Vai trò các vị “À Cha” trong đời sống của đồng bào Khmer
Thứ sáu, 14:52, 14/05/2021 Thu Ha bt Thu Ha bt
VOV4.VN - Nghi lễ nào của đồng bào Khmer cũng cần có một “À Cha”. À Cha là người hướng dẫn dồng bào hành lễ đúng trình tự.

 

Trong nền văn hóa phong phú, đa dạng của đồng bào Khmer, lễ hội nổi lên như một điểm nhấn.

Bên cạnh những lễ hội lớn trong năm mang tính cộng đồng như Chôl Chnam Thmây, Oóc Om Bóc, Sen Đolta… đồng bào Khmer còn có rất nhiều lễ khác mang tính cá nhân, gia đình như: Lễ cưới, lễ mừng thọ, lễ tang, lễ cúng xây nhà v.v…

Những sự kiện này không thể thiếu vai trò của các vị À Cha trong việc hướng dẫn hành lễ.

Hướng dẫn thực hiện nghi thức tắm nước cho ông bà, cha mẹ cho một hộ gia đình người Khmer - Ảnh: VOV

“À Cha” là những người từng tu học, có kiến thức sâu rộng, am hiểu sâu sắc về kinh điển Phật pháp và truyền thống, phong tục, tập quán của dân tộc Khmer.

Ngoài ra, À Cha còn phải có khả năng trình bày thuyết phục và có uy tín đối với bà con trong phum sóc, được mọi người tôn trọng.

Đối với bà con Khmer, mỗi khi gia đình tổ chức lễ gì, dù lớn hay nhỏ đều không thể thiếu vai trò của À Cha. Vì thế, gia đình phải cử đại diện đến mời vị À Cha với thái độ thành kính và thông báo rõ ngày giờ, địa điểm tổ chức để À Cha hướng dẫn cách thức chuẩn bị cho phù hợp với từng nghi lễ.

Hướng dẫn hành lễ trong một lễ cưới của người Khmer - Ảnh: VOV

Ông Sơn SôPhia ở ấp Phù Ly 1, xã Đông Bình, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long cho biết: các vị À Cha là những người gương mẫu, có uy tín và bà con trong phum sóc rất kính nể. Vì thế, À Cha rất quan trọng trong thực hiện các nghi lễ, nếu không có các vị ấy thì không thể thực hiện nghi lễ được. Điều quan trọng là hướng dẫn, nhắc nhở mọi người sống tốt đời đẹp đạo.

Mỗi nghi lễ được thực hiện theo một nghi thức khác nhau. Khi thực hiện, mỗi nghi thức sẽ có những bài kinh cầu nguyện riêng. Vì thế, vai trò của À Cha là hướng dẫn hành lễ đúng trình tự đối với từng nghi lễ.

Hướng dẫn phật tử thực hiện nghi thức dâng cơm cúng dường cho sư trong đám giỗ của một hộ gia đình Khmer - Ảnh: VOV

Với hiểu biết sâu rộng của mình, các vị À Cha sẽ hướng dẫn cách sắp xếp, bày trí các vật phẩm thờ cúng như thế nào. Bên cạnh đó, À Cha là người bắt giọng đọc các bài kinh cho phù hợp với từng nghi thức đang thực hiện để mọi người cùng đọc theo.

Hầu hết các vị À Cha tiến hành bài bản, thuần thục các nghi thức là do trong quá trình tu học trước đây được chứng kiến, được các À Cha tiền bối chỉ dạy và cho thực hành rất nhiều lần. Song song đó, họ còn tìm tòi, nghiên cứu nhằm nâng cao sự hiểu biết của mình.

Các vị À cha còn tham gia vào việc dạy chữ Khmer cho con em trong phum sóc, góp phần vào việc bảo tồn ngôn ngữ, tiếng nói chữ viết và văn hóa truyền thống của dân tộc mình.


(Một ngôi chùa của đồng bào Khmer)

Bên cạnh đó, các vị À cha thực hiện chức năng giáo dục cho thế hệ trẻ biết yêu quý và ý thức trong việc giữ gìn các giá trị truyền thống của dân tộc.

Hòa Thượng Thạch Suông, sư cả chùa Kom Pong Ni Krốt Kom Pong Chrây, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh cho biết: Trong chùa có Ban quản trị là những vị À cha, vai trò của các vị À cha rất quan trọng giúp việc cho nhà chùa cũng như công việc trong cộng đồng, phum sóc... Các vị này góp phần tuyên truyền và giáo huấn cho bà con Phật tử, đặc biệt là thế hệ trẻ, để họ tránh những điều xấu như tệ nạn xã hội, làm điều tốt giúp ích cho xã hội.

Trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, các vị À cha nhắc nhở khuyến cáo bà con phải thực hiện biện pháp 5K để bảo vệ sức khỏe.

Không chỉ có vậy, với uy tín của mình, các vị À cha còn có nhiều đóng góp trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng khi phối hợp với chính quyền địa phương phổ biến các kiến thức về pháp luật, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với bà con người Khmer trong phum sóc.

Tham gia vào việc hòa giải những mâu thuẫn, bất đồng của bà con mình, góp phần vào việc đảm bảo trật tự an toàn xã hội ở địa phương.

Ông ViTi Va Lây, Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng ấp Phù Ly 1, xã Đông Bình, thị xã Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long nhận xét: chính quyền địa phương đã phối hợp với các vị À cha đứng ra hòa giải mâu thuẫn này kịp thời, không để từ chuyện nhỏ thành chuyện lớn.  Bên cạnh đó, Phù Ly đang thực hiện cuộc vận động toàn dân xây dựng nông thôn mới nâng cao, qua đó các vị À cha đã đóng góp hết mình và tiếp tục tuyên truyền vấn đề này.

Những đóng góp của các vị À cha trong việc giữ gìn các giá trị truyền thống của dân tộc, hay đóng góp trong công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, góp phần vào việc đảm bảo trật tự an toàn xã hội ở địa phương rất đáng được ghi nhận. Họ cũng được coi là những nhân tố quan trong trong chiến lược bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc./. 

 

Ngọc Tươi /VOV-ĐBSCL

Thu Ha bt

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC