mă bruă hăng măi mok laih ră anai”.

Thun anai 35 thun, samơ̆ ayong A Định hơmâo 10 thun laih ngă Khua ping gah ngă rah Khua plơi Đăk Pung, să Ngọc Tụ, tơring čar Quảng Ngãi. Hrăm hăng hla tui tơlơi pơmin pran jua hơdip mơ̆ng Hồ Chí Minh, ñu pơđĭ kyar bơwih ƀong sang anŏ mơ̆ng bruă pla kơphê, kơsu, rông bui brung, rông mơnŭ, rông akan; hăng jak iâu pơtô ba neh met wa hla tui. Tơlơi triang kơtang mơ̆ng ñu jing djru neh met wa djuai ania Hơdang pơ kual ataih yaih pơklaih laih ƀun rin, ƀơ ƀrư̆ akŏ pơdong tơlơi hơdip phrâo. Ñu pơ-ư pơ-ang biă mă lơ̆m hơmâo Khua dêh čar brơi hră bơni. A Định brơi thâo: “Bruă hơget thơ tơnap lĕ ta khŏm ngă hlâo, ba kru tui hăng tơlơi pơhiăp mơ̆ng Khua mir sir Hồ Chí Minh “Ping gah nao hlâo, ană plơi kiăo tlôn”, amăng anun ta khom pơtô ba neh wa ngă hmua pla pơjing, hơmâo prăk lu tui…Tui hăng mông anai ƀiă či truh bơyan hơpuă yuă laih, neh met wa gum nao pơkra jơlan kiăng pơgiăng gơnam mơ-ak ƀiă”.

Ayong Y Săn pơ ƀôn Dak Mâm, să Dak Sak, tơring čar Lâm Đồng, brơi thâo, khul grup tơdăm dra hlăk ai amăng plơi, juăt jơnum, pơčrong sai, pơphun lu bruă mă djru ba ƀing hlăk ai hơdip hăng mă bruă gơgrong ba kơ sang anŏ, plơi pla. Biă mă ñu, khom gir hrăm hăng hla tui gru hiam Wa Hô, kiăng hơmâo tơlơi hơdip mơda hiam mơak hloh. Ayong Y săn, hơ̆k mơak lăi:“Sang anŏ gơmơi đing nao biă mă pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, hla tui anŏ pơblih phrâo, wai lăng kơphê, ngă hmua ia, djru ba hlăk ai tơnap tap hloh amăng plơi, kiăng hrŏm hơbit pơđĭ kyar bơwih ƀong huă. Ră anai rơnuk ba yua boh thâo ia rơgơi, kâo pô ăt khom gir run hrăm, kiăng thâo ba yua hơgĕt anŏ phrâo hloh rơnuk anai kiăng hmao kiăo tui arăng pơblih phrâo”./.