Nar ntơm năm nti, 25 kon hŏk jrô 1A, Ngih samƀŭt Tiểu học n’hanh Trung học cơ sở Nguyễn Văn Trỗi, xă Ia Mơ, n’gor Gia Lai rep krep tâm kho ao mhe. Mô hôm ăp nău rwê bôk năp, yor nar bah dŭt khay 8, ăp oh lĕ dơi nai Hà Thị Hậu wơt tât ngih samƀŭt gay ƀư bên đah nău nti. Bah năp đăp mpăn ntŭk gŭ, uănh nđôi samƀŭt samtra, ndơ dŏng nti an tât nti nsoh kho ao, ăp oh ntơm lăp ntŭk ntô mhe. Đah ăp kon hŏk gŭ ngai, nai Hậu hôm nsrôih tât rnăk wâl gay rgŏ jă. Nao Hà Thị Hậu an gĭt:

Ta aơ, nai nti an ăp mon ôp ngơi, dâk hăn, ƀư tĭng nău ntrŭnh jrô nti, ăp ký hiệu, quy ước. Ntĭt nsa, nai ntĭm rup rwêl lah ăp mon ut ty ta nsưng; nkre nkah me bơ̆ rwăt ndrôm samƀŭt, nchrăp kho ao... Mhe lăp jrô 1, ăp mon hôm e dŭt rhing rhưng.

Tâm rnôk kon hŏk bôk gưl rhơn tât ngih samƀŭt, ăp nai ndrel me bơ̆ ta Ngih samƀŭt  Tiểu học n’hanh THCS Nguyễn Văn Trỗi lĕ nchrăp gay oh kon lăp năm nti mhe đah nău geh uĕh ngăn. Yuh Phạm Thị Hương-mê̆ gŭ ta ƀon Klăh, xă Ia Mơ, n’gor Gia Lai nkoch:

Gâp nchrăp ndrôm samƀŭt, mâng nchih, kho ao; đăp mpăn nău mĭn jêh rnôk rlu nti, uănh nkra tay mông nar, gŭ dâk nti gay ăp kon plơ̆ ngih samƀŭt geh nău wât lơn; chuh njrăng n’gang gay dêr kop srê.

Ta xă gôl dak Nhơn Châu, Ngih samƀŭt Tiểu học n’hanh THCS Nhơn Châu năm nti aơ wơt 207 kon hŏk, geh 9 jrô nti. Nai Hồ Thị Lại-Groi Hiệu trưởng ngih samƀŭt an gĭt, ngih samƀŭt geh 19 cán bộ, nai, nuĭh kan. Ngih jrô ntơm tâm di nău ŭch ntĭm nti, yơn nău rêh nai ntŭk aơ ngai hôm e âk ŏk r’ah, nău hăn nsong jêr, ngăn lah tâm yan mih phŭt. Gay ntrŭt đă, ngih samƀŭt lĕ tâm pă nkual jay gŭ, kơl nai đăp mpăn tĭng đah nău kan. Ta năp nĕ, ngih samƀŭt hôm tâm rgop đah ăp rmôt kan rêh jêng, ntop kơl ndrôm samƀŭt giáo khoa n’hanh samƀŭt nchih an kon hŏk, rgop n’hŭch jâk an me bơ̆ xă gôl dak.

Đah nu nău xă gôl dak hôm e jêr jŏt, ndrôm samƀŭt giáo khoa bôk nău ntĭm nti mhe dŭt âk prăk. Me bơ̆ mâp jêr jŏt rwê đŏng. Dơi gĭt nău nĕ, ngih samƀŭt rgŏ jă kon nuĭh tâm rgop. Aƀaơ lĕ rgŏ jă geh ndrôm samƀŭt giáo khoa mhe an ăp mon jrô 6 n’hanh 9 n’hanh samƀŭt nchih tŏng ăp an ăp oh lăp tâm năm nti mhe.

Wa Phạm Văn Nam-Giám đốc N’gâng kan ntĭm nti n’gor Gia Lai an gĭt, jêh rnôk nglăp nsum, lam n’gor aƀaơ geh 1.396 ntŭk ntĭm nti đah rlău 33.000 nai. Yơn lah, lăp năm nti 2025-2026, nău kan hôm mô tŏng 3.532 nai n’hanh nuĭh kan nkôp đah rnoh an, nău ntrŭnh. Mô knŭng mô tŏng mpeh nuĭh kan, ngih wâl ndoh nsdơ ta âk ntŭk, lơn lah nkual n’har bri n’hanh gôl dak, mô hŏ tŏng nău ŭch ntĭm n’hanh nti.

Mhe aơ, N’gâng kan ntĭm nti lĕ ƀư hăn uănh ta 7 xă n’har bri mpeh bah lơ n’hanh dăn đă ndâk ƀư ngih samƀŭt phổ thông nội trú 2 gưl đah dĭng lĕ prăk ntuh kơl rlău 1.200 rmen prăk.

Ăp ndơ ƀư mbra dơi năp rĭng bah jrô nti, ntŭk gŭ, jay sông sa, ntŭk pâl rlưn tât dak si dak glê, rhŏ an rlău 9.400 kon hŏk, n’gul lah oh kon nuĭh rnoi mpôl đêt. Nchrăp, du đêt nău nchrăp ƀư mbra ntơm ƀư tâm năm 2025 n’hanh ndơ̆ an dŏng bah năm nti 2026-2027. Aơ lah nău khlay kơl n’hao uĕh ntĭm nti ta ăp nkual jêr jŏt.

Gay ngăch tâm di nău ŭch năm nti mhe, N’gâng kan tâm ôp tâm nchră UBND n’gor ndâk ƀư trong nchrăp săch dŏng, ntop tay tŏng rnoh nai mô tŏng, ngăn lah ta ăp môn nti mhe tĭng Bôk nău ntĭm nti phổ thông năm 2018.

N’gâng kan tâm ôp tâm nchră UBND n’gor ndâk njêng trong nchrăp săch dĭng tŏng 1.428 nai, uănh tât săch dŏng nai mhe ntĭm môn mhe bah bôk nău ntĭm nti THPT 2018, bôk nău 2 ôi/nar, bôk nău ntĭm mầm non an kon se 3-5 năm; ndâk ƀư trong nchrăp tâm pleh, dăp nai ntŭk rmeh ntop an ntŭk mô tŏng, gay n’hŭch nău rmeh-mô tŏng tĭng ntŭk ta tĭng nkual, tĭng ƀon lan.

Đah nău ndrel soan bah ngih samƀŭt, n’gâng kan ƀon lan n’hanh me bơ̆, kon hŏk nkual n’har bri, gôl dak ta Gia Lai ơm geh âk jêr jŏt nău nsing nơm lăp năm nti mhe tâm nău răm tŏng ăp.