
Wa Rmah Dmeo, du hê ƀon lan ƀư lŏ mir ta ƀon RBai, xă Ia Piar, nkuăl Phú Thiện, n’gor Gia Lai dôl rek ba yan wai. Ndrel đah ăp rnăk tâm ƀon srih tăm ntrong ƀư ndrĭch lŏ têh, jêng săk geh ba bah rnăk wâl Rmah Dmeo kơt ăp rnăk êng, geh bơi 8 tấn/1ha da dê. Wa nkoch, ƀư ba aƀaơ dŭt dơh knơm geh dak mô hôm kro phang bah dak bât Ayun Hạ. Ndrel đah nĕ, kônh wa lĕ gĭt dŏng ăp ntil ba săk geh âk, rgâl dŏng măy mŏk ƀư neh, srih tăm n’hanh rek:
Aƀaơ ƀư ba dŭt dơh, mô jêr kơt bah năp tay, dak tŏ tât ta lŏ, kônh wa ƀư đah măy mŏk mhe. Mpŏng kônh wa gơih tay ƀư sa, nti ren, geh âk tay ntil ba mhe gay săk geh dơi hao tay. Kăl e kônh wa knŭng ƀư du yan ba dơm, yơn aƀaơ kônh wa lĕ ƀư geh 2 yan hôm.

Bah Phú Thọ lăp njêng nău kan ta thôn Đoàn Kết, xă Ayun Hạ, nkuăl Phú Thiện bơi 30 năm, wa Nguyễn Văn Việt saơ na nê̆ nău rgâl ma Ayun Hạ ƀư jêng an nkual neh kro phang. Blok neh ta nkual aơ dŭt n’hơ, mô dơi tăm tơm jŏ năm. Tâm âk năm bôk năp mhe lăp gŭ, rnăk wâl wa knŭng tăm geh ba du yan mih, hôm yan wai ri ƀư lŏ kro đang. Yơn bah năm 2002, rnôk ndơ ƀư dak bât Ayun Hạ lăp an dŏng, tơm ba lĕ ngăch ƀư tơm lam dâng rđŭng têh hvi. N’hanh bah nĕ, đah 2 ha lŏ, rnăk wa Việt rek geh âk tấn ba du năm. Êng yan wai năm 2024-2025, wa rek geh 35 tấn, wăng sa lĕ tŏng ăp.
Bah rnôk geh rbông bah Ayun Hạ, geh dak ri ƀon lan hun hao srih tăm ba dak, đăp mpăn, ƀư geh ndơ, nuĭh ƀon lan geh prăk hun hao wăng sa rnăk wâl, năp rwăt, nkra ngih wâl, nău rêh oh kon nti nsơm tŏng ăp.
N’glău Ayun Hạ geh măt dak 37 km2, rnoh dak 253 rkeh m3, tŏ an 13.500 ha ba lŏ n’hanh pă dak dŏng an hang rbăn rnăk. Sŏk tơm ba ƀư ntŭk nsing, nuĭh ƀon lan ăp nkuăl Đông Nam n’gor Gia Lai mbrơi rgâl âk ntil tơm tăm, ndâk njêng geh nkual tăm tao, hun hao tơm sa play, mât rong ndrôk... Rgâl măy mŏk n’hanh khoa học kỹ thuật lĕ dơi kơt dŏng lam hvi, kơl n’hao săk geh n’hanh khlay ndơ. Wa Phạm Văn Lượng, Groi Kruanh UBND nkuăl Phú Thiện, mĭn lah Dak bât têh Ayun Hạ rgop tâm nău rgâl aơ.

Kơp bah rnôk geh ndơ dak bât Ayun Hạ ri kônh wa lĕ rgâl nău way ơm tăm bah dak mih mô đăp mpăn n’hanh ntơm rgâl an ăp ntil tơm tăm tĭng trong way tăm, kơl kônh wa rgâl nău mĭn trong ƀư gay jêng ăp ntrong ƀư tuch tăm lŏ mir đăp mpăn nsĭt tay săk rnglăy wăng sa âk. Ndơ ƀư dak bât Ayun Hạ kơl kônh wa tuch tăm tĭng trong nâp nâl, đăp mpăn, rgâl hao nău geh, wăng sa hun hao rgâl rgop jut n’hŭch ach o nâp nâl.
Dak bât Ayun Hạ mô knŭng răm nđik nkual tao, nkual ba n’hanh tơm sa play têh hvi ta Đông Nam n’gor Gia Lai ma hôm kơl chăt hao ăp ndơ moh êng. Kơt ndơh moh êng “Phe Phú Thiện”, aƀaơ lĕ geh măt ta ăp ntŭk tăch tâm dak dơi nuĭh dŏng uănh lah prêh. Ndơ moh wang yến sao ta rđŭng aơ dôl dơi ndâk ƀư. Wa Ral Lan Chung, Kruanh UBND n’gor Gia Lai, an gĭt, n’gor dôl dăn đă nkra dak bât, rhŏ an trong nchrăp bah n’gor mpeh pơk hvi ăp ndrĭch lŏ têh way tăm, rgâl măy mŏk.

N’gor uănh lah aơ ndơ ƀư dak bât nsĭt nău uĕh dŭt têh an kônh wa ƀon lan. N’gor dôl dăn đă N’gâng kan tuch tăm mât rong n’hanh Môi trường n’hao rnoh dak bât gay rhŏ an ăp ntŭk bah năp đaơ nkual prêh, kro phang, dak mô hao tât, rnôk n’hao rnoh n’glău bât hao ri tu dak aơ mbra rhŏ tŏ djrah an lĕ rngôch nkual neh sa ơm dak mô hŏ hao tât.
Dak bât têh Ayun Hạ mô knŭng dak tŏ sĭt an ăp ndrĭch lŏ kro phang, ma hôm djôt tât du nău rêh hơm răm, uĕh lăng an hang rbăn rnăk. Ăp ndrĭch lŏ ba uĕh nđĭr, ăp ntŭk tuch tăm têh, n’hanh ăp bâr mbung gơm bah nuĭh ƀon lan ha nău an saơ uĕh an nău rgâl têh ta nkual neh aơ. Tâm rgŏ năp, đah trong nchrăp pơk hvi n’hanh nkra tay, dak bât Ayun Hạ ton nuih n’hâm khlay tay gay hun hao lŏ mir nâp nâl, nkre nta jêng nâp nâl an nău uĕh lăng hơm răm bah nkual neh Đông Nam n’gor Gia Lai./.
Viết bình luận