VOV4.K’ho – Kơnờm geh bơta sền gròi bơh Đảng mờ dà lơgar dê, sang sơbì nùs nhơm kơp gơn, khin cha ai gơguh jak khoa học kỹ thuật ngui tàm broă lơh sa, tus tu\ do, rài kis bơh ua\ tiah làng bol kòn cau tàm kơnhòal tơl khà [òn lơgar pa Đức Trọng (càr Lâm Đồng) neh ngai sơlơ tam gơl pa. Broă lơh sa bơtàu tơnguh, sa tềp bơhìan yau kung geh làng bol tàm do bơyai lơh tàm nùs nhơm ram mhu\ mờ wil tơl rlau.

Wă bol a` tàm hìu dờng niam mờ geh wil tơl phan bơna bơh ngai bồ sơnam pa dê, bi Ka Hằng, ơm tàm [òn Dàrahoa, xã Hiệp An, kơnhòal Đức Trọng, càr Lâm Đồng yal, nam lơi hìu bơnhă bi kung bơyai lơh chờ hờp sơnam pa wă rò sa tềp bơhìan yau, mơya sa tềp nam do chờ hờp rlau. Jat jơnau yal bơh cau ùr tờm hìu do dê, lài sa tềp, jơh 3 sàu mờ nggùl ù tam biap ală bơta biap bơh hìu bơnhă bi dê neh tac gờ`, gơtùi pleh tu\ tơngai gơmù khà pria\, den tàng geh pria\ cồng rlau 90 tơlak đông. 1 sàu bơkàu kung lì di kàl nàng tac ală cau kă bro in, 2 lồ kơphe hìu bơnhă dê kung tơnhàu geh ua\ sơl…

Lơh geh cồng nha do, jat bi Ka Hằng yal, 1 bơnah là tài bơtuah, mờ ua\ ngan là tài broă lơh pa geh ngui khoa học kỹ thuật, git jơnau kờ` bơh drà kă bro dê: “Lài do den tài kis ntrờ` tiah ơm kis mờ tiah lơh sa, sa ờ tơl mơl ờ bềng, tu\ do den kơnờm lơh broă sa kơ\ kơljap dùl bă tiah, ngan là tam bơkàu, tam biap sàng kloh den tàng rài kis neh bơtàu tơnguh rlau mờ lài, ờ mìng tơl ngui tơl sa mờ gam geh pria\ jền nàng prap tềm pềr tai. Đơs bal là nđờ nam rềp ndo den rài kis lơh sa bơh làng bol tiah do dê neh bơtàu tơnguh. Sa tềp tus làng bol bơyai lơh sa tềp, nhơl sơnam pa chờ hờp ngan”.

Jat ồng K’Rốt, Kuang atbồ Mpồl lơh broă mặt trận thôn K’Long, xã Hiệp An pà git, lài do gơtìp rơmơp ndơl tàm broă lơh sa, ua\ ngan là kơnờm tàm tờm kòi mờ tờm kơphe tơnhàu dùl kàl pah nam, rài kis lơh sa làng bol dê ờ gơtùi bơtàu tơnguh. Bơh ngai sang te\ broă lơh mìng tam tờm kòi, tam gơl rơndap tap sèng chi tam, lơh broă sa jat gùng dà broă lơh ngui công nghệ cao, ua\ ngan là tam bơkàu mờ biap nàng tac jat jơnau kờ` drà kă bro dê, bơta kuơ lơh geh tàm dùl bă ù lơh sa bơh làng bol tiah do dê gơguh ua\ ngan.

Nam lài, kơnờm lơh sa jat gùng dà broă lơh lơh bal, anih tac phan lơh gơs kơ\ kơljap den tàng cồng nha lơh sa cèng wơl ua\ rlau mờ lài do: “Bơh ngai tam gơl nàng tam biap, hơ\ sồng tam bơkàu den rài kis lơh sa làng bol tàm thôn K’Long neh bơtàu tơnguh rlau mờ lài ua\ ngan. Broă lơh sa kơ\ kơljap den tàng rài kis phan bơna mờ nùs nhơm bơh làng bol dê jat hơ\ kung ngai sơlơ bơtàu tơnguh sơl. Mìng is tàm dơ\ sa tềp bơhìan yau nam do, làng bol chờ hờp ngan tài kàl tam bơkàu sa tềp tac geh yòm, den tàng neh bơyai lơh sa tềp chờ hờp ngan mờ wil tơl rlau, hìu lơi kung blơi wil tơl ală bơta phan sa dà hùc nàng yờ sa gơp bơyô, làng bol tàm [òn. Nùs nhơm wă rò sơnam pa bơh [òn lơgar dê chờ hờp, ring lơngai mờ gơboh gơbài tàm nam pa do”.

Ồng K’Bửu, Phó Kuang atbồ Phòng Dân tộc kơnhòal Đức Trọng pà git, ờ mìng xã Hiệp An mờ rài kis lơh sa bơh làng bol kòn cau tàm ală xã N’Thol Hạ, Dà Quyn, Tà Hine, Ninh Gia, Phú Hội, Tân Hội, Tân Thành mờ ua\ tiah ndai bơh kơnhòal Đức Trọng dê ndrờm geh bơta bơtàu tơnguh pa, kơ\ kơljap ua\ rlau mờ lài do. Jat hơ\, khà hìu bơnhă r[ah là làng bol kòn cau bơh kơnhòal dê neh gơmù ua\ ngan, tu\ do mìng gam 1,84%, khà hìu bơnhă pas ngai sơlơ gơguh ua\.

Gơtùi geh cồng nha do là kơnờm bơta sền gròi bơcri pria\ bơh Đảng mờ dà lơgar dê bè tơl gah, bal mờ jơnau git wă brồ guh, lơh ngan is nàng bơtàu tơnguh rài kis bơh làng bol dê: “Tu\ do, làng bol kòn cau neh git rơcang lài, jòi git is, đòm jat ală gơguh jak kỹ thuật pa ngui tàm broă lơh sa, ngan là lơh sa suơn sre jat gùng dà broă lơh ngui công nghệ cao. Bơh hơ\, rài kis lơh sa hìu bơnhă neh kơ\ kơljap mờ bơtàu tơnguh ua\ rlau mờ lài. Kuơmàng, tàm ală nam rềp ndo, làng bol neh jơh nùs lơh jat broă lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa den tàng phan bơna, rài kis niam chài, nùs nhơm gơguh jak neh tam gơl loh làng ngan. Nùs nhơm kơp gơn neh sơbì jơh tơn, làng bol neh lơh tờm is, brồ guh is tơnguh cồng nha lơh sa, tơnguh pria\ lơh geh, brồ guh tam gơl rài kis pa pas sơm, niam bơne\”.

Tơnơ\ Đơn Duơng, Đức Trọng là kơnhòal tơl khà [òn lơgar pa dơ\ 2 bơh càr Lâm Đồng dê, mờ pria\ lơh geh kờp bal tàm dùl nă cau geh rlau 81 tơlak tàm 1 nam, phan bơna drơng broă lơh sa mờ rài kis neh bơtàu tơnguh kơ\ kơljap. Do là bơnàng jă kuơmàng nàng làng bol đơs bal mờ làng bol kòn cau bơh kơnhòal Đức Trọng dê đơs is pin dờn ngai sơlơ bơtàu tơnguh.

Cau mblàng K’Duẩn