Amăng mông jơnum, lu khua mua pơgôp hiăp tui anai, rơnoh prăk mă yua mơng Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng rơwang thun 2021-2025 aka ƀu hơmâo gơnong glông tŭ yap yua anun lu tơring čar bưp tơnap tap amăng pơjing akŏ bruă mă yua prăk kak.

Sa, dua boh gơnong bruă, anom bruă bruă jao git gai hơdôm akŏ bruă, samơ̆ aka ƀu ngă tui bruă jao amăng pơjing akŏ bruă, črâo ba ngă tui hăng pơƀut glăi boh than ngă tui hrŏm amăng akŏ bruă anet prong…Jơnum min mơnuih ƀon sang hơdôm boh tơring glông ngă tui jơlan hơdră anai dŏ sư̆ rơbư̆ amăng bruă kơsem min, pok pơhai ngă tui hơdôm hră pơ-ar črâo ba mơng gơnong glông hăng tơring čar, aka ƀu hơmâo hơdră bruă kiăng pơplih phrâo bruă mă.

Amăng thun 2022, djop tơring glông aka ƀu kah pha prăk kak mơng ngăn drăp tơring glông kiăng ngă tui jơlan hơdră anai. Ơi Trần Văn Mẫn, Khua anom bruă djuai ania tơring čar Quảng Ngãi brơi thâo, akŏ bruă 9 mơng Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng kơ “Tuh pơ alin pơđĭ kyar grup mơnuih djuai ania ƀiă hăng grup djuai ania dŏ lu tơnap tap” aka hơmâo tơlơi črâo ba tong ten kơ bruă brơi čan, rơnoh prăk čan, thun blan brơi čan hăng kmlai hăng bruă gum djru hơdôm boh sang anŏ djuai ania dŏ tơnap tap. Ră anai, tơring čar Quảng Ngãi hơmâo lu rơnoh prăk samơ̆ ƀu dưi ngă tui.

“Ƀing gơmơi rơkâo, hơdră brơi čan anai dưi ngă tui hăng bruă jao brơi sang bruă prăk djru mơnuih mơnam brơi čan. Kar hăng gong gai hơdôm boh ƀon lan ră anai glăk ngă tui, kah pha prăk kak, jao brơi sang bruă prăk djru mơnuih mơnam brơi čan. Ƀing mơnuih dưi čan kiăng pok prong, ngă gêh gal brơi bruă pơđĭ kyar”.

Bơdjơ̆ nao bruă ngă tui akŏ bruă 1 “Djru pơsir hĭ bruă kơƀah lŏn dŏ, sang dŏ, lŏn ngă hmua, ia yua”, gah Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar kơ pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng, ơi Trường Trung Tuyến, kơ-iăng khua anom bruă djuai ania tơring čar Gia Lai lăi rơđah: Thun 2022, hơdôm boh ƀon lan dong amăng Jơlan hơdră hơmâo tŭ yap tui hră čih hơdôm boh sang anŏ ƀun rin hơmâo djru brơi sang dŏ. Lơm anun, hơdôm boh sang anŏ anai hơmâo djru čan prăk mơng sang bruă prăk kiăng man pơdong sang. Truh akŏ thun 2023, lu sang anŏ tui hơdră djru tơbiă mơng anăn hơdôm boh sang anŏ ƀun rin yua anun ră anai aka ƀu tŭ mă prăk djru sang dŏ. Ơi Trường Trung Tuyến brơi thâo, ƀon lan sư̆ rơbư̆ amăng pơsir hĭ bruă djru prăk brơi neh met wa:

“Ră anai, ƀing gơñu hơmâo čan prăk laih, čuah pơtâo dŏ đom hnưh, ră anai dŏ glêh tơnap kơ bruă anai. Ƀing gơmơi hơmâo hră pơ-ar mơ-it nao Jơnum min djuai ania kiăng lăi glăi ƀon lan”.

 Amăng mông jơnum, pô pơ ala hơdôm boh ƀon lan pơlăi nao rai tơlơi găn rơgao hăng hơdôm tơlơi tơnap tap, gun găn sit nik lơm pok pơhai hơdôm akŏ bruă amăng Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng. Kiăng pok pơhai Jơlan hơdră anai ba glăi tŭ yua, ơi Hầu A Lềnh, Khua ding jum-Khua jơnum min djuai ania rơkâo djop anom bruă, ƀon lan kơsem min hră pơ-ar tong ten lơm pơphô bruă brơi Jơnum min mơnuih ƀon sang tơring čar pok pơhai ngă tui:

“Ƀing ta kiăng gơgrong črâo brơi gưl tơring glông, să. Hơdôm bruă tui tơlơi glăm ba mơng tơring čar brơi tơring čar pơsir hĭ, ƀu kiăng dŏ tơguăn mơng gơnong glông. Hơdôm boh ƀon lan kơtưn gum hrŏm, pơlăi nao rai, tơlơi găn rơgao. Rơkâo Anom bruă djuai ania hơdôm boh tơring čar lĕ anom bruă git gai ƀơi ƀon lan kiăng kiăo tui lăng, rĭm blan kiăng lăi pơthâo hrơi mông, bruă mă hơmâo pok pơhai hiưm pă ñu, boh than dưi ngă hăng tơlơi gun găn hiưm pă…”

Ƀrô tal anai, Khua ding jum-Khua jơnum min djuai ania Hầu A Lềnh phrâo ba jơlan grup mă bruă mơng Jơnum min djuai ania mă bruă hăng khua mua tơring čar Quảng Ngãi kơ boh than ngă tui jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng thun 2022 hăng 3 blan akŏ thun 2023. Tui lăi pơthâo, mrô prăk jao trun mơng jơlan hơdră anai ƀơi ƀon lan amăng thun 2022 kơnong rơbêh 49% thun 2023, kơnong giăm 5%. Đĭ pơhiăp amăng mông mă bruă, ơi Hầu A Lềnh lăi pơthâo sa, dua bruă djru brơi tơring čar Quảng Ngãi pok pơhai ngă tui tŭ yua jơlan hơdră anai:

“Tơring čar prong rơhaih. Hơmâo lu djuai ania yua anun ngă tơnap tap. Jơlan hơdră kơ ƀing ta phara hăng hơdôm jơlan hơdră tui hơnong pơkă pơkŏn yua anun kiăng kah pha gưl. Anai lĕ sa jơlan hơdră pơƀut glăi yua anun kiăng hơmâo tơlơi gum hrŏm kiăng pok pơhai ngă tui. Bruă gum hrŏm anai kiăng hluai tui tơlơi pơkă bruă mă kơplah wah anom bruă kiăng ngă hiưm pă pơjing akŏ bruă, pơsir hĭ hơdôm tơlơi gun găn lăp djơ̆ hloh”.

Grup mă bruă mơng Jơnum min djuai ania amra pơƀut glăi mơ-it nao Kơnuk kơna hăng djop ding jum, gơnong bruă sem lăng, ba tơbiă hơdôm hơdră pơsir hĭ gun găn, tơnap tap amăng hrơi blan pok pơhai ngă tui jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀă hăng čư̆ siăng.