VOV4.M’nông: Hun hao tâm rgop kan nsum đah doanh nghiệp n’hanh rnăk [on lan kan lo\ mir ma trong leo [ư hợp tác xã gay leo [ư tuch tăm, tăch ndơ geh [ư tuch tăm lah trong nchrăp dơi n’gor Kon Tum an [ư ntơm bah năm 2018. Tâm bah ri aơ nơh, Sở Nông nghiệp n’hanh Phát triển nông thôn n’gor Kon Tum kan nsum đah UBND ăp nkuâl, nkual [on têh [ư gu\ m^n, ôp uănh n’hanh sơch ăp n’gâng kan, ndơ geh [ư tơm, săk geh âk bah n’gor gay t^ng [ư trong nchrăp kan dja.

Tât a[aơ, ta n’gor Kon Tum ho\ rdâk njêng geh 23 rêng tâm rgop tuch tăm, tăch ndơ geh [ư tuch tăm ta 2 ntil trong kan tuch tăm n’hanh mât rong. Trong leo [ư tâm rgop lah ăp hợp tác xã, rmôt tâm boh tuch tăm mât rong geh tâm rgop đah ăp mpôl kan, ăp nu^h pă an ndơ do\ng kan, rho\ do\ng tơm lăp, leo [ư tuch tăm mât rong, klêh donh ih pâr n’hanh nkret njêng nkre đah tăch ndơ geh [ư tuch tăm mât rong. Le\ rngôch ăp rêng [ư ntơm bah tuch tăm, mât chăm, klêh donh, ih pâr, mât prăp ndơ geh [ư dơi t^ng [ư n’hanh mât njrăng lhăt, đăp mpăn njêng luh ndơ geh [ư săk kah ue\h, geh rnoh khlay âk. Nơm geh kơt nê|, doanh nghiệp hun hao, nu^h [on lan kan lo\ mir đăp mpăn tuch tăm mât rong; rêng tâm buăt nthoi dja nar lơn ma lhăt jăp.

Nt^t kơt rêng tâm rgop tuch tăm n’hanh tăch ndơ geh [ư bah cà phê chè hữu cơ đah Rmôt tâm boh [ư njêng cà phê chè thôn Bê Rê (xã Đăk Choong, nkuâl Đăk Glei) đah Hợp tác xã Tuch tăm n’hanh Rho\ do\ng tăch rgâl tuch tăm công nghệ mhe Bắc Tây Nguyên Farm (xã Đăk Hring, nkuâl Đăk Hà) đah rnoh hvi rlău 100ha. Hợp tác xã Bắc Tây Nguyên Farm nt^m nti kỹ thuật klêh cà phê du\m n’hanh rvăt cà phê du\m di rnoh âk tât rlău 98%, rnoh khlay rvăt âk rlău rđ^l đah rnoh khlay ntu\k tăch rgâl lah 500 rêl prăk/kg; nu^h lăp kan sum bah rmôt tâm boh geh nău dơn kan [ư t^ng nău đă kỹ thuật gay ndơ\ luh ntu\k tăch rgâl cà phê đăp mpăn di rnoh kloh ue\h.

Gay rdâk njêng n’hanh hun hao săk ntơ lư cà phê Đăk Hà, tâm bah ri aơ nơh nkuâl Đắk Hà, n’gor Kon Tum ho\ ntop kơl njêng rêng tâm rgop kan nsum tuch tăm mât rong nkre đah tăch ndơ geh [ư cà phê vối đăp mpăn di rnoh 4C, UTZ. A[aơ, lam nkuâl Đăk Hà geh 750 ha cà phê ta ăp xã Đăk Mar, Hà Mòn, Đăk Ngọc, Đăk Hring, Đăk Long n’hanh thị trấn Đăk Hà tâm rgop kan nsum t^ng di rnoh kloh ue\h VietGap, do\ng trong d^ng dak to\ phu\ mih rvah êng, rnoh khlay rvăt âk rlău r^ng khlay rnoh rvăt bah dih. Ăp doanh nghiệp, hợp tác xã tăch rgâl tâm rêng kan tâm rgop rmôt rnăk, hợp tác xã leo [ư tuch tăm, klêh donh, mât prăk, nkret njêng ndơ geh [ư t^ng di rêng kloh ue\h. Nơm geh kơt nê|, ndơ geh [ư ma ăp hợp tác xã, doanh nghiệp nkret njêng n’hanh tăch luh bah dih đăp mpăn kah ue\h da dê, dơi nu^h do\ng u\ch rvăt, ns^t tay nău geh wa\ng sa âk an le\ ma nu^h tuch tăm n’hanh [on lan kan lo\ mir.

Ndrel đah cà phê, ăp năm dăch aơ, rêng tâm rgop kan nsum tuch tăm tăch tao mblâm đah Công ty Cổ phần Đường Kon Tum n’hanh du đêt hợp tác xã ta nkual [on têh Kon Tum, nkuâl Đăk Tô dôl geh rnê âk. T^ng nê, nu^h [on lan kan lo\ mir bah ăp hợp tác xã dơi Công ty ntop kơl prăk nar luh chôk neh, nt^m nti kỹ thuật, pă an kon ntil, ndơ do\ng kan tuch tăm n’hanh ton rvăt ndơ geh [ư t^ng rnoh khlay bảo hiểm lah 830 rêl prăk/kg. Nău dja, kơl nu^h đăp mpăn tuch tăm, der bah nău ndơ tuch tăm ju\r geh rnoh khlay hu\ch thuk, ns^t tay nău geh đăp mpăn an nu^h tăm, doanh nghiệp mô rvah rvăch mpeh nkual tăm ndơ.

Wa Lê Văn Bắc - Giám đốc Hợp tác xã tuch tăm- rho\ do\ng Ngọc Tụ an g^t: Hợp tác xã geh 17ha râng tăm tao tâm rgop rêng kan nsum ntơm bah năm 2018 tât a[aơ. Ntơm nơh, nkual lo\ dja dơn tăm bum blang dơm, ăp năm an ns^t geh nklăp 25- 30 rkeh prăk/ha, yơn ntơm bah rnôk rgâl tăm tao an ns^t geh hao tât 40 – 45 rkeh prăk/ha. Măt êng, ntơm bah rêng tâm rgop [ư, nu^h [on lan hôm dơi tât đah trong kan tuch tăm mhe n’hanh trong wa\ng sa nsum, mpôl dơn kan, tâm pă nău ns^t geh.

Ntu\k ntoh lư tâm nău njêng n’hanh hun hao ăp rêng kan tâm rgop nsum tâm nău kan tuch tăm, tăch ndơ geh [ư tâm bah ri aơ nơh ta n’gor Kon Tum lah, ndrel đah nău ntrôl dăng hun hao tuch tăm công nghiệp tơm kơt cà phê, tao, ăp nkuâl hôm uănh khlay tât ăp ntil tơm tăm kah khlay êng [a [a\ nt^t êng. Nău dja mô dơn kơl geh âk ntil ndơ tuch tăm tăch bah n’gor ma hôm rgop hu\ch bah rmoh rman, hu\ch hao ndal bah ntu\k tăch rgâl n’hanh n’hao dăng rnoh khlay tuch tăm.

Gay ntrôl dăng nău hun hao ăp rêng kan tâm rgop rnoh khlay tâm nău kan tuch tăm, a[aơ, n’gor Kon Tum dôl nsrôih wa\ch rgum ntuh kơl tâm trong kan tuch tăm, lơn lah tuch tăm kloh ue\h, tuch tăm công nghệ mhe; do\ng âk rgâl mhe khoa học kỹ thuật tâm nău kan tuch tăm, n’hao săk kah ndơ geh [ư, nkre đah rdâk njêng săk ntơ lư ndơ geh [ư rgop n’hao nău dơi tâm rlong ta ntu\k tăch rgâl; ntru\t nsôr hun hao mât rong t^ng trong r[o\ng rgum, công nghiệp kloh ue\h; dăp rgum tay ăp hợp tác xã, rmôt tâm boh gay [ư bôk nthoi đah ăp doanh nghiệp jêng rêng kan tâm rgop tuch tăm, tât đah ntu\k tăch rgâl, tăch luh ndơ geh [ư.

He mbra dơi lah, ăp nău dơi tâm nău rdâk njêng n’hanh hun hao rêng kan tâm rgop nsum tâm tuch tăm, tăch ndơ tuch tăm tâm bah ri aơ nơh lah jâng ntơm, suan ntrôl dăng gay n’gâng kan Tuch tăm n’hanh ăp nkuâl ta n’gor pơk hvi tay rêng kan tâm rgop gay njêng luh ăp mpoh rêng pă an tơm ndơ tăch ngêt sa đăp mpăn, r[o\ng tât jêng [ư tuch tăm ue\h mhe ns^t tay rnoh khlay wa\ng sa âk./.

Nu^h rblang: Điểu Thân