Tàm bơta duh rơ ồl bơh tơngai lồi kàl prang tiah Tây Nguyên dê, mơya ồng A Buôn ơm tàm ƀòn Kon Hring, xã Ea Hđing, kơnhoàl Cư Mgar, càr Dăk Lăk kung gam kờñ ngan mờ broă tàñ phan gle đơr tềng bồ đap hìu. Bulah neh rlau 70 sơnam, mơya mpàng tê ồng dê kung gam ngac ngar ngan kồih tơl nrang gle lơbơn, nàng tàñ đồng, tàñ nir.

Kềng kơlik hìu, uă phan tàñ bơh gle đơr neh geh lơh sir, yồng jat bơta rơndap tap sèng, sền niam ngan. Ồng A Buôn pà git: Bơh yô yau, tàm rài kis pah ngai bơh cau Sơdàng dê ờ gơtùi ờ geh ală phan ngui bè: sơ̆, đồng, nir… Kuơmàng, sơ̆ neh gơ gơs rùp pơrya đềt mềr mờ cau ùr kòn cau Sơdàng. Sơ̆ lòt tus dà mbòr nàng àñ dà cèng rê tàm hìu trŭ piang, gơm biap; sơ̆ lòt jat oh mi cau ùr tàm brê nàng ơn biap, ƀang, kơnuh, plai chi; sơ̆ lòt jat tàm mìr nàng ơn kòi, tơngời, rơpual… Ai đồng geh làng bol ngui nàng ơn, khum phe, nir geh làng bol ngui lòt gir ka tàm sre.

Ală phan ngui mờng kwèng hơ̆ neh gơ gơs rềp mềr mờ ồng A Buôn bơh tŭ gam dềt. Ờ mìng git ngui tàm broă lơh sa, mờ ồng A Buôn gam sền gròi tus broă tàñ ală phan ngui geh kuơ hơ̆. Ồng neh sền, bơsram jat ală cau dờng sơnam tàm ƀòn tŭ mòn, tàñ phan. Ồng A Buôn sền gŏ tàñ phan gle đơr là dùl broă bơh yau kòn cau he dê pal geh sền gàr mờ ngui niam: “Làng bol sùm tus hìu añ sồr añ tàñ khi in pàm nàng sơn ka, hơ̆ sồng tàñ đồng, tàñ nir… geh tŭ khi kơl is ală tờm gle, tờm đơr tàm brê cèng tus hìu añ mờ sồr añ tàñ khi in”.

Kơnờm broă tàñ phan gle đơr mờ hìu bơnhă ồng A Buôn neh geh dùl bơnah priă jền dơ̆ ngui rài kis pah ngai in. Tơl nơm sơ̆, đồng, nir gir ka ndrờm geh giă krơi is. Jat ồng pà git, tơl nơm sơ̆, đồng, nir geh tàñ mờ tờm gle, tờm đơr ồng tàñ mờ giă 150 rbô đông dùl nơm, ai dilah tàñ mờ che rơyah den giă jơnhua rlau, pơgap bơh 250 tus 300 rbô đông dùl nơm.

Ồng A Ly Nghiệp ơm tàm ƀòn Kon Hring, xã Ea Hđing, kơnhoàl Cư Mgar là cau sùm blơi phan bơh ồng A Buôn tàñ. Ồng cèng ală gơl tờm gle, tờm đơr tus, mờ sồr tàñ sơ̆, đồng, nir nàng hìu bơnhă ồng ngui: “Jat añ gŏ, tŭ do tàm ƀòn ală cau git tàñ phan mờ gle đơr kung ờ gam uă tai, ală cau kra git tàñ phan gle đơr kung ờ huan geh, cau kơnòm să den ờ kờñ mờ broă tàñ phan gle đơr, dơ̆ 2 là brê tŭ do ờ gam tai, tờm gle, tờm đơr, che rơyah kung ờ geh tai den tàng kal ke ngan nàng gơtùi geh phan nàng tàñ. Tàm ƀòn mìng gam dùl êt lơm cau git tàñ phan gle đơr, cau git tàñ sùm là cau neh kra, să jan ờ sô, halà ờ jai tàñ tai”.

Jat ồng A Buôn yal, nàng tàñ gơs ală sơ̆, đồng, nir niam den kờñ pal geh phan niam. Hơ̆ là ală tờm gle, tờm đơr dờng pơgap 1 sơnam; bañ ngui tờm kràñ ir halà bơnung ir. Geh bè hơ̆ den hơ̆ sồng gơtùi tàñ kơ̆, che kồih lơbơn, ờ gơtìp pă tŭ tàñ. Broă dơ̆ 2 kal ke ngan. Hơ̆ là tơnơ̆ tŭ koh tơl gơl tờm gle, tờm đơr, cau tàñ pal chài rơgơi blah, kồih gơs che bơrnañ lơ hơ, ring. Ồng A Buôn yal, rài yau, cau Sơdàng geh uă phan kơ̆, niam rlau. Hơ̆ là che rơyah. Ală phan hơ̆ geh ngui nàng tàñ gơs kơƀàng, cơ gĕ, đồng, nir kơ̆ mờ niam ngan: “Sơ̆ mờ geh tàñ mờ che rơyah den gơtùi ngui jŏ ngan, ngui 2, 3 nam kung gam niam. Tŭ do tàm tiah rềp ndo den che rơyah ờ gam tai. Kờñ lòt jòi che rơyah pal mut tàm brê, halà lòt tus kơnhoàl Ea Súp den hơ̆ sồng geh, ai tiah rềp ndo den ờ geh”.

Tŭ do, tàm drà kă bro neh geh uă bơta kơldung, nir geh mòn mờ phan pa ngan, geh tŭ là kơ̆, niam mờ uă rùp hin, dà màu li la, lơh kờñ ngan cau ngui. Bulah bè hơ̆, ală phan ngui hơ̆ kung ờ gơtùi ala sơ̆, đồng, nir bơh yau cau Tây Nguyên dê, geh mòn gơs bơh mpàng tê lơh broă mờ bơta bơceh lơh bơh làng bol dê, prap ơn bơta kuơ nùs nhơm, bơta kuơ niam chài bơh tơl jơi bơtiàn kòn cau dê.