VOV4.M'nông: Mhe aơ, ndrel đah lam dak, du đêt n'gor ta nkual Tây Nguyên hŏ ntoh ăp nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu. Aƀaơ, n'gâng kan thú y, n'gâng kan ta ntŭk n'hanh nuĭh ƀon lan ăp ntŭk geh nuh srê dôl an ƀư ăp trong nkra lơh lĕ n'hâm suan gay bah ir ntưp rêng nuh srê gay mât njrăng đăp mpăn an ndrôk rpu. Nkô̆ way nkoch "ndrel hăn ƀon lan kan lŏ mir" nar aơ nkoch nău ngăn geh ta 2 n'gor Kon Tum n'hanh Gia Lai.

  Tĭng nău lư bah Chi cục Mât rong n'hanh Thú y n'gor Kon Tum, nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu năl saơ dŭt ơm tâm khay 5 mhe aơ ta thôn Điek Tem, xã Ngọc Tem, nkuâl Kon Plông đah 3 mblâm ndrôk geh ji. Lôch nê nklăp jât nar, nhih pah kan thú y năl geh tay 2 ntŭk nuh srê đah 2 mblâm ndrôk geh ji ta ƀon Rắc, xã Ya Xiêr, nkuâl Sa Thầy n'hanh thôn 3, xã Ia Dom, nkuâl Ia H’Drai. Lôch năl saơ ăp tơm nuh srê, Chi cục hŏ ƀư su jăng 5 mblâm ndrôk geh ntưp ji, nkre ƀư nchih gĭt rdêl bah nuh srê. Yơn lah, đah lĕ rngôch rnoh âk 105.000 mblâm, ntop đah mô hŏ geh chuh vaccine njrăng n'gang nuh srê, geh ma nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu ntưp rêng lam hvi ta n'gor Kon Tum lah dŭt âk. Wa Hà Thanh Lâm, Kruanh jrô kan mât njrăng nuh srê, Chi cục mât rong n'hanh Thú y n'gor Kon Tum an gĭt:

“Đah ăp ntŭk dôl geh nuh srê ri cán bộ way kan bah Chi cục kan nsum đah cán bộ way kan bah Jrô kan tuch tăm mât rong n'hanh n'gâng kan ta gưl xã ntŭk geh nuh srê, nkoch trêng, rgŏ jă, ntĭm nti an nuĭh ƀon lan gĭt nô nău nuh srê ta thôn he, xã he n'hanh ăp trong an ƀư tĭng di nău way. Nê lah jik kuaih kloh uĕh ndŏk mbrâm, pih rêp, mbluh aih trong dak sor gay bah ir măch rhuăt, si rkăy kăp lơh. Lôch nê lah puh dak si măch rkăy, puh nkhĭt kaman n'hanh ntĭm nti kônh wa way mât chăm, tĭng groi nđôi rƀah gĭt nô nău nuh srê ndrôk rpu bah he".

Ta Gia Lai, ntŭk kâng n'har đah Kon Tum, tâm ăp nar rlău aơ hŏ ntoh 4 tơm nuh srê nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu ta 3 nkuâl n'hanh dôl geh ma nău ntưp rêng lam hvi. Nô Đơng, ƀon Brếp lah 1 tâm ăp rnăk lor bôk năp ta xã Đăk Djrăng, nkuâl Mang Yang, n'gor Gia Lai geh nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu. Nar 27/5, nô saơ 4 tâm rnoh 20 mblâm ndrôk rpu bah he geh hor muh, mbrek măt, ta săk geh ta rŭt ta rŏt, yơn mô năn ngăch săm, ƀư 2 mblâm ndrôk geh khĭt:

         “Rnăk gâp geh 4 mblâm. Bôk năp ndrôk geh luh pŭn ntô, gâp mô gĭt ndrôk moh ndơ lơh, he mât chăm ngăn dơm, lôch nê 2 mblâm geh khĭt. Xã ntĭm nti mât chăm ndrôk ji, an ndrôk geh ji krŭng êng."

         Bar pe nar rnôk saơ geh ndrôk ji ta 2 ƀon bah xã Đăk Djrăng, nkuâl Mang Yang, nuh srê nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu hŏ ntoh ta 2 xã bah nkuâl Đăk Đoa n'hanh 1 xã bah nkuâl Chư Sê, đah lĕ rngôch ndrôk rpu geh ji lah 47 mblâm. Nkoch mpeh nău nking nchăng nuh srê dja, wa Lữ Quốc Tuấn, Groi kruanh UBND xã Ia Pết, nkuâl Đăk Đoa, Gia Lai an gĭt:

         “Leo ƀư kâp njrăng ta ăp trong hăn mbluh tât ăp thôn, ăp xã, puh nkhĭt kaman ta lam xã. Đah ăp ndrôk rpu, ăp rnăk mât rong ndrôk geh ntưp  ji, ri xã an mpôl druh ndăm, hội nông dân puh nkhĭt kaman 1 tơ̆/nar; đah ăp rnăk geh ndrôk rpu mô hŏ ntưp  ji ri ƀư puh 1 tơ̆/ 2 nar."

         Aƀaơ, lĕ rngôch rnoh ndrôk rpu bah n'gor Gia Lai lah rlău 435 rbăn mblâm, rnoh âk dâk tâl 2 lam dak; lơn âk lah mât rong jê̆ chrai, nkual ƀon lan rnoi mpôl đê̆. Mpeh nău njrăng, n'gang nuh srê, mât njrăng đăp mpăn ndrôk rpu mpôl geh nkô̆ dŭt khlay tâm hun hao wăng sa bah nuĭh ƀon lan. Yor kơt nê̆, UBND n'gor Gia Lai hŏ geh si ƀŭt njuăl ngăch mpeh nău an ƀư ăp trong njrăng, n'gang môr pŭn ntô ndrôk rpu ta n'gor. Tĭng nê, UBND n'gor Gia Lai đă ăp nkuâl n'hanh n'gâng kan tuch tăm mât rong tĭng ƀư jăp ăp trong nkra nking nchăng nuh srê ntưp rêng, rvăt vaccine chuh an ndrôk rpu, tĭng ƀư nău ntop kơl n'hanh su jăng ndrôk rpu geh ji, groi nđôi lhăt nô nău ndrôk rpu gay nchrăp trong nkra.

Wa Dương Ngọc Thanh, Groi Chi cục trưởng Chi cục Thú y Gia Lai mĭn lah, tơm ndơ ƀư jêng nău ji pŭn ntô ta ndrôk rpu lah ăp ntil măch rkăy kăp. Nău dja ntop đah nău way mât rong mƀơk lêng ndrôk rpu n'hanh  trôk nar duh mhe aơ lah tơm ndơ ƀư jêng geh ma nău  ji pŭn ntô ta ndrôk rpu ntoh luh lam hvi. Păng njrăng đă nuĭh ƀon lan njrăng mât chăm ndrôk rpu, ƀư chuh n'gang vaccine gay njrăng n'gang nuh srê:

       “Geh ma nău ntưp rêng nuh srê lam hvi tă bah tơm ndơ ƀư jêng nău ji ntĭt kơt tut kăp, păng mbra mpăr ngai kăp bah ndrôk rpu dja tât ndrôk rpu ri. Nô nău dja, đah nuĭh mât rong, lơn lah nuĭh mât rong ndrôk, ri ân mât chăm ndrôk, lor nchrăp rvăt vaccine gay chuh n'gang, gay an lor dăng chŏl. Rnôk ndrôk rpu geh mpơl mha êng ri ân mbơh ma n'gâng kan ta ntŭk gay tâm boh kan nsum đah nhih pah kan way rnâng kan ntĭm nti  nkra lơh"./.

Nuĭh rblang: Điểu Thân